Vísir - 10.11.1951, Qupperneq 4

%
V T S I R
Laugardaginn 10. nóvember 1951
DA6BLAÐ
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Ilersteinn Pálsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3.
Utgefandi: BLAÐAOTGÁFAN VISIR H.F,
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 1 krónu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
í Gulliver í Putalandi.
gtjórnmál geta aldrei byggzt á öðru en staðreyndum.
Stefnurnar mótast af því öðru frekar, hvernig snúast
eigi við vanda líðandi dags, og flestir stjórnmálámennirnir
láta sér nægja sú stund, sem er að líða og liinn þröngi sjón-
deildarhringur, sem þeim er markaður á degi hverjum.
Þetta er mannlegt og eðlilegt, einkum ef menn snerust vel
\'ið vanda hverjum og byggðu úrlausnir á réltsýnni skyn-
semi og drengilegri mannúð. Til eru þeir stjórnmálamenn,
sem gera sér ljóst, að hver orsök hefir sína afleiðingu, sem
getur brotizt fram í dagsljósið eftir ár og dag og bitriað þá
rneð óbærilegum þunga á almenningi. Því miða þeir ekki
gerðir sínar við líðandi stund, en skyggnast um allar gættir
áður gengið er fram, til þess annarsvegar að afstýra vand-
ræðum, en hinsvegar til þess að snúa því á betra veg, sem
jniður fer. Þennan mun stjómmálamanna kunna Brctar
\el að greina og nota sitt hugtakið um hvora tegundina,
svo sem enskumælandi mönnum er kunnugt.
i Flestir íslenzlcir stjórnmálaflokkar hafa fallið í þá
freistni að ræða við kjósendur frá degi til dags, á þá lund,
sem kjósendur bafa viljað vera láta, en alveg án tillits til,
hvað þeim hentaði raunverulega. ömurlegasta dæmi þessa
er kapplilaup Alþjðuflokksins við kommúnistana á styrj-
aldarárunum um hækkað kaup og aukna verðbólgu. Al-
þýðuí'lokknum átti að vera ljóst, að með þessu var hann
að vinna gegn hagsmunum almennings er frá leið, auk þess
sem afleiðingarnar hiútii að reynast svo þungar fyrir lág-
launamenn, að allsendis mátti telja óvíst, hvernig fram úr
þeiin vanda rættist. liegar sýnt var að síga tók á ógæfuhlið
og afleiðingamar hlutu að láta meir til sína taka í þjóð-
lifínu, hlupust kommúnistar frá allri ábyrgð og nkkru síðar
gerði Alþýðuflokkurinn hið sama, en nú standa þessi flokk-
ar hlið við hlið í stjórnarandstöðu.
Vandasamasta viðfangsefni stjómmálaflokkanna á
Hndanförnum árum, hefir verið að verjast verðhólgunni
og tryggja atvinnulífið í landinu. Atvinnuleysi hefir tek-
izt að al'stýra að mestu, en i því efni cru veður öll vá-
Jvnd, og án utanaðkomandi aðstoðar liefði þetta reynzt
nteð öllu ógerlegt. Framkvæmdir, sem gerðar hafa verið
fyrir Marsliallfé eða með annarri erlendri aðstoð, hafa
reynzt þungar á metunum til að afstýra atvinnuleysi og
munu jafnframt skapa þjóðinni bætt lífsskilyrði til fram-
húðar. En meðan einstaklingsframtakinu hafa ekki verið
sköpuð skilyrði til framkvæmda, er efnaliags og atvinnu-
líf þjóðarinnar sjúkt og það verður ekki bætt cingöngu
með opinberum framkvæmdum, sem ekki gela afstýrt at-
vinnuleysi til fulls í hinum ýmsu landshlutum. Ljóst dæmi
uhi þetta er Siglufjarðarkaupstaður. Um skeið var þar
blómleg útgerð og þó nokkurt athafnalíf. Eftir að ríkið
réðist þar í hinar miklu verksiniðjuhyggingar, létu menn
af útgerðinni, köstuðu öllum sínum áhyggjum og fram-
•taki fyrir róða, en sæltu sig við stopula daglaunavinnu hjá
líkisfyrirtækjunum. Þegar aflabrestur verður á síldveið-
um, heldur svo atvinnuleysið innreið sína, þar sein útgerð-
in er að verulegu lcyti horfin úr plássinu.
i Álþýðuhlaðið skýrir frá því, að formaður Alþýðuflokks-
ins Iiafi geipað nokkuð um atvinnuleysið og íhúðahygg-
ingar í þingsölunum, og talar um orð hans sem opinberun.
Sannlcikurinn er þó sá, að þessi Gulliver í Putalandi reynd-
ist enginn bjargvætlur meðan hann fékk að ráða stcfn-
'unni, enda lá við borð, að allur atvinnurekstur stöðvaðisl
og það hefði hann gcrt, cf ekki hefði verið gripið til geng-
islækkunarinnar. Hin heilögu orð formannsins geta verið
góð og gild vara í Putalandi AlþýðuflokksinS, en annars-
slaðar vcrða þau ekki tekin alvarlega. Eina leiðin út úr
ógöngunum er að stéttirnar láti af þeirri kröfupólitík, sem
líppi hcfir verið haldið um margra ára skeið og sameinist
um vcrðhjöðnunarleið, sem skapað geta atvinnuvegunum
grundvöll til starfrækslu. 'Skilningur á slíkum aðgerðum er
ekki ríkjandi hjá Alþýðuflokkniun, en sú synd hitnar á
mörgum saklausum, sem flokkurinn þykist berjast fyrir.
SjálfstæÍisflokkurinn, verzlunar-
og faeilbrigðismál.
Meðal ályktana þeifra, er
Landsfundur Sjálfstæðis-
flokksins gerði, voru þessar:
Yerzlunarmál.
Landsfundurinn fagnar
þeim árangri, sem náðst hef-
ir í einu af aðalharáttumálum
Sj álf stæðisf lokksins, f r j álsri
Verzlun. Sá árangur er í sam-
ræmi við ályktun siðasta
Landsfundar 1948 og stefnu-
yfirlýsingu flökksins fyrir
alþingiskosningar 1919.
Landsfundurinn itrekar
fyrri stefnuyfirlýsingar Sjálf-
stæðisf lokksins:
Að öllum landslýð sé liag-
kvæmast, að verzlunin sé
frjáls;
Að rétt sé, að einkaverzlun
og sarnvinniiverzlun starfi
hlið við hRð í frjálsri sam-
kepþni og á jafnréttisgrund-
velli, elcki sízt að því er snert-
ir skattamál og aðgang að
lánsfé i bönkunum.
Fyrir þvi heitir landsfund-
urinn á núverandi rílcisstjórn
að stefna liiklaust áfranr að
þvi að aulca verzlunarfrelsið,
eftir því sem frekast er liægt
og snúa ekki aftur til fyrri
verzlunarhátta.
Landsfundurinn lýsir
þeirri skoðun sinni, að frjáls
vöruinnflutningur og frjáls
samkeppni sé öruggasta leið-
in til þess að tryggja almenn-
ingi liagstætt vöruverð og
vörugæði. Brýnir fundurinn
fyrir landsmönnum að nota
sér til hins ítrasta þá aðstöðu,
sem frjáls samkeppni veitir
þeim til að tryggja hóflegt
verðlag og útrýma spilltum
verzlunarháttum.
Enda þótt landsfundurinn
viðurkenni, að jafnan megi
búast við einhverjum mistölc-
um fyrst i stað, þegar frelsi
tekur við af nær 20 ára ófreísi
í verzluninni, harmarhannog
vítir þá misnotkun, sem ein-
stakir aðilar hafa gerzt sekir
um í þessuin efnum, og legg-
ur áherzlu á, að brýiit verði
fvrir landsfólkinu að kynna
sér vel verð og vörugæði áð-
ur en viðskipti eru gerð, svo
að þeir aðilar fái eðlilega
andúð, sem skortir þekkingu
eða þroska til þess að reka
verzlun i ffjálsri samkeppni.
Heilbrigðismál.
Fundurinn lýsir eftirfar-
andi stefnu sinni í heilhrigð-
ismálum og óskar að hún
verði framkvæmd eftir því
sem fjárhagsgetan leyfir.
Landsfundurinn felur mið-
stjórn og þingmönnum
flokksins að beita sér fyrir
því, að nægilegt fé verði veitt
svo fljótt sem kostur er á, til
þess að ljúka við byggingu
þeirra sjúkrahúsa, sem þeg-
ar hefir verið hyrjað á, svo
að þau geti telcið til starfa
sem fvrst. Ennfremur verði
þeim héruðum, sem nauðsyn
er á að lcoma upp hjá sér
sjúkrahúsum, gert þelta
kleif t. Þá vill fundurinn einn-
ig benda forráðamönnum
flokksins á, hversu nauðsyn-
legt það er að tryggja sjúkra-
húsunum nægilega starfs-
krafta, en það verður því að-
eins gert að hælt verði skil-
yrði til hjúkrunarnáms og
hjúkrunafkénnslu. Fundiir-
inn felur þvi forráðamönnum
flokksins að heita sér fyrir
því, að Hjúkrunarkvenna-
skólanum verði komið upp
sem allra fyrst og fjárfram-
lag veitt til hans á Alþingi
því er nú situr.
Fundurinn vill ennfrcmur
benda á, hversu óæskilégt og
fjárfrekt það er hæði fyrir
þjóðina í heild og einstak-
linga, að svo mikill fjöldi
manna sækir jafnan bót
meina sinna til útlanda, þrátt
fyrir það þótt tit séu hér á-
gætir læknar, og telur hann
að orsök þess sé að lang-
mestu leyti vöntun á sjúkra-
húsum og áhöldum í sam-
handi við þau, sem nauðsyn
beri til að ráða bót á hið allra
fyrsta.
