Vísir - 09.01.1953, Blaðsíða 5

Föstudagitvn 9. janúar 1953
VÍSIR
Luigi Einaudi — tvífari
Vikftors Emanúels.
Forseti Itala býr
semur sig að
„Hásæti Ítalíu stendur í dag
á Péturstorginu,“ sagði ítalsk-
ur blaðamaður fyrir fimm ár-
um, eftir að Umberto konungur
hafði látið af völdum og hið
nýja lýðveldi verið stofnað.
Þessi sarai blaðamaðui' hélt
því fram að hin ítalska þjóð,
sem hafði allt frá 1871 litið
• konunginn sem persónugerving
ríkisvaldsins og stjórnarforyst-
unnar, hefði ekki getað litið de
Nicola þáverandi forsætisráð-
herra sömu augum. í leit sinni
að nýjum persónugerving
þjóðarforystunnar hefðu augu
almennings beinst til kaþólsku
kirkjunnar. Hún hélt virðingu
sinni óskertri, hún var hafin
yfir dægurþras og hélt tryggð
sinni við fornhelgar venjur.
Fyrir henni er unnt að bera
jafnmikla virðingu og sýna
henni sama trúnaðartraust og
trygglyndi sem ítalir höfðu frá
öndverðu borið fyrir Savoia-
konungsættinni. Auk þessa var
páfinn ekki í augum ítalanna
fyrst og fremst fulltrúi eða
staðgengill Krists á jörðunni
heldur miklu fremur biskupinn
af Róm . og verndari allrar
Ítalíu.
Réttur maður
á réttum stað.
Ef við lítum aftur á liðna
tíð, aftur í veldistíma Viktors
Emanúels III., þá verður manni
ljóst, að enda þótt hann yrði
ekki kallaður neinn stór per-
sónuleiki eða mikilmenni, og
sízt af þeim sem ekki sáu
annars staðar stærð en í per-
scnu Mussolinis, þá var hann
samt í augum velflestra ítala
í höll konungs og
siðum hans.
hinn.rétti maður á réttum stað.
Hann hafði til að bera flesta
kosti rólynds en giftudrjúgs
þjóðhöfðingja. Enda þótt hann
væri að ytra útliti ekki neitt
glæsimenni, lítill vexti og
væskilslegur, með nauðrakað
höfuð að hermannasið og með-
fædda andúð á allri yfirborðs-
mennsku og glysgirni, bjó
samt sem áður í honum skyldu-
rækni og stjórnsemi. Alla sína
stjórnartíð fór hann á fætur
kl. 6 árdegis, var byrjaður
vinnu fyrir klukkan 8 á morgn-
ana, var nákvæmur, samvizku-
samur og orðheldinn, stundvís
og sparneytinn, var vel heima
í öllum stjórnmálaefnum og
fylgdi dyggilega þeirri stjórn-
arskrá sem hann hafði svarið
eið, er hann tók við völdum.
Þannig var hann ekki aðeins
persónugervingur þjóðhöfð-
ingjans, hann var þjóðhöfðing:
í raun og veru.
Enda þótt Viktor Emanuel 3.
hafi nokkuð fallið í skugga fyrir
ofstopa og einræðisbrölti
Mussolinis, ber nánustu sam-
starfsmönnum hans samt sam-
an um það að hann hafi verið
ákveðinn og dugmikill ef því
var að skipta og ef hann talcii
þröf á að beita sér. Um það er
saga frá þeim tíma er konung-
uiinn ákvað að láta til skarar
skríða milli sín og einvaldsins.
Handtaka
Mússólínis.
Hann hafði fyrirskipað hand-
töku Mussolinis. Ceriga hers-
höfðingi sem hafði fengið þetta
hlutverk í hendur, samkvæmt
fyrirskipan hirðmarskálksins,,
Útför Alexandrine ekkjudrottningar fór fram sl. sunnudag o<;
voru Kaupmannahafnarbúar í tugþúsundatali meðfiam ölluqi
götum, þar sem líkfylgdin fór um tit ráðhússins, en þar fór
fram kveöjuathöfn, áftur cn haldið var til Hróarskcldu. Myhdin
sýnir líkfylgdina á leið til ráðhússins.
neitaði að hlýða henni. Þá
kallaði konungurinn Ceriga
fyrir sig, mældi hann ineð
fránum augum frá hvirfli til
ilja og sagði síðan: „Eg skipa
yður að taka einvaldan fast-
an!“ Þá kom í ljós að kon-
ungurinn hafði meira vald en
einvaldurinn, því þessari skip-
un hans var hlýtt.
