Vísir - