Vísir - 12.06.1946, Qupperneq 7

Miðvikudaginn 12. júni 1946
V I S I R
7
Ituhy M. Ayre§

Svo þurrkaði hún sér um augun og liélt áfram
að inasa, þrátt fyrir tilraunir Priscillu til að
koma viðræðunni á nýjan vettvang. Og lienni
létti, er hún lieyrði mannamál í forsalnum, og
andartaki síðar koin Jónatan inn í stofuna.
Hann leit á móður sína og svo Priscillu.
„Kem eg of seint til að fá tesopa?“ spurði
hann.
„Eg lield, að teið sé orðið kalt,“ sagði Pris-
cilla. „Ættum við ekki að hiðja um heitt te,
frú Corbie.k'
,;Þá er víst bezt að hringja i þjóninn," sagði
frú Corbie.
Þegar Priscilla hjóst til.þess að leggja af stað
heim tveimur klukkustundum síðar var byrjað
að rigna, og Jónatan skipaði svo fyrir, að liafa
skyldi bifreið lians reiðubúna.
„Lofið mér þvi, að koma aftur,“ sagði frú
Corhie við Priscillu. Þegar Jonatan var kominn
til þeirra aftur var hún orðin óstyrk og þving-
uð, þvi að hún liugsaði nú um það eitt að koma
eins fram og liún hugði hann vilja.
„Eg heiti því,“ sagði Priscilla, „og þér verðið
a'&heimsækja okkur. Eg vil, að þér kynnist föð-
ur mínum og bróður. Pabbi er, eins og þér
kannske vitið, allhrumur orðinn, og fer aldrei
út.“
Hún kyssli frú Corbie alúðlega á kinnina, er
liún kvaddi hana, þótt liún veitli þvi atliygli,
’iversu forviða Jónatan var. Og undir eins og
þau voru sezt og lögð af stað, sagði liún:
„Mér geðúnst prýðilega að móður þinni.“
„Þér gremst víst, er eg segi þér að það er engii
hkara en að eg sé ókunnugur foreldrum min-
um. Við eigum ekkert sameiginlegt. Það er víst
mér að kenna.“
„Á þvi er ekki nokkur vafi,“ sagði Priscilla.
„Gæli þér ekki þótt vænt um móður þína, getur
þér ekki þótt vænt um neinn. Hún er mjög blált
áfram og einlæg þrátt fyrir allan auð sinn, en
henni er raun að þvi, að fólki geðjast fkki að
lienni. Eg væri eklcert hissa á þvi, að hún væri
nijög einmanaleg.“
„Einmanáleg.“
Það var auðlieyrt, að Jónatan hafði aldrei
ílogið neitt þvílíkt í liug.
„Ilún hefir allt, sem hún óskar sér.“
„Heldurðu, að hún meti nokkurs stóra,
skrautlegá lmsið og allan auð föður þíns. Öðru
nær, eg lield að hún yrði miklu liamingjusam-
ari, ef liún byggi við sömu kjör og fyrrum, er
faðir þinn var að brjótast áfram. Þegar liún var
neydd til að vinna vegna fátæktar, var lnin ham-
ingjusöm.“
Nokkur svipbreyting var á andliti Priscillu,
er hún bætti við:
„Auðurmn einn getur ekki gert menn liam-
ingjusama.“
„Og þó eru til konur, sem vilja leggja allt í
sölurnar vegna auðsins,“ sagði Jónatan snögg-
lega.
„Áttu við mig?“ spurði Priscilla.
„Þú veizt vel, að eg átti ekki við þig- Þú ert
öðruvísi.“
„Á livaða hátt ?“
„Allan liátt,“ sagði hannTÓlega. ,vc.g vona, að
með tíð og tima takist mér að koma því lil leið-
ar, að þú elskir mig, og þá veil eg, að þú létir
þig einu gilda, þótt við misstum a 111 og yrðum
að byrja á nýjan leik.“
Hún hló við.
„Ætli þér sé í rauninni ekki eins illa við fá-
tæktina og mér?“
Hún var dálítið smeyk við Jónatan, þegar
hann varð alvárlegur og þungbúinn á svip.
Henni fannst einbvern veginn að i návist hans
yrði hún ávallt að vera kát livort sem lmn var
í skapi til þcss eðá ekki.
Ilann dró úr hraða bifreiðarinnar, Svo stö'ðv-
aði hann hana og spurði:
„Hvenær villu giftast mér, Priscilla?“
Hún horfði á liann forviða.