En svo maður víki að eTn-
inu, að Luigi Einaudi, þá er
það sá maðurinn sem hefur
ítölsku stjórnartaumana í hönd-
um sér um þessar mundir og
það er hann sem daglega situr
við skrifborð Viktors konungs
í Quirinalhöllinni. Þessi arftaki
konungsins í valdastólnum er
honum í hvívetna samboðinn,
enda að mörgu leyti undarlega
líkur honum, Þetta fundu
ítalir sjálfir og vissu er þeir
völdu hann í valdastólinn íyrir
fjórum árum. Það er ekki til-
viljun ein að ítalska vikublað-
ið „Europeo" birti ekki alls
fyrir löngu myndir af báðum
þessum mönnum og stillti þeim
upp hlið við hlið til þess að
sýna hve líkir þeir væru.
Og sannleikurinn er líka sá
að hinn látni konungur og nú-
verandi forseti eru býsna líkir,
ekki aðeins hvað væskilslegt út-
lit og vaxtarlag snertir, heldur
líka í framkomu allri og eðiis-
háttum. Þannig hefur og Ein-
audi sömu andúð á allri glys-
girni og sýndarmennsku sem
konungurinn, hann er álíka
mikill vinnuhestur sem fyrir-
rennari hans, er sparneytinn og
áreiðanlegur í öllum stjórnar-
athöfnum, og þekkir til þrautar
öll vandamál hins ítalska
ríkis. Hann breytir í einu og
öllu eftir stjórnarskránni og er
í einu orði sagt „réttur maður
á réttum stað“ — hin ákjósan-
legasti stjórnarleiðtogi.
Litlu breytt frá
tíma konungs.
Forseti ítalska lýðveldisins,
Luigi Einaudi, hefir auk þessa
tekið upp að nýju ýmsar i.efð-
bundnar venjur frá tímum
konungveldisins og gert sitt til
þess að votta fornum siðum og
minjum virðingu. sína. Fyrstu
árin eftir styrjöldina tóku
amerísk kvikmyndafélög sér
búsetu í konungshöllinni, sneru
þar öllu við og úthverfðu aö
eigin geðþótta í skraut- og við-
hafnarsölum hallarinnar. Þeir
minntu þá meira á upptökusal
kvikmyndafélaganna heldur en
á fornfrægt þjóðhöfðingjasetur.
En þann dag sem Luigi Einaudi
tólj við völdum, hreinsaði hann
rækilega til í hinum verðandi
bústað sínum, rak hyskið á dyr
og frá þeim tíma hefur ailt
verið þar í röð og reglu og
haldið virðingu sinni í hví-
vetna sem forðum. Hann mælti
m. a. svo fyrir að skjaldarmerki
konungsættai’innar skyldi vera
á sínum stað í Quirinalhöllinni
og þeim skyldi sýnd sama virð-
ing og áður. Fyrirkomulag i
móttökusal og öðrum viðhafnar-
sölum hallarinnar var í engu
breytt. Við opinberar móttökur
hjá forsetanum og konu hans
er notast við borðbúnað kon-
ungs, sem enn er skreyttur
skjaldarmerki ættar hans. —
Þjónustuliðið er nær allt hið
sama og var í tíð konungs við
hirð' i hatns og búningur iþjón -
anna og starfsliðsiris eru þeii-
sömu og á. dögum konungsveld-
isins. : . ■ i.-..
Mvuð ei* rituð um
nhkur erlendis ?
„Öngþveifti á íslandi“
Qrein í ..Fínancc Tiuies-J unt
cfnahagsinát íslendinga.
er aðal fjármálablað Breta og
nýtur mikils trausts, birti 16.
descmber grein á áberandi stað
með ofangreindri fyrirsögn.
Er þar skýrt frá, að mjög
útbreitt verkfall standi yfir,
sem geti haft víðtækar afleið-
ingar. Ennfremur standi yfir
deila í sambandi við landhelg-
ina og enginn fiskur sé seldur
til Bretlands. Landið hafi haft
stöðugan greiðsluhalla við út-
lönd síðan ófriðnum lauk og
gengið hafi verið lækkað
tvisvar. Segir blaðið, að komm-
únistar standi fyrir verkfall-
inu til þess að sundra hinu
veikbyggða f járhagskerfi lands-
ins. Síðan er rætt um, að ís-
land sé góður viðskiptavinur
Breta og þurfti mikið að flytja
inn, en það eigi Við greiðslu-
vandræði að stríða. Greininni
lýkur með eftirfarandi hugleið-
ingum:
„Ekkert útlit er fyrir að
landhelgisdeilan leysist bráð-
lega. Brezkir útgerðarmenn
hafa lýst banni á sölu íslenzks
fisks, sem hefndarráðstöfun
fyrir stækkun landhelginnar
úr þremur mílum í fjórar. Sætt-
ir gætu tekizt, ef annar hvor
Allt þetta eykur vinsæidir
forsetans í augum almennings,
því að enda þótt fólkið telji
sjálfu sér og öðru trú um að
það sé lýðveldissinnar af guðs
náð,- er ítalinn samt undir þá
sök seldur að hann hefur gaml-
ar minjar og siði í heiðri og
honum þykir gaman að því
sem er skrautlegt og viðhafnar-
mikið.
aðilinn færi með málið fyrir
Haag-dómstólinn, en sú með-
ferð tekur langan tíma.
