Alþýðublaðið - 26.09.1928, Blaðsíða 2

B
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ALÞÝÐUBLABie
kemur út á hverjum virkum degi.
Aigreiðsla i Alpýöuhúsinu viö
HverHsgötu 8 opin irá kl. 9 árd.
til kl. 7 siöd.
Skrtistofa á sama stað opin kl.
9,/t—10V* árd. og kl. 8—9 siðd.
Siznai: 988 (aigreiðslan) og 2394
(skriistofan).
Verðiag: Áskriitarverð kr. 1,50 á
mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15
hver mm. eindálka.
Prentsmiðja: Alpýðuprentsmi&jan
(i sama húsi, simi 1294).
Fnndar Sjómannafélagsins
í gærkvelði.
Á fundi Sjómannafélagsins í
gærkveldi vóru mættir tæpir 100
télagar.
Forma'öur félagsins, Sigurjón Á.
Ólafsson alþingismaður, hóf um-
ræ'öur um samnin.gakjör sjó-
mannastéttarinnar við útgerðar-
menn. Að ræðu Sigurjóns lok-
inni létu nokkrir félagar pað á-
Iit sitt í Ijós, að rétt væri að
segja upp samninguníutm. Fór svo
fram atkvæðagreiðsla urn það,
hvort samningunum skyldi sagt
upp eða ekki, og var samþykt
með öllum atkvæðm gegn 5 að
segja þeim upp.
Þessi atkvæðagreiðsla ræður þó
ekki úrslitum um uppsögn samn-.
inganna. Sjómannafélag Hafnar-
fjárðar hefir enn ekki leitað at-
kvæða félaga sinna um þetta efni.
Atkvæðagreiðsla hefir farið fram
í togurunum; og verða þau at-
kvæði að líkmdum talin einhvern
næsta daga.
Nbkkuð var rætt á fundinium
um kjör háseta á línuveiðurum,
og var samþykt að fela stjórninni
að skipa 5 manna nefnd til að.at-
"huga, hvaða kröfur sé hægt að
gera um kjarabætur fyrir háseta
á línuveiðurum.
18 nýir félagar gengu í félagið.
Landskjálftær
f Borgarflrðl.
FB., 25. sept.
Skýrsla frá Runólfi Runólfssyni
í Norötungu.
í fy|ira haust byrjuðu jarð-
skjálftar eftir veturnætur og héld-
ust frarn yfir nýjár. Á þessum
bæjum varð mest vart við þá:
Örnólfsdal, Helgavatni, Hömrum,
Högnastöðum og Norðtungu.
Sömuleiðis lítils. háttar neðst í
Hvltársíðu og á nokkrum bæjum
í Stafholtstungum og Norðurár-
dal. Þessiir jarðskjálftar virðast
ganga frá NA til SV og ber mest
á þeim á fjallabæjum, sérstaklega
Ömólfsdal, og hafa brotnað þax
rúður.
Nú eru byrjaðir jarðskjá'lftar
aftur og ber fult svo mikið á
þeim og í fyrra. Aðfaranött þ.
24. þ. m. lék alt á reiði&kjálfi f
Örnólfsdal og varð bóndinn að
Sogsvirkjixnin.
Mzkt félag bíðst til að virkja Sogið og lána nauðsýnlegt
fé til ðeirra frámkvæmda.
Viðtal við Sigurð Jónasson.
Sigurður Jónasson kom með
Drotningunni í gær úr utanför
smni. Dvaldi hann nokkra hríð í
Berlín og komst þar í samband
við hið heimskunna rafvlrkjunar-
félag, A. E. G. (Allgemeine Elek-
trizitets Geselischaft). Átti hann
tal við forstjóra fossavirkjunar-
deildar félagsins seint í ágúst um
virkjun Sogsins og fjáröflun til
þess og tilkynti þá þegar borgar-
stjóra, K. Zimsen, eins og áður
hefir verið skýrt frá. hér í blaðinu,
árangur jress viðtals.
