Vísir - 29.06.1946, Blaðsíða 4
V I S I R
Laugardaginn 29. júní 194(>
4
VÍSIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAUTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Kosningadagurinn.
f dag er síðasti dagurinn fýrir Alþingiskosn-
ingarnar. Kosningahriðin er um garð geng-
in og var hún með bragðdaufasta móti, því
komnninistar brugðust vonum manna og lctu
skorta á allan venjulegan bægsla- og gusu-
gang, sem lörtgum liefir einkennt þá. Kenndi
jafnvel mikillar hógværðgr í ræðum þeirra
við útvarpsumræðurnar. Ötli þeirra við þess-
ar kosningar er svo greinilegur, að þéir þótt-
ust þurfa að beita ýmsum þeim meðölum, er
aldrei liafa áður þekkst frá þeim herbúðum,
svo sem svardögum og kjökri. Það er engin
furða þótt þeir óttist úrslit Alþingiskosning-
anna, því þeir finna vel að fylgi þeirra fer
slöðugl þverrandi og er það að vonum. Það
er sannast sagna, að Reykvikingar eru farnir
að þekkja vinnubrögð kommúnista í þjóð-
málunum. Þeir hafa þegar fengið meir en
nóg af þeim og munu sýna það við þessar
kosningar að fylgi þeirra á ennþá eftir að"
þverra.
A morgun verður gengið til kosninga. Þá
leggur hver kjósandi lóð sitt á metaskálarn-
ar og það verður ekkií aftur tekið, sem einu
sinni hefir verið gert. Það er þvi ástæða fyrir
iivern kjósenda að íhuga nokkuð á livern
veg atkvæði hans verði bezt ráðstafað.. Það
getur oltið á miklu að kjósandinn kunni að
velja milli góðs og ills. Það getur ekki stað-
jð á sama hvern hann velur sem umbjóðanda
sinn á Alþingi næsta kjörlímabil. Það er öll-
iim vi tanlegt að við kosningarnar cr aðal-
lega kosið á milli tveggja-flokka, Sjálfstæð-
jsflokksins og kommúnista. Það ætti ekki að
vera erfitt að velja á milli fyrir þá Reykr
víkinga sem liugsá um heill Iands og þjóðar.
vAnnars vegar eru austrænir einræðisbrölt-
arar en Iiins vegar flokkur sem hefir haft
íorysluna um fleslar þær framkvæmdir og
menningarmál, sem eru Iiyrningarsteinninn
midir velferð þjóðarinnar.
Framsóknarflokkurinn og hinn marg-
•klofni Alþýðuflokkur eru heldur ekki flokk-
ar sem Reykvíkingar eru liklegir lil þess að
styðja við þessar kosningar. Um Framsókn-
arflokkinn er það að segja, að hann hefir
enga von til þess að koma að nokkrum
manni af lista sínum. Öll álkvæði sem greidd
cru Iionum, eru til ónýtis eða kannske enn-
])á verra, stuðningur við kommúnisla. Oll
Iiróp blaðs Framsóknarmanna um að Pálmi
skuli á þing, er marklaust og máttlausl gjálf-
ur, sem cnginn tekur mark á. Það er fyrir-
sjáanlegt að þeir eiga engin tök á þvi að
bæla við sig því atkvæðamagni, sem þeir
þurfa til þess að koma efsta manni lista sins
á þing.
Á morgun ganga Rej'kvíkingar að kjör-
borðinu og greiða þeim flokki atkvæði sitt
sem undanfarin ár hefir borið gæfu til þess
að leiða flest þau mál til farsælla lvkta, sem
stefnt hafa að ]jví að auka á hagsæld og vcl-
ferð bæjarbúa. Revkvíkingar! Fylkið ykkur
iyn flokk ykkar, Sjálfstæðisflokkinn, því að
hann er sá flokkur, sem líklegastur er til
þess að hafa forystuna, eins og hann hefir
baft undanfarin ár, til þess að leysa þau
vandamál þjöðarinnar.
KJósið D-listann!
A
fíjöm Oluisson:
Verzlunarvísindi
Gylfa Gíslasonar
Kynnið ykkur kjördeilda-
skipunina fyrir morgun-
daginn.
í Alþýðublaðinu i gær ræðst Gylfi Gislason með óyenju-
legum æsingi að mér fyrir það, að Iiafa í útvarpsræðu
bent á óheilindi lians í sambandi við útreikninga þá er
hann hcfir birt um verzlunarkostnað á matvörum, vefn-
aðarvöru og skófatnaði. Virðist hann teljá Iineykslanlegt
að eg skuli hafa bent á það hver álagningin er á þessar
vörur i heildsölu og smásölu og að þær tölur, sem álagn-
ingin segir lil um, skuli ekki vera í samræmi við þær tylur
sem liann birliiy
Það er á margan liátt hægt að leggja mál, sem þetta,
fyrir ahnenning. Það er hægt að leggja það fram á þann
hátt, að heiðarlega sc gerl gagnvart þeim, sem verið cr
að gagnrýna, og það má gera það með þvi, að fela hinn
rétta grundvöll málsins og fá almenning lil að sjá málið
í röngu ljósi. Hið síðáfa hlutverk hefir Gylfi Gíslason
tekið sér fyrir hendur.
Hann hefir hafl aðgang að lölimi og upplýsingum, sem
öðrum er synjað um og þessar tölur hefir hann nolað lil
þess að geta beitt þeiin sem pólitísku vopni á verzlunar-
stéttina í kosningunum, flokki > sínum lil framdráttar.
Hann hefir reynt að nota ]iessar tölur til að sýna fram
á það, að verzlunarstétt landsins sé ekki slarfi sínu vax-
in, að hún sé óþolandi byrði á þjóðinni og þess vegna
verði nú að láta rikið iaka að sér alla verzlun landsins.
Til þess að styðja Jiessa furðulegu kröfu uni þjóðnýtingu
verzlunarinnar, sem ekkVrl land, utan Rússlands, liefir
látið sér koma til liugar í fullri alvöru,-leitast liann við
að sýna að „dreifingarkostnaður“ verzlunarinnar sé svo
hár að hún af þeim sökum eigi engan tilveruréft.
Þegar talað er um dreifingarkostnað á vörum, þá veit
Gylfi Gíslason, að almenningur skilur ]>að svo, að um
álagningn verzlunarinnar sé að ræða. Þess vegna notar
liann Jietta orð, þegar hann er að fá almenning lil að trúa
])ví hversu óhóflegur kostnaðurinn sé í Iiöndum verzlun-
arstéttarinnar, en honum kemur ekki til hugar að sundur-
liða livað cr álagning og hvað er beinn kostnaður. Það er
ekkert leyndarmál liver álagning er á vörum í heildsölu
eða smásölu, sem leyfð er af liinu opinbera. En álagn-
ingin erhinn raiinverulegi dreifingarkostngðiir verzlunar-
innar, eða það sem verzlunarstéttin fær lyrir þjónustu
sina. En uppskipun, hafnargjald og bankakoslnaður er
ekki frekar dreifingarkostnaður verzlunarinnar en farm-
gjald og válrvgging eða jafnvel tollar. Gylfi liefði því
með þeirri aðferð, sem hann notar, alveg eins getað liald-
ið því frani, að dreifingarkostnaður hinna áðurnefndu
þriggja vöruflokka væri 7(5 millj. eða jafnvel 98 millj-
ónir króna i slað (iíi millj. ei-ns og liann heldur fram. AIK
mætti þetta jafnt til sanns vegar færa, ef hans aðferð væri
notuð. En þetta er 'ekki álagning verzlunarinnar. Mikið
af þessu eru kostnaðarliðir sem verzlunarstéttin gelur
engu ráðið um, liðir sem verða að greiðast og leggjast á
vörurnar ])ótl hin margþráða allshcrjar ríkisverzlun lians
annaðist allan innflutninginn og alla söluna.
