Vísir - 11.05.1946, Blaðsíða 7

Laugardaginn 11. maí 1946
V I S I R
7,
Það var margt, sem bar
Tímaritið Verðandi
fyrir augu og eyru í hinum
glæstu salarkynnum í húsi
Sjálfstæðismanna við Austur-
völl síðastl. miðvikudags-
kvöld. Tónlistarfélagskórinn
liafði efnt til kvöldvöku, sem
var bæði fjölbreytt að efni
og einkar skemmtileg. Gest-
irnir sátu við veitingaborðin
í salnum með kaffibollann
fyrir framan sig, en á meðan
fór fram hvcrt skemmtiatrið-
ið á eftir öðru á sviðinu í
salnum. Fyrsti þátturinn var
kórsöngur. Tónlistarfélags-
kórinn söng íslenzk lög og
það voru flest lög, sem hing-
að til lítill gaumur hefir ver-
ið gefinn, en eru falleg og
éiga það skilið að rækt sé
lögð við þau. Sérstaklega var
gaman að vikivakalögunum, |
þar sem skiptist á einsöngur i
og kór, eða nánar tiltekið,
einsöngvarar og kór. Þetta
voru gömul vikivakalög úr
safni Bjarna Þorsteinssonar
á Siglufirði og raddsett af
honum og l>ykir mér líklegt
að þau verði liér eftir meira
sungin en áður. Laglegt lag
var sungið eftir formann
kórsins, Ölaf Þorgrímsson
hrm., sem heitir „Islan'd,
móðir söngva og sagna“ og
erinfremur hið ágæta lag eft-
ir Markús Kristjánsson: „Þú
nafnkunna landið". Eins og
kunnugt er, þá er kórinn
skipaður góðum kröftum og
.hefir ágætan söngstjóra, dr.
Victor Urbantschitsh. Næsti
liður á skfánni hét: Inter-
messo eða miilispil. Enginn
vissi, hvers konar millispils
var að vænta fyrr en undra-
barnið Erling Blöndal
Bengtsson kom upp á pallinn
með cellóið sitt. Hann lék
nokkur lög með undirleik dr.
Urbantschitsh og vakti fá-
dæma hrilningu. Þar næst
tók kórinn við aftur og söng
nú 5 óperulög, allt vinsæl
og fræg lög, með ein-
söngvurum og undirleik á
píanó og trommu, og var
|)essi þáttur skemmtilegur.
Síðasti þátturinn hét: Lög og
leikir. Þar var nú sitt af
hverju. Fjórar gítarmeyjar
gerðu lukku með söng og
spili, Sigfús Halldórsson söng
og spilaði lög eftir sjálfan
sig og fékk góðar viðtökur.
Svo kom „skuggakoss“ með
N’iðeigandi músik, en sér-
staklega þótti skennntilegur
gamanleikþáttur, sem hét
„Söngtiminn“. Auðvitað var
hann vel vitlaus, én hann var
bráðskemmtilegur og var þá
tilganginum náð. Síðast kom
:svo „Laugardagskvöldið á
Gili“ með söng og dansi og
harmonikumúsík. Þar voru
komnir IIofs-Láki æringi og
allir hinir, alveg Ijóslifandi.
Að lokum var stiginn dans
fram eftir nóttu, en er nokk-
uð var orðið áliðið, komu
harmonikusnillingarnir fram
og spiluðu nokkur lög með
prýði.
Hér hefir stuttlega verið
sagt frá því, sem bar fyrir
augu og eyru á þessari kvöld-
vöku. Utlendingar mundu
kalla slíka skemmtun sem
þessa „Kabarett“, en íslenzka
nafnið kvöldvaka er réttnefni
á henni, og það þvi fremur,
að megnið af því, sem þar
fer fram, er hæði til gagns
og gamans og samboðið fél-
agi, sem heldur á lofti fána
menningarinnar liér í boi'-g.
