Vísir - 16.05.1946, Qupperneq 7

Fimmludaginn 16. maí 1946
V I S I R
Itnh> M. Ayres
PriHAeAAan
„Priscilla, í þetta skipti horfir svo illa, að
— þú verður að hjálpa mér.“
Hún stóð grafkyrr, henni fannst kaldur næð-
ingur fara um stofuna og nísta sig inn að
beini.
„Er — er lieiður þinn i veði?‘
„Eg verð settur i fangelsi, ef eg get ekki út-
vegað peningi,“ sagði hann stutllega. „Ó, í
hamingju bænum vertu ekki svona gremjuleg
á svipinn. Hver sá, sem liefði verið í minum
sporum, hefði farið eins að. Eg hefi aldrei haft
nein peningaráð —“ — og liann hefði getað
bætt við, að liann liefði aldrei gert neitt til þess
ag afla sér fjár. — Hugh Marsh hafði aldrei
getað lálið sér skiljast, að neinar nauður gæli
til þess rekið, að hann liefði neitt nytsamlegt
fyrir stafni. Og' hann var beizkur í lund yfir,
að liann var ekki auðmanns sonur.
„Þetta er ekki iniklum erfiðleikum bundið,“
liélt liann áfram. „Þú getur komið þcssu í
kring, ef þú vilt. Þú ert ein af þessum konum,
sem getur fengið livaða karlmann sem er, til
þess að krjúpa á kné fyrir þcr. Eg áfellist
þig ekki fyrir að vilja ekki líta við Fansliaw
gamla, en Corbie —“
„Þú sagðir sjálfur, að hann væri einrænn
og leiðinlegur.“
„Hvað um það, þú þarft ekki að gera annað
en rétta lilla fingurinn—“
„En ef mig langar ekkert til þess?“
Iiugh varð áliyggjufullur og raunamæddur
á svip.
„Ef þú gerir það ekki verð eg' settnr i fang-
elsi. Iljá því verður ekki komizt, það er áreið-
anlegt.“
2. KAPITULI.
Priscilla hugsaði eittlivað á þá leið, er hún
horfði á bróðir sinn, að í rauninni liefði alltaf
lagzt í liana að svona mundi fara.
Henni þótti vænt um Hugh, en hún gat ekki
treyst honum. Það hefði verið betur, ef hún
hefði verið piltur og hann stúlka. Oft liafði
hún orðið að verja liann, þegar faðir lians
var honum ofsareiður fyrir eitthvað, sem liann
liafði gert. Og oftlega liafði liún orðið að
síappa stálinu í Hugli, er liann var veikur
fyrir. Og nú stóð liann þarna og ætlaðist til
þess, að hún bjargaði honum frá vansæmd, án
þess að liugsa um livað hún yrði i sölurnar
að leggja, og eins og þetta væri svo sem ekki
neitt, sem hann krafðist af henni. Hún var
mörgum árum yngri en hann, en henni fannst,
að hún væri nógu gömul til að geta gengið hon-
um í móður stað.
„Viltu gera svo vel og segja mér,“ sagði hún
stillilega, „hreinskilnislega livernig í málinu
Jiggur?“
Hún vissi af reynslunni, að það var tilgangs-
laust, að ræða málin nema af stillingu við
Hugh, en. þótt hún talaði stillilega, hafði hún
ákafan lijartaslátt.
Hann settist á annan stólarminn, stakk
höndunum i vasana og horfði á hana með
ögrunarsvip.
„Eg falsaði ávísun, sem var útgefin af Daw-
son. Hann skuldaði mér þrjú sterlingspund og
greiddi mér skuldina með ávísun — og eg
bætti tveimur núllum við. Hann er sem stend-
ur vestan liafs, én kemur heim i næstu viku,
og þá kemst eg i meiri en litinn vanda, eg
get ekki greitt féð. Honum mundi sönn ánægja
að því, að sjá mig fara í steininn. Eg kæri mig
kollóttan, en það væri ekki gaman fyrir fjöl-
skylduna.**.. ,í: 1»
Það var Hugh líkt, að tala á þennan hátt,
skírskota til ættarstolts, sjálfum sér til bjarg-
ar. Hann hélt áfram að horfa á systur sina
og' sagði:
„Þegar eg' komst að því, að hans væri von
lieim, gekk eg herbergi úr herbergi í liúsinu, til
þess að svipast um, ef nokkuð væri óselt, en
eg hefði eins getað byrjað að grafa eftir gulli
i kálgarðinum.“
Hann stóð upp, rétti úr sér og geispaði, cins
og hann væri áhyggjulaus, en því fór þó fjarri.
