Vísir - 25.11.1946, Síða 2

2
VISIR
Mánudaginn 25. nóvember 1946
HERSTEINN PALSSON
Þegar
© ®
inga
|afnvel Clark bers-
gat ekki hjálpað.
'ljegar við skiptum liði í
Linz, féll það í okkar
hlut, sem fórum ekki til
Vínar, að reyna að herja
út nýja hjólbarða hjá setu-
liðmu.
fluguna
dauðri.
og gangö af henni
Tíminn var þó ekki hag-
stæður til slíkra starfa, þvi
að við komum til Linz síð-
degis á laugardag. Við vor-
um með þrjá hjólbarða vel
notliæfa, einn slarkfæran og jlajjag se
þrjá ónýta. Sá slarkfæri
komst í flokk liinna ónýtu
á leiðinni frá Enns til Linz,
þegar eg var búinn að skilja
vi<5 Vínárfarana, Lúðvík, Sig-
ríði konu hans og Jón. Hann
sprakk með ægilegum hvelli
og var á annari lilið hans
15—20 sentimetra löng rifa,
þegar að var gáð. Sá, sem eg
setti undir, var með gati, sem
„kappi“ hafði verið settur
undir.
Það var því ekki bægt að
segja, að ástandið væri glæsi-
legt, en við vonuðum að „á-
standið“ mundi geta hjálpað
okkur. Það fór á annari veg
lengi vel.
Lá við slysi.
Vegurinn var þarna svo
mjór, að handvagn liefði vart
gctað komizt framhjá bíln-
um. Þar að auki var hann
holóttur ujij) á bezta íslenzk-
an máta og þegar eg sleppti
stýrinu, lagði bíllinn undir
eins af stað út á aðra vegar-
brúnina og hefði vafalaust
þar, ef eg hefði
jverið einn fram í. En til allr-
ar liamingju var þar amer-
j iskur hermaður, einskonar
leiðsögumaður okkar, og
I greip hann strax í stýrið,
þegar hann sá hvernig ællaði
að fara.
minútur, því að þá fór, yfir-
maður verkslæðisins, amer-
ískur liðþjálfi af mexikönsk-
um ættum, allt í einu að
hugsa. Og þegar bann var
búinn að liugsa stundarkorn,
birtist hánn okkur í öllu sínu
veldi.
Springur enn!
Ekki gerðist fleira mark-
ivert í þessari ferð, fyrr en
við komum aftur til Linz og
áttum nokkur hundruð metra
eftir að gististað okkar —
mörg hundruð ára gömlu
klaustri, sem nú heitir Hotel
Wolfinger. Þá gafst einn
hjólbarðinn upp — sá, sem
settur hafði verið undir
kveldið áður. Ekki minnkaði
„gúmmí-hallærið“ hjá okk-
ur við þetta, svo að þessi
ferðaþáttur —- og fluguslag-
urinn —- er ekki alger útúr-
dúr og aukaatriði.
Allt virðist
ætla að ganga------
ATið sofnuðum i klaustrinu
okkar á sunnudagskveld.
(Þar stendur letrað á einn
vegginn stórum stöfum:
„Bannað að fara inn á svefn-
herbergin með kvenfólk!“
Sumir segja, að þessi áletrun
sé leifar frá tímum munk-
anna þótt þeir hafi varla tal-
að erisku!) Snemma á
mánudagsmorgunn komu
„Þið fáið enga
hjólbarða.“
„Þetta er ekki
sagði Mexikaninn,
herbill,“
,og þið
balda, að hann hefði komið
auga á lausn vandans. Her-
inn gæti ekki selt okkur lijól-
barðana, i en ef við fengjum
þá fyrir hönd íslenzku stjórn-
arinnar, þá niundi sennilega
allt vera í lagi. Það gefur að
skilja, að maður var ekki
lengi að hugsá sig um að ger-
ast fulltrúi íslands á þessum
slóðum, enda er Pétur Bene-
diktsson ekki sendiherra í
Austurríki! Það var ekki víst
að tækifæri gæfist til þess
síðar að komast i opinbera
þjónustu.
En þá sagði Mikus, að hann
yrði að tala um þetta við
Herlcgreglan.
Við, sem liöíðum verið í
Linz, liöfðum m. a. athugað
þenna möguleika og komizt
í samband við bermarin, sem
kunnugur var þessuln „bis-
•ness“. Ilann fór þegar á
stúfana og liélt til herlög-
reglunnar i borginni, sem eft-
ir því að dæma virðist hjálp-
leg í þessum efnum. Hann
sagði ökkur fyrirfram, að
þetta mundi verða dýrt, en
við vorum við því búnir.
Áfram varð að komast hvað
sem það kostaði.
En sendiförin var árang-
urslaus, að vísu voru til hjól-
fáið enga hjólbarða hjá okk- endanlega úrskurð hans og
skyldi eg hringja morguninn
eftir.