Af almenn&m stjórnmálaleg-
um ástæðum væri æskilegt, acf
samkomulag næðist fljótlega.
ísland er meðlimur í Sterling-
sambandinu og Atlantshafs-
bandalaginu. Þótt einhverjir
aðrir markaðir finnist fyrir
fiskinn, þá er sííkt ekki auð-
velt.
Síðan ófriðnum lauk, hefir
verðbólgu og greiðsluhalla við-
útlönd verið haldið uppi með-
fjárstyrk frá Bandaríkjunum,
tveimur gengislækkunum og:
rýrnun gjaldeyrissjóða. Margra.
ára síldveiðibrestur hefir auk-
ið erfiðleikana. Nú, þegar alls-
herjarverkfall stendur yfir, ís-
lenzkur fiskur er útilokaður
frá brezku mörkuðunum og.
frekari amerísk aðstoð ólíkleg,
er mikil hætta á að allt fari
hreinlega um þverbak."
Pappírspokagerðin h.f.
|Vitaatig 3. AUsk. papplrspokari
Ullurgum
hvítt, svart, alls 20 litir.
Baby garn
Vírofið gam
Ulíar ísaumsgarn
í mjög mörgum litum.
Giasgotvbwíöin
Freygjugötu 1. Sími 2902.

ÞESS HEFUR áður veriö
getið í dagblöðunum, og þá
einnig rabbað um það í Kvöld-
þönkum, að hafin væri bygg-
ing Æskulýðshallar Reykja-
víkur. Að vísu er því verki
skammt á veg komið, en hálín-
að er verk, þá hafið er, stendur
þar. Er það vissulega ánægju-
legt framtíðarútlit fyrir æsku-
rrienn höfuðstaðarins að fá þar
svo veglegan samastaó-. En á
meðan, og fram til þ "Ss tíma,
að svo veglegt hús opnar dyr
sínar, ber að meta það, sem
vel er gert, þótt í smæira sííi
sé.
é' Vitað er, að sum íþrótta-
félögin hafa gengizt íýrir
félagsheimilum, sem njóta þeg-
ar veruleg'rá vinsælda. Slíkt
er í rauninni merkilegur vottur
þess, að mörgum iþrót'.aleið-
togum er ljóst nauðsyn þ-:s:-,
að : ekki er nóg að éfna til
kappmóta fyrir unglinga, þótt
góð séu, heldur og sja þeim
fyrir skynsamlegri hat'díeiðslu
utan þess tíma, sem ninar tdg-
inlegu íþróttaiðkanir eru um
hönd hafðar. Öllum ber. samata
um,'-að- æskulýður lahdsins>:er-
okkár verðmætasta eign, sú
sem framtíð lands vors og
þjóðar hlýtur að byggjast á'.
Og þess vegna er því fé og.
þeirri fyrirhöfn, sem til æsk-
unnar er varið, engan veginn
á glæ kastað,
❖ Fyrir skemmstu var opn-
að enn eitt félagsheimili í
Reykjavík, í íþróttavellinum
suður á Melum. Þar hefur und-
anfarið verið unnið að gagn-
gerðum endurbótum á húsa-
kosti og öðrum mannvirkjum,.
og margir góðir menn lagt hönd
á plóginn. Húsakynni þar eru
nú hin vistlegustu og mikil
áherzla lögð á þrifalega um-
gengni og snyrtimennsku, án
þess um óhófs-íburð sé að ræða.
í þessum húsakynnum hefur
nú verið opnoð fyrrnefnt fé-
lagsheimili.
é Þar er þegar fengin nokk-
ur reynsla fyrir því, að
æskulýðurinn kann að meta
slíka starfsemi, því að suma
dagana í desember komu hvorki
meira né mimla en 50 ung'-
lingar þángað, og undu við
töfl spil, bbrðtennis, eða hlýddu
'á útvarp, eða lásu bækur og
blöð um íþróttir og annað við
hæfi tápmikillar æsku. Þetta
framtak ber og að þakka, bæðr
Vallarstjórn og IBR, sem standa.
að þessari starfsemi.
ThS.