Vísir - 01.10.1946, Blaðsíða 4

Vísir - 01.10.1946, Blaðsíða 4
4 V I S I R Þriðjudaginn 1. október 1946 DAGBLAÐ Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSlR H/F Ritstjórar: Iíristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson. Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni. Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur). Lausasala 50 aurar. _____Félagsprentsmiðjan h.f.__ Áskorun Breta. Iftanríkisráðuncytið gaí út J)á fréttatilkynn- ” ingu í gær, að því hefði l)orist tilkynning frá brezku ríkisstjórninni, þar sem áherzla er lögð á, að illa muni J>að mælast fyrir í Bretlandi, ef ríkisstjórn og Alþingi samþykki ekki J)að samningsuppkast við Bandaríkin, sem’ nú liggur fyrir, og hindri J)annig að ástæðulausu mjög nauðsynlegt samband við setulið Bandaríkjanna í Þýzkalandi. Hér er um mjög athyglisverða og ef til vill óvenjulega yfirlýsirigu að ræða af liálfu brezkra stjórnarvalda, sem vert er að athúga nokkru nánar. Ganga verður út frá því, scm gefnu, að yfirlýsingin hefði ekki verið birt, nema J)ví aðeins að fýrir liggi samþykki Breta til slíkra aðgerða. Slíkt samj)ykki hlýtur aflur að opinbera hve ríka áherzlu brezka stjórnin Jeggur á J?að, að samningur Jæssi takist, og vera um leið einskonar leiðbeining til islenzku ])jóðariunar í héild um afgreiðslu málsins. Þá er Orðalag yfirlýsingarinnar svo hert, að eng- um marini getur dulizt, að brezka ríkisstjórnin telur ekki að íslenzka J)jóðin stofni sjálfstæði sínu eða frelsi á nokkum hátt í voða með þessari samningsgerð, J)ar sem svo er að orði komizt, að liindrað verðí að ástæðulausu sam- hand heimaþjóðarinnar við bandaríska her- jnn í Þýzkalandi. Kommúnistar hafa látið í það skýna, að utanríkismálaráðherra hafi ekki kynnt sér á nokkUriT hátt skoðanir Breta eða annarj'a Jjjóða á samningsuppkasti J>vl, sem fyrir Al- þingi liggur' Einhverjir kunna að hafa lagt trúnað á |)etta, og livað sem Jæssu líður, ætfi engum að dyljast hugur hrezku stjórnarinn- ar til Jæssa máls, })ar sem fyrir liggja óvenju J ung tilmæli af hennar hálfu um að samri- ingurinn verði gerður, og J)annig afstýrt á- stæðulausum óþægindum í alheims vandamál- um. Skilningur brezku stjórnarinnar á ákvæð- iim samningsins ætti jafnframt að vera ís- lenzku J)jóðinni trygging fyrir, að frelsi og sjálfstæði þjóðarinnar cr á engan hátt stef'nl í voða, nema síður sé.^Ef' til vill má orða })að svo, að samningurinn skapi okkur meira ör- yggi, en við nytum, eí' samningurinn væri ekki gerður. Er J)að vafalaust á ófriðartímum og ])arf ekki skýringar við, én einnig á frið- artímum, sem mótast af nokkrum órca, er náin samvinn.a við engil-saxnesku J)jóðirnar, austan hafs og vestan, íslenzku J)jóðinni líl’s- skilyrði. Fullyrðingar kommúnista, sem ganga í öfuga átt, hafa ekke'rt raunhæft gildi og að svo miklu Jcyti, sem })ær leiða til æsinga og áróðurs, cru J)ær Jjjóðinni beinlínis háskasam- fegar og hera vitni um mciri ómenningu, en raunverulega Jiróasl með J)jóðinni. Kommún- istar haf'a að undánförnu pantað tnótmæla- samþykktir frá ýmsum samtökum launastétl- unna, gegn samningsuppkastinu um Kcflavík- nrflugvöllinn. Þóít slíkar samjtykktir hafi ver- ið birtar gleiðletraðar, standa tiltölulega fáir inenn að jieim, enda er allur þorri manna and- sbeður slíkum áróðri i viðkvæmustu utanrík- jsmálum. Kommúnistar og hjálparkokkar óeirra, sem sumir hverjir Jtafa kastað grím- unni í Jætta skipta, munu engan sóma hafa af málinu, en fullann ósóma, en jafnframt mun heillarík framtið Jijóðarinnar verða tryggð án þeirra atbeina. 