Vísir - 09.11.1946, Blaðsíða 4

VlSIR
Laiigardáginh 9. nóvembcr 1946
VISIR
DAGBLAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Gamansemi Fzamsóknar.
Epíminn hampar kommúnistum þessa dagana og lætur
óvenju vel að þeim. Virðist svo, sem Framsóknar-
flokkurinn geri sér nokkrar vonir um, að geta myndað
ríkisstjórn ásamt kommúnistum og jafnaoarmönnum, en
jafnframt er látið í það skína, að Framsóknarflokkurinn
sé reiðubúinn til margs kyns aðgerð.a gegn atvinnurek-
endum í landinu, en þó einkum kaupsýslumönnum. Munu
flestir á einu máli um, að þjóðin þarfnist alls annars en
ofsókna, en á öllu 'velli að skapa • öryggi og festu í at-
vinnu- og fjárhagslífi. Övissa sú, sem nú er ríkýandi í
landinu, lamar athafnalífið tilfinnanlega, enda þora menn
ekki að leggja i nokkrar nýjar framkvæmdir eins og sak-
ir slanda.
Framsóknarflokkurinn hefur réttilega varað við auk-
inni dýrtið í landinu og viljað verjast henni, en l'lokkur-
inn varð að vísu fyrstur til að sprengja af henni öll höft-
in með hækkun afurðaverðs landbúnaðarins, og varð eftir-
leikurinn svo óhægur, sem raun ber vitni. öllum er ljóst,
að aðgérðum gegn verðþenslumii verður ekki lengur skot-
ið á frest, ef atvinnulífið á ekki að stöðvast með öllu
og hrunið að kenna þjóðinni, hvað til henrar friðar heyr-
ir. Sumir hafa talið óumflýanlegt, að þjóðin yrði fyrir
slíku áfalli, en þeir menn, sem treysta þjóðinni, liafa bár-
izt gegn því. Eina leiðin til úrlausnar er að flokkarnir
taki allir höndum saman til þess að ráða fram úr vand-
nnum, og er þá líklegt að þjóðin mundi í engu bregðast
þeim kröfum, sem til hennar yrðu gérðar. Hitt væri ó-
heiilaspor, ef stjórn yrði mynduð til höfuðs ákveðnum
alvinnustéttum. Það sjá jafnvel kommúnistar, og Þjóð-
viljinn lætur ekki meira en svo vel að Tímanum, þrátt
fyrir fleðulæti þess blaðs við kommúnista.
Flokkarnir hafa skilað tillögum varðandi væntanlegan
málefnagrundvöll vegna nýrrar stjórnarmyndunar. Er
sagt, að ekki beri mjög mikið á milli, þannig að væntan-
lega ætti að vera auðvelt að koma á stjórnarsamvinnu
vegna málefnabaráttunnar. Hins vegar munú sumir flokk-
íirnir vilja skjóta sér undan stjórnarábýrgð, þar eð þeir
telja stjórnarsetu ólíklega til vinsælda, vegna þeirra dýr-
fíðarráðstafana, sem gera verður. Allt þetta ætti að skýr-
íist eftir helgina, en samvinnutilboð Framsó'knar til komm-
únista ber senniiega frekar að taka sem gamansemi en
alvöru.
^yFefnd, sem ríkisstjórnin skipaði til þess að rannsaka og
bera fram tillögu um ráðstofanir gegn fjársjúkdóm-
um, hefur nýlega gengið frá frumvarpi til ríkisstjórnar-
innar, varðandi lagasetningu í þessuni efnum, og hefur
það verið lagt fyrir Alþingi. Pestir þessar munu allar hafa
horizt með karakúlfénu, sællar minningar, og hafa reynzt
þjóðinni æði-dýrar. Varið hefur verið til margvíslegra
iramkvæmda, til þess aðallega að reyna að hefta útbreiðslu
jiestanna, um 20 milljónum króna, en óvíst cr þó, hvort
öll kurl eru þar komin til grafar. Virðist hér miðað ein-
göngu við bein útgjöld vegna fjársýkinnar.
Því mun fara fjarri, að pestir Jiessar séu í rénum,
en útbreiðsla þeirra mun aukast frá ári til árs, og marg-
ar ráðstafanir hafa farið út um þúfur og að engu gagni
komið. Lækningatilraunir hafa lítinn árangur borið, og
allsendis cr óvíst, hvern árangur fjárskipti kunna að gefa,
en það er þó eina jákvæða tilraunin, sem gerð hefur ver-
ið til úrbóta. Karakúlpestiniar ættu að verða okkur nokkúr
varnaður í framtíðinni, þannig að þjóðin láti ekki ofur-
selja sig oftar slíkum plágum. Dýralæknar höfðu þráfald-
lega varað við innflutningi fjár, en að ráðum þeirra var
ekki farið að neinu leyti. Reynslan er svo ólýgnust um
^fleiðingarnar.