Kvöldvakann verður end-
urtekin næstk. þriðjudag.
B. A.
Hugðnæm
bók-
Nýlega hefi eg lesið 17. bók
Huldu (Unnar sál. Bjark-
lind). Bókin heitir: „I ætt-
landi mínu“. Það er réttnefni,
því allar gerast sögurnar hér
á landi, flestár á siðustu ára-
tugum. Þær eru 20 að tölu,
á 223 bls., i fremur litlu broti
og því fljótlegt að lesa þær
með ígripum, Utgefandi er
Bókfellsútg. i Rvk, 1945. Sög-
urnar eru allar stuttar, og
gætu sumar talizt sögubrot,
eða sem kaflar úr lengri sög-
um. En allar eru þær ávöxt-
ur af göfugri rót og góðu
bjarta. Flestar þrungnar af
góðleik, geðprýði og skyldu-
rækt, af ættrækni, átthaga-
tryggð og ættjarðarást. Málið
er fáort og hreint. Algjörlega
er það laust við „langhund-
ana“ leiðinlegu, stórorðin
stærilátu, fjarstæðurnar fár-
ánlegu, hundslegar hvatir og
hverskyns óhróður og ósóma
um-þjóð vora. Slík glamur-
yrði, öfgar og óheilindi eru
þó oft hafin til skýjanna. —
Og þannig geta svo kölluð
skáid og útgefendur hagnýit
sér múgsefjun andvaraleys-
ingjanna til fjárgróða. En
með því er drepin dómgreind
æskulýðsins, ruglað ráðdeild
hans, málfari, siðgæði, ætt-
jarðarást og menningu þjóð-
ar vorrar.
óhætt er öllum að lesa sög-
ur Huldu. Þær geta bætt og
göfgað æskulýðinn, ef þær
eru lesnar með athygli, en
spilla livorki ungum né öldr-
uðum.
V. G.
BEZT AÐ AUGLVSA1 VlSI
Allir kunnugir vita, að
Ólafur B. Björnsson á Akra-
nesi er hamhleypa til allra
verka. Hann stendur jöfnum
höndum í blaðaútgáfu og
miklum verklegum fram-
kvæmdum. Á síðastl. ári hóf
Ólafur útgáfu tímaritsins
Verðandi. Fyrsta verkefni
þess er persónusaga fólks
livarvetna um land, likt og
Óðinn áður. Annað verkefni
er rækilegur þáttur urri
merkustu atburði í víðri
veröíd. Ennfremur flytur
Verðandi nú innan skamms
þætti er nefnast: „Kirkjan
í lífi þjóðarinnar á umliðnum
öldum“, og rækilegan þátt
um bækur og bókmenntir.
Ólafur Björnsson er rit-
stjóri tímaritsins, en hann
hefir tryggt sér aðstoð rit-
færra manna til þess að rita
hina ýmsu þætti. Jón
Magnússon, fréttastjóri út-
varpsins, ritar þáttinn um
víða veröld, Gils Guðmunds-
son ritstjóri ritar fróðleiks-
þætti, og þátt um bókmennt-
ir. Ritstjórinn ritar persónu-
sögu bænda og skipasmiða í
Engey á síðustu tímum, og
Óskar Clausen: Ur sögu
hjónanna frá Hamraendum.
Þá ritar Snæbjörn Jónsson
þátt um enskar bókmenntir
og- ýmsar greinar aðrar.
Af fyrrgreindri upptaln-
ingu er Ijóst, að Verðandi
l'lytur fjölbréýtt efni og
merkilegt. Er nú fyrir
nokkru útkomið 1. liefti II.
árg. scm flytur fjölda greina
og margar myndir. I stuttu
máli, þar er svo vel frá
gengið, að þess er vart kost-
ur að fá jafn fjölbreytt og
gott lesefni. Þar er reynt að
láta ekki ísl. konuna gleym-
ast. Lesið þið bara: Þar var
mikils misst, hina sönnu og
látlausu minningargrein um
frú Sigrúnu Briem, og grein-
iija um mægðurnar frá Nesi.
