Vísir - 29.05.1946, Blaðsíða 4

4
VÍSIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Ógeðslegt athæfi.
T*inkennileg skrif hafa birzt að undanförnu
“ í erlendum blöðum, en öll hafa þau verið
á 'eina lund og lofsamað kommúnistaflokkinn
fyrir skclegga baráttu fyrir sjálfstæði þjóðar-
ipnar og framförum landsins. Mönnum bafa
komið skrif þcssi svo fyrir sjónir, að kommún-
istar hlytu sjálfir að standa að þeim, beint eða
óbeint og sá grunur hefur orðið sterkari, jjeim
mun fleiri greinar, sem birzt hafa, og rirá
segja að full vissa sé nú fengin um þessa áróð-
íirsstarfsemi á erlendum vetvangi.
Hann befnir jicss í béraði, sem hallaðist á
Aljjingi, var sagt um þingmarin einn ekki alls
fyrir löngu, og svipað má segja um kommún-
ista. Almenningur bér á landi vcit mætavel
að jietta eru óheillafuglar, sem ekki er trún-
aður sýnandi, og kommúnistar vita vel að
hljóti J)eir ckki erlent braulargengi bíður
þeirra fylgishrun og fyrirlitning. Fyrir jm.
hafa ])eir rekið auglýsingastarfsemi sína á cr-
icndúm .vettvangi, en því næst að nota ej’lcnd
og vinsamleg ummæli sér til framdráttar bér.
innanlands, j)annig að áróðurinn befur farið
v hringinn og leitað til upþbafs síns, áður cn
Jkssí flokkur hefur treysts til að sýna bann
islenzku þjóðinni. Þótt kommúnistar beri lof
;'i sjálfa, sig er ekkert við því að segja, en lutt
er mun lakara og ekki vandræðalaust er J)cir
færa sig upp á skaftið og rcyna að læða lasti
um aðra inn í erlend blöð ásamt lofinu um
sig, og ber j>að belzt til mikinn þcini af land-
ráða tilhneigingum.
Alj)ýðublaðið skýrði nýlega frá grein, sem
birzt balði í Moskvablaðinu „Trud“, seín livað
vera eitt af stærslu blöðúm Rússlands. Þar er
Ýmstim firrum haldið fram varðandi verky-
lýðsmálin bér á landi og starfsemi kpnunún-
ista eða ábrif, en jafnframt er nokkuð rætt
kommúnista eða um herstöðvarmálið, en j)ar
er svo lrá skýrt: „Iiinn fáménni en ahrifa-
mikli bó])ur islenzkra stórlpxa, sem Vísir er
málgagn fyrir, fer ekki dúlt með fögnuð sinn
víir broti Bandaríkjanna á loforði |)\ í, cr gef-
ið var af Roosevelt forseta, um að herlið
Randarikjíinna skyldi kallað burt frá íslandi
jafnskjótt og stríðinu lvki í Evrópu. Þessi
bópur styður óskir Bandaríkjanna um að la
flug og flotastöðvar á Islandi tii langs tíma.“
Slík er frásögn liins rússneska blaðs, og virð-
ist j)ar ekki farið að. liætli Ára fróða að liafa
það eitt, er sannara i’eynist. Er ekki úr vegi
ao vekja atbygli á að afstaða Vísis til ber-
síöðvaniálsins befur verið sii ein, að málið
v:eri ekki unnt að ræða fyrr en ojrinberlega
íuiði verið frá })ví skýrt og plöggin lögð á
borðið. Hér í blaðinu hefur aldrei verið vijtið
ao afhendingu herstöðva, né með ]>ví mælt,
>en lögð hefur verið áherzía á samvinnu við
vngil-saxnesku J)jóðirnar og vinsamleg sam-
-skipti við-jner og er það sitt hvað. Sagnfræði
kommúnista um herstöðvamálið er eittbvert
ógéðslegasta nútímafyrirbæri í íslenzku þjóð-
Jífi, en allra svívirðilegast er j)ó að rógurinn er
borinn fram*á crlendum vettvangi, enda ekki
iiýniíegt í Iivaða augnamiði cr gert, ef ekki
lil þess að skaða íslenzku J)jóðina í heild og
bvetja til erlendra afskipta af innanlandsmál-
um. Slíkt atbæfi dæmir sig sjájft og dóms-
njðuiyrigðan yofir yfir kommúnistum á alþing-
iskosningunúm.
V 1 S I R
Miðvikudaginn 29. maí 1946
Kommúnisminn á undanhaldi í Vestur-Evrópu.
Fiakkland hiindii okinu.
Atkvæðugreiðsla11 í Frakklandi um .nýja stjórnarskrá,
sem nýlega er um garð gengin, er viðburður sem mun
hafa gagnger ábrif á Jn'óun alþjóðamála. Franska j)jóðin
neitaði að samj)ykkja stjórnanskrá, sem mundi bafa sett
hana i einræðisfjötra og hafið kommúnista til valda í land-
inu. Þessi úrskurður lrönsku Jijóðarinnar er sigur fyrir
l'relsi og lýðræði. Þetta cr uppreist gegn liinni austrænu
einræðiskúgun kömmúnismans, sem gerir einstaklingana
að rikisþræhun og sviptir J)á rétti til persónulegra álcvarð-
ana og sjalfstæðra skoðana.