Ritstjóri Alþýðublaðsins hitti í
gær Sigurð að máfi og bað hann
að skýra frá því, hvert væri tii-
boð A. E. G' og hvernig málið
nú lægi fyrir.
Sagðist Sigurði svo frá:
Ég lagði fyrir félagið skýrsJu,
útreikninga og áætlanir Steingrfms
Jónssonar rafmagnsstjóra um
virkjun Sogsins og útskýrðd mólið
að öðru leyti fyrir forsíjóranium
eftir því, sem mér var unt. Á-
rangur þessa viðlals okkar varð
í stuttu imálí sá, að félagið tjáði
sig reiðubúið tii að byggja hina
fyrirhuguðu stöð að fullu og öllu
ásamt með Lei'ðslu til Reykjavík-
ur og sMftistöð. Ég tjáði félaginu
jafnframt, að bærinn hefði eigi
fara út í fjös til þess að gæta
kúnna. Oftast smáhriistist öðru
hvoru og i haust komu afarmilkl-
ar drunur á undan kippunum, en
í fyrra bar Lítið á þeim. Þessir
jarðskjálftar virðast halda sig að-
allega á bri-ngunni miild Litlu
Þverár og Örnólfsdalsár úr stefnu
innan Kjaradal undam Eiríksjakli,
eða dálítið ríoröar. í fyrri nótt
varð snarpur kippur í 'Norðtungu
úm kl. 4.
Jarðskjálftar eru alyeg óvenju-
legir á þessum slóðum. Þegar
jarðskjálftarni-r gengu fyrir aust-
an 1896 hristist' einnig í Borgar-
firði, en virtist ganga jafnt yfir.
(Eftir símtali mi-lí.i R. R. og hr.
J-óns Eyþórssonar á veðurstofunni
kl. 15 þ. 25. sept. Afrit af skýrsl-
unns send FB. að ósk skýrsluhöf-
undar.)
Sfdastu fregnip.
Norðtunga, FB., 26. sept.
Um jarðskjálftana er lítið meira
að segja en í skýrslunni frá í
gær. Þó má geta þess, að í fyrra
munu alls hafa komið 60—70
kiþþir, sumir allimiklir, en flest-
ir litlir. Sumar nætur í fyrra var
aldrei alveg kyrt og eins núna.
Kippirnir virðast koma frá Eiriks-
jökli norðanvert og dreifast svo
um Norðurárdal, Hvítársíðu og
Stafholtstuugu, en neðar ver&ur
þeirra ekki vart.
handbært fé til að leggja í fyrir-
tækið og myndi því þurfa að
fá það og láni og spur'ðist fyrir
um pað, hvort félagiö væri eigi
fáanlegt til að sjá um úttægun
fjárins. Lofaði félagið að útvega
nægilegt fé til þessara fram-
kvæmda, alt að 6 milljónum
maxka, ef samniingar tækjust milli
þes-s og bæjarims um virkjuni!na.
Jafnframt var það fram tekið af
féiaginu, að tilboð þetta um út-
vegun fjárins gæti ekki staðið
nema um tiltölulega skamman
tíma, þar sem éigi væri unt að
sjá fyxirfram fyrir lengri tfcna
brey.tingar, er verða kynnu á pen-
ingamarkaðinum. í tilboði þessu
var gengið út frá því, að lánskjör-
in yxðu þau beztu fáanlegu fyrir
sv-ipuð lán samtímis, en vitaskuld
var ekki unt að svo ko-mnu móli
að ákveða þau nánar. í viðtali
imínu við for.stiórann voru teknar
ti,l athiugunar þrjár huigsanlegar
aðf-erðár um virkjuninia og rekstuir
stöðvarinnar.
Ein var sú, að félagið byggði
sjáfft stöðma, ætti hana og- seldi
rafmagni-ð. Taldi ég úti-lokað, að
bærinn myndi vilja fara þá le:ó.
Önniur var sú, að bæriun og fé-
lag-Lð ættu stöðina í, félagi og
sæu um rekstur hiennar, að bæn-
um væri áskiLinm réttur til að
kaupa hlut félagsins eftár ákve-ðið
árabil fyrir bókfært ver-ð.