Sunnudagsferð.
Á sunnudag vorum við um
kyrrt að öðru leyti en því
að við „læddumst“ — lil þess
að hjólbarðanrir hitnuðu sið-
ur og minni liætta væri á þvi
að þeir spryngju — til Bad
Schallenbach, lítils bæjar,
skammt frá Linz. Þar kvað
vera fræg heilsulind, mjög
sótt fyrir strið.
Það var nærri farið illa fyr-
ir okkur í þeirii för. Við
höfðum alla glugga opna
vegna hitans, sátum snögg-
klæddir með uppbrettra erm-
ar og skyrturnar opnar í
hálsinn. Þá flaug allt í einu
ve'.spa - eða eitthvert annað
illfvgli — inn í bílinn. Auð-
vitað þurfti hún að ráðast á
mig, bvort sem henni hefir
þótt eg matarmestur eða tal-
ið, að liún mundi með því
gera mestan óskunda, af því
að eg sat við stýrið.
Árás í myrkri.
Ilvað um það, eg sá liana
ekki liverfa niður um opið
liálsmálið á sjjyrtunni minni,
vissi ekkert af henni — fyrr
en hún beit. Þá vissi eg lika
af lienni, svo að um munaði.
Hún iilýtur að hafa orðið
myrkfælin, þegar liún var
komin uridir skyrtuna, ætlað
að brjótast út tafarlaust og
maginn á mér varð fyrir árás-
inni. Eg snérist strax til varn-
ar, sleppti stýrinu og greiddi
sjálfum mér bylmingshögg
fyrir bringspalirriar. því að
með illu skal illt út reka. En
- eittljsvað hjrfjr, höggið gyjgað,;
því nð eg var þegar bitinn aft-!
ur og nú á öðrum stað. Þá
tókst mér loks að liandsama! lagið ekki nema nokkurar
\Tið reyndum að benda
lionum á það, að við værum
að visu ekki liermenn, en þó
væru í okkar hópi blaða-
menn, sem viðurkenndir
væru af herstjórnum banda-
manna sem stríðsfréttaritar-
ar og það væri nokkurn veg-
inn það sama. En það var
eins og að berja hausnum við
steininn að ælla að koma
vitinu fyrir manninn.
Frá Ileródesi
til Pílatusar.
Þó fékkst Iiann, eftir mikl-
ar fortölur, til þess að hringja
fyrir okkur til yfirmanns
síns, til þess að komast að því,
hvert við ættum að snúa
okkur. Við komum þarna
Clark hershöfðingja, til að fa barðar, en ekki af réttri
stærð, því að á svörtum
markaði er mest eftirspurn-
in eftir hjólbörðum á vöru-
bíla, framboð á hinum ekk-
ert nema við og við og við
komum einmitt milli tveggja
„viða“.
Því miður —-------
Morguninn eftir hringdi
eg, þegar eg bjóst við þvi, að
Mikus niúndi kominn á skrif-
stofuna. Klukkan var um
níu. Ilann var ókoininn og
lengi vel vissi enginn, livenær
hann væri væntanlegui'. Loks
um klukkan ellefu varð fyr-
ir svörum maður, sem kvað
Mikus ekki mundu koma
fyrr en um kl. 3. Eg spurði
hann þá, hvort hann hefði
nokkra hugmynd um, livað
okkar mólum liði, íslending-
anna. Jú, hann vissi það —
við gátum enga hjúlbarða
fengið, en við gætum leitað
til Rauða krossins eða UNB-
fyrst allmiklu fyrir hádegi.JRA Þyí miður g£eti herinn | verið í lagi
Heilræði.
En hermaðurinn okkar
var ekki af baki dottinn. „Eg
veit um mann í Salzburg,
sem getur hjálpað ykkur,“
sagði hann og bætti því við,
hvernig við ættum að finna
hann. I Linz höfðum við ckki
meira að gera og milli kl. 4
og 5 lögðum við af stað það-
an —. i fússi — til Salzburg.
Leiðin er 140 km. og hefði
verið hægðarleikur fyrir okk-
ur að fara þenna spotta á
tveimur timum, ef allt liefði
Þegar kominn var matmáls-
timi, stóð billinn enn hjóla-
laus í verkstæðinu og ekkerl
útlit fyrir, að við fengjum
lijólbarða. En við létum dón-
ann hringja og hringja, gáf-
um honum engan frið og
töluðum stundum sjálfir við
þá, sem bann náði í, en ekk-
ert gekk. Hann var sendur
frá einum til annars, enginn
virtist vita neitt i sinn liaus!
ekki —
Vonarneisti.
Loks var Mexikaninn bú-
I #
jinn að klifra svo upp eftir
_T, . . ! mannfélagsstiganum, að
v ínarfararmr og við Luðvig i, , ...
