Vísir - 13.09.1946, Blaðsíða 4
n
V I S I R
VISIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAtJTGÁFAN VlSIR H/F
‘Ttitstjórar: Kristján Giiðlaugsson,
Hersteinn Pálsson,
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 6,00 á mánuði.
Lausasala 50 aurár.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Kaiiannsóknir.
TVanir hafa stundað fiskirannsóknir liér við
^ land um nokkurt árabil, en á því hafa
þó orðið hlé um langan tíma og skamman.
Jslénzkir vísindamenn hafa átt allmikinn þátt
í þessum rannsóknum og sturidað þær á ís-
Jenzkum fiskiskipum, þegar hafrannsóknaskip
Dana hafa ekki verið hér við land. Nú höf-
um við ó að skipa fiskrfræðingum, sem getið
hafa sér gott orð og njóta fyllsta trausts stétt-
arbræðra sinna erlendis, enda rriá mikils af
]>eim vænta í framtíðinni, verði þeim búin
viðunandi starfsskilyrði. Islarid liefur ekki
átt og á ekki enn nýtízku hafrannsóknaskip,
en vegna atvinnuhátta er hvergi meiri þörf
á slikum rannsóknum en einmitt hér.
Fullyrt er, að hrczkir fiskiléiðangrar, sem
stundað hafa t. d. lúðíiveiðar við Grænland,
hafi í för með sér rannsóknaskip, sem ætlað
er j>að hlutverk sérstaklega, að hafa fiski-
a-annsóknir með höndum, en því næst leið-
heina þau flotanum að því er veiðiskilyrði
v.arðar og annað það, sem þýðingu getur haft
fyrir framtíðarveiðar í lítt rannsökuðum haf-
svæðum. Þess mun vera vandlega gætt, að
veiðar séu ekki stundaðar að slaðaldri á stinm
miðum, og stofninn þannig verndaður fyrir
géreyðingu. Allt slíkt mætti verða okluir til
fyrirmyndar, en ekki mun verða annað sagt
■en að fiskiveiðar hér við Jand hafi vcrið stund-
aðar sem alger rányrka, og kemur slíkt okk-
iir .fyrr eða síðar í koll, ef ekki verður breytt
um "aðferðir frá því, sem nú tíðkast. Á ])ett.a
hafa íslenzkir fiskifræðingar þráfaldlega hent
^og vakið jafnframt athygli á, að nauðsyn hæri
1 il að hafrannsóknir væru stundaðar héðan
af fullu kappi og á öllum árstímum. Til þess
vru ekki fullnægjandi skilyrði fyrr en land-
ið hefur eignazt fullkomið hafrannsóknaskip.
Slík útgerð kann að reynast útgjaldasöm, cn
vufalaust skilar hún óbeinum liagnaði, sem
ekki verður í krónum talinn, auk ])0ss sem
vænta má að sjávarútveginum yrði nokkur
tryggjng að slíkum ránnsóknum, þannig að
afkoman væri ckki hóð hcndingunni cinni,
svo sem nú er.
Fiskifræðingarnir íslenzku liafa talað til
])essa f-yrir daufum eyrum að mestu og not-
ið misjafns stuðnings íslenzkra stjórnarvalda.
Pó má fullyrða, að vaxandi skilnings gætir
meðal almennings á störfum þeirra, og getur
])á ekki liðið á löhgu þar til er þeir fá kröf-
um sínum framgengt um viðunandi hafrann-
sóknir. Alþjóðasemvinna er, um þetta starf
•og hefur ])að sína þýðingu fyrir okkur, en
óviðunandi cr að við leggjiím sarna og ekk-
■ert af mörkum til rannsóknanna, þótt við sé-
um ein al' mestu fiskveiðaþjóðum heims og
veiðum hlutfallslega langmest af þeim öllum.
Síldariðnaðurinn er algerlega undir ])ví kom-
inn, að veiðar hregðist ekki. Talið er, að
stráumarnir muni hafa mikla ])ýðingu fyrir
þær veiðar, þótt fullkomin sönnun hafi ekki
fengizt fyrir því. Þetta og fleira þarf frek-
ari rnnnsókra við. Hér verður aldrei um
floMksmál að ræða, þannig að einn eða ann-
ar stjórnmálaflokkur géti notfært sér það til
i'ramdráttar. Þjóðin öll lætur sig það miklu
skipta og á mikið undir að vel takist um
rannsóknirmr, hæði að því er undirbúning
og framkvæmdina snetrir.
Mjög miklar
vega- og brúa-
framkvæmdir
i sumar.
Mjög miklar framkvæmdir
imfá farið fram í vega- og
brúagerð hér á landi í sum-
ar, enda unnið með stór-
virkari tækjum héldur en
tíðkast hefir til þesstt.
