Vísir - 30.10.1946, Blaðsíða 2
2
VlSIR
Miðvikudaginn 30. október 1946
Fyrir nokkru sendi Apó-
tekarafélag Islands áskorun
til ríkisstjórnarinnar, um að
setja þau nauðsvnlegu lyf og
Iijukrunargögn á frílista, sun
apótelcarar eru með lögum
skyldaðir til að hafa.
Viðskiptaráð liefir fundið
sig knúið til að svara opiu-
berlega. Gefur svar þetta
einkargóða hugmynd um
þessa mikilsráðandi og
áhrifaríku stofnun. Skal liér
gera nokkra grein fyrir þeim
röngu fullyrðingum, sem
Viðskiptaráð hefir levft sér
að fara með.
Tafir og hindranir.
Viðskiptaráð segist ekki
tefja né hindra innflutning
lyfja umfram brýna nauð-
syn. Fjöldamörg dæmi mætti
nefna um liið gagnstæða.
Hvað iná t. d. segja um leyf-
isumsókn, sem send er 1. júli
1946 en ráðið ekki svarar
fyrr en 9. ágúsl, eða um leyf-
isumsókn annars aðila, sem
send er 1. júli en ráðið liefir
ekki svarað ennþá, eftir rúm-
lega 3Í4 mánuð.
Þegar þess er gætl að apó-
tekarar megá ekki gera lyfja-
pantanir fyrr en þeir liafa
leyfið í höndunum, er ber-
sýnilegt að þessi vinnubrögð
Viðskiptaráðs eru ekki til
þess að flýta fyrir.
I voy, 14. maí, neitaði Yið-
skiptaráð um leyfi fvrir peni-
cillin að upphæð 14.500 kr. Á
þeim tíma átti eg elckert peni-
cillin til, og var miklum erf-
iðleikum bundið að útvega
það. Varð að fá leyfi ame-
riskra yfirvalda til þess að
mega flytja penicillin út frá
Bandaríkjunum. Eg hafði þvi
verið búinn að leita aðstoðar
utanríkisráðuneytisins til
þess að fá þetta leyfi og fyrir
ötula aðstoð þess og sendi-
ráðsins í Washington fékkst
það loks. En þá skeður það
undur, að Viðskiptaráð bann-
ar mér að flytja það til lands-
ins, enda þótt eg ætti þá ekk-
ert penicillin til.
Hver var lún „brýma nauð-
sjrn“ Viðskiptaráðs fynr
þessu? Skýringarinnar þurfti
ekki lengi að biða. Eg kitaði
aðstoðar Verzlunarráðsins i
umræðum. sem úl af þeirri
málaleitun spannst, upplýst-
ist það að Viðskiptaráð hafi
borið umsókn mína undir ó-
viðkomandi mann, sem virð-
ist einkar handgengiiíii þvi.
Maðui1 þessi er ékki apótek-
ari en er starfsmaður fyrir-
tækis, sem sjálft flytur inn
lyf. Mun hann liafa gefið ráð-
inu þær upplýsingar, að þarf-
laust væri að leyfa Stefáni
Thorarensen að flytja inn
penicillin, því að sjálfur hefði
hann hægar birgðir }iess. Auk
þess þyldi penicillin svo
skamma geymzlutima að ó-
ráðlegt væri að flytja meira
af þvi til landsins heldur en
liann hafði þá.
Staðreyndin er liinsvegar
sú, að penicillin þolir eins árs
geymzlu eða meir við liæfi-
legan aðbúnað og skortur
var þá og hefir ætíð verið á
penicillin í landinu. Aðeins
fáar lyfjaformúlur með peni-
cillini hefir verið hægt að
framleiða og liafa apótekin
oftsinnis orðið að visa peni-
cillini lyfseðlum frá, vegna
þess að það liefir alls ekki
verið til.
Ilér hafa verið nefnd örfá
dæmi af miklum fjölda, sem
af er að taka uin misheppn-
aða viðleitiii Viðskiptaráðs
til þess „að hefta ekki inn-
flutning nauðsynlegra lyfja.“
Um hjúkrunargögn er það
að segja, að Viðskiptaráð
hefir neitað um innflutning
hjúkrunargagna frá Svíþjóð,
er hvorki var hægt að fá frá
Englandi né Bandarikjunum,
samtímis þvi að verzlanir hér
i bænum bjóða sænska
dolka og ljósakrónur og
lialda sýningu á skemmtibát
frá Sviþjóð, er kostaði 10.000
krónur.
