Vísir - 03.05.1946, Blaðsíða 4

V I S I R
Föstudagiifn 3. maí 1946
VISIR
DAGBLAÐ
Gtgefaiidi:
BLAÐAUTGÁFAN YISIR II/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
JJ. cJlc
aruóóon,
tói
nó
l? d Ld.
Samrieikans lödd.
IJitstjóri Þjóðviljans, sá er nú gegnir því
starfi, liefur um langt skeið skrifað mjög
ötullega um herstöðvarmálið, bæði undir nafní
og nafnleysu, en nú ber svo einkennilega við,
að á bátíðisdegi verkalýðsins virðist hann
bafa fengið snert af Oxford-hreyfingunni og
viðurkennir í rammaklausu á 8. síðu Þjóð-
viljans, að bann hafi ekki sagt sannleikann
i málinu til þessa. Nú boðar hann hinsvegar
að hann ætli að segja sannleikann næstu daga,
og vonandi verður hugarfarshreyting hans
ekki breytt að nýju, þannig að hann lialdi
áfram að segja ekki sannleikann. Þessi ötuli
áróðursmaður, sem ekki segir sannleikann,
hefur fengið nokkra undanhaldsmenn í sjálf-
stæðismálinu, sem slegnir hafa verið af sam-
vizkubiti, svo sem kunnugt er allt frá Krists
<iögum og raunar fyrr, og „ástandspersónur“
i lið með sér. Hafa þessir menn malað í tíma
og ótíma, f'rekar óáheyrilega og með smjatti
og semingi, um landráðamenn, sem vildu ofur-
selja ísland erlendu herveldi og stofna öryggi
þess í voða. Slíkir menn möluðu í ríkisútvarp-
inu 1. maí, eftir að opinberlega er yfirlýst af
stjórn Bandaríkjanna, að hún kalli allan her
sinn héðan burtu, er friðarsamningar iiafa
yerið undirritaðir, og ennfremur hefur verið(
tilkynnt einnig af sömu stjórn að hún hafi
að öllu farið að óskum íslenzkra stjómarvalda
om setuliðsdvölina, cða að minnsta kosti feng-J
:ið samþykki þeirra til slíkrar dvalar hér, en
;í ríkisstjórninni hafa kommúnistar enga sér-
stöðu haft úm afgreiðslu málsins. Virðist því
»vo, sem „malararnir“ treisti ekki fulltrúum
sinum í ríkisstjórninni, en hálf óviðkunnan-
legt sýnist að nota júíkisútvarpið á degi verka-
lýðsins, til ])ess að gera á ])á árásir og væna
|)á um ósannsögli, sem jafnvel ritstjóri Þjóð-
;viljans er nú horfinn frá að nota í áróðrinum.
.Aldrei hefur verið ver með timann farið í
Bílvisútvarpínu, enda hrópaði hvert orð í land-
ráðabrigzlunum gegn höfundi sínum. Hinsveg-
ar mun altt þetta hafa verið undirbúið fyrir
Jöngu, svo sem hátiðahöldin um land allt bera
vott um, en yifrlýsing Bandaríkjastjórnar kom
trúðleikurunum á óvart.
Ahnenningur treystir því að yfirlýsingar
Bandaríkjastjópnar hafi meira gildi^en „mal“
Aróðursþýja kommúnista, hvort sem þeir
íþykjast scgja sannleikann, eða viðurkcnna að hélt ])ví kvrru fyrir og fór
■þeir hafi ekki sagt hann, eins og sá hrein- hvergi utan. Sterk bönd
|ræktaði Oxford-hreylingar kommúnisti, sem|tengdu hann ávallt við'land
stjórnar Þjóðviljanum, — í bili. Nú virðist sitt, og hefi eg aldrei hitt
Island hefir ekki enn lifað
það, að verða auðugt að
skapandi kröftum tónsins.
Orðsins fimi hefir löngum
verið lielzta viðfangsefili
okkar, svo að jafnvel sagn-
fræðingum okka'r og bók-
menntafræðingum liefir þótt
nóg um einhæfa dýrkun
ritlistarinnar. Það er þvi tvö-
fatt tilefni til ])ess að hvíla
augað við stórt skarð, er rof-
ið hefir verið í fáskipaða
fylkingu þeirra, cr betur
flestum öðrum kunnu að
leggja lag sitt við orð og
tóna. Hvert einasta fráfall
slíkra manna er hvassróma
áskorun um að hefja aftur
merkið, þar sem niður féll
það, og lyfta því hærra og
bera það lengra fram.
