Vísir - 08.08.1946, Blaðsíða 8

Næturlæknir: Sími 5030. —
Næturvörður: Ingólfs Apó-
tek. — Sími 1330.
VISIR
Fimmtudaginn 8. ágúst 1946
L e s e n d u r eru beðnir að
athuga að smáauglýs-
i n g a r eru á 6. síðu. —
Víðtækustu og merkustu sandgræðslutH-
raunir hérlendis að hefjast.
Skaftá veitt yfis* Stjórrtarsarici.
Viðtal við Helga Lárusson á Kirkjubæjarklaustri.
^ísir hafði fregnað á skot-
spónum, að þeir bræð-
urnir synir Lárusar alþm.
frá Kirkjubæjarklaustn
væru farnir að gera til-
raunir með víðtæka sand-
græðslu þar austur frá.
Frettáritari frá blaðinu brá
sér til Helga og mnti hann
eftir þessu. Kvað Helgi
þetta rétt vera og gaf blað-
mu eftirfarandi upplýsingar
um þessi áform þeirra
bræðra.
Þetta verk þeirra bræðra
er aðeins á byrjúnarstígi, en
ál'ormað er að gera einbverj-
ar víðtækustu og að mörgu
leýti merkilegustu sand-
græðslutilraunir, sern gérðar
liaí’a verið bér á landi síðan
Bjöi’n heitinn Halldórsson i
Sauðlauksdal bvggði varriar-
garðitiri Ranglát á 18. öld.
Hvar fara þessar tilraunir
vkkar fram?
— Pær fara fram á svo-
ricfndum Stjórnarsandi fyrir
austan Kirkjubæjarklaustur.
Hver er aðdragandi þess-
ara tilrauna?
- Fyrir löngu v'aknaði sú
bugmynd bjá okkur bræðr-
unum, að vcita Skaftá, b.já
brúnni, yfir Stjórriarsand, en
iiann takmarkast annars veg-
ar af Breiðbalakvísl, en liins
vegar af Skaftú. Engir mögu-
lcikar eru ú að veita Skal'tú
yfir /sandinn með öðrum
hætti cn þeim, að dada vatn-
inu úr henni með rafmagns-
dælufn, því bakkar úrinnar
cru nokkuð húir.
Við súum fram á það, að
við yrðum að stofna til víð-
tækra frarrikvæmda i sam-
bandi við þetta verk. Til að
byrja með þurftúm við að
leiða rafmagnið frá bænuin,
en það er um 1260 m. langur
vegur. Auk þessa þurflum
víð að kaujia okkur nýjan
jyðstraunisralal og ýmis
konar fleiri verkfæri. Þessum
fyi'stu framkvæmdum er mi
að mestu lokið. ()g einnig
itef'ur vcfið komið upp
slraumbreyli, sem nauðsvn
Imr tij að selt yrði upp í sam-
baud við stöðina á Kirkju-
bæjurklausli'i. Hugmyndin er
sú, að dæla vatninu upp úr
ánni i smúskurði, sem grafn-
ir verða með jarðýtu bér og
Jivar um sandinn.
Þegar jökulvatnið úr
Skaftá hefir verið látið renna
y fir Stjórnarsand verður ýtt
upp gerði með jarðýtu, þann-
ig að ferhyrningiir myndast.
Vatiiið sem verður innan
gerðisins cr svo látið standa
þar nokkurn tíma. Við ger-
um ráð fyrir að vatnið hætti
•skjótlega að síga í sandinh
vegna þess, að jökulleðjan í
vatninu er svo þykk, að hún
fyllir upp sandholurnar og
sezt ofan ú þær. Þegar þann-
ig verður lokið við fyrsta
blettinn, förum við eins með
hinn næsta og svo koll af
kolli.
Gróðurmagnið í jökulvatri-
inu í Skaí'tá er mjög mikið.
