Alþýðublaðið - 10.10.1928, Side 2

GiavngnG*<nv
z
j AK.ÞÝÐUBLABIB
| kemur út á hverjum virkum degi.
}j Afg'reið&la f Alpýöuhúsinu viö
j Hverösgötu 8 opin frá ki. 9 árd.
J til kl. 7 síöd.
ISkrifstofa á sama stað opin kl.
9*/j — Í0J/S árd. og ki. 8—9 síðd.
Simar: 988 (afgreiðsian) og 2394
(skrifstofan).
VeriHag: Áskriftarverð kr. 1,50 á
mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15
hver mm. eindálka.
*
| Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan
j (í sama húsi, simi 1294).
Nýjung.
Fræðslu-hljómleikar.
Frú Annie Leifs heldur hljóm-
leika og Jón Leifs skýrir efni
iaganna fyrir áheyrendum.
Aipýðufræðsla Stúdentafélags-
ins sér um hljómleikana.
Þess var nýlega getið, aö Jón
Leifs og kona hans væru nýko-m-
in htúgað til bæjarins úr ferða-
iagi víðsvegar um Jandið. Jón
hefir, sem kunnugt er, safnað
g'ömJum pjóðlögum og rímna-
sfemmum, sem aldrei hafa verið
skrásett, en geymst hiafá*á vör-
um álþýðu.
Jón er hinn mesti áhugamaður
um hljómlist og alt, sem þar að
lýtur. Vill hann, að áJierzJa sé
lögð á að opna öllum almenningi
land hljómlistarinnar, kenna fólki
að skilja Jögin, því að skilning-
tmnn er skilyrði þess, að hægt sé
að njóta iaganna.
En högum alls almennings er
svo íhéttað, að' ihjpnn hiefir hvorkf
tífma né tækifæri til að kynna sér
hljómlist eða iðka hana. Því eru
tiltölulega fáir, sem geta veitt sér
það að kaupa dýra kenslu og
eignast hljóöfæri. Hljómleikax
eru hér heldur fátíðir, og að-
gangur að, þeim oftast all dýr
og, það sem verst er, lögin, sem
leikin eru, fara oft fyrir ofan garð
og neðan hjá ölium þorra fólks
vegna þess, að engar skýringar
Jýlgja.
Nú ætlar kona Jóns Leifs, frú
Annie, að halda hér hljómleika.
Verður þar sú nýbreytnii á, að
sikýrt verður frá efni og inni-
haldi lwers iags áður það er lefk-
ið og jafnframt gerð grein fyrir
■því, h.vað vakað hafi fyrir hiöf-
undinum,' er hann samdi lagið.
Flytur Jón Leifs skýringar þessar
tii þess að gera fólki auðveldara
að skiija lögin og njóta þeirra,
er það hieyrir þau leik/n, og til
þess að glæöa áhugann fyrir þess-
ari fögru Mst. — Hljómli'stin á
að ná til allra, færa öllum yndi
og menningu, auka líísgleði þeirra
og víðsýnl Tónarnir eru aiheiims-
mál. Greining tungnanna, landa-
mæri eða tollimúrar geta ekki
innibyrgt þá eða útiilokað. Hver
fagur tónleikur ve.róur aiþjóðá-
eign, hver sönglagahöfundur taiar
til ailra þjóða, hann á líka að
geía náð tjl ailra stétta, jafnt tii
ríkra og snauðra, erfiðismanna og
iðjuteysingja. — Svo mæia þeir,
sem vilja opna land hiljónilistair-
innar fyrir almeniningi. —
Alþýöufræösla Stúdenitafélags-
ins sér um hiljómleikana. Að-
göngumiðar verða seldir í skól-
um íbæjarinis. Alþýðufélögln fá að-
göngumiða fyrir meölimi sína,
eins og námsfólk væri. Verða
þeir miðar fyrst um sinn seldir á
félagsfundum og á afgreiðslu Al-
þýðublaðsins og kostá að eins 1
■krónu fyrir fullorðna og 50 auira
fyrir böm. Söngskráin verður
mjög fjölbreytt, fjöldi fallegra
smálaga margra þjóða frá ýms-
um tímum, og þau ein valin, sem
njóta almennings hylli
Hér er um merkilega nýbreytni
að ræða. Má því telja víst, að
húsfyllir verði á hiljómteikum
þessum. — Staður og stund verð-
ur auglýst síðar.