Kjörfundir hefjast á morgun í Mið-
bæjarbarnaskólanum, Iðnskólanum og
Elliheimilinu Grund kl. 10 f. h. I Miðbæj-
arskólanum eru 28 kjördeildir, 6 í Iðn-
skólanum og 1 að Elliheimilinu. — Hér
á eftir fer greining kjördeildanna eítir
upphafsstöfum kjósenda:
í Miðbæ j aiskólanum:
Á neðri hæð:
Kjördeild:
1. Aagot — Ann
2. Annanía — Ásrún
3. Ásta — Birna
4. Bjargey — Bruvik
5. Bryndís — Einvarður
6. ‘ Eiríka — Ezra
7. Faaberg — Gottsveinn
8. Green — Guðlaug
9. Guðlaugur — Guðmundur
10. Guðni — Guðrún Högnadóttir
11. Guðrún Indriðadóttir — Gunnar
A eíri hæð:
Kjöráeild:
12. Gunnbjörg — Hannveig
13. Hans — Herdís
14. Herfríður — Inger
15. Ingi — Ingveldur
16. Ir.gvi — Jóhanna
17. Jóhannes — Jón
18. Jóna — Karl Júlíusson
19. Karl Karlsson — Kristín Nóadóttir
20. Kristín Oddsdóttir — Lárus
21. Laufey — Magnús
22. Magnusen — Marsibil
23. Marta — Ólafur Guðlaugsson
I leikfimishúsinu:
(Gengið úr portinu inn í kjallarann að’
norðanverðu):
Kjördeild:
24. Ólafur Guðmundsson — Pálína
25. Páll — Ragnhildur
26. Rakel — Sigríður Friðriksdóttir
27. Sigríður Geirsdóttir — SigTÚn
28. Sigsteinn — Siguringi
I Iðnskólanum:
í útvarpsræðu minni lók eg sem dæmi hvað álagning
verzlunarinnar væri á matvörum, ef tekin væri sú lala
sem hann leggur til griuulvallar fyrir eif-verði plus tolli,
lil þess að sýna hversu mikill munur sé á þeirri álagn-J
ingu og ])vi, sem hann néfnir „dreifingarkostnað“ verzl-
unarinnar. Mér ér vel ljóst að heimilt er að leggja á ann-
an kostnað en cif-vcrð og loll, sem að visu litla breytingu
gerir í heildarálagningúnni, cn þetta nægði til að sýna
hversu lölur hans eru villandi.
Kjördeild:
29. Sigurjói — Sophus
30. Stefán — Svavars
31. Sveina — Tönsberg
32. Ulfar — Vopnfjörð
33. Waag — Þorgils
34. Þorgrímur — Östergaard
35. Ellilieimilið
Ef Iiann hefði látið sér mjög annt um að málið væri
lagt fyrir almenning í réttu ljósi, en ekki notað aðeins
sem flokkspolitískt áróðursmál í kosningunum, hefði
hann átl að gcfa upp rétlar tölur um það, hvað væri
hin rétta álagning verzlunarinnar, sem hún fær fyrir sina
þjónustu, og hvað væri kostnaðarliðii’, sem óhjákvæmi-
lega verða að leggjast á vöruna og verzlunárstéttin gctur
engu ráðið um liversu liáir eru. En þessa leið valdi hann
ekki. Þess vegna verður hann að sætta sig við að útreikn-
ingar lians hafa mjög takmarkað sannleiksgildi.
Ánnars er ])að furðulegt, að maður sem setið Iiefir í
verðlagsráði frá því ]>að var sell á stofn í byrjun árs 1943,
skuli nú rísa upp rétt fyrir kosningar og bera fram þung-
Frh. á 6. síðu.
Sf álístæðisflokkslns við kosn>
mgaffiai: á moigun verðnr í
Varðarliúsinu. simi 740Ö, —
8 límir.
UPFLÝSINGASTÖÐ
Sjálfsfæðismamia á kosninga-
daginn verðnr í Tjarnarcafé
(Oddfdlowhöllmni), símar
7411, 7412, 7413.
i