Alþýðublaðið - 08.09.1928, Síða 2

B
ALI>ÝÐUBLAÐIÐ
1—«
Samanburður
á lannagreiðslum af opinbern fé til 13 manna árið 1126.
1. Aðalbankastjóri íslandsbanka: Laun. Kr. 40 000,00
2. Skrifstofustjóri i stjórnarráðinu:
a. Embættisl. með dýrt.- & aldursuppbót kr. 9 030,00
b. Laun fyrir aukastörf 3. Háskólaprófessor: 11 590,00 - 20 530,00
a. Embættisl. með dýrt. & aldursuppbót 9 030,00
b. Laun fyrir aukastörf 4. Forstjöri Áfengisverzlunar rikisins: 12 128,34 - 21 158,34
a. Laun 15 000,00
b. Launauppbót 5. Fulltrúi í stjórnarráðinu: 3 000,00 - 18 000,00
a. Embættisl. me’ð aldurs- & dýrt.uppbót - 6 860.67
b. Laun fyrir aukastörf 8 558,00 - 15 418,67
6. Ráðherra: Lögmælt laun (auk friðinda for- sætisréðherra og þingfararkaups). 7. Bamakennari í Reykjavík (nýskipaður); > 12 500 00
Laun og dýrtiðaruppbót 8. Prestur í sveit (nýskipaður): - 3137,50
Laun, dýrtíðaruppbót og heimatekjur 9. Simritari I. fl. í Reykjavík: 3 167 78
Laun og dýrtiðaruppbót 10. Aðstoðarmaður á pósthúsinu: 3 012,00
Laun og dýrtíðaruppbót 11. Barnakennari í kauptúni (nýskipaður): - 2 677 33
Laun og dýrtiðaruppbót 12. Miðsföðvarstúlka i Reykjavik (nýskipuð): - 2175,33
Laun og dýrtíðaruppbót 13. Verkamaður í rikissjóðsvinnu: - 1506,00
a. Kaup i 7 vorvikur 65 aura á timann 273,00
b. — - 10 sumarvikur 100 au. á timann - 600,00
c. — - 7 haustvikur 65 aura tímann 273,00 - 1,146,00
Petta ár var dýrtíðaruppbótin Íiðl. 67»/o. Næsta ár lækkaði hún
mikið og tiltölulega mest af lægstu laununum. Kaup verkamanna
lækkaði jró mest, eða, par sem' lægst var niður í 85 aura um
tímann að sumrmu og 50 aura um tímann vor og haust.
Athugið þennan samanburð vel. Þá sjáið þið „sparnað“ íhalds-
ins.
Brunatryegingarnar.
Frá bæjarstjórnarfundin-
um í fyrrdag.
Þrir ihaldsmenn í bæjarstjórninni
algerlega andstæðir stefnu borgar-
stjóra.
Ei-ns og menn vita, samþykti
bæjarstjórniin í júnií s. 1. að segja
upp sammiinignjUim við erlendu
brunatryggiinigarfélögin, er hús-
pig-nlr x bænum eru trygðar hjá.
A hæjaTStjórnarfundi í fýrradag
kom til umræðu svohljóðandi táll.
fjárhagsnefndair um málið:
„Fjárhagsnefnidiiln leggur til, að
ieitað verði tiiboðs hjá innilend-
um og erlendum vétryggiingarfé-
Eögum um brunatryggiingar á hús-
teignium í bæmum frá 1. apríl 1929,
ög séu tiiboðiu komim fyrir 15.
nóv. næstkomaindi.
Fer borgarstjóri meðal' annars
út af þessu máii til útlanda á
næstumini.“
Hciwlxliu: Guðmandssm hafði
orð á því, að í fundargerö fjár-
hagsnefndar frá 23. ág. s, 3. sæi
hann hvergi getið þess, að for-
stjóri inntenda félagsins „Bruna-
bótafélags íslands“ hejði verið
kvaddur á fund nefndarinnar, en
þar hefðu veriö mættir uimboðs-
menn tveggja ertendra brunahóta-
félaga.
Borgarstjóri sagði, að fjórum
siMnum hefði verið gerð leit að
forstjóranum, en ekki lánast að
bá í hann.
Hwftldur sagði, að slíkt mættí
undartejgt heita, ekki sízt þar sem
um svo stóran mann væri að
ræða sem forstjóra „Brunabóta-
félags íslands". Hefði varia verið
gerð eims góð gangskör að því
að leita hans og fátæku komumn-
ar, sem iögreglan hefði verið lát-
in elta til Hafnarfjarðár. Enn
fremur sagði Haraldur, að sjálf-
sagt væri að athuga þá leið, hvort
bærinn sjálfur gætx ekki tekið þátt
í tryggimgunum. Spurði hann og
hvort ekki myndi gerlegt að at-
huga, hvort t. d. bæriinn, ríkið1,
„Brunabótafélág íslands“ og „Sjó-
vátryggiingarfélagið" gætu ekki í
sameiningu annast tryggingamar.
Það væri vitanlegl, að félög þau,
er haft hefðu tryggiinigarnar með
böndum síðustu 5 árim, hefÖu
stórgrætt. Slökkvitæki og slökkvi-
lið væri nú hvorttveggja í bezta
lagi og enn fremur væri nú bygt
þanmig, að brunabættan væri
miklu nxinmi en áður. Vjæri varla
ástæða ti að ætla, að um yrði að
ræða stórkostlegan bruna. Hygði
hanm því, að áhættan væri ej^i
meiri en svoi, að nefnidiir 4 að-
ilar ættu að geta tekið að sér
tryggmgarnar, því að engir erfið-
teikar væruá því, að endurtryggja
hjá eriendum félöguim.
Þórcur Sueinsson, sem er í fjár-
hagsnefmd og hafði skrifað án á-
gremlngs umdir fumdargerðiina, lét
í Ijóis, að ekki væri nema æski-
legt, að sem mest af tryggimg-
um kæimist á íslenzkar hendur og
málið rætt. En „Brunabótafélag ís-
iands“ gæti ekki tekið að sér
itryggingarnar nema lögum þess
yrði breytt. En ef bíða ætti eftir
því, þá væri tæptega hægt *ð
semja fyrir 1. april.
Mggnús Kjwrtn hallaðiist helzt
að því, að bæriinm- tæki þátt í
tryggingumum. Sagði hanm, að
bærinm gæti alveg eins endur-
trygt og t. d. „Brunabötafélag fs-
lands“. Benti- hanm á, að með því
að bænum væri skift í áhættu-
hverfi og bærinm hefði að edms
litinn ákveðlnm hluta tryggimg-
amna í hverju hverfi, gæti hamn
máð í 15—20% af iðgjöildumum ám
stórmilkillar áhættú.
Borgarsí jöri taldi máiið ekki
komið svo lamgt áleiðis, að hægt
væri að rökræða einstök atriðii
þess. Um Brunabótafélagið og
tryggimgarnar væri ekki hægt að1
segja fyrr en næð-ÍBt í forstjór-
anm, em hiamin væri- aldrei viðstadd-
ur. Annars -taldi hann það aJt of
rnikla áhættu fyrir bæinn að taka
þátt í tryggiinguimum. Sagði hann,
að 5 o/o hlutdeild af bæjarihs hálfu
væri alt oj mlkl áhætfei. Eijnmlg
taldi hanm öli torinerki á því,
að hægt væri að taka trygging-
arnar á iinlenndar hendur.
Hallgrímur Benediktsson taldí,
að réttara væri- að taka trygging-
arnar heima en erlendis. Sjóvá-
fryggingarfélag Islands gæ-ti tekið
tryggi-ngarnar að sér þess vegna,
að ekkert í Jögum þe-ss óheimilaði
þiað. Vjldi hann að málinu yrði
frestað og það athugað betur áð-
ur en tryggiingarnar yrðu boð-nar
út.
Kjaran tal-di- enigin vandkvæði á
því, að bærimn tæki t. d. 5°/o
'Mútdeild í tryggimgun-um. Áhætt-
una taldi hann alls ekki geysi-
lega. Hann gæti ekki hugsað sér,
að þó að kviknaði í á vers-ta stað
í b-ænum, þá yrði meira tjón en
sem svaraði 2—3 miHjónum. Værí
mimsta kosti, ófyrirgefantelgt að
taka ekki m-áli-ð til rækiiegrar yf-
irvegunar. Gerði hiann það að til-
lögu simmi, að frestað væri at-
kvæðagreiöslu um tillögu fjár-
bagsnefndar tiil rnæsta bæjarstjórin-
arfundar.
