Vísir - 29.11.1946, Blaðsíða 4

4
VISTR
Föstudaginn 29. nóvembcr 1946
VISIR
DAGBLAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn PáLsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Sldlyrðin.
Tt/ommúnistar Iiafa birt skilyrði þau, er þeir setja fýrir
“ áframhaldandi stjóraarsamvinnu. Hefur heyrzt, að for-
ystumenn annarra flokka telji skilvrðin þess eðlis, að ekki
þurfi þau að valda verulegum málefnöágreiningi, og verð-
nr þó ekki betur séð en að stefnt se að allsherjar þjóð-
3iýtingu og ríkisrekstri. Kommúnistar krefjast, að fram
A'erði látið fara allsherjar eignauppgjör, peningar og verð-
}>réf verði innkallað, fasteignir metnar að nýju og hækk-
aðar í hlutfalli við verðfall krónunnar. Allt hefur þetta
að sjálfsögðu aukna skattaáþján í för með sér, sem ef
iil vill gæti haldið lífinu í væntanlegri ríkisstjóm um
nokkurra víkna slceið, meðan verið væri að eyða og sól-
unda sparfé þjóðarinnar.
Auk Jiessa krefjast svo kommúnisfár að landsverzlun
verði komið á -fót, sem hafi með liöndúm alla innflutn-
jngsverzlun landsmanna. Aíþýðuflokkurinn mun vera reiðu-
Iiúinn til að styðja slíka kröfu, en óvnst er j»ó, hver al-
vara fylgir. Einkennilegt virðist, að alþýðuflokksstjórnir
<>ru starfandi og hafa starfað um margra ára skeið á Norð-
nrlöndunum öllum og einnig i Bretlandi, en ekki eru þess
<læmi, að slíkar stjómir hafi látið sér til hugar koma að
efna til lahdsverzlunar í sínu heimalandi. Hljóta þá verka-
lýðsflokkar þessara nágrannaríkja að standa æði langt að
haki Alþýðuflokknum hér, sem virðist vilja styðja komm-
linista í kröfum þeirra um landsVerzlun.
Verkalýðsflokkarnir á Norðuriöndum hafa lagt allt
kapp á að vinna bug á eða koma í veg fyrir vaxandi dýr-
'tið í heimaiandi sínu. Hér hefur Alþýðuflokkurinn bein-
Jínís keppt við komrhúnista i knupliækkuuar- og verð-
þenslukröfunum og er skemmst að minnast Dagsbrúnar-
samninganna síðuslu, sem Alþýðuflokkurinn beitti sér fyr-
ir, þótt á kommúnistum lenti að hafa samningagerðir með
höndtim. Allt' sýnir þetta, hversu herfilega Alþýðuflokk-
urinn hefur brugðizt hlutverki sínu, og afsakar það hann
á engan hátt, þótt hann hafi á ýmsa lund átt erfiða að-
stöðu gagnvart kommúnistum. Ilefði Alþýðuflokkurinn
hugað að Iiag verkamanna, hefði hann beitt sér af öllu
afli gegn aukinni verðþenslu. Það hefur hann ekki gert,
< n nú skilur hver einasti launþegi í landinu, hve skamm-
góður vermir dýrtíðin liel'ur revn/.t og hve alvarlegar af-
leiðingar hún hlýtur að hafa.
Svo er samið.
’Sjrjú hundruð fiskiskip liggja hundin við landfestar og
* útvegsmenn liafa lýst yfir því, að þeir treystist ekki
til að gera skipin iit á komandi vertíð, að öllu óbreyttu.
k járhags- og atvinnulíf þjóðarinnar er gersamlega lainað.
N'ú skyldu menn ætla, að Alþingi teldi skyldu sína að
grciða fram úr flækjunum, og þingflokkarnir sönnuðu,
að þeir hefðu jákvæðar tillögur l'ram að bera. Engra slíkra
tillagna hefur enn orðið vart, nema síður sé. Segja má,
<ið óvissan sé atvinnuvegunum cnn þyngri cn hreinar nið-
urrifstillögur. Afleiðingarnar eru að minnsta kosti á eng-
an hál't léttari. Atvinnurekstur er þegar stöðvaður, en
þeir, sem ráðast vildu í nýjungar, halda að sér höndum,
]>ar til séð vcrður, hvaða stefna verður ríkjandi.
Fjöldi manna hefur lagt fram allar eignir sinar í marg-
víslega nýsköpun. Sumpart hafa menn gcrl ]>að i trausli
])ess, að greitt' myndi fyrir þeim af opinberri liálfu með
hagkvæmum lánveitingum. Þegar til framkvæmdanna kem-
ur verður alll annað uppi á teningnum. Margir standa þeg-
ar ráðalausir uppi og sjá ckki fram á annað en að þeir
hafi kastað því íe á glæ, sem þeir hafa lagt i þarfar fram-
kvæmdir, sem þeir ráða ekki við og geta ekki risið undir.