Hvort telja menn að
„brýnni nauðsyn" sé til að
flytja inn leikföng eins og
skemmtibáta eða að flytja
inn gögn lil aðhlynningar
sjúkum?
Úr því „ráðgjafi“ Við-
skiptaráðs kemur hér inn í
þetta er ekki úr vegi að geta
hans að nokkru nánar.
Er lionum einkar innan-
gengt í lvfjapantanir og sam-
bönd apótekara, því að hann
liefir fengið umboð lieil-
brigðisyfirvaldanna til þess
að linýsast í allar faktúrur
apótekanna. Fá apótekarar
engar vörur afgreiddar úr
tolli fyrr en þessi maður hef-
ir- kynnt sér faktúrurnar.. Er
erfitt að sjá, hverja lagalega
sloð slíkt athæfi hefir.
Síðaslliðinn vetur, er apó-
lekin urðu alveg uppiskroppa
með penicillin, en maður
þessi liafði það til, neitaði
hannapötekum um það. Urðu
læk-riar og sjúklingar, sem |
þörfnuðusl þess, að gefa sig
fram í vörugeymslu lians og
fá það afhent þar. Slik af-
greiðsla lyfja er vitanlega
bönnuð með lögum, en hverju
láta svona menn sig það
skipta, þégar verndarar eru á
æðri stöðum.
Magn og skipting
innflutnings.
Viðskiptaráð birtir tölur,
sem eiga að verja það gegn
þeirri ásökun apótekara, aðl
það hafi hindrað og takmark-
að lyfjainnflutning þeirra, en
séu tölur þessar athugaðar
nánar, kenuir hins vegar i
Ijós, að þær tala skýrt máli
apótekárá. . '
Frá 1. jan. 1946 til 30. sept.
segist ráðið hafa véitt tídll-
araleyfi til . innflutnings
lyfjavöru, hjúkrunargagna
og lækningatækja að upplueð
2.197.107 kr.
Samkvæmt upplýsingum
frá Viðskiptaráði og staðfest
með bréfi frá mér 27. apríl,
og samkvæmt símtali við ráð-
ið 7. ágúst og' upplýsingum
frá apófekurum hafa apótek-
arar fengið nálægt 825 þús.
kr. af þessum rúmum 2 mill-
jónum, eða aðeins rúman
þriðjung.
Þarf hér frekar vitnanna
við en tölur ráðsins sjálfs til
að sanna hversu skefjalaust
og' ósvifinslega réttur þeirra
og hag'ur almennings liefir
verið borinn fyrir borð? Get-
ur nokkuð stutt kröfu þei'rra
um frilista betur?
Apótekarafélagið hefir á-
ætlað að lyfjaþörf landsins
miðað við árið 1915 sé ná-
lægt l1/; milljón. Hefði inn-
flutningurinn verið bundinn
við þá, sem samkvæmt lög-
um eiga að fullnægja lyfja-
i þörf alinennings, myndi það
lekki liafa verið svo lítill
jgjaldeyrir, sem sparast hefði.
Viðskiptaráð segir að lyfja-
innflutningur frá þeim lönd-
um, sem taka grciðslu í ster-
lingspundum sé raunverulega
frjáls. Hvernig ber þá að
skýra niðurskurð ráðsins á
umsóknum um levfi á ster-
lingssvæðinu?
Ráðið virðist telja sig geta
sannað, að það liafi elcki séð
svo illa fyrir lyfjaþörf lands-
ins, þar sem það bafi veitt
sterlingspunda leyfi fyrir 1
milljón króna hærri upphæð
en síðastliðið ár.
Það cr vert að benda á,
hvernig Viðskiptaráð felur
þessa tölu undirliðnum: lyfja-
vörur, lijúkrunargögn og
lækningatæki. Hvaða lækn-
ingatæki? Tvö sjúkraliús eru
í smíðum, annað á Akureyri
og hitt i Reykjavik. Telur
Viðskiptaráð að rúm og
vinnutæki þessara sjúkra-
lnisa geti komið til greina
Frh. á 7. síðu.
Kaupið vaxtabréf stofn-
Eggert Claessen
Gústaf A. Sveinsson
hæstaréttarlöginenn
Oddfellowluisið. Simi 1171
Allskonar lögfræðistörf.
Það er ósk og' von allra Islendinga, hvar í flokki sem
þeir standa, að állir landsmenn hafi atvinnu, og að fram-
leiðálan sé rekin með stói-virkum atvinnutækjum, þannig
að mikil afköst hafi í för með sér almenna velmegun og
öryggi um lífsafkomu.