50 ára starfsafmæli. í dag á einn mætasti iðnað- armaður J)essa bæjar fimm- tíu ára starfsafmæli. Er J)að Ágúst Eiríksson skósmiður. Fyrir nákvæmlega 50 árum eða 1. október 1896 réðst Agéist sem nemandi til hins þjóðkunna skósmiðs, Lárus- ar G. Lúðvígssonar og hefir hann unnið á vinnuslofu L. G. L. alla tið síðan og mun J)að vcra fágætl að iðnaðar- maður hyrji nám sitt og vinni hjá sama fyrirtækinu í hálfa öld. Ágúst er fæddur 30. ágúst 1878 'að Sólheimum i Ilruna- mannahreppi í Árnessýslu. Fluttist til Reykjaviluir er hann hóf nám sitt sem fyrr er sagt hjá L. G. L. 1896 og hefir verið búsettur og starf- að hér i bæ í 50 ár. Skósmíðavinnustofa I.ár- usar G. Lúðvígssonar liefir jafnan verið ein stærsta og J>ekktasta skósmíðavinnu- stofa landsins. Aður fyrr, áð- ur en véíarnar kornu lil sög- unnar, munu hafa unnið að jafnaði á vinnustofu L. G. L. 10—12 inenn, enda var J)að svov að það þótti vcnjulega bezt borgið J)eim skósmið, er komst inn á vinnustofu L. G. L. Þá var vinnu háttað á J>ann veg, að á veturna var jafnan unnið mikið að nýsmíði og þá aðallega fvrir sjómenn- ina, sjóstígvél. Var það erfitt verk og ekki nema fyrir liarð- duglega menn að vinna að smiði sjóstigvéla. Ágúst Eiríksson var einn afkastamesti skósmiður í nýsnxíði og fór mikið frægð- arorð af vinnu lians meðal skósmiða. I’rátt fyrir þennan langa slarfstíma og þótt Agúst sé nú kominn á full- oi’ðinsár, hann varð 68 ára í ágúsl siðastliðnum, J)á eru starfskraftarnir J)eir sömu og jxeir voru. Er eg minnist Ágústs Ei- ríkssonar og lians langa starfstíma J)á verður mér á að minnasl þeirra tveggja manna, er lcngst unnu með honum á vinnustofu I.. G. L., en ]>að eru })eir Magnús Þor- steinsson skósmiður, cr var búinn að vinna á vinnustofu L. G. L. í yfir 40 ár er hann hætli að vinna við skósiníði, og Ágústs heitins Jónssonar, er aridaðist síðastliðirin vet- ur, en liann var þá búinn að vinna hjá Lárusí G. Lúðvígs- sýni i 43 ár. Þessir þrír félag- ar, er búnir voru að sitja saman hlið við hlið milli 40 og 50 ár «g iinnu bús- bændum sínum af þeirri trú- mennsku og skvldurækni, sem þeir einir gera, sem hafa alizt upp við það að vinna sjálfum sér öðrum til heilfa. Þeir voru orðnir svo samrimdir og óaðskiljanleg- ir við þetta fyrirtæki, sem þeir voru búnir að vinria lijá í um hálfa’ öld að það er al- veg óhæti að fullyrða það, að þeirra eigin hagur var hagur vinnustofunnar. Á 25 ára starfsafmæii þeirra var þeini afhent gullúr að gjöf fvrir mikið og gott starf hjá L. G. L. og munu það vera einu skósmiðirnir á landinu svo eg viti til að beri slíka heiðursgjöf frá húsbændum sinum fyrir slarfið. Ágúst Eríksson er kvænt- ur Sigriði Bjarnadóttur; er hún ættuð frá Miðengi í Grímsnesi og eiga þau frið- samt og fallegt heimili að Bergsstaðastræti 34. Frænd- mörg eru þau lijónin, enda er oft mannmargl á héimili þeirra og gott er að sækja þau heim. Þar situr íslenzk gestrisni ávalll i fyrirrúmi. Eg, sem þessai1 líniir rita, minnist þeirra hjóna jafnan með lxlýhug frá því eg var drengur og bjó í nágrenni við þau. Eg minnist Jxess, að alltaf var jafn gotl að lita inn lil þeirra -— gamansemin hjá* húsbóndanum og hinar alúð- legu móttökur.lijá húsfreyj- unni. Ágúst Eiríksson liefir aldrei gengið lieill lil skógar, þvi þegar liann var ungur, þá fatlaðist liann á fæti og hefir hann horið þess bénjar alla tið,. en þrátt fyrir það hefir karlmennskan verið sú sama, vinnuþrekið, vinnu- gleðin og glaðværðin lxefir jafnan setið í fyrirrúmi. Það er langur starfslími, Framh. á 8. síðu. geta fengið þriflcga og lctta verksmiðjuvinnu nú þegar. Uppl. í kvöld kt. 5 - 7. - A.v.