„Hvenær? Liggur svona miki'ð á?“
„Eftir hverju er að bíða —- eg er óþreyjufull-
ur, eftir að geta haft þig hjá mér ávallt.“
„Eg verð að hugsa um pabba, hann er svo
lasburða. Eg get ekki yfirgcfið hann fyrirvara-
laust að kalla. Ilann þarf svo mjög á mér að
halda.“
Jónatan liló.
„Þetla er léleg mótbára.“
„Þetta er ekki sagt út i loftið,“ sagði hún
áköf. Þú mált ekki halda, að mér þyki ekki
vænt uin föður minn, þótt þér þyki hvorki vænt
um föður .þinn né móður.“
Hún hugsaði sig um andarlak og sagði svo:
„Gælirðu fallizt á, að pabbi yrði bjá okkur.“
Rödd hennar var næsta óstyrk.
Hún haf'ði mikið um þetta hugsað siðan er
þau opinberuðu, hún og Jónatan. Hún haf'ði bú-
izt við, að hún gæti haft allt eftir eigin geðþótta.
Iíannske myndi Jónatan láta viðgerð fara fram
á Moorland' House, svo að þau gætu búið þar.
„Það vakir vitanlega fyrir þér, að bróðir
þinn liúi líka hjá okkur,“ sagði Jónatan stuttur
í spuna.
Priscillu Jiafði gleymzt Hugli þessa slundina.
„Hann hefir alltaf verið lijá okkur,“ sagði
hún i afsökunartón.
Jónatan setti bifreiðina af stað. Munnsvipur-.
inn bar liörku vitni.
„Eg mun ekki mögla, þótt þú viljii; hafa föð-
ur þinn iijá þér, ef þú vilt búa áfram á Moor-
land House, en eg vil ekki bróður þinn á heim-
ili okkar.“
Priscilla roðnaði upp i hársrætur.
„Þér er illa við Hugh?“
„Eg ætla mér að minnsta kosti ekki að sætta
mig við hann á heimili okkar.“
Priscilla reiddist. Ilún gat ekki sætt sig við,
a'ð hann lala'ði þannig til hennar i skipunartón.
„Það er enginn, sem neyðir þig til þess að
kvongast mér.“
Hvorugt niælti orð af vörum um sinn. Hún
þorði ekki að liorfa á hann — eða mæla lil lians.
Hún barðist við grátinn.
Þegar þau nálguðust garðhliðið við Moorland
llouse, sagði Jónatan:
„Eg cr fús lil þess að aðstoða bróður þinn.
Til dæmis til þess að setja á stofn verzlunar-
fyrirtæki — eða útvega honum starf erlendis.
Faðir minn getur hæglega beitt áhrifum sinum
i þá átt — það verður enguín erfiðleikum bund-
ið. Hugli getur ekki lialdið uppteknum liætti
— það cr sannarlega kominn timi til, að liann
liafi eitthva'ð nyfsamt fyrir stafni.
AKvðmðmm
'ZaSiL w . _—-
. MaSur nokkur varö steinhissa nýlega, er kona
gekk til hans og sagöi: „Gott kvöld,“ því hann
minntist ekki a'S hafa séð hana .áSur.
Konan tók strax eftir, a'S hún hafSi ávarpaö rang-
an mann og afsakaöi sig meö þessum oröum: „Eg
ver aö biöja ySur afsökunar. Jig' hélt nefnilega, a'S
þér v'æruS faöir tveggja barnanna minna.“
SiSan hélt hún af staS og maöurinn horföi steini
lostinn af undrun á eftir henni. Konan geröi sér
ekki Ijóst, aS manninum var ókunnugt um, aS hún
var barnakennari.
Hvernig kynntist þú seinni reanninum þinum?
Hann kcyröi vfir þann fvrsta.
Rússar toriryggja okknr eiui.
íiefiidanna og liami lagði svo fyrir, að þær skyldu
ekki skipta sér af neinu upplýsingastarfi.
Eg liefi spurt Eisenhower, hvort Rússar liafi lát-
ið honum greiðlega í té hernaðarupplýsingar. Hann
kvað þær hafa verið til reiðu frá þvi í janúar 1945,
en áður var sambandið milli herstjórna bandamanna
og Rússa mjög ófullkomið, unz Rússar leylðu Banda-
ríkjamönnum að standa 'straum af byggingu sér-
stakrar loftskeytastöðvar í Moskva, sem síðan vár
notuð í þessum tilgangi. En 2 milljarðar dollara
voru strikaðir út af kröfum á hendur Rússum fyr-
ir þessa tilslökun.