Striðiini lauk lyrir einu ári. Siðan befir bin pólitíska
:ddá í flestum löndum fallið til „vinstri". Konnnúnistar
i flestum löndum Evrópu bala með barðsnúnum áróðri,
J)vingunum og undirferli, reynt að ná völdunum. Víða
hafa jæir komið ár sinni fyrir borð. Margar J)jöðir í Aust-
Svar til Sigurður Steindórsson liefir sent mér
Péturs. bréf það, sem hér fer á eftir: „Vegna
• ummæla Péturs SigUrðssonar í Berg-
máli 27. þ. m., vil eg benda á eftirfarandi: Inn-
fhitningur hifreiða lie.fir verið takmarkmaður
af þvi opinbcra á undanförnum árum, með þeim
afleiðingum, að orðið hefir að notast við gaml-
ar, löngu úreltar bifreiðir, sem bæði eru, vegna
sivaxandi' flutninga, orðnar langt of litlar, og
vegna óhóflégs viðhaldskostnaðar rniklii dýrari
í rekstri en vera þyrfti, miðað við nýjar bif-
reiðar.
*
Ferðum Ferðum á leiðinni Reykjavík—Hafnar-
fjölgað. fjörður hé.fir nýlega verið fjölgað þann-
ig, að á timanum frá kl. 4 e. h. til
kl. 10 e. h. fara nú vagnar á 10 mínútna fresti,
ur, mun hvorki af því opinbcra *íié leyfishöf-
um til þess ætlazt, að þau séu notuð undir venju-
legum kringumstæðum, enda er það ekki svo
í framkvæmdinni. Hitt er a. m. k. sérleyfishöf-
um ofvaxið, að ráða við óeðlilega flutningaþörf,
sem fram kemur i sambandi við kvikmynda-
sýningar.
f *
Úrlausn. Við slík tækifæri hefir, vegna slcorts
á vögnum, orðið að gripa til þess
ráðs að láta fólk standa i vögnunum, ekki af
Iiagnaðarvon, þvi að ofhleðsla segir auðvitað til
sín í ínikið auknu viðhaldi, heldur aðeins sem
tilraun til að veita sem flestum einhverja úr-
lausn. I.oks skal þ.ess getið, að nú cr von á
nýjum vögnum á þessa leið, og vonandi bæta
þeir eitthvað úr, en þó eru þeir ekki svo stór-
ir, scm sérleyfishafarnir liefðu óskað eftir og
telja, samkvæmt reynslu, fullnægja flutninga-
ur-Evrópii hafa orðið kommúnismanum að bráð. Sumar(i stað 15 mínútna áður. Hvað stæðum viðvík-
vegna J>ess að þær áttu ehga lýðræðislega fortið til að styðj-
ast við, en aðrar vegna jæss að j>ær áttu um ekkert annað
að vclja.
Sama leikinn ætluðu kommúnistar að leika í Frakklandi
með harðfylgi og yfirgangi. Riki kommiinismans átti að
ná út að Ermarsundi." Hefði J>að tekist, mundi allt megin-
land Evrópu á skömmum tíma liafa fallið undir áhrif
Rússa og kommúnismans. En franska þjóðin bratt okinu
sem átti að Ieggja á bana.
Fólkið hagsai enn.
Þetta svar frönsku Jyjóðarinnar sýnir að frjáls liugsun
er enn eitt af aðalsmcrkjum vestrænna lýðræðisj)jóða. Ekki
tapar Frakldancb lofi sínu, segir gamalt íslenzkt máltæki
og befir það sannast nú á áberandi bátt. Þessi mikla J)jóð
frelsis og menningar á vafylaust eftir að verða voldug og
sterk. Þjóðin hefir að miklu leyti staðið vinstra megin í
stjónimálum síðastliðin 75. ár. Frá 1870 til 1939 böfðu
71 ríkisstjórnir komið til valda, eða að meðaltali ein rík- börrinni.
isstjórn á ári. Þessi stöðugu stjórnarskipti bafa valdið'
miklu öryggisleysi. Þess vegna jn’áir þjóðin nii öryggi og
fcstu. Það bjóst bún við að fá í birtni nýju stjórnarskrá
hefði bún ekki vcrið innblásin af áformum kommúnista.
En fólkið bugsar enn. Það sá leik kommúnista á taflborð-
inu og J)áð svarfaði taflinu. Nii verður ný stjórnarskrá
samin, .sem gefur meiri tryggingu fyrir J)ví, ,að barðsnúinn
einræðisflo.kkur geti ekki á auðveldan bát't náð tökum á
rikisvaldinu og kúgað jyjóðina.