Áin rerinur í stórum sveig
iir Vatnajökli og norðanvert
við Síðumannáafrétt og síð-
an austur ú við með byggð-
inni. Til dæmis um það, hvað
vatnið er hlandið miklu gróð-
urmagni mú geta þess, að cf
net er lútið liggja í únni næt-
urlangt cr það l'ullt af rótar-
tægjum og öðrum gróðurleif-
um sem í það setjast. Mú með
sanni'álvkta að landgræðing
geti orðið fljótleg JíSr sem
jökulvatnið hefur runnið yf-
ir. Stjórnarsandur er um 20
ferkm. og er svo rúð fyrir
gert að af honum falli, þegar
hann er fullgræddur, milli
50 og 80 þús. hestburðir af
kúgæfu heyi.
Hvað um úrangursmögu-
leikana ?
— Eg er sannfærður um,
segir Helgi, að þessi tilraun
okkar heppnast og að með
þessari aðferð megi græða
upp allt sandlendi hérlendis,
sé á anuað borð hægt að veita
jökulvatni yfir það. Til dæm-
mú geta þess, að Jökulsú ú
Sólheimasandi (Fúlilækur)
cr mjög vel til þe'ss fallinn
að riotast við græðingu
Skóga- og Sólheimasanda.
Er nokkuð frekar um Jictta
að segja?
— Að lokum mú gjarnan
taka ])að fram, að austan af
Síðunrii og l'yrir sumian
eystri úlmu Skaftárelda-
hrauns, var stór sandur scni
néfndist Brunasandur og var
á sínum tím'a alveg gróður-
laus auðn. Einu sinni tóku
bændur sig' til og veittii ú
hann bergvatni. Þessi úveita
bar fljótlega góðan árangur
og nú er svo komið, að þetta
land er nú hezta slægja, sem
bændur bera ljá á. Af þessu
svæði fæst nú kúgæft hey,
sem jafnvel er. sambærilegt
við töðii.
Gífurlegir vatnavextir valda
stórtjóni á Eskifirði.
Vegirnir áil Norðijarðar »»
ReTðarfjarðar óíærir.

Oveðrinu ekki
slotað.
Norðan og norðaustan
stormur og rigning hefir ver-
ið á miðunum undanfarið og
liamlað veiðum.
Mjög lílil síld hefir borizt
ú land undanfarið, aðeins
komið eitt og eitt skip með
smúslatta. — A Baufarhöfn
var í gær lokið við að bræða
síldina,'sem var í þróm lijú
ve r ksmiðj u nni.
I morgrin er Vísir talaði
við Síldarverksririðjufnar
fyrir norðan, var hohum tjáð
að sömu frettirnar væru að
segja: „Engin Skip á vciðum
sökum illviðris.“
/ir) stela
mótorhjóli.
í nótt sem leið gerði mað-
ur tilraun til þess að stela
mótorhjóli.
Var lögreglunni tilkynnt
um fyrirætlanir mannsins og
handtók hún liann. Maður
þessi var uridir áhrifum á-
fengis. Mál lians cr nú í
rannsókn.
Ijær ffegriír Kafa borizt frá
Eskifirði, að gífurleg-
ír vatnavextir í þrem ám,
Gfjótá, Ljósá og Landeyr-
ará, hafi valdið tjóm sem
skiotir hundruðum þús-
unda króna. Vísir átti í
! morgun tai við símstcðvar-
'stjórann á Eskifirði, Davíð
1 Jóhanncsson og fékk eftir-
I íarandi úpþlýsingar hjá-
i hcrmm.
Ogurlega righingu gerði
I s.l. þfiðjudagskvöld, og olli;
; bún þvi, að arnar í grennd
í við Eskifjörð iix.il svo, að
j vainsmagni, að þær brutust
j allar fram lir farvegum sin-
um, og rann vatnið inn í
kauþslaðinn. Mestur var
vöxturinn i Grjótú, og voru
12 bús, sem standa núlægt
lieiíni, í mikilli hættu stödd,
ineðan flóðið var mest. Um
60 manns, sem búa í þcssurn
Ilerbifreið
ekui* á strætis-
vagn.
1 gær, um kl. 4 ók amer-
ísk herbifreið á strætisvagn
í Hafnarfirði.
Stóð strætisvagninn fyrir
utan húsið nr. 45 við Suður-
götu og urðu miklar skemdir
ú honum. Auk þess lenti her-
lrifreiðiri á húsinu og hraut
útidyr þess.
Hjú bifreiðarstjóra berbif-
rciðarinnar sat iriaður og
meiddist hann dálítið ú böfði
við úreksturinn.
slysavarnar-
tæki.