Nurmi setur þrjú ný
heimsmet.
Frá Beriín er simað: Á íþrötta-
móti hét setti Finnlendinguriinn
Nurmi þrjú heimsmet. Hann hljóp
nítján kilometra tvö hundruð og
táu komma áttatíu og tvo metra
á einni kiukkustundu. Hann hijop
og fimtán kílometra á fjörutíu
og sex mínútum, fjörutíu og níu
komma fiimm sekúndum og iöks
hljóp hann tíu mílur enskar á
fimtíu mínútum og fimtán sek-
úndum.
Tíúraálm os stlómffiálaimdir-
róður auðvaMssins.
Khöfn, FB., 9. okt.
Frá París er simað: Fjárlaga-
nefnd þingsinis hefix samþykt með
lithim atkvæðamun tillögu Poin-
cares um að leyfa nokkrum, kenni-
mannlegum félögum. ■ að stofna
trúboðsskóia í FrMdand.ii. Stjórn-
in i Frakklandi gerði hlutaðeig-
andi féiög landræk, þegar ríki og
kirkja voru aðskilin árið 1906.
Poincar-e segir, að hann hafi verið
til ineyddur að bera fram tillög-
una, til þess að gera tiiraún til
þess að koma í veg fyxir, að á-
hrif frakkneskra trúboða í Afríku
og Asíu minki, ti:l hagnaðar fyrir
önnur ríki. Vinstriblöðin andmæla
tillögunni, segja, að ef tillagan
ná,l fram að ganga, þá muni
kirkjupólitík Frakklands gerbreyt-
ast. Sumir álíta jafnvel, að ef
Poincare tekur tMIöguna ekki aft-
ur, er þingið kemur santan, að
það kunni að verða honum að
falli
[Skeyti þetta fiettir af auðvaid-
inu hræsnisbiæju þeirri, er það
hefir hulið yfirráðafýsn sina með,
þegar það hefir verið að boða
, heiðingjum" hina ,;einu og sönnu
trú“.]
Samtokln.-Fiokksstarflð.
Siómannaféíag Reykjavíknr.
Sjóma nnaféiagsfun clurinn ^ 1
gærkveldi var vel sóttur og stóð
tii kl. 11V2- 7 nýir félagar voru
samþyktir ,í féiagið. Samkvæmt
samþykt síðasta fundar hafði
stjómin 'skipað 5 menn tii að at-
huga og gera tíillögur uan lauina-
kjör iínubátamawna. Nefwdin hef-
isr þegar lökið störfum og var á-
kveðið að boða alla þá menn, sem
í landi exu, og á línubátum viinœ,
sérstaklega á umrseðufund iran tíl-
lögunnar, er síðar verður auglýst-
ur.
Samþykt var að stjórnin skip-
aði 5 manna skemtinefnd, er
hefði það hlutverk að sjá um
og stýra skemtuinum þeim, er fé-
lagiið heldur í vetur.
Kosiin var 7 manna fcaupkröfu-
nefnd, isem á að semja kröfur
þær, er fram skal haidið í samn-
tiingunum við togaraeigendur. Af
háifu héseta voru kosnir 4, kynd-
ara 1, matsveina 1 og lifrar-
bræðslumainna 1. Nefndin- á að
sfciia störfum næsta þriðjudag á
félagsfundi. Stjórn félagsins var
falið að rnæta við saimnnigana vað
togaraeigendiir og Eijns'kipafélag
íslands.
Formaður Loftskeytamannafé-
laigsins var gestur á fundinium og
upplýstí, að loftskeytamenn væru
búnir að semja sínar kröfur og
kjösa menn tíl samninga. Þeir
væru féiagslega sterkir og myndu
standa við hlið háseta ef til harð-
vítugrar deilu dragi.