Ðóná —
Framh. af 2. síðu.
dóttir, lcona hans, liéldu á-
fram til Vinar. Eg ók þeim
til landamerkjanna við Enns,
þar sem þau fengu far með
amerískum verkfræðingi, en
fór einn til baka.
Eins og-
síld í tunnu.
Þegar eg var kominn svo
nærri Linz, að braularslöðin
var á aðra hönd, slöðvaði eg
bilinn og virti vagnana fyrir
mér. Það mátti sjá í fljótu
bragði, að þarna hafði verið
hrúgað saman eins mörgu
fólki og frekast var unnt.
Sumir voru á rjátíi við vagn-
ana, aðrir sátu eða stóðu i
dyrunum og inni í vögnunum
mátti sjá marga i viðbót.
Fólkið var eins og sild í lunnu
í þessum vistarverum sinum.
Bræðurnir.
Tveir piltar, bersýnilega
bræður, röltu að bílnuní,
skoðuðu hann í krók og
kring og gáfu sig á tal við
mig. Annar var í slitrum af
einkennisbúningi, hinn í
venjulegum borgaralegum
klæðum. Sá eldri var 25 ára
en hinn 17. Þeir sögðust Iiafa
átt heima í Rúmeníu, í Sie-
benbiirgen, þar sem margir
Þjóðverjar voru búsettir. Sá
eldri Iiafði sömu sögu að
segja og milljónir annara
Þjóðverja. Hann hafið verlð
kallaður í herinn — þó ekki
fyrr en ráðizt var á Rússa, og
svo var hann í sífelldum bar-
dögum til stríðsloka, bæði
á austur- og vesturvígstöðv-
unum.
.4. flótta.
Hinn var svo ungur, að
hann slapp við herþjónustu,
en hann slapp ekki við að
verða flótlamaður. Þegar
Rússar sóttu inn i Rúmeniu
og Rúmenar snérust á sveif
með þeim, þótti fjólskyldu
lians og fleiri þýzkum fjöl-
skyldum hyggilegast að
leggja land undir fót, forða
sér undan reiði beggja. í
fyi’stu lókst fjölskyldunni að
Iialda hópinn, lijónin með
fimm börn, það yngsla
sex ára. En að næturlagi,
þegár þau liöfðu brotizt á-
fram i nærri mánuð, varð
pilturinn viðskila við for-
eldra sína og systkini og hef-
ir ekkert þeirra séð síðan.
Síðustu
dagarnir.
„En Iivernig liittust þið?‘;
spurði eg nú.
„Það var hreinasta tilvilj-
un-,“ svaraði sá eldri. „Her-
sveitin, sem eg var i, flýði á-
samt fleirum undan Patton
inn í Austurríki ög þá var
komin svo mikil upplausn i
liðið, að mesta áhugamál
flestra hermannanna var að
strjúka og losna úr þessum
djöfladansi. Eg; féklc smá-
skeinu á annan fótinn einn
af síðustu dögunum og í stað
Jiess að leita til herlæknis,
fékk eg hjúkrun á bóndabæ.
Eg skil ekkert í- því enn,
hvernig eg komst hjá því að
verða tekinn til fanga. Þegar
eg var orðinn rólfær aflur,
var allt um garð gcngið og
kyrrð að komast á.
Tilviljun.
Eg kom liingað lil Linz, þvi
að hún var stærsla borgin i
grenndinni og eiliu sinni,
þegar eg var á vakki hér við
stöðina, kom bróðir minn
auga á mig. Eg ætlaði varla að
kannast við hann og hafði
heldur ekki búizt við að sjá
hann framar. Það er ár síðan
við liittumst þannig af til-
viljun og við höfum síðan
reynt að halda uppi spurnum
um fjölskyldu okkar, en við
höfum ekkert hevrt, ekki
orð. Það er elcki óvenjulegt,
því að í öllum þessum vögn-
um, er fjöldi manns, sem er
að leita ættmenna sinna,
feðra, mæðra, eiginmanna,
eiginkvenna, bræðra, systra.