. . _ , , . , * _ ® hann naði x mann, sem heit-
biðunx ekki boðanna með að I. ,
ír Mikus og er yfirmaður
íara a stufana til að reyna að „ . • -i , ,
.... _ í . / . . laltra birgðamala amenska
ná í hjólbarða. í fyrstu virt-
ist allt ætla að ganga vcl, við j
ókum inn í viðgerðarverk-
stæði, sem herinn hafði, þótt t
starfsmennirnir væru allir
austurrískir og ungverskir og j
vorum ekki búnir að vera þar I
fimm mínútur, þegar búið |
var að taka öll hjól undan |
bílnum.
Mexikaninn
birtisí.
Yerksljóriiiii,
l'ngverji, myn
snyrtílegur. v
til þess áð iáía
hersins í Austurríki. Honum
getur enginn sagt fyrir verk-
um
sem va r
darlegur og
ir reiðul)úinn
okkui' haía
góða hjiilbárðu fyrir gárm-
ana okkar. Hanri háfði ein-
milf Packard-bifreið þarna,
sem bann gæti tekið lijóí-
barðana nndán. Já, hefrár
minir, allt i stakasta lagi
enda buðufff við' hnmrm sig-
arettur. F.ri þvi miður stóð
nema Claik hershöfð-
íngi, sem stjórnar setuliði
Bandaríkjamanna þar í
landi. Eg sagði Mikus, hvern-
ig komið væri fyrir okkur,
en hann tók fyrst dauflega i
að liann gæti hjálpað okkur.
„Þá verðum við bráðum
ekki betur settir en flótta-
íVIkið hér í borginni, kom-
ums.t hvergi og megum þó
ekki vera í landinu nema
vissan tima,“ sagði eg i fúl-
ustu olvöru, en hann hló,
ciris og eg.héfði verið að rífa
af mér brandara. Þó lofaði
liann að athuga málið og
sagði mér að hringja dálítið
seinna um daginn.
Ekkert gengur.
Næst var farið i Rauða
krossinn. Maðurinn, sem við
átti að tala, var farinn í mat,
en einkaritari hans sagði
okkur Lúðvíg hvar hann
borðaði. Við þangað, fund
um liann, en því miður var
enga bjólbarða að fá lijá
honum. Því miður--------
Þá var aðeins UNRRA eft-
ir og þangað var nú haldið.
En ekki tók betra við þar,
því að eftir lýsingunni, sem
forstjóri hjálparstofnunar-
innar gaf á ástandinu hjá
Ixenni i hjólbarðamálum, var
ekki annað sýnna en koma
þyrfti á fót nýrri hjálpar-
stofnun hinni gömlu til Iijálp-
ar. Svarið, sem við fengum,
var: „Við eigum ekki einu
sinni hjólbarða á bílana okk-
ar!“
Svarl útlit —
svartur markaðui’.
Nú var úllitið sannarlega
orðið svart, því eð ef við
fengjum ekki hjólbarða,
Gamla sagan.
Það byrjaði að rigna, er
við ókum frá Linz og eftir
skamma stund var komið
foraðsveður. Þá stóð auðvit-
að ekki á því að spryngi hjá
okkur. Hægra afturhjólið fór
alltaf fyrst og svo var og i
þetta sinn. Það tók ekki lang-
an tíma að skipta og enn
var ekið af stað. Rigninguna
herti jafnt og þétt og þegar
veðrið var i rauninni orðið
svo vitlaust, að ekki var
hundi út sigandi, spi-akk aft-
ur. Kannske það hafi átt
nokkra sök, að farið var i
kapjxakstur við járnbraut-
arlest. Þurfti ekki að fara
hratt til að komast fram úr
lienni, en um leið og liún var
að baki, hefndist okkur fyrir.
Ríkisstjórninni
bláridað í málið.
V(
Engin hjálp
í Salzburg.
Ekki sprakk oftar þennan
daginn og við fengum við-
gerð í smábæ skammt frá
seinna „slysstaðnum“, en
alls vorum við 7 — sjö —-
tima til Salzburg. Þar fund-
ræki fljótlega að því að leið- um við engan svartan mark-
angurinn sæti fastur eða við að, en alúðlegan Bandaríkja-
yrðum að skilja við bilinn og mann, sem gat þó ekki hjálp-
halda áfram með járnbraut- að okkur, því að hann hafði
arlestum. Þeirri hugsun ; enga hjólbarða aflögu. Við
skaut upp hjá okkur, hvortjvorum því litln betur sett,
ekki mundi vera hægl að fá þegar við fórum þaðan eftir
hjólbarða á svörtum mark- meira en hálís oags hji'd-
aði. Ur 1 • ’
|fengið þá
urðum við að fá þá með ein- allir veltu fyrÍF; sér. var
lCftir Iiæfiléga bið hringdi liverju öðru /náþ^þ^í ^ð, Jþessi_:__iftHvað Ak^Mihfejíiiinga
ai'túr og þá sagðist Mikus*fram urðum við að komast. (oft á þeirri Íeið?“