Alþýðublaðið - 18.09.1928, Síða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
SJ Bfj9iA g'B ppp ]J§I9 Qpflll gB
til víðvarpsins nema pab nái til
allra landsmanna. Ríkisstjómin
mun hljóta vinsældir af þessu
ínáli, ef hún ræður því fljótt og
vei til lykta.
Þannig ieit Austfirðingurinn á
málið, og þannig imun á það líta
fjöldi manna út um land. Enda
mun vart nokkur ganga þess dul-
inn, að víðvarpsmáiið verður að
leysa á þann hátt, að reisa hið
allra fyrsta sterka stöð, sem gagni
fólki í öllum landsfjórðungum.
Er það mikið menningaratriði —
kannske meiTa en flestir gera sér
grein fyrir.
Fáein minningarorö.
Svo sem lesa hefir mátt í dag-
blöðunum, drukknaði Sigurgeir
Sigurjónsson f*á Kringlu í Gríms-
nesi af togaranum „Imperialist“
3. þ. m.
Þegar ég sá þessa fregn, hnykti
mér við. Ég hafði fyrri nokkru
talað við Jiann heilan og gláðan
að vanda. Og um leið flugu mér
í hug orð, sem hann sagði við
mig í sumar, þegar hann kom
heiman að frá sér og var í þann
veginn að ganga til skips. Hann
sagði, að þetta myndi nú verða
seinasta sumarið, sem hann yrði
á sjónum.
Ekki virtist mér þó felast í
þessum orbum nein forspá þess,
Sem koma átti. Orðin voru sögð
með annað fyrir augum. Hann
hafði í huga að snúa sér fyxir
fult og alt að því starfi, sem
hann ætlaði að gera að æfistaFfl
sínu.
Sigurgeir heitinn var fæddur 22.
júní 1894. Foreldrar hans, Sigur-
jón Gíslason og Jódís Sigmunds-
dóttir, hafa búið á Kringlu upp
undir 40 ár. Þau byrjuðu efna-
Jaus, hafá alið upp 8 börn og þó
alt af komist af. Allan tímann
hafa þau búið á að eins hálfri
jörðinni. En fyrir skömmu keypti
Sigurgeir sál. hinn hluta jarðar-
innar og var þegar byrjaður þair á
ýmsum framkvæmdum. Þar var
íhann áreiðanlega búinn að
hugsa sér framtíðarstarf sitt, þótt
örlög snéru því á annan veg.
Ungur fór hann að heiman til
þess að Ieita sér atvinnu við sjó-
inn. Hann stundaði sjómensku
marga vetur, fyrst á opnum skip-
um, en síðar á togurum. Stund-
um var hann á sjónum líka nokk-
uð af sumrimu, þegar skipin
gengu. MiIIi' þess var hann heima
hjá foreldrum sínum. Þótti hann
vera liðsmaður ágætur að hverju
verki sem hann gekk. Hann kaus
fremur ,að vera þar, sem erfiðið
og hættan var mest, heldur en
að hlífa sér, enda báru æfilok
hans vitni þess.
Hann var vinsæll af öllum, því
að hann var drengur góður, kurt-
eis i viðmóti, skemtinn í viðræðu
og glaður jafnan, hvort sem móti
blés eða með. Veit ég með vissu,
að hann er mörgum harmdauði
orðinn. Og þó er eðlilega þyngsti
harmurinn kveðinn að systkinum
hans og öldruðum foreldrum, sem
hann hafði verið aðstoð þeirra.
Með siðustu sklpum
hefir komið feikna mikið og fallegt úrval af
Kven- og barna-
Vetrarkápum.
Verð frá 35.00 — 350,00.
Verða þær teknar upp í dag og næstu daga.
En því eftirtektaxverðari eru
orð móður hans, er hún frétti
lát sonarins, sem hún unni, ef
til vilJ, mest af öllum bömum
sínum. Þegar hún heyrði, að ann-
ar maður hefðí komist af, sem var
í sama háska, og vissi um heim-
ilisástæður lians, mælti hún: „Or
því að annarhvor varð að fara,
þá var betra að Sigurgeir minn
fór. Hinn átti fyrir mörgum börn-
nm að sjá.“
Þetta kalla ég sannan hetju-
hug, að geta deyft sínar sárustu
raunir með umhyggju fyrir ann-
arxa kjörum.
__________ /. J.
Félagsmálafundurinn
I Helsingsfors.
Nokkur undanfarin ár hafa
Norðurlandaþjóðimar, Danir Sví-
ar, Norðmenn og Finnar, haldið
sameiginlega fundi um félags-
málalöggjöf (Sodallovgivning). Á
fundum þessum, sem haldnir hafa
verið til skiftis, sinn í hverju
landi, hafa verið rædd og athuguð
ýms atriði á sviði félagsmálalög-
gjafár og félagsmálaástands á
Norðurlöndum. T;il umræðu hafa
verið ýmiskonar tryggingaTlöggjöf
(elli-, slysa-, atvinnuleysis- og
sjúkratrygging), framfærslumál-
efni (t. d. fátækralöggjöf), verka-
lýðslöggjöf (sáttaumleitun í
vinnudeilum, gjörðardómstólar),
húsnæðismál og margt fleira, er
snertir félagsmálal öggjööf og fé-
lagsmálaástand.