Var unnið fyrir allt það,
sem veitt var á fjárlögum
til þessara framkyaelrida, en
sú upphæð ndm samtals 21
millj. krória. Helztu nýlagn-
ir í suinar eru þessar: Lokið
við vegaðerðina fyrir Hafri-
arfjall, ennfremur vegagerð-
ina um Yatnsskarð til Víði-
mýrar, vegarkaflann austan
Lækjarmóta í V.-IIúnavatns-
sýslu. Urinið að vegirium
með Silfrastaðafjalli í Norð-
urárdal í Skagafirði, en því
verki verður ekki lokið í ár.
Nýr vegarkafli byggður á
Öxnadalsheiði ,og mun þá
verða upphleyþtur vegUr á
allri leiðinni Akranes—Ak-
ureyri.
Vegurinn yfir Þorska-
fjarðarheiði liefir verið full-
gerður milli Kinnastaða og
Arngerðareyrar, en það
56 km larigur vegur. Á Vcst-
l'jörðum liefir verið unnið
að vegargerð milli Palreks-
fjarðar og Barðastrandar og
frá Þingeyri yfir Rafnseyr-
arhéiði og frá Hnífsdal til
Bolungavíkur.
Unnið liefir verið að veg-
Kynningarkvöld
Félags Vestur-
íslendinga.
Mánudaginri 9. septemher
hafði Félag Vestur-íslend-
inga kynnirigarkvöld fyrir
boðsgesti Þjóðræknisfélags-
ins og aðra Vestur-Islendinga,
sem hér eru staddir, — einn-
ig íslendinga, sem nýlega eru
koirinir heifn að vestan og
kvæntir ameriskum konum.
Sainsætið hófst í Oddfellow-
húsinu niðri khíkkan níu liíri
kvöldið.
Forínaður félagsins, Hálf-
dán Eiríksson, kýririti hoðs-
gesti og batið þá velkomna.
Aðrir ræðumerin voru: Ás-
muridur Guðmundsson pró-
fessOr, Pétur Sigurðsson, er-
indreki og Pétur Sigurgeirs-
son fOrmaður nlóttökunefnd-
ar Þjóðræknisfélagsins.
Vestur-lslendingarnir Ein-
ar Póll Jónsson ritstjóri,
Grettir Á. Jóhannsson ræðis-
maður og Hjálínar Gíslason
bóksali i Winnipeg, fluttu
allir snjallar ræður og róm-
uðu mjög framfarir liér
heima og góðar móttökur.
Sérslaklega hjartnæmar voru
heillaóskir Hjólmars til ís-
lands ,og íslenzku þjóðar-
innar, og einlægur fögnuður
lians yfir því, að óskadraum-
ur hans um að fá að sjá fóst-
urjörðina, hafði nú loks
ræzt.
Frú Ástriður Eggerlsdótt-
ir mælti nokkúr orð á ensltu,
(inum yfir Siglufjarðarskarðjsem sérstaklega var beint lil
j í allt sumar og eru nú aðeins frú Jóhannsson, konu Grett-
riókkur hundruð metrar eft-
ir þar til vegarendarnir'ná
saman. Unnið 'hefir verið að
veginum milli Stíflu og Ól-
afsfjarðar.
Á Austurlandi hefir verið
unnið að veginum yfir Fjarð-
arheiði og veginum á Odds-
skarði milli Éskifjárðar og
Nm-ðfjarðar. Hér sunnan-
lands hefir verið unnið að
Krísuvíkurvegi, cn þeirri
vegargerð verður ekki lokið
i í liaust.
j Brúagerðir.
is, en hún rriun hafa vérið
eini gesturinn, sem ekki tal-
ai' íslenzku.
Milli ræðuhalda voru
sungin ættjarðarljóð. —
Skemmtu menn sér svo við
samræður og dans til kl. 1
eflir miðnætli.
5-6 þús. skóla-
skyld börn i
Reykjavík.
Við síðasta manntal voru
rúmlega 5000 skólaskyld
Stærsta hrúin sem unnið Körn hér í Reykjavík, en síð-
heíir verið að er á Jökulsá an mun ejtthvað hafa bætzt
á Fjöílum, rétt hjá Gríms-
stöðum. Verður þetta um 104 j Börnin skiptast eftir ald-
m. löng liengibrú. Við upp- lirsn0kkum þannig að 1 ára
setningu þessarar brúar
slyttist leiðin til Austurlands
um 80 km. Auk þessarar brú-
ar liefir verið unnið að 12
börn cru 7(M) að tölu, 8 ára
692, 9 ára 731, 10 ára 752, 11
ára 761, 12 ára 7 13 og 13 ára
smærri brúm í sumar, sem
allar eru nýjar. Ennfremur
hefir vcrið unnið að breikk-
unum ag lagfæringum éldri
brúa.
FlngferÖlr
fifl í*rag.
Tékkneska ræðismanns-
skrifstofan í Reykjavík héfir
gefið Visi upplýsingar um
flugferðir frá No’rðurlönd-
um til Prag og er flogið frá
Khöfn alla miðvikudaga og
laugatdaga án viðkomu.
Frá Osló eru lil 15. sept.
flugferðir. þriðjudaga.
