Vísir - 18.02.1948, Qupperneq 4

4
V I S 1 R
Miðvikudaginn 18. febríiar 1948
VÍSIR
DAGBLAÐ
Ctgefandi: BLAÐACTGÁFAN VISIR H/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Baráttan gegn
kommúnismánum.
Húsnæðismálin.
tcgar húsaleigulöggjöfin var sett, réði því ill nauðsyn,
“ sem beinlínis leiddi af því ófremdarástandi, sem mynd-
aðist hér á fyrstu árum styrjaldarinnar. Sannaniégt 'er,
að á árunum fyrir stríð var hér nægjanlegur húsakostur.
Þannig voru þess ýms dæmi, að á árinu 1939 stóðu ýms-
ar íbúðir auðar, þótt prýðilegar væru á allan hátt og
myndu hafa verið leigðar gegn vægu gjaldi. Fjárráð al-
mennings voru ekki mikil á árunum fyrir styrjöldina og
cr ekki ósennilegt, að ýmsir hafi frekar kosið að hafast
við í lélegum og jafnvel lílt viðunandi íbúðum, til þess
eins að spara sér útgjöld.
í upphafi styrjaldarinnar hrúgaðist fólk hingað til hæj-
árins miklu meir cn góðu hófi gegndi. Aukið athafnalíf
innanlands og setuliðsvinnan siðar áttu sinn ríka þátt í
.þessu, en lítt stoðaði þótt o])inherar ráðstafanir væru
gerðar til að draga úr þessú aðstreymi. Menn fóru í kring-
um slíkt á alla vegu og létu sér lynda að hafast við í
hænsnakofum og lélegustu úthýsum, til þess eins að verða
hér síðar inniligsa. Var þctta stórhættulegt allra orsaka
vegna, en ekki sízt af heilsufarslegum ástæðum, þótt ekki
kæmu verulega að sök, með því að tilfinnanlegar pestir
gerðu lítt eða ekki vart við sig.
Húsaleigulöggjöl'in var sett til þess að reýna að koma
í veg fyrir þetta ófremdarástand, en auk þess var henni
ætlað að koma í veg fyrir húsaleiguokur, sem auðveldlega
gat sprottið upp úr þessum jarðvcgi. En löggjafinn gætti
þess ekki, að gefa húsaleigunefndinni nægilegt vald og
fela henni fullkomið eftirlit, annarsvegar með ráðstöfun
á húsnæði, sem losnaði og nýbyggingum, en hinsvegar
með beinu verðeftirliti og umsjon með innheimtu húsa-
leigu. Vegna þessa hefur framboð á húsnæði mestmegnis
verið á svörtum markaði og lnisaleiguokur hefur átt sér
stað í stóruin stíl, en það hefur bitnað þyngst á þeim, sem
tæpazt liáfa vcrið menn til að þola það, ••• mönnum, sem
verið hafa eignalitlir, en hagnazt liafa eiltlivað vegna
bætlra afkomuskilyrða á styrjaldarárunum og aukinnar
atvinnu. Þeir liafa ekki verið færir um að byggja yfir
sig sjálfir, vegna óliófslegs koslnaðar, en komisl einhvern-
veginn yfir fé til að grciða húsalcigu fyrirfram til nokk-
urra ára, og auk þess mánaðarléga leigu, sem svarað hefur
til eðlilegs eftirgjalds husnæðisins. Þennan ósórna þekkja
allir, scm eitthvað hafa komið nálægt þessum málum.
Á hinn bóginn hefur húsaleigulöggjöfin meinað mönn-
um að segja upp leigjendum, r. m full ástæða hefði verið
til að losna við og með margskonar svikum og bellibrögð-
um liafa sumir leigendur notfært sér vernd húsaleigulög-
gjafarinnar út í yztu æsar. Þetta hefur aftur lcitl til að
fólk hefur ekki þorað að hleypa inn á sig leigelidum, af
ótta við að geta ekki losnað við þá síðar. Einkum hefur
þctta tíðkazt að því er varðar einstök herbergi, og er
óhætt að fullyrða að á þeim yrði mikið fi’amboð, ef fólki
væri heimilað að segja upp einhleypum leigendum, kæmu
þeir ekki svo fram, sem skyldi, eða ef leigusalar þyrftu
sjálfir að taka slík einstök herhergi til afnota. Virðist
sjálfsagt að rýmka hcimild til uppsagnar á slíkum her-
bergjum, lil þcss eins að auka á framboðið, cn öðru máli
kann að gegna um íbúðir, en þó þarf það eiunig athug-
unar yijð.