Hamldur kvaö það sagt út í
loftið hjá borgarstj., að innlendu
félögin gætu ekki alveg eins og
erlen-d félög .tekið að sér trygg-
ingarnar. Sagði hiann, að bru-na-
hættan yrði mimmi með hverju ár-
imu. F-leiri og fleiri steinhús væru
reist, og mörg inn á miílli timfo-
urhúsanna — og drægi það úr
brunahættumni. Kvað hann þa$
engum vanda bundið, að Sjóvá-
tryggin-garfélagiö tæki þátt í
tryggingunium, og a-ð því er við-
viíki „Brunabótafólaiginu“, sæii
hamn ekki annað en fara mætti
fram á friamlengimg samningannai
við ertendu félögin um eitt ár
— og á því eina ári mætt-i koima
fram lagabreyti-ngu n-ni og koma
sér niður á það skípulag trygg-
ingamna, -er bezt hentaði. Áhætt-
una, sem bærinn eða félögin réð-
ust í, mætti með endurtryggimg-
um gera svo litla eða mi'kla sem
hæfiiegt þætti. Endurtryggingar
væru svo sem ekki. neitt óvana-
tegt. Eiitt félagiö en'durtrygði hjá
öðru, og svo yrði gróði og tap
til skiftds, en þó gróðinn lang-
oftast meirí, því að ella væru vá-
tryggimgarfélög ekkd anma-ð eins-
gróöíifyrirtæki og raun væri á.
Váldí' hann benda fjárhagsnefnd
á, að leita vel fyrxr sér hér bednia.
Iðgjöldim næmu nú um 214 þús-
undum á ári og ykjust rnieð hverju
ári, — og öll færu þau út úr
landámu. Væri það mikið fé, sem
margt mætti vinna nxeð.
Borgarstjóri. Jagði nú á móti því
að semja við Sjóvátryggingaríé-
lag íslands, þar eð það endur-
firygði hjá dönsku félagi, er
hefði áður reyn-st örðugt Reykja-
víkurbæ.
Hallgnmur Benediktsson bentí
þá á, að þetta væru leifar af
gömlum kotungshætti hjá borgar-
st jóra. S j óvátryggimgarf élagið
væri svo sem ekki eingöngu
bundið vi-ð þetta danska félag.
Það gæti endurtrygt hjá ótal fé-
lögum. Annars virtist sér fumd-
argerð fjárhagsinefndar tortryggi-
lega pg íosaralega orðuð.
Pétur Halldórsson taldi tor-
merki á því að bærinn tæki þátt
í tryggingun'um. Með 5o/o hlutdeild
af hæjarims hálfu fengi hann af
xðgjöldumum að exins 2—3 þúsund
á ári, en áhættan. væm háns v-egar
rnxkil. Gengi það yfiirleitt svo, að
eitendu félögin gxæddu og töp-
uðu á víxl', og væri ilt að hJeypa
bænum út í slíkt vafafyrirtækl
sem vátryggingar.
Kjargn kvað menm, eftir að hafa
hlustað á ræðu Péturs, mega
vera stórundrandi yfir því, að
nokk'urrt vátryggingarfélag skyld®
vera till í heiminu-m. Sýindi hann
fram á, að Pétur hefði neálknað
svp rangt procenturieikni'ngsdæm-
ið, að ef bærxnn hefði 5°/o hllut-
ideild í tryggingum, næmu iðgjöld
í hanis hl'ut á ellefta þúsund i
stað 2—3 eins og Pétur Ixefðf
sagt. En með umhoös'launum a£
endurtryggingum o. fl. mundu ár-
legar tekjux skifta tugum þús-
unda.
' Var síðan haft mafmakall um.
frestunart’illögu Kjarans, og var
hún samþykt með 5 atkv. giegn 4.
Með henmi voru: Haraldur, Kjart-
an, Kjaran, Líndal og HallgTímur.
Móti voru borgarstjóri, Guðrúnr