Rússar féllust líka á, að láta bandamönnum sín-
uni veðurfregnir í té, og var mikill Iiagur í því. En
þbssi tilslökun var gerð vegna þess, að bandamenn
tóku að senda allar veðurfregnir sínar á dulmáli,
sem Rússar höfðu ekki lykilinn að, og ef þeir vildu
fá að nota þessar veðurfregnir, urðu þeír að láta ‘
sínar á mót-i.
A Teheran-ráðstefnumii liét Stalin Roosevelt því,
að Rússar skyldu taka þátt í stríðinu við Japan.
Bandamenn voru J)ó ekki sannfærðir um, að þettá
loforð yrði haldið, því að Rússar tóku jafnan dræmt
í það, þegar stungið var upp á því, að gerðar yrðu
sameiginlegar áætlanir um viðureigiiina við Japanj
Loks varð að samkomulagi í Yalta, að sett skyldi
upp sameiginlcg birgðastöð í Síberíu. En sókn Banda-
ríkjamanna á Kyrrahafi eftir það gekk svo greið-
lega, að ekki þurfti að hrinda þcssu í framkvæmd.
Okkur var því ef til vill mest hjálp í þvf, að
Rússar kváðust ætla í Japani. 1 Yalta var þetta áj
kveðið nánar. Ef til vill hefir það rekið á eftir
Rússum, að Japanir fóru að leita fyrir sér um frið,
og að kjarnorkusprengjan kom til sögunnar. Svo
mikið er víst, að fyrst á cftir hlýnaði mjög í veðri
milli Rússa og bandamanna, og Rússar sýndu til
dæmis Eisenhower þann sóma, að leyfa honum að
horfa á skrúðgöngu íþróttamanna frá gröf Lenins,
og hefir engum erlendum manni veitzt leyfi til þess-
áður.
En þótt sendinefnd Bandaríkjínina liafi fengiÁ
ýmsu Tramgengt í Rússlandi, mistókst lienni þó
margt. Rússar harðneituðu til dæmis alltaf um leyfi.
til þess að bandamenn liefðu blaðamenn með herj-
um þeirra. Þeir vildu heldur ekki leyfa herforingj-
uni að fylgjast mcð hernaðaraðgerðum. Okkur leyfð-
ist aldrei að nota rússneska flugvelli að vild eða
láta flugvélar okkar fljúga yfir rússneska grundj
eins frjálst og rússneskum flugmönnum leyfðist í
Bandarikjunum. Við fengum ekki að setja upp flug-
vélasamgöngunet, eins og annarstaðar. Nefndirnar
fengu sama og ekkcrt að vita um Rauða lierinn,
fengu aldrei neinar upplýsingar um vopn eðá út-
liúnað, stærð hersins, manntjón eða þ. u. 1.
Því verður ekki neitað, að tortryggni Rússa er
óbreytt. Þeir eru kurteisir i opinbenim efnum, en
vinátta milli Bandaríkjamanna og rússneskra fjöl-
skyldna er ekki til. Varla meira en tylft starfsmanna
utanríkisráðuneytis Rússa er leyft að koraa i sendi-
sveit okkar, og Bandaríkjainenn mega ekki snúa
sér til meira en svo sem sex rússneskra stofnana,
án sérstaks leyfis.
Rússar mega aðeins koma i sendisveitina með
leýfi yfirvaldanna, og cf þeir gerast vinveittir starfs-
mönnum þar, getur það leitt af sér lögreglurann-
sókn og jafnvel enn verra.
Þeir, sem verið hafa langdvölum í Rússlandi, vita
að alþýða manna þar í landi ber mika virðingu fyr-
ir Bandaríkjunum. Milljónir manna liafa etið amer-
ísk matvæli á striðsárunum, gengið i amerískum
klæðum, og hermennirnir hafa kynnzt amerískum
hcrnaðartækjum. Rússnesk blöð hafa að vísu getið
mjög lítið um liemaðarafrek Bandaríkjamanna, en
hermennimir hafa komizt að því, að tækin eru góð,
þótt þau séu smíðuð af „lirörlegu lýðræðisríki“.
I fjögur ár var lítill áróður hafður í frammi gegnj
Bandarikjuniun, en nú þegar byrjað er að „endur-i
kristna“ fólkið er byrjað að benda á „veilur“ í hag-
kerfi Bandaríkjamanna. Þó liafa Rússar leyft, að
lítilsháttar fregnum frá Bandarikjunum væri hleypt
inn i landið. Þetta byrjaði í nóvember 1943 og ári
síðar var byrjað að dreifa tímariti, sem heitir Amer-
íka. Það var prentað vestan hafs og sent flugleiðis-
til Moskva. Þó c ekki leyft að dreifa alls nema 10,