„Já, svona er þetta. Eg ásaka þig ekki fyrir
það, þótt þig langi ekkert til að hjálpa mér. Þú
átt enga sök á þessu og það ætli ekki að bitna
á þér.“
En vel vissi Ilugli, að í hvert sinn sem liann
var í vanda liafði Priscilla áhyggjur af þvi, og
að hún var jafnan reiðubúin til þess að hjálpa
lionum.
llann brosti litið eitt, er hann sá hve áliyggju-
full hún var. Það var svo auðvelt, að fá Pris-
cillu á sitt band.
Ilann klappaði á öxl liennar.
„Láltu nú elcki liggja illa á þér. Eg áfellist
þig ekki fyrir að vilja ekki lita við Fanshaw —“
Hann var kominn að dyrunum, er Priscilla
kallaði:
„Ilvenær er herra Dawsons von heim?“
„Eg veit það ekki með vissu, sennilega í
næstu viku. En hafðu engar áhyggjur af því.“
„En gerirðu þér ekki Ijóst, Hugli, hversu
skelfilegt þetta er.“
llann ypli öxlum.
„Til hvers er að sýta yfir því?“
„En þú hefir gerzt sekur um fölsun.“
Hann eldroðnaði.
„Já, en livað þýðir að sýta. Hefði eg haft nóg
fé hefði eg ekki þurft að grípa til þessa ráðs?
Það er alltaf sama sagan. Eg liefi aldrei nein
uuraráð. Við liöfum alllaf orðið að basla á-
fram, án þess að geta veitt okkur nokkurn skap-
aðan lilut. Mcr er efst i hug að stinga af til
Áslralíu.“
Hann var vanur að hóta þessu, en vitanlega
flaug honum ekki í hug að fara til annarar
heimsálfu til að vinna fyrir sér. En þessi liótun
hafði alltaf sin álirif á Priscillu.
Móðurleg umönnun var svo sterkur þáttur i
ást hennar, að hún mátti ekki til þess liugsa, að
liann færi til fjarlægs lands, þar sem hún gat
ekki leiðbeint honum og verndað. Alla sina ævi
að kalla liafði liún annast liann og verndað, og
kannske átli lnin sinn mikla þátt í, að hann var
iðjuleysingi.

Faöirinn (meS áhérzlu) : Ef eg felli nú skyndilega
frá, hvaS myndi eiginlega verSa úr þér Hvert
myndir þú svo sem fara og hvaö myndir þú gera?
Sonurinn: ÞaS er allt í lagi meS þaS, eg myndi
dvelja kyrr liérna. En spurningin er hvaS myndi
\er'Sa af þér.
Hvert ert þú eiginlega aS fara í þessum nrikla
flýti? spurSi írú Jones.
Eg ætla aS skreppa heim til hans Johns. Hann
var aS enda viS aS hringja til mín og biSja mig um
aS lána sér tappatogara og eg ætla aS fara meS
hann sjálfur, svaraSi herra Jones.
Nú, getur þú ekki sent drenginn meS hann?
Kona góS, sagSi herra Jones ávítandi, þessi
spurning sannar enn betur en margt annaS, hvers
vegna kvenfólk getur ekki stjórnaS hersveitum,
tekiS'skjótar ákvarSanir, þegar milljóna viSskipti
eru i húfi. Þegar rétta augnablikiS rennur upp, vita
þær aldrei hvaS þær eiga aS-gera.--- -------
Tokyo undir sprengjuregní .1
Bandarík j amanna.
Eftir Lars Tillitse, fyrrv. sendiherra Dana í Japan.
horfi, en þjóðin tók að búa sig undir langvinna
styrjöld. Ibúar Tokyo-borgar eru skipulagðir i ná-
grannaflokka, þ. e. a. s. hópa með 20 eða fleiri fjök
skyldum, sem búa í sama hverfi. Tilgangur þessara
félaga er að veita gagnkvæma aðstoð. Er kerfi þettaj
mjög gamalt í Japan, og felur ríkisstjórnin ná+
grannaflokkunum ósjaldan, sér í lagi á styrjaldar-
tímum, að leysa ákveðin verkefni af hendi. Nú mót-
aðist öll starfsemi flokkanna af styrjöldinni.