N'ý skatfaáþján myndi sizt bæta aðstöðu þessara manna
né anliarra. Fái kommúnistar tillögum sínum framgengt,
er ljóst að athafnalíf })jóðarinnar hlýtur að lamast, nema
])ví aðeins að ríkisrekstur komi að öllu í slað einkafram-
laksins. Framsókn hefur lýsf yfir því, að hún sé samþykk
stefnuskrá kommúnista, en ekki er vitað endanlega uni
afstöðu annarra flokka.
Síðustu orð
anna fyrir
Aðeins 8 blaðamenn fengu
að vera viðstaddir er þýzku
nazista foringrjarnir voru
teknir af lífi.
Blaðmönnunum bar sam-
an um að allir hefðu þeir
orðið vel við dauða sínimi,
að Streicher undanskildum.
Samkvæmt gamalli venju
fengu hinir dauðadæmdu að
segja fáein orð áður en snör-
unni var brugðið um háls
þeirra.
Bibbentrop var fyrstur
í'ærður á aftökustaðinn, þar
voru reistir þrír gálgar. Frá
fótum gálganna og upp á fall-
hleinminn voru 13 þrep.
Bibbentrop gekk liægt og
rólega að fæti miðgálgans,
þar bundu tveir amerískir
hermenn hendur hans fyrir
aftan bak, síðan gekk Bibb-
entrop upp tröppurnar. Er
upp kom voru fætnr hans
bundnar saman. „Guð v.arð-
veiti Þýzkaland“ sagði Bibb-
entrop. Viljið þér segja
meira? spurði Ameríkaninn,
sem stjórnaði al'tökunni.
„Hinsla ósk mín er að
Þýzkalánd megi varðveitast
sem lieild, að samkomulagi
riki milli Austurs og Vesturs
og friður haldast í heimin-
um.“
Er Bibbentrop hafði mælt
])essi orð var svört hetta sett
yfir höfuð honum og snara
um hálsinn. Síðan var fall-
hlemmurinn látinn i'alla und-
an honuin, líkami Bibben-
trops hvarf í djúpið og um
leið hertist á snörunni. Þetla
tók allt saman 2 mínútur og
37 sekundur.
nazistaforingj-
aftökuna.
Hinar aftökurnar tiu. fóru
allar l'ram á tvima hátt.
Keitel var næstuiv hann
sagði: „Eg bið almáttugan
guð að miskunna sig yfir
þýzku þjóðinn og sýna henrijjj
náð. Búmlega tvær milljónir
þýzkra heimaim.i eni falln-
ir fyrir föðuriand sitt á und-
an mér. Eg fylgi sonum mín-
um. Allt fyrir Þýzkaland,
])ökk.“
Kaltenbrumierr „Eg þjón-
aði þýzku þjóðinni og föður-
landinu af heilum hug. Eg
gerði skyláu rftína gagnvart
íögum þess. Eg harma að á
örbigastundum var landinu
ekkj sljórnað af hermönnum
eimim. Eg harma að jglæpir
hafa verið drýgðir, en ég
átti engan þátt í þeim. Eg
óska Þýzkalandi alls góðs.“
Frauk: „Eg er þakklátur
fyrír þá góðu meðferð, sem
eg hefi sætt í fangelsinu. Eg
bið guð um að veita mér við-
töku í náð sinni.“
Frick: „Lifi Iiið eiltfa
Þýzkaland.“
Saukél: „Eg dey saklaus,
tlómuriim var raugur. Guð
varðveiti Þýzkaland og geri
það stórt á ný. Lát Þýzka-
land lifa. Guð varðveiti fjöl-
skyldu mína.“
Jodl: „Eg heilsa jiér land-
ið mitt.“
Seyss-Inquart: „Eg vona
að ]iessar aftölcur séu síðasti
þátturinn í sorgarleik annar-
ar heimsstyrjaldar, og þjóð-
irnar læri af honum, svo frið-
ur og skilningur ríki þeirra
1 millum. Eg 'trúi á Þýzka-
Iaud.“
Bosenberg vildi ekkert
segja. Frank sem hafði tek-
ið ktiþólska trú, gékk bros-
andi í dauðann, innri friður
speglaðist í andliti hans.
Streieher veitti mótspyrmi
við gáigann, og urðu lier-
meimirnir að hálfdraga hann
upp tröppurnar. Á meðan
æpti hann. Heil Ilítler, holsi-
vikkarnir hengja ýkkirr alla
næst o. fl. þess háttar.