Kennsla er hafin fyrir 7—
10 ára börn í öllum barna-
skólunum, nema Melaskóla.
Vegna hyggingaraðgerða get-
ur kennsla ckki hafizt þar
fyrr en eftir næslu mánaða-
mót.
Verulegar breytingar verða
í haust á skólahverfaskipt-
ingunni í Bænutn vegna ])ess
fyrst og fremst að Melaskól-
inn nýi tekur itl starfa.
fimmtudaga og laugardaga
með viðkomu í Amsterdam.
Eftir 15. sepl. er flogið
heint frá Osló. Frá Amster-
dam eru daglegar flugferðir.
i Föstudaginn 13. september 1946
Hljómskálagarðurinn.
„Hve lengi á félögum að haldast uppi að eyði-
leggja Hljómskálagarðinn?“ spyr Hljómskála-
vinur í bréfi til Bergmáls,. Síðan bætir hann við:
„Margir Reykvíkinagr vilja fá þessari spurn-
ingu ávaráð. Þáð má vera, að félögin hafi góð-
an liagnað af þessu skemmtanahaldi, en hitt er
jafnvíst, að Hljómskálagarðurinn verður aldrei
skemmtilegur skrúðgarður, fyrr en bæjarvöldin
þvertaka fyrir skemmtanir í garðinum. Það er
ekkert nema vitleysa, að kasta peningum í það
að prýða garðinn og eyðileggja hatin svo jafn-
óðum a£tur.“
Sérstakt skemmtisvæði.
Þetta mál hefir verið rætt áður í Bergmáli
og er raunar litlu við það að bæta, sem þar
kom frám. Málið var tekið á dagskrá Vegna
þeirrdr útreiðar, sem Hljómskálagarðúrinn fékk
þann 17. júní síðastliðinn, þegar hann var eins
og flag að skemmtuninni lokinni. Þá kom með-
al annars fra.m tillaga um það, að gert yrði sér-
staks svæði fyrir útiskemmtanir fyrir sunnan
Hljómskálagarðinn, á túnunum fyrir framan há-
skólalóðina, sem nú er verið að fylla upp og
slétta.
Utiskemmtanir félaga.
Það kemur ekki til mála, að útiloka góðgerð-
arfélög frá því að afla sér tekna með ýmsu móti,
til dæmis með því að halda skemmtanir fyrir
almenning, undir berum himni. En það verður
að vera til svæði fyrir slíkar skemmtanir, og
Hljómskólagarðurinn er ekki slíkt svæði, þar
sem hann skemmist, þegar mikill mannfjöldi
treður þar um allt og hirðir ekkert um, hvórt
hann gerir spjöll eða ekki. En hitt kemur líka
til greina, að það er ómögulegt að neita Hringn-
um eða slíkum félögum, sem vinna að syo góð-
um málefnum, um tækifæri til að afla sér tekna.
Hktverk næstn ára.
Það ætti að vera hlutverk bæjarins á næstu
árum, að láta útbúa eitthvert svæði í bænum,
til dæmis það, sem getið hefir verið hér að
framan, svo að þar verði jafnan hægt að halda
útiskemmtanir. Það ætti ekki að þurfa að kosta
svo ýkja mikið, enda ekki hyggilegt að leggja
í mikinn kostnað, þar sem t. d. allur viðkvæm-
ar.i gróður myndi fljótlega lúta í lægra haldi
fyrir traðki samkomugestanna. Enda mundi fólk
ekki koma þangað fyrst og fremst til að skemmta
sér við að dást að fögrum blómum eða þ.u.l.,
svo að þeirra væri ekki þörf þar.
Réítirnar.
Almanakið sagði frú því í gær, að réttir væru
taldar byrja þann daginn. Það er mikill við-
burður í sveitum landsins, en þó vart eins mik-
ill nú og hann var hér áður fyrr. Þó nota mcnn
er.n réttirnar til að skemmta sér, jafnframt því
sem þar eru unnin alvarleg störf. Bæjarbúar
taka lílca drjúgan þátt í réttagleðskapnum, því
að margir grípa þá tækifærið til þess að bregða
sér á fornar slóðir, heilsa upp á gamla kunn-
ingja og eignast nýja. Það má segja um þessa
réttasókn manna úr bæjunum, að ,.rötnm cr
sú taug — —
Sláturtíðin.
Nú fer sláturtíðin einnig senn í hönd. Á Alc-
ureyri eru menn þegar farnir að slátra, pn hér
á að hefjast handa þann 20. þessa mánaðar,
eða eftir rétta viku. Fólk er farið að þrá nýja
kjötið, sem það á að fá, þegar slátrunin hefst,
og það er farið að þrá blóðmörinn líka, sviðin
og allt, sem þessu fylgir. En það er meira, sem
þarna kemur til greina. Hvað skyldu menn nú
eiga að greiða fyrir nýja kjötið? Menn langar
ekki síður til að vita það, en að fá kjötið á
borðiö hjá sér.