Pétur G. Guðmiundsson flutti er-
indi uim1 baráttu verkalýðsins frá
elstu tímum fram á vora daga og
hverjar væru helztar ieiðir til að
sigrast á drottnunarvaldi auð-
mannanna. Næsti fundur var á-
kveðinn næsta þriðjudag.
Jafnaðarffiaimafélas íslaads
hélt funpl í gærkveldi eins og
til stóð. Eftir að fundargerð hafði
verið upp lesin og samþýkt voru
lagðír. fram reikningar skemtifar-
arnefnclar. Talaði Nikuláis Friðriksr-
son nokkra stund um reikning-
ana og sagði frá skemtiförinini,
sííðan voru reikningarnir samþykt-
ir. Haraldur Guðmundsson for-
maður féiagsins sagði Brá fund-
foinum í VesttuT-SkaftafelIssýsiu og
Rangárvallasýislu, snérist ræða
bans þó aðallega um ríkiseign
á jörðum, afstöðu jafnaðarmanna
í landbúnaðarmál um, ræktun o.
s. frv. Urðu nokkrar umræður á
eftir og tóku þátt í þeim Ingi-
mar Jónsson skóiastjóri, Héðinn
Valdimarsson, Arngrímur . Krist-
jánsson, Ágúst Jósefs.son, Felix
Guðmundsson og Nikulás Frið-
riksson. Ákveðið var að taka járn-
brautarmálið til umræðu á næstu
'fujndum.
Nokkuö var rætt um vetrar-
starfsemi félagsins. Var að iokn-
uth umræðum samþykt að stjórn-
Smámeyja vetrarkápur
eru fallegastar, hlýastar og
ódýrgstar í
Verzlnn Ben. S. Þórarinssonar
Allar í beztu litum og með
skinnum.
Drengjafatnað
skyldu allir kaupa í
Verzlun Ben. S. Þórarinssonar
meðan til endist.
KarlMannanærfatnað
sokka, hálsbindi, trefla (úr siiki
og ull), vasaklúta, húfur o. fl. fl..
þykir ávalt bezt að kaupa í
Verzlun Ben. S. Mrarinssouar
Allir, sem kaupa i
Verzlun Ben. S. Þórarinssonar
fara ánægðir út og koma aftur
og aftur.
-_______a-----------------------
in skipaði 10 manna nefmd — es
ættí að hafa útbreiðslustarf o. fl.
á hendi. — Fundí var slitið kk
11. — Næstí fundur verður ann-
an þriðjudag.
Stytting vinnutímans og
hækRnn iauna.
Khöfn, 18. sept. 1928.
Eitt af stærstu fata- og' uilar-
iðnaðarfyrirtækjum í Bandarikj-
unum hefir frá 1. maí síðastliðn-
um tekið upp 40 tíma vi'nnuviku
í verksmiðjum sínum. Unnið er
5 daga vikunnar, 8 stundir á dag,
en iaugardagur og sunnudagur
eru frídagar. Jafnframt hælckaði
það daglaun verkamanna um l/s
hluta, svo að nú fá verkamienn
siömu laun fyrir 5 daga eins og
þeir áður fengu fyrir 6.
I greinargerð fyrir þessu er
þess getíð, að verksmiðjan hafi
lenjgi hiaft 40 stunda vinnuviknna
tíl yfirvegunar, pg komist að
þeirri niðurstiöðu, að hún væri
heppilieg frá fjárhagslegu sjónar-
miði. Segir þar enn fremur, að
hiinar vélrænu Iramfarir og aukið
starfsþrek verkamanna réttlæti
hiana.
Annað samsfconar iðnaðarfyriir-
tæki á Nýja Englandi hiefir lofað
verkafólki sínu að koma á sama
fyrirkomulagi.
Hvað segja útgerðarmenn á ís-
Jandi og aðrir atvinnurekendur,
sem barist hafa með hnúuim og
hnefurn á móti stytting vinnu-
tímians, móti 8 stunda hvíld ó sól-
arhrimg á togurunum.. Hvað segja
[:e.ir, :sem enn þá, — af einskærrí
fávizku, - l'áta verkamenn vinna
12 til 14 tíma á dag að staðaldri'