Er svarta hettan var að
hvolfast vfir andlit hans
sagði hann eina mannlega
setningu: „Adele, elsku kon-
an mín.“
Klukkan 1.13:37 varfyrstu
aftökunni lokið og klukkan
2.57:00 hinni síðustu.
Rú§sar vilja
neitunarvalðið
Fulltrúi Bússa í örvggis-
ráðinu liefir borið fram þá
tillögu þar, að stórveldun-
um sé lieimilt að beita neit-
unarvaldi sínu til þess að
koma í vcg fyrir að þau stor-
veldi, sem fá landsvæði til
verndargæ du, komi sér ]>ar
upp hersiöðvum.
Tillaga þessi var boriu
Iram í sarnbandi við umræð-
ur um K\ i rahafsbækistöðv
ar, en fullirúi Rússa lakii
enga nauðsyn á herstöðvum
á Kyrrahafi, vegna þess að
Japanir v.eru algerlega af-
vopnaðir.
Fulltrúar Ástraliu, Nýja
Sjálands og Bretlands lögð-
iist gegn tillögunni.
Ifeimsóknartími sjúkrahúsanna:
Landspítalinn ld. 3—4 síðd.
Hvitabandið kl. 3—4 og 6,30—7.
Landakotsspítali kl. 3—5 síðd.
Sólheimar kl. 3—4,30 og 7—8.
BERGMÁL
Stefnuskrár.
Borgari skrifar „Bergmáli'4:
„Allmikiö gerist nú að því, að
hinir pólitísku flokkar Islands
hirti stefnuskrár sínar. Og ekki
vantar loforðin. Allt á að styðja
og endurreisa, jafnvel nýskapa,
eigi aðeins hinar fornu fram-
leiðslugreinar til sjós og sveita,
heldur og hvers konar iðna'ð.
Um allt þetta er gott eitt að
segja, ef það verður eitthvað
meira en orðin tóm. En hvort
svo verður, getur reynslau
ein úr skorið, þegar til fram-
kvæmdanna kemur eftir á.
Á erlendum gjaldeyri
er nú talinn alvarlegur skortur.
Eii án hans getur iðnaðurinu
ekki þrifizt eða þróazt. Er því
rétt að athuga, hvernig nú cr
að iðnaðinum húið að ])essu
leyti, að minnsta kosti á sum-
um sviðum, svo að. flokkunum
með stóru steínuskrárnar geíizt
færi á að koina þar lagi á mi
þegar. Sktilu }>ar teknar sem
dæini tvær smá-iðngreinar, til
athugunar og lciðréttingar:
Prjóna-iðnaður:
Að þessum iðnaði var kom-
iim upp allmydarlegur vísir á
stríðsárunum, og hefir vaxið og
þróazt til þessa. En nú hafa
verið gerðar ráðstafanir til
]>ess að ganga af honum dauð-
um. Nú lá fvrir prjónastofun-
um að koma upp skjólfötum
fvrir þjóðina til vetrarins. Var
það mikill stuðningur við sölu
íslenzkrar ullar, sem ekki *á
upp á pallhorðið á erlendúm
markaði, auk þess sem þetta gat
veitt íjölda prjóuakvenna at-
vinnu.
Flutt inn.
Eu þá er ftmdið upp á þýi, að
flytja inn frá Englandi slik
skjólföt, og nota hinn takmark-
aða erlenda gjaldeyri, til þess
að koma þessum vísi að íslenzk-
nm iðnaði fyrir kattarnef. Vita-
sktdd er ensk ull og vinna
miklum mun ódýrari en íslenzk
u! 1 og yinna.i Hér, rekur aö þjvlí
sama, sem um aðra framleiðslu
l)ér, að prjónaföt eru ekki sam-
keppnishæf við erlend föti,.
fremur en annað, sakir liinnar
skefjalausu dýrtíðar. En ef vér
jiurfum að kattpa ull og vinntt
írá öðruni þjó'ðum, livað verð-
ur það þá, sem.vér gétum notað
frá sjálfum oss?
i
Atvinnuleysi.
Og eiga veslings prjónakon-
urnar að hefja þá atvinnuleys-
is öld, er óhjákvæmilega vofir
yíir, þegar íramleiðsla og iðn-
aður eru kveðin í kútinn. Ekki
vil eg nú drótta því að neinum,
aö tilgangurinn með innflutn-
ingi prjónafata frá Englandi sé
sá, að drepa hinar íslenzku
prjónastoíur. En sú veröur aí-
leiðingin. Og orsökina vil eg
fremur telja verulegan skort á
hugkvæmni og stjór.nsemi, en
illan vilja í garð íslenzks iðn-
aðar. *
Sauma-iÖnaður.
■ I lann mun nú rekínn hér i
talsýeii stærri st-il en'prjóna-
iðnaðurinn, og saumastofur
vera fleiri cn prjónastofur.
Frli. á 7. síðu.