Það er hætt við að margir
leiti árangurslaust áruin sam-
an, jafnvel til æviloka.“
Eg ók leiðar minnar litlu
síðar, til Linz. Þá voru mæð-
urnar að safna börnunum
sínum inn í vagnana, lil þess
að gefa þeim þá fáu matar-
bita, sem þeim eru ætlaðir á
degi liverjum, og hátla þau
síðan. Þarna var mikil eymd,
cn járnbrautarstöðin í Linz
er aðeins ein af fjölmörgum
á meginlandi Evi'ópu, þar
sem flóttafólk hefir safnazt
saman og bíður í vonleysi
eftir því sem verða vill.
• •
Oivun ríd
atistnF',
Ölvun bifreiðastjóra við'
akstur hefir mjög farið i
vöxt síðustu daga. Eru það
aðallega menn, sem liafa
svonefnd j,minna-próf“, sem
teknir hafa verið við akstur
undir áhrifum áfengis. I
októher voru 16 menn teknir
ölvaðir við akstur. Yar meiri
hluti þeirra menn með
minna-prófi og nokkurir
þeirra, sem höfðu fengið
ökuréttindi annars staðar en
í Reykjavík, en það sem af er
þessum mánuði frá L—8.
hafa sjö bílstjórar verið
teknir ölvaðir við akstur. Af
þeint eru 4 ineð mmna-prófi,
tveir hafa fengið ökúréttindi
annarslaða en í Reykjavík og
1 var réttindalaus. Hafa þvi
afbrot af þessu tagi tvöfald-
ast síðustu daga.
Munið,
að vaxtabréf Stofnlánadeildar-
innar til 5 ára gefa ykkur 50</,
liærri vexti en þið fáið af inn-
stæðufé i sparisjöði.
Vöggustofa.
Þessa viku, sem nú er aö
líöa, -ha,ía kónur Thorvaldsep-
félágsihs selt háppdrættisniiöá
til ágóöa fyrir vöggustofu, sent
félagiö hyggst áö koma á stofn,
helzt á næsta ári. Miöarnir eru
seldir i Bazar Thorvaldsenfé-
lagsins í Austurstræti, þar sent
niargir munanna, sem um
veröur dregiö, eru jafnframt til
sýnis.
Málefni framtíðarinnar.
Þaö sem vakiö hefir sérstaka
eftirtekt þeirra kvenna, sem
hlut eiga aö máli og selja miS-
ana, er að þaö er nær eingöngu
roskiö fóllc sem kaupir kapp-
drættismiöa. Unga fólkiö lítur
ekki við þeint. Nú er þa'ö at-
hugandi, aö þessi stofnun, sem
Thorvaldsenfélagið hyggst að
l^yggja, er ætluð framtíöinni,
ungá fólkinu, þeirri kynslóö er
lætur þetta nauösynjamál sem
vind um eyrun þjóta og lítur
ekki viö haþpdrætismiöunum
þegar þeir eru boönir því.
Unga fó.lkið veröur líka að
leggja hönd á plóginn.
Þaö er gott aö æskan sé gíöö
og áhyggjulaus og aö hún þuríi
ekki að bera kvíöboga fyrir ó-
komnuni tímum. Hinsvegar
væri æskilegt aö hún geröi sér
ljóst hvaö miöaði til heilla í
framtiöinni og aö hún reyndi
aö gera greinarmun á ntenn-
ingar- og framfaraviöleitni
samtíðarinnar annarsvegar og
einkisveröu fánýti hinsvegar.
Og manni finnst, aö þegar á-
kveöinn hópur fólks binzt sam-
tökum um aö gera veg ungu
kynslóð'arinnar sem beztan,
eins og konur Thorvaldsenfé-
lagsins gera hér, megi æskan
sjálf ekki skerast úr leik eins
og að þetta mál komi henni
ckkert við.
Eiga þakkir skilið.
En hváö sem því líður má þó
þakka hihum mörgu og ágætu
styrktármÖnnum þessa máls,.
sem lagi haía frám fé.eöa iiö-
sinnt því á annan hátt. Og má
þá sérstaklega þakka kven-
þjóöinni, sem barizt hefir fyrir
því frá öndveröu og er langt
komin með aö hrinda því í
framkvæmd.
Klukkutíma á 2 mínútum.
Þaö varð níörgum starsýnt á
klukkuna á Lækjartorgi rétt
fyrir kl. 12 i gærmorgun. \*ís-
ar-nir hömuöust áfráni, eins og
þeir ættu lífið aö leysa og maö-
ur, sem geröi það aö gamni
sinu aö „taka tímann", til þess
aö sjá livaö þeir væru lengi aö-
fara klukkutímann, sagði aö
það heföi ekki tekið nema tvær
mínútur. Þaö er ekki ósvipaö
þvi, þegar maðurinn sagöi
„næsti hálftími er þrjú kortér!“