á. Hjón, sem gætu tekið að sér hústjórn á búi í Borg- arfirði óskast nú þegar. Uppl. í kvöld og annað kvöld kl. 7 9 á Víðimel 63 1. hæð. Merkilegt afmæli. Landssíminn varð fertugur á sunnudaginn, hóf starfsemi sína þann 29. september árið 1906. Það er orðinn talsvert hár aldur, þegar um slíka nútímastofnun er að ræða hér á landi og verður vart annað sagt með sanngirni, en að síminn hafi fylgzt með tímanum, þróuninni úti um heim. Má meira að segja halda því fram, að hann sé á undan samtiðinni í öðrum löndum á sumum sviðum, þó að menn geri sér þess ef til vill ekki grein í fljótu bragði. Langur spotti. Símalínurnar, sem liggja umhverfis landið, fram til sjávar og upp til fjalla, eru til dæmis orðnar all-verulegur spotti. Þær munu vera hvorki meira né minna en 16.500 kílómetrar eða tveir fimmtu hlutar ummáls jarðarinnar við miðjarðarlínu. Þetta er í rauninni ekki svo lítil vegalengd, þegar þess er gætt, að vega- lengdir hér á landi eru ekki svo ýkja langar, þótt þær sé seinfarnar og vaxi mönnurn því í augum. En síminn styttir þær, eins og margt annað. Fyrir 40 árum. Ætli það liefði ekki þótt talsverð og jafnvel brosleg bjartsýni fyrir fjörutíu árum, ef ein- hver hefði lialdið því fram, þegar siminn var fyrst te'kinn í notkun, að hann yrði svona al- mennur og „víðförli“, eftir aðeins fjögurra ára- tuga starf? Það er hætt við því, enda vart við því að búast, að menn beirra tima byggjust við stórkostlegum stökkum í framförunum. Allt var svo hægfara í þann tima, deyfð og drungi enn yfir mönnum, þótt þjóðin væri að vakna. Allt cr íertugum fært. Eitt nýjasta orðtækði í málinu segir, að allt sé fertugum fært. Það virðist vel mega heim- færa upp á Landssíma íslands fertugan, því að hann hefir eflzt svo á þessHm liðnu ára- ugum, að honum virðist flest fært. Hann get- ur gefið inönnum kost á að tala svo að segja hvert um heim sem er, og þeir eru fáir, ís- lendingarnir, sem um höfin sigla, sem geta ekki „hringt upp“ til vina og vandamanan eða fengið upphringingu frá þeim. Annað afmæli. Þeir, sem lesið hafa vestfirzku blöðin síð- ustu dagana, munu hafa séð í þeim frásögn af öðru merku fertugsafmæli. f septembermán- uði 1906 var nefnilega samþykkt að stofna hér- aðsskólá að Núpi við Dýrafjörð. Skólinn tók til starfa i janúarmánuði árið eftir, og er hann elzti héraðsskóli landsins. Það má víst líklega segja um hann einnig, að hann -sé einn þekkt- asti héraðsskóíi Iandsins og að líkindum sá, seia rnest orð hefir af farið sem menntasetri. Sfarfsmaður í 24 ár. Við nafn skólans verður alltaf tengt nafn eins s'tofnandans, síra Sigtryggs Guðlaugsson- ar, sóknarprests að Núpi, sem gegndi, auk prest- skaparins, skólastjórastörfum í nærri aldar- fjórðung eða fram til Í930. Voru þarna nem- endur lians margir, ef ekki flestir, þeirra Vest- firðinga, sem síðar hafa orðið forvígismenn landsfjórðungsins á ýmsum sviðum. Fagur skrúðgarðiir. . Sr. Sigtrýggur hefir annars getið sér orð fyr- ir fleira en skólastjórnina á Núpi, því að þar hefir hann gvóðursett og ræktað skrúðgarð, sem er einhvcr fegursti garður hér á landi og vafa- laust sá fegursti, þar sem útlærður og mennt- aður garðyrkjumaður hefir ekki verið að verki. Þann stað niunu vafalaust margir heimsækja á næstu árum, þegar Vestfirðir verða komnir í fyllkomið vegasamband við aðra landshluta og skemmtiferðafólkið getur ferðazt bar eins greiðlegá og til annarra fagurra héraða.

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.