Almenningur hafði ekki tekið styrjöldinni gegn
Bandaríkjunum og Englandi með hrifningu, vegna
þess, að áhrifa styrjaldarinnar við Kína, sem hafði
geisað undanfarin 4y2 ár, var þegar farið að gætá
mjög. En hinir skjótu sigrar japanska hersins og
flotans í upphafi, fengu þjóðina til þess að trúa á
hlutverk Japans sem skapara nýs Asíu-heimsveldis
Hún heillaðist af hinum ákala áróðri hernaðarsinn-
anna. Bjartsýnin náði hámarki sínu haustið 1943]
þegar allir fulltrúar þeirra landa, sem voru meðlim-f
ir í hinu sameiginlega velmegunarsvæði Austur-Asíu]
komu saman til þess að hylla Japan sem leiðtogú
Stór-Austur-Asíu.
En smám saman varð fólki ljóst, að það var ekki
einasta, að auðæfi liinna hernumdu landa bárust
ekki til Japan, heldur bar jafnframt æ meira á skorti
matvæla, klæðnaðar, skófatnaðar, eldsneytis og
margra annarra nauðsynja. Fólk lærði að standa í
biðröðum, en þær fóru dagvaxandi við búðirnar,
sér í lagi tóbaksbúðir og matsöluhús. Leigubílar og
almenningsvagnar hurfu af götunum. Grafin voru
loftvarnarskýli á öllum gangstéttum.
Um vorið og á öndverðu sumri 1944, voru flestir
útlendingar fluttir á brott frá Tokio. Brottflutning-
ur sendisveitanna fór fram að undirlagi utanríkis-
ráðuneytisins. Var okkur skipt í tvennar vistarverur.
1 Hakone-héraði voru Möndulveldin: Þýzkaland,
Italía, Rúmenía o. s. frv., og í Karuizawa, hlutlausu
ríkin: Frakkland, Sóvét-Rússland, Spánn, Portúgalj
Danmörk o. s. frv. Kona mín og dóttir fóru til
Karuizawa i júlímánuði, en eg varð eftir í Tokioj
Þá var og hafizt handa um brottflutning ýmissa
greina styrjaldariðnaðarins úr stórborgunum, en með
iðnaðinum fluttu verkamennirnir, svo að íbúum
Tokio og annarra stórborga fækkaði smám saman.
Hin djarflega árás Ameríkumanna á Maríanaeyjar
i júlí 1944, en hún hafði í för með sér hertöku eyj-'
arinnar Saipan, markaði tímamót í styfjöldinni. Frá
þeirri stundu var ölluin Japönum ljóst, sem eitt-
hvað fylgdust með rá? yiðburðanna, að Japan gat
ekki unnið stríðið, og menn bjuggust við hinu versta
Menn vissu, að flugvélar höfðu nú aðstöðu til þess
að ráðast á Tokio, og fregnir höfðu borizt um hin
frægu risaflugvirki og menn bjuggust við þeirri
þegar er Ameríkumenn hefðu lokið nauðsyn-
legum undirbúningsráðstöfunum. Stofnað var til al-
menningsfræðslu um hættur þær, scm yfir vofðu,
og loftvarnarflauturnar voru þrautreyndar. Tvenns
konar merki voru gefin. Annað merkið var langt
væl, stóð yfir í 3 mínútur, og Þýddi það: Óvinurinn
er í nánd, verið viðbúin. Hitt var röð endurtekinna,
stuttra hljóða og stóð það yfir samtals eina mínútu,
en það þýddi: Hættan er yfirvofandi.
öll leikhúsin voru nú lokuð, og ennfremur flest
kvikmyndahúsin. I upphafi styrjaldarinnar höfðu
hinar vikulegu fréttakvikmyndir sýnt ýmsa stór-
fenglega viðburði, svo sem fall Singapore, hertöku
Manila, og þegar fallhlífahersveitimar náðu Palem-
bang á vald sitt. En þegar á leið og sigurgangan
tók enda, en mótlætið hófst, var ekkert efni fram-
ar til í fréttakvikmyndir. Hinum stóru og dýru veit-
ingahúsum var einnig lokað, og vegna vöruskorts
neyddust hinar stóm verzlunarhallir til þess að loka'
efri hæðum sínum. Þjóðinni var tilkynnt, að hún
yrði að sameina allt átak sitt um stríðsframleiðsl
una og hugsa ekki um annað.
Missir Saipan féll Japönum nijög þungt. Blöðin
fluttu frásagnir um hina hetjulegu vörn eyjarinn-|
ar og skýrðu svo frá, að allir hermennirnir hefðu
fallið í orustu, að borgaralegir Japanir hefðu a
stoðað-hermennina--og barizt við hlið þeirra, og.a