Ingi 'J'. Lárusson átti ,því
sjaldgæfa láni að fagna, að
verða óskabarn þjóðar sinn-
ar. Söngvasál hans sveif yfir
hverjum búandbæ sveitar-
innar á bernskuárum mínum,
svo að gleði og hrifning
streymdi frá fólki og öllu
umhverfi, er hljómar Inga
bárust hlustfúsum eyrum.
lngi naut aldrei opinberra
löfsyrða, enda var nafni hans
ekki á loft haldið. Samt sem
I áður skipaði haun sérstakan
virðingarsess meðal alls
i þorra manna, einungis vegna
i þriggja laga, sem hvert
i mannsbarn kunni og unni,
i „Ó, blessuð vertu sumarsól",
„Ég bið að heilsa“ og „I
i svanalíki“. Og ]>essi þrjú litlu
I lög hafa að sínu leyti eflaust
| skapað eins mikla ánægju
lijá okkur eins og þrjár sym-
fóníur eftir Beethoven í
heimalandi hans, ])ví að ein-
staklingsnautn og listþróun
er sitt hvað.
Listgáfa Inga Lárussonar
kom mjög stiennna í ljós, og
mun hann á sínum tíma hafa
leitað til Álþingis um stuðn-
Lng til tónlistarnáms. Listin
])ótti þá ekki vænleg til þjóð-
hagslegrar viðreisnar, svo að
málalokin. urðu neikvæð. Ingi
hann vera kominn lítið eitt út af línunni, eins
<)g fyrirrennarár liahs og hefur Damoelesar-
Kverðið vofandi yfir höfði sínu. I kosningahar-
áttu þeirri, sem í hönd fer, er , tilgangslaust
f yrir kommúnista að þykjast hafa vcrið mikl-
ir menn í herstöðvamálinu. Því máli er lokið
ineð fullnægjandi ýfirlýsingu Bandarík’ja-
stjórnar um brottflutning setuliðsins. Hilt er
svo annað mál, að Islenzku ])jóðinni er vanzi
að öllu því orðagjálfri lítt ábyrgra manha,
sem verða jafnvel sjálfir, að viðurkenna, að
jeir hafi ekki sagt "sannleikann í málinu, —
íinnaðhvorf lögið beinlínis, cða undan dregið
og sagt hálfah Sannleika, en slíkt getm- oft
verið versta lýgin og auðvirðilegasta. Farnist
konnnúnistum kosningabarátían. undir slíku
rnerki, svo sepijþeir veri’Ískuldíi. M veí-Sa úr-
slitinjeins og þau eiga<nð<vero.: '
neinn islenzkan tónlistar-
ihann, sem eg fann að elsk-
aði ])jóð sína eins innilega og
hann. Hann harmaði það, að
ífelehdingar virtust vera liætt-
ir að yrkja brennandi ætt-
jarðarkvæði, og þar með yrði
einnig tónskáldunum íregt
að hræra tóna sína. En samt
íþrótta- Tæp vika er nú liðin síðan fyrsti ís-
ferðir. lenzki fimleikaflokkurinn, sém fór út
fyrir landsteinana er kominn heim aft-
ur. Hann gat sér góSan orðstir erlendis, enda
kenmr auðvitað ckki til mála að senda aðra
flokka en þá, sem standa þeim flokkum á sporði,
sein til eru í þeim löhdum, sem lieimsækja skal.
|En þetta er aðeins fyrsta ferðin af mörgitm,
sem fyrirætlaðar eru á sumri kontanda. Það eru
.bæðf knattspyrnuinenn, fimleikamenn og frjáls-
iþróttamenn, sem eiga eftir utanferðir sínar.
Fulltrúar „Óánægður íþróttamaður“ hefir
ístands. skrifað mér bréf það, sem hér fer á
eftir: „Eg fagna því sannarlega, að
íþróttamönnum okkar skuli gefast tækifæri til
að komast út fyrir landsteinana, bæði trl að
reyna sig við iþróttamenn annarra landa, læra
sönnun fyrir því, að list Qg af l)eini og kynna tandið. Það er sjálfsagt, að
þjóðerni frjóvga hvort ann-jstuðla að þvi, að sem flestar slikar fcrðir verði
að. List Inga Lárussonar og farnar, þegar við höfum pilta og stúlkur, sem
ættjárðarást munu lifa svo geta „representerað“ okkur svo, að við þurf-
lengi sem söngur og þjóðrælít [um ekki að bera kinnroða fyfir framniistöðu
verða stunduð á okkar landi. þeirra.
Hallgr. Helgason.
Misrétti.
*
En eg get ckki orða bundizt út af
þvi, sem gerzt hefir siðustu dagana i
þessum utanferðamálum. Eitt félagið hefir feng-
ið hér í bænum styrk svo að tugum þúsunda
króna skiptir frá hinu opinbcra — bæ og riki
— til að seilda út fimleikaflokk, og sá flokkur
á ekki að ferðast cins og um einhverja slordóna
sé að ræða, — siður en svo, þvi að hann hefir
flugvél til umráða fyrir sig. En á meðan er ver-
ið að stofna nefnd til að reyna að safna fé tii
að senda út'nokkra frjáls-íþróttamenn.
*
Tvennt hað er bezl að cg taki það fram aftur,
ólíkt. sem eg sagði fyrst, að cg er lilynntur
utanförum íþróttamanna. En mér finnst
Harmonikuhljóm-
leikar á laugardag.