Ennfremur telur fundurinn
brýna nauðsyn bera til þess,
að komið verði sem fyrst upp
örorkuhælum, og felur for-
ráðamönnum flokksins að
hefjast lianda um undirbún-
ing þeirra mála.
-----4.---
GaBiahnennuB!
hfúkrai beima.
Áslatig Johnsen, hjúkfun-
arkona frá Vestmannaeyj-
urn, hefir verið ráðin af
elliheimilinn Grund til þess
að hjúkra qamalmennum í
heimahúsum.
Gisli Sigurbjörnsson, for-
stjóri Grundar, skýrði
fréttamönnum frá þessum
nýja þætti í starfsemi elli-
heimilisins í gær. Sagði
liann, að þeir, sem heima-
lijúkrunar njóta með þessu
fyrirkoniulagi, væru 40—50
manns, er væru á biðlista.
Fær fólk þetta læknishjálp
og hjúkrun, en gelur einnig
horðað á elliheimilinu, ef
það hefir ferlivist.
Á Grund eru nú 277 vist-
hienn, þar af 204 konur, en
unnt verður að fjölga þeitn
nokkuð, cr liín nýja við-
bótarbygging verður tekin í
notkun á næsta ári.
-----4----
Aldraður maður
drukknar nyrðra.
S.l. miðvikudag varð það
slys, að aldraður maðúr
drukknaði í Vikingavatni í
Keldnhverfi.
Hét liann Þórður Benja-
mínsson frá Víkingavatiii,
og mun hann hafa farið
fram af ísskör, er hann var
að svipast eftir kindum. Er
Þórðar var salcnað, var haf-
in leit að honum, og um
miðrtœttí fannst hann
drukknaður.
Meðal þess, seni mest hef-
ir verið rætt af daglegum
málum undanfarið, er vafa-
laust dilkakjötsleysið í bæn-
um, og sýnist sitt hverjum
um það, eins og gerist og
gengur. Sjálfur ætla eg ekki
að leggja orð í belg að syo
stöddu, en má vera, að það
verði síðar. Hins vegar hefir
mér borizt bréf frá „S. G.“
með fyrirspurn, sem eg
vona, að viðkomandi aðilar
svari. Bréfið er svona:
„Reykjavik, 7. nóv. 1951. —
Herra ritstjóri ,,Bergmáls“ —
I sambandi við smávegis blaða-
skrif í Bergmáli út af kjötút-
flutningi og verSÍagi á kjöti,
Jiá er Jjað staSreynd, aö eftir
að framleiðsluráS landbúnaðaf-
ins ltefir verðlagt kjöt að haust-
lagi, frá sept. í ár til jafnlengd-
ar að ári (1952) að þá er það
verð lagt til grundvallar við
útreikning á framfærslu vísi-
tölú' til hagsíióta ölluiíi almenn-
ingi, á hverju tímabili fyrir sig.
Nú skeði það árið 1950 til 1951,
að flutt var út allmikið af diíka-
k-jöti (sem- enginn ennþá v.eit
hvað fengizt liefir fvrir), því
Jiað virðist svo, að Jiað sé ekki
sama hver lilut á aö máli, sem
útflutning hefir meö höndúm.
*
Nú vil eg, hr. ritstjóri
„Bergmáls“, biðja yður fyrir
eina fyrirspurn, sem er þann-
ig: Með hverra leyfi flytur
Samband íslenzkra sam-
vinnufélaga út kjöt á árinu
1950 og 1951? Er sambandið
einfátt úm þetta, éðá eru
hinir aðrir ráðherrar í ríkis-
stjórninni sainþykkir um
þetta atriði?
Þar, sem Jiarna skiptir niiklu
máli fyrir allan Jiorra manna,
sem hlut eiga að máli er Jmð, ef
kjöt er flutt út, í stórum mælí-
kvarða, senv áð verðgildi er
ing við framfærslukostriað, én
kjcitið ekki íyrir hendi, en í
Jfess stað anriað kjöt með tvö-
földu eða þreföldu verði, þá er
rikisvaldið aö fara aftan að
þegnuiffiin, af því að í lógutn
frá Aljtirigi niun standa, að til
grundvallar á útreikningi visi-
töltt til framfærslukostnaðar,
skuli lagt til grundyallar verðá
dilkakjöti að haustlagi.
Eg vil, hr. ritstjóri, biðja
yður um, að komast að hinu
sanna í framanræddu máit.
Ef eg fæ svar við framanrit-
aðri fyrirspúrn, mun eg hafa
framhalds samband við yður.
S. G.“
*
Mcr þvkja hugleiðingar ,,S.
G.“ næsta athyglisverðar, og
Væri gaman, ef unnt væri að fá
greiö svör við því, sem hér uni
ræðir, eins og eg gat urii í upp-
hafi. — Orðið er laiist. — ThS.