íslcndingurinn Þorsteinn
Elton Jónsson, sem starfaði
í brezka flugherrium 1913 og
1944, ritar grein er hann
nefnir: Ur minnisblöðum
orustuflugmanns. Henni
fylgja margar myndir og
frásögnin bregður upp lif-
andi myndum af starfi or-
ustuflugmannanna.
Með þeim heftum, sem út
eru komin af Verðandi, hefir
hún áunnið sér heiðurssess
í hópi íslenzkra tímarita.
Hún er fyrst og fremst al-
þýðlegt timarit, sem allir
geta lesið sér til ánægju og
gagns. Heftin sem út eru
komin voru tilvaldar tækifær-
isgjafir.
Ytri frágangur Verðandi,
prentun og pappír og próf-
arkalestur er ritstjóranum
til sóma. Yfir þetta hlaupa
menn stundum, og gæta þess
eklci að vandaður frágangur
gerir hvern hlut eigulegri.
Síðast en ekki sízt skal
þess getið, að listamaðurinn
Ríkharður Jónsson hefir gert
teikningu á kápu Verðandi,
sem er listaverk, og sýnir í
myndum tilgang ritsins.
Það er kunnugt, að Ólafur
B. Björnsson hefir lilotið al-
mennt lof fyrir ritstjórn
blaðsins Akraness, og allan
frágang þess. Þegar menn
kynnast Verðandi mun Ölaf-
ur ekki fá fyrir liana minni
hrós, enda mun liann leggja
kapp á, að Verðandi sé jafn-
an sem fjölbreyttust og full-
komnust um þau verkefni,
sem luin lætur til sín taka.
Það mun heldur ekki bregð-
ast, því Ólafur hefir eldlegan
áhuga fyrir þessum verkefn-
um og er fær um að levsa
þau vel af hendi.
Það er lesendanna, al-
mennings, að gera mun
góðra bóka og vondra á þann
hátt, að kaupa góðmetið, þótt
Jrað sé eklci auglýst á áberandi
hátt. Fylgi lesendur þeirri
reglu um bókaval og bóka-
kaup, geta þeir ráðið því að
bókaútgáfan fari ávallt batn-
andi. Kröfur þeirra eiga að
vera strangar en sanngjarn-
ar. Það er þetta mat, sem
Ól. B. Björnsson leggur á
sína bókaútgáfu, og hún niun
standast próf vandfýsinna
lesenda. Kynnið Verðandi og
lesið vandlega, og ykkur mun
ekkert ofmælt þykja í fram-
angreindum linum, sem eru
skrifaðar í þeim tilgangi að
vekja eftirtekt og áhuga al-
mennings á þessu nýja tíma-
riti, og bókastarfsemi Ólafs
B. Björnssonar ahnennt.
Hún er svo merkur viðburð-
ur í bókmenntalifi Islend-
inga, að sjálfsagt er að
kynna hana sem flestum.
Arngi'. Fr. Bjarnason.
G/EFM FYLGIH
hringunum frá
SIGUBÞÖB
Hafnarstræti 4.
3 stærðir.
Einnig hlikkfötur,
nýkomið.
Yerzlimin Ingolfui;,
Hringbraut 38.
Sírni 3247.
Amerískir
drengjaskór
Aim. Fasteignasalan
(Brandur Brynjólfsson
lögfræðingur).
Bankastræti 7 Simi 6063.
Vörugeymsla
sem rræst höíninni, fyrir eitt eða tvö þús.
smálestir af sekkjavöru, óskast til leigu
nú þegár.
INNFLYT JEND AS AMB ANDIÐ.
NINDN
Kaki sportkjóiar
nýkomnir.
BAN KASTRÆTI 7
Stúlkur ó
Uppl. á staðnum, ekki í síma. — Herbergi
íylgir.
^amLomuLúii i &UL