Hvað biasf þai svo liáttf
Kommúnistar bcfðu mátt spyrjá Jiegar luinnugt varð
pm árangur atkvæðagreiðslunnar: Hvað brast j>ar svo
hátt? .Og svar við ]>ví befði verið: V.-Evrópa úr liendi ]>ér,
kpmriíúnistij I erlendum blöð'um er ekki farið 'dult með
J>að, að Rússar'bafa gert sér miklar vonir um, að Frakk-
land eftir atkyæðagreiðsluna mundi ballast á sveif með
þeim og það rnimdi Iial'a styrkt svo aðstöðu jæirra að öll
Vestur-Evrópa hefði verið gersamlega báð ábrifum j)eirra.
Árangur atkvæðagreiðslunnar befir áreiðanlega nú ]>egar
valdið straumhvörfum í alþjóðámálum og ekki er ólíklegt,
að sú afstaða, sem Riissár bafa nii tekið upp gegn Vestur-
veldunum og þær ásakaniiyscm J>eir bera nú l'ram í þeirra
garð, eigi rót sína að rekja til J>css, að mikilsvarðandi
ráðagerð 'hefir farið á annan vcg en ætlað var í byrjun.
Kommúnismirin er bvarvetna á undanbaldi í Vestur-
Evrópu. Þær Jyjóðir, seríi um langan aldur Iiafa búið við
persónufrelsi, skoðanafrelsi og lýðræði, brinda af sér á-
blaupi kommúnismans bver af annarri. Þær vilja balda
sínn forna frclsi, cn ekki selja sig undir yfirráð manna,
sem eru verkfæri í bendi erlendrar heimsveldisstefnu.
Islenzkir kommúnistar eru eimi hlekkur í keðju bins al-
þjóðlega kommúnisma, sem n#tár þá sem fimmtu ber-
deild í landi sínu. Aumlegra blutverk getur enginn tckið
að sér gagnvart sinni eigin J)jóð.
Kvihnai i slmi
í gær um kl. 3 kviknaði í
skúr við Smiðjustíg sjö.
Er slökkviliðið köm á vctt-
vang’ var töluverður eídur i
skúrnum. Tókst fljóllega að
ráða niðurlögum eldsins.
Skemmdir urðu töluvérðar.
Em sjölevtið í gær kom.
upp eldur í bifreiðinni R
1397 inn á Suðurlandsbraul.
Skemmdist bún nokkuð af
brunanum.
Iteyking- Um reykingar i almenningsvögnum
arnar. er eg alveg sammála grcinarhöfundi,
en hendi aðeins á, að skjótasta og
bezta lausn þessa máls er sú, að Póst- og sima-
málastjórn, sem hefir yfirstjórn þessar-ra mála,
banni reykingar i vögnunum algerlega. —« Vegna
ummæla, sem höfð eru eftir ökumanni, vil eg
•%
aðeins taka þaS fram, aö þegar mikið er að
fl.vtja, hlýliir fólki, er siðast kcnuir, að vera
ljóst, að um sæti er ekki að ræða.
* . /
Vill standa. Þrátt fyrir það, kostar það kapps
um að troðast inn í vagninn, og
hendir það ötvirætt til þess, að fólkið vilji held-
ur standa og verða fyrir smáóþægindum, en
biða næstu f^rðar, þótt ekki séu nema 10 niín-
útur. Af þessu leiðir, að ökumanni gcfst ekki
tóm til að íhuga svör við afhugasemdum far-
þega, svo sem hann mundi annars gera. Að lok-
um þakka eg Péíri Sigurðssyni fyrir ábending-
ar lians, og yana eg, að þessi mál komist fljót-
lega í það liorf, sem bæði hann.og eg teljum
æskilegast." *
*
Sjónarmið Það er gott, að hafa fengið sjónar-
beggja. mið beggja i nmræðunum um ferð-
irnar milli Hafnarfjarðar og Reykja-
vikur. Þctta mál hefir við og við verið til um-
ræðu á undanföi’num mánuðmn og farþegar oft
komið með kvartanir, svo að það cr rétt, að
þ.eir fái einnig að vita um þá hliðina, sem að
þcim snýr, er hafa þessar ferðir með höndum.
Jirfiðleikar þeirra liafa verið miklir undanfarin
ár vegna skots'á bilupi, og.vera rilá, að mörg-
um hafi ekki verið það fyllilega ljóst.
*
Gleðiefni. Fg tel það gleðiefni — og geri ráð
íyrir, að fleiri séu á sama máli, —
að von skuli vcra á nýjuiri bifreiðum fyrir þessa
samgiinguleið. Að vísu eru bifreiðar þessar ekki
að rillu leyti eins og leyfishafarnir hefðu talið
þær bcztar, en þær hljóta að bæta úr brýnustu
þörfinni, og cr það strax nokkur munur. Þá
væri heldur ckkert á móti þvi, að reykingar
yrðif irieð öllu bánriaðar i vögnunum.