Harmonikuleikanunir Lýð-
ur Sigtryggsson og Hartvíg
Kristoffersen halda fyrstu
liljómleika sína n. k. laugar-
dagskvöld kl. 11,30 í Gamla
Bíó.
Á hljómleikaskránni eru
jazzlög, klassisk lög, Ill.a.1 ekm i-étt að lóta einn flokk sitja „að öllum krás-
eftir Grieg, Mozart og Verdi
og ýmis vi-nsæl og alþýðleg
lög. Leika þeir félagar ýmist
einir eða báðir saman.
Svo sem kunnngt er, og
Vísir hefir áður skýrt frá, er
Lýður Sigtryggsson núver-
andi harmonikumeistari
Norðurlanda. Hlaut hann
þann titil í samkeppni méðal
harmonkuleikara frá Norð-
urlöndunum finim. Er senni-
legt að margán fýsi að hlusta
á þenna'fræga landa okkar.
Hinn liarmonikulcikarinn,
Hartvig Kristofersen, er
kennari I.ýðs og þekktur
norskur harmonikusnilling-
ur. Hefir hann haldið marga
hármonikvthljómleika víðs-
vegar á Norðurlöndum og
leikið á mai’gai’ grammólons-
plötur. er hanli talinn méðal
fremstu hljóðfæraleikara
Norðmanna.
Á fundi
á Torfastöðum í Biskupstung-
um-22. þ. m.-var rætt um áfengis-
máls og saniþykkt eftirfarandi til-
laga: „Fundur í stúkunní Bláfell aítætlega.
og safnaðarfundur á Torfastöð-
um, lýsir ánægjti sýxni yfir því,
að konur í Reykjavík bindast
uniim, og þar að aúki tel eg það tvennt ólikt,
livað væntanlegir keppendur okkar i frjálsum
iþrótlum mundti geta aukið mcira hróður lands-
ins en fimleikaflokkur, þótt ágætur sé. En til
þess að koma frjálsíþróttamönnum út, -— örfáum,
niiklu færri en hintim — þarf sérstök nefnd
að sctjast á rökslóla, til að finna snikjUaðferðir,
sem að gagni geta komið.
Hvers
er sökin?
Eg skal ekki fuhyrða neitt uni það,
hver sökina á á þvi, að þessi mis-
tök liafa átt sér stað. Eg skal meira
að segja vera svo mildur í dómum, að kalla
þetta ekki annað en athugaleysi af þeirra hálfu,
sem um máiið Iiafa fjallað. Því að auðvitað vilja
allir, sem þarna koma við sögu, að vegur íslands
sé sem mcstur og hcztur, þótt þéir hafi ef til
vill ekki athugað sinn gang nægilega vandlega
áður en af stað var farið. En sé liægt að hæta
úr þessum mistökum, þá ælti að gera ])að.“
*
Hér heima — Eg er nú ékki svo kunnugUr jiess-
um málum, að eg vilji fara að
setja mig á þann háa hest, að fara að kveða
upp ncinn dóm í þeim. Þó fer ekki hjá því, að
mig langi til að koma hér að nokkurum orð-
um út frá sjónarmiði blaðamapnsins. Það vita
aliir, scm Iilöð lesa, að þau verja miklu meira
rúmi til að skýra frá afrekum i frjálsum iþrótt-
imi en fimleikuni, þótt liið síðarnefnda takist
trúðj hann á voldugt, hreint samtökum um róttækar aðgerðir
og hjart og sterkt ísland, er ‘ afengismálum þjóðarinnar,
',.v. .' . iþakkar liversu prýðilega þær hafa
um siðir risi npp td lullkom- ' A handa llleð sam,)vkkt til.
mnar meðvilundar um óþrot- iagna á fundnm í Reykjavík 2.
legt ,ail silt og auðlegð lil
anda og lianda. I þeirri trú
sinni hvarf Ingi.sjónum okk-
ankið gildi og veita nýja
og 15. þ. m., og heitir
stuðningi sinum. Telur fundiirinn
vænlegt, að konur um land allt
~ , sariieinist uiw þetta TOÍkla mál og
ar. Og þess vcgga ia log hans™^^ til sigurs, Burt lueð
— og erlendis.
áfengið. Þá niun risa nvtt ísland.“
Það sama er uppi ó teningnum
annars staðar. Það t-r ætlunin
að senda íþróttamennina til Evrópumóts í frjáls-
um iþróttum í Osló i sumar. Við.cigum góða
menn til að senda, a.m.k. einn, sem getur sigr-
að alla liina keppðndurna. Fregnin um afrek-
fullum hans lierst til allra blaða áffunnar, en afrek
fiinleiklimanna fréttast aldrei eins fíjótt og víða,
jþótt þcir sé ágætii’|á sína vísu.-Þctta rriá ri'áéh-
an liafa í huga í sá|ijbandi Við'stVrlivéÍtlngár til
utanfara.