Á siðast iiðnum vetri boðaði
finska stjórnin til fólagsmíála-
fundar (Sodal Uge) í Helsingfoiifs.
Dönum, Norðmönnuim, Svíium,
Lettum, Eistum og Islendinguim
var boðið að sækja þennan fund
og taka þátt í félagsmáíla'sýningu
(Social Udstilling), er halda skyldi
i samhandi við fundinn. Allar
þessar þjóðir sendu fulltrúa á
fundinn, og allar tóku þær þátt
í sýningunni, að íslendimgum und-
anteknum.
Það va»B að ráði að undirrit-
aður mætti á þessum fundi sem
fulltrúi Islands.
Islenzku fhaldsbiöðin, þó eink-
um „Morgunblaðið", hafa látið sér
mjög tíðrætt um för mína á þenn-
an fund, og ásakað ríkisstjórn-
ina harðlega fyrir það að hafa
sent mig á flokksping jafnaðm-
rmrnna i Fpmlafidi! Ég hefi jafn-
vel orðið. þesis furðulega fyrir-
brigðis var hér í biænum, að fleiri
hafa verið eins fávitrir og rit-
stjórar „Mgbl.“ að telja félags-
málafund sama og jafnaðaír-
mannafund. Finst mér því eigi úr
vegi að skýra með nokkrum orð-
um frá því, hvað fram fór á
þessum félagsmálafundi, og hvað
fyrjr augun bar á sýningunni.
Eins og ákveðið hafði verið,
var fundur þessi settur og sýning
opnuð mánudaginn 20 ágúst s. L
í riddarahúsinu í Helsingfors.
Fjöldinn allur af Finnum vora
þar saman komnir, bæði sem full-
trúar ríkisiins og eiins ail margðr
aðrir, er kynna vildu sér það, sem
fram átti að fara á fundunum,
Jjví aðgangur að fundunum og
sýningunni var öllum heiimill,
gegn ákveðnum inngangseyri. Frá
Svíþjóð voru mættir um 50
manns, 30 Danir, 7 Norðmenn,
nokkr.ir Lettar og Eistar og eáinn
islendingur. Fyrir utan dyr ridd-
arahússins blöktu þjóðfánar aílra
hinma 7 rí}cja, sem fulltrúa áttu
á fundinum.
Fundinn setti félagsmálaráð-
herra Finna, A. Lohi, og mælti
liann á finska tungu, en ræða
hans var þýdd bæði á sænsku
og frönsku. LýstL hann fundinn
settan og bauð gestí alla vel-
komna. Næstir töluðu Kragh inn-
anríkisráðherra í Danmörku, fé-
lagsmáilarábherra Svía og Norð-
manmi, J. Petterson og L. Oftedal,
J. Sonin, aðalritari í félagsmála-
ráðuneytinu í Eistlandi, F. Rose,
skrifstofustjóri í lettneska stjórn-
arraðinu og síðast mælti ég nokk-
ur orð. Að lokiinni ræðu hvers
fulltrúa lék hljómsveit þjóðsöng
hvers lands. Því næst voru vald-
ar 5 forsetar og 5 varaforsetar fyr-
ir fundina, og voru fulltrúar frá
öllum löndtim í þeian hópi.
Þegar þessari athöfn var lokið,
fór . allur þingheimur að athuga
sýninguna. Henni var þanniig hátt-
að að hver þjóð hafði sýningar-
herbergi út af fyrir sig. Glæsi-
legust og smekkvísust virtust mér,
sýnhigaherbergi Svía og Dana, þó
margt fróðiegt og skemtilegt væri
einnlg að sjá á sýniingum hinna
þjóðanna.
Það er ekki unt að gefa í stuttri
hlaðagrein nokkra verulega hug-
mynd um sýningu þessa. Á hverj-
um degi, sem ég dvaldi í Hel-
singfors, eyddi ég nokkram stund-
um til Jiesis að athuga sýninguna.
Þó fanst mér, er ég hvarf á braut,
iað éjg ætti þa* margt eftir Iítt
eða óskoÖað. Veggir allra sýn-
ingarherbergjanna voru þaktir
myndum, töflum og teikningum.
Borð öll voru hlaðin bókum, eft-
irlíkingum af vélum, húsum og
ýmsu öðru. Þar voru töflur og
skýrslur um slysfarir í ýmsum.
þtvinnugreinum, um vinmutíma,
vinnudeilur, atvinnuleysi, fátækra-
framfærslu, sjúkrastyrki, atvinnu-
leysis- og elli-styrki o. m.. fl. Þar
mátti sjá myndir og teikningar af
verkamannabústöðum, hvíldar- og
elili-heimilum, sjúkrahúsum og
heilsuhælum. Eftirlikingar voru
þar margar af ýmsum vinnuvél-
um, varúðarráðstöfunium í verk-
smiðjum, verkamannahúsum, elli-,
barna- og hvíldar-heimilum og
margt fleira, se,m of langt yrði
hér upp að telja. Flestu var þessu
fyrir komið af hinrni mestu simekk-
vísi og skuggamyndir sýndar til
jskýringa, og í hverju herbergi var
maður til J>ess að leiðbeina og
útskýra.
Á sýningunni var mjög mann-