Sjávarútvegurinn er höfuðstoð atvinnulífsins. An hins
erlenda gjaldeyris, sem sjávarafurðirnar færa þjóðarbú-
inu, eru allar tilraunir til að ná þessu marki dauðadæmd-
ar. Undanfarin ár hefir því verið unnið að því að kappi
að endurnýja og auka fiskiskipaflota landsmanna. Um
það bil tvö hundruð nýir bátar og skip af ýmsum stærð-
um hafa þegar bætzt flotanum eða bætast við hann á
næsta ári. Fé til þessarar aukningar hefir að mestu verið
tekið af hinum erlendu innstæðum vorum.
En þessi stórfellda aukning flotans er aðeins annað
sporið, sem stíga þarf, til þess að sjávarútvegurinn fær-
ist í nýtízkuhorf. Hitt sporið er að auka og endurbæta
stórlega aðbúnað útgerðarinnar í landi.
Hér er þörf stórfelldra hafnargerða, bæta þarf við
hraðfrystihúsum, er geta veitt móttöku afla hinna nýju
báta, reisa þarf stórar niðui’suðuverksmiðjur, bæta þarf
aðstöðu sjómanna með því að byggja nýjar mannsæmandi
verbúðir, byggja þarf skipasmíðastöðvar og dráttarbraut-
ir, til þess að tryggja flotanum skjótar og góðar viðgerðir.
Verkefnin eru óteljandi.
Til þessara framkvæmda þarf annai-svegar erlendan
gjaldeyri og hefir þegar að miklu leyti verið séð fyrir hon-
um með sérstökum aðgerðum. Hinsvegar þarf innlendan
gjaldeyri, lánsfé til mannvirkjanna, sem smíðuð eru inn-
anlands. Ríkið mun taka mikið af þessum framkvæmd-
um, t. d. hafnargerðirnar, á sínar herðar. Peningastofnanir
landsins hafa lagl fram sitt og munu framvegis styðja
að framgangi þessa málefnis.
En fjetta er ekki nóg, þjóðin öll verður að taka
virkan þátt í þessu viðreisnarstarfi.
Vér skorum á alla þá, sem styðja vilja að tæknilegri
framþróun sjávarútvegsins, betri aðbúð sjómanna í landi,
auknu öryggi þeirra á sjó, og betri afkomu þeirra og þa1'
með allrar þjóðarinnar, að leggja sitt fram.
Stofnlánadeild sjávarútvegsins er ætlað að styðja þess-
ar framkvæmdir með lánum, og hefir hún í því skyni boð-
ið xit ríkistiyggð vaxtabréf með hagstæðum kjörum.
Vér viljum sérstaklega benda á 500 og 1000 króna
bréfin, vegna þess hve hentug þau eru fyrir eigendur.
Allir vextir og vaxtavextir eru gieiddir í einu 3agi — fimni
árum eftir að bréfin em keypt. Fyrir kr. 431,30 er hægt
að fá bréf, sem endurgreidd eru með 500 krónum að fimm
árum liðnum, og fyrir kr. 862,60 bréf, er endurgreiðist
með 1000 krónum. Vextirnir eru 50 af hundraði hærri held-
ur en gildandi sparisjóðsvextir, og bréfin eru jafn trygg
og sparisjóðsinnstæður með ríkisábyrgð.
Bréfin fást hjá bönkum og útibúum þeirra og hjá
stærri sparisjóðum.
Kauptu bréf þitt sem fyrst.
Enginn má skerast úr Ieik.
Reykjavík, 29. október 1946.
leirkönnnr,
3 stærðir, rósóttar.
Verzlunin Ingólíur,
Hringbraut 38. Simi 3247.
F. h. Alþýðusambands Is-
lands:
Hennann Guðmundsson.
F. h. Búnaðarfélags Islands:
Steingrímur Steinþórsson.
F. h. Farmanna- og fiski-
mannasambands Islands:
Guðbjartur Ólafsson.
F. h. Fiskifélags Islands:
Davíð Ólafsson.
F. h. Sambands ísl. samvinnu-
félaga:
Helgi Pétursson.
F. h. Stjórnar Sjómannafé-
lags Reykjavíkur:
Sigurjón Á. Ólafsson.
F .h. Sölusambands ísl. fisk-
framleiðenda:
Magnús Sigurðsson.
F. h. Landssambands Iðnað- F. h. Sölumiðstöðvar hrað-
armanna:
Einar Gíslason.
F. h. Landssambands Lsl. út-
vegsmanna:
Jakob Havstein.
frystihúsanna:
Magnús Z. Sigurðsson.
F. h. Verzhmarráðs Islands:
Hallgrímur Benediktsson.