Þriðja leiðiin var sú, að bænimn
ætti og ræki stööina e-inn, og
tald-i ég liklegast, að bærínn
myndi vilja fara þá l-ei-ð.
Með því að áætlanir þær, sem
fyrir hendi voru, voru ekfci full-
nægjandi fyrir félagið til.þ-ess að
byggja á þeim ákveðið verðtilboö,
vax gengið út frá þvi í viðtaili
okkar, að bærinn tæki Mð bráð-
asta upp samnin(gat iiraunir við fé-
lagið þar að lútandi og léti því
í té öll nauösyn'eg gc'gn, svo sem
uppdrætti og mælimgar, o-g að fé-
laginu væri jafnframt gefinn k-ost-
úr á að gera hér þær rannsóknir
viðvíkjlandi fra-mkvæmd verksins,
sem það teldi þörf á. Tel ég eng-
an vafa á, þar sein hér er um
að ræöa stærsta rafmagnsviikjun-
arfélag í heiminum, að tilboð þess
veröi fyllilega samkeppnisfært aÖ
öllu 1-eyti, enda tekur -félagiö þaö
greinilega fram í bréfi sínu ti-1
mín.
Mótmæ-U þau, sem fraim hafa
veriö flutt gegn virkjun Sogsims,
hafa aöallega veriö þ-ess efnis, að
íörðugleikar væru á að útvega
nægi'egt fé. Nú er sýnt, að ekki
þarf að stranda á þessu. Málið er
komið á þann rekspöl, að nú þeg-
ar má semja \'ið A. E. G. um
útvegun fjárins. Auðvitað \’erða
þefc samninigar að byggjast á því,.
að sairmiö veirði einnig við félagið'
um framkvæmd verksins, en eins
-og áður segiir, tel ég engan efa
á því að það lánist. Viðbótarran-n_
sóknir þær, sem geröar hafa verið
í suimair, eru nú &vo laingt komn-
ar, að bærinn ættii nú I vetur aÖ
/geta gengið táll fulls frá saimning-
um um framkvæmd verksms. Ég
lít svo á, aö afstaða sú, sem 'bæj-
arfulltrúarnir taka til þessa máls>
sýni Ijóslega, hverjir það eru, sem-
viiilja að Sogiö sé virkjaö og bæ j-
arbúum þar með séð fyrir ódýru
rafmagni til ljósa, suðu, hitunai
og alis konar iðju.
V.irkjun Sogsins er eina leiðiw
til þess.
En málið þolir enga óþarfa biá-,.
. .,W
Erfiend simskeyti.
Khöfn, FB., 25. sept.
Leikhúsbiuninn í Madrid.
Frá Madrid er símað: Hingaö
til hafa fundist áttatíu lík íbruna-
rústum Novedades-Iei'khússins,.
sem branin í fyrra kvöld. Búi-st
er viö, að enin fleiri hafi farist.
Leikhúsið er bygt af timbri og er
stærsta leikhús borgarinnar. Á-
horfen-dasvæðið er á sex pöLlum
hverjum upp af öðrum. Elduriinn
kom upp á leiksviðinu, sennilega
vegna skammhlaups. Bre-iddist
éldurinn fljótt út um alt Ieik-
húsiö. Mikill ótti gxeip áliorfend-
ur og ruddust þeir til dyra, sem
v-oru alt of fáar og þröngar.
Mei-ddust margir í troðningmum.
Norræni verzlunarfundurinn.
Frá Oslo er símað: Sjötti nor-
ræni verzluniarfun-d.urinn hófst í
gær. Rygg, forstjóri Noregsbanka,
flutti fyrirlestur u-m norræna
myntsamningínn. Kvað hamn,.
nauösymlegt, að stj-ómir Norður-
ianda hefji sammingati-Iraun um
nýjan myntsamnimg. Álit Rygg er,
að eins og sakir starida,: þá sé
bezt að halda skiftimynt utan við
samninginn.