Síðastliðinn vetur fór cr-
indreki Slysavarnarfélags Is-
lands til Englands og keypti
þú nokkuð af slysavarna-
tækjum, sem ekki hafa verið
í notkun hér á landi úður.
Þessi tæki eru nú nýlega
konriri til landsins, og ér ú-
formað að sýna þau næst-
komandi laugardag 10. þ. m.
kh 2 e. b. á uppfyllingunni
við Grandagarðinn hér vestur
í bænum.
Á laugardaginn verður
blaðamönnum boðið að skoða
þessi tæki.
búsum, urðu að flýja að
lieiman og leita sér hælis
annars staðai'. Á þessu svæði
voru um 20 tonn af kolrim og
30—50 liestar af lieyi, sem
allt er horfið. Auk þessa
eyðilagðist mjög mikið af
sleypurörum ú verkstæði
Lúlbers Guðnasonar og vél-
arnar, sem notaðar eru við
framlciðslu þeirra. Útstafn-
inh úr vélabúsimi brundi og
dráttarbraht slórskemmdist. I
Mikið skemmdist á trésmíða-J
verkstæði Guðiia Jónssonar.|
Sem betur fer urðu engin
slys á möhmim. Götur bæ.j-
árins erti alveg ófærar vegna
framburðar stórgrýtis og
vatns, sem rcnnur cftir þcini.
Kartöflugarðar og trjúgarð-
ar eru einnig undirlagðir af
grjóti, og iná' lieita, að upp-
skera verði engin úr þeim.
Flóðið var svo mikið ú
tímabili, að vatn rann inn ú
fyrstu hæðir sumra hiisanna.
Ætlaöi aö
hrjótast imt.
Nokkru eftir miðnætti í
nótt braut ölvaður maður
rúðugler í Björnsbakaríi.
Var lögreglunni tilkynnt
um verknaðinn og handtók
hún manninn. Er talið, að
maður þcssi hafi verið að
gcra tilraun til þess að brjót-
ast inn í fyrirtækið.
* *
Olvaður maður
slasast í baði.
Það slys vildi til í gær-
kvöldi að maður slasaðist í
Baðliúsinu í Vesturbænum.
Var maður þessi ölvaður.
Var hann í haði og rann til
á gólfinu með þeim aflcið-
ingum, að hann slasaðist, en
þó ekki alvarlega.
Oróaseggir
ijarlægðir.
Ölvaðir menn gerðu í nótt
háreisti mikið fyrir framan
Landakotsspítalann.
Var lögreglunni tilkynnt
um hegðan þeirra. Fór hún
þegar ú staðinn og fjarlægði
óróaseggina.
Töluvert hefir rénað í ánum
frú þvi ú þriðjudag, þó enn
renni vatn eftir götuih bæ.j-
arins.
Vegirnir til Norðfjarðar og
Reyðarfjarðar eru alveg ó-
fierir bíluni, og er nú unnið vík Jxuin /. ]). m„ að maður
að því að lagfæra þá. Er féll fyrir borð oy drukknaði.
þetta m.jög bagalegt, cins og! Skipið var út af Langa-
Stlaður drukknar
Það sorglegt slys vildi iil
á in.s. Viktoría frá Reykja-
alll annað í sambandi við
þetta stórflóð, þvi úætlunar-
bilar ganga á þessum leiðum.
Davíð sagði að lokum, að
skemmdirnar hefðu orðið
svo milclar, að skipta munui
hundniðum þús. króna, og
að nauðsyn bæri til, að ríkis-
stjórnin lcti eitthvað til sin
taka í þessu máli, og léti að-
stoða bæjarbúa við lagfær-
ingar, sem þyrftu að fara
fram liið brúðasta.
nesi, þegár slysið vildi lil,
en ókunnugt er um nánari
tildrög þess. Maðurinn, sem
drukknaði, hél Már Sigur-
jónsson, Kaplaskjólsveg 2
hér í bænum.
Múr var ú bezta aldri,
drengskaparmaður og vin-
sæll af öllum, sem honum
kynntust. Hann var kvænt-
ur Guðrúnu Guðmundsdótl-
ur frá Læk í Flóa og últu
þau tvö börn.