HúsáféiguIÖggjöfin hefur íeitt af sér magnaða sjiill-
ingu, jafnt af halfu leigusaja sem leigutaka. Slíka spillingp
verður að uppræta, en e. t. v. verður það ekki gert, nema
með því einu að fela húsaleigiuiefnd verulega aukið vald
frá því, sem nú tíðkazt, þannig að hún hafi stjórn þess-
ara mála í liendi sér, en það er henni ekki fært, samkvæmt
núgildandi húsaleigulöggjöf. Slík ráðstöfun gæti komið
háðum aðihun til góða, cn tryggt fullt velsæmi í meðferð
þessara mála. Hins verða menn einnig að núnnast, að öll
höft, boð og bönn, sem gangá nærri einstaklingnum og
sjálfræði lians á að afnema þegar þeirra er ekki lengur
þörf, og gildir það jafnt um húsaleigulöggjöfina, sem aðra
nauðungarlöggjöf.
Ríkisstjórnin hefir tekið
upp markvissa og örugga
baráttu gegn dýrtíðinni í
landinu.
Öll þjóðin ætti að fagna
þessu þar sem vitanlegt er
að ef ekki er komið í veg
fyrir frekari dýrtíð og verð-
bólgu þá er atvinnulíf og
framtíð þjóðarinnar í voða.
Þetta skilja líka allir og vita,
en samt sem áður er í land-
inu allstór — of stór — lióp-
ur manna, sem vinnur mark-
vist að því að koma í veg
fyrir og eyðileggja árangur
af störfum ríkisstjórnarinnar
i þessu mesta velferðarmáli
í.slendinga.
, Þetta eru menn, sem kall-
(ast fslendingar en eru komm-
únistar.
i Kommúnistar vita vel að
aðgerðir ríkisstjórnarinnar
verða til þess að dýrtíðin
lækkar. framlevðslan evkst,
| ’ ^
atvinnulífið blómgast og að
afkoma þjóðárinnar verður
,góð og örugg í atvinnu og
fjármálum. En það er þettá,
sem konnnúnistar vilja síst
I
j að verði. Þeir vilja eymd, ör-
birgð, atvinnuleysi og al-
menn vamiræði, þvi þeir vila
að þá, og þá fyrst, geta þeir
’gerl sér nokkra von um aíð
helstefna þeirra geti náð cin-
liverjum tökum á vonsvikn-
um, sveltandi og ráðlausu
fólki, fólki, sem hefir gefið
upp alla von um efnalegt og
sjálfslætl líf og vcrður því
kommúnismanum að hráð.
Þess vegna eru aðgerðir
þær, sem ríkisstjórnin' liefir
hafið, íiieð fylgi þriggja lýð-
ræðisfiokka Alþingis— og
I meginþorra þjóðarinnar að
baki, einnig barátta gegn
kommúnistum, barátta, sem
er um líf og liamingju, vel-
ferð og framtíð þessarar
þjóðar.
En það er ekki síður nauð-
synlegt að hefja þessa bar-
áttu við kommúnismann á
! sviði kennslu og uppeldis-
' mála, en þar hafa kommún-
istar i stjórnartíð sinni kom-
! ið sínum mönnum að svo
einsdæmi mun vera. Kennslu-
[ málaráðlierra kommúnista
skipaði flokksmenn sína for-
únenn skólanefnda allra
barnaskóla landsins og auk
þess fjölda kommúnista í
skólastjóra og kennararstöð-
ur. — Ríkisútvarpinu var og
| • #
lekki gleymt. — Kommumst-
ar vita vel að æskulýður
landsins er framtíð þjóðar-
innar og þess vegna lögðu
jxjir sérslaklega mikla á-
herzlu á að skipuleggja
starfsemi sína vel á þessum
sviðum.
Iljá ríki og bæ.i'um eru
kommúnistar í ýmsum mik
ilvægum stöðum, menn,
sem fylgja stefnu, sem einsk
is svífast. Þessir menn eiga
ekkert föðurland og þeir cru
reiðubúnir hvenær sem þéim
er það fyrirskipað frá franl-
andi löndum, að svíkja land-
ið og þjóðina sem þá óí.
Þeir eru og að sjálfsögðu á-
vallt fúsir til þess að gera silt
til að spilla vinnufriði meðal
þjóðarinnar, koma á verk-
föllum með öllum ráðum,
löglegum eða ólöglegum, og
yfrleitt að gera allt sem má
til þess verða að veikja og
kollvarpa rikjandi þjóðskipu-
lagi. — Þessir menn eru sýkt-
ir af. komimmismánum en
hann sýkir fyrst og fremst
þá sem móttækilegir eru fyr-
ir boðskapinn um öfund og
liatur.
Beztu vaxtarskilyrði
kommúnismans eru vand-
ræði meðal þjóðarinnar,
Þegar atvinnuleysi, vandræði
og vonleysi hefir gripið um
sig vegna sívaxandi dýrtíðar,
minnkandi atvinnu og auk-
innar örbirgðar, þá koma
kommúnistar með boðskap
sinn og reyna að telja fólkið
til fylgis við sig'. Og ef
kommúnistar ná völdum
með illu eða góðu, þá láta
þeir þau aldrei aftur.
Þess vegna verður þjóðin
að sameinast gegn þessum ó-
vinum sínum núna á meðan
tími er til — seinna getur það
orðið of seint. Það verður
tafarlaust að gera ráðstafanir
til þess að þessir menn, sem
ávallt sitja á sviðráðum viö
ríkjandi
þjóðskipulag g'eti
Frh. á 6. síðu.
Bretar kaupa
hiiisgögii í
TekkoslovakÍBi
Bretar ætla að flytja inn
mikið af húsgögnum frá
Tékkóslóvakíu á þessu ári.
Meðal þeirra húsgagua,
sem samið hefir vcrið um
kaup á, eru 21 þúsund full-
komin svefnherbergis„sett“.
Auk þess hafa Bretar keypt
um 4 þúsund svefnherbergis-
„sett“ frá Ungverjalandi,
sem flutt verða inn á þessu
ári. Skortur er ennþá mikill
í Bretlandi á húsgögnum
vegna loftárásanna á stríðs-
árunum.
BERGMAL
Nú er allí að lagasí.
Eg sé ekki betur en að á-
standi'ö í gjaldeyrismálunum
hljóti aö vera aö lagast. Fyrir
áramótiu talaöi fjárhagsráö viö
blööin um nauösyn þess, aö
pappirsskammtur þeirra yröi
minnkaöur. Nú las eg í blööun -
um í gær, aö auglýst er eftir
ritstjóra óháös, frjálslynds
^ blaös, sem eigi aö fara aö hefja
göngu sína. Geti nýtt blaö tek-
.ið tiL.starfa, ætti gömlu, rót-
-grónu blööin ekki aö skorta
pappír. ,
t » í ",í. r Fí •» . * •, If- J %]f
Eití, sem vantar.
”Og þaö er margt, sem vantar
ef aö er gáö — á sviöi pappírs
sem annarra vörutegunda.
Margir mundu vafalaust kjósa,
aö skriffinnskan á æöstu stöö-
um væri heldur minni, en þess
í staö yröi hleypt inn í landiö
ögn af toiletpappír, sem ekki
heíir sézt um langt skeiö. Þaö
er eitt af mörgu, sem kenna má
gjaldeyrisskortinum. En líklega
fer nú'aS rætast úr honum, sant-
kvæmt nýjustu fréttum, ella
fengju menn aö líkindum ekki
ný blöS. Eöa hvað segja þeir.
sem völdin hafa og ráöa.
„Einu sinni var.“
Það stendur einhvers staöar
í viSlesnustu bók heims, aS
rignt hafi í 40 daga og 40 nætur,
en afleiöingin varS vitanlega,'
aS allt fór í bólakaf, nema örk.
in hans Nóa, enda byggS úr
SvíþjóSareik'uini lians Áka aö
sögn fróöra manna. En þetta
ágæta skip rakst á eina skerið,
sem til var allri heimskringl-
unni. því aö Nó.i karlihn mun
hafa veriö einn erkilandkrabbi
og svo fjaraöi undán fleytunni
en mannbjörg varS og dýra,
svo sem frægter orSi'S.
? daga og ? nætur.
Þaö rignir hér eða snjóar
dag hvern og nótt. Eg veit ekki,
hvaö hann ætlar aö endast til
þess lengi, en liklega þarf öllu
meira til nú en hér áður fyrr,
til þess að allt fari í kaf. Svo
er þaö þetta, að nú eru til ótal
fleytur til aö kippa mannskapn-
um upp í og ekki þarf aö óttast
aö menn taki kvnd á fyrsta bezta
skeri, sem framundan veröur,
j meSan hægt er aö notast við
radar og auövitaö verSa ekki
neinir landkrabbar viS stýrið.;’
Skóhlífaleysi.
Þær voru eitthvaö á þessá
leið hugleiöingar mannsiná,
sem- hringdi til mín x gæt-
morgun, þegar regniö buldi
sem mest á rúöunni hjá mér, en
þær voi'rt áöeins formáli, því aö
mannimi vantar skóhlífar, en
'slíkur hlífSarfatnaöur hefir
veriS ófáanlegur um langt skeiö.
Er þaS þó lítt skiljanlegt, hvers
vegna ekki er reynt aö flytja
þann varning inn og skipta
honum jafnt, því aö veikindi
manna vegna þess aö þeir vökna
í fætur valda miklu vinnutapi,
sem aftur getur haft í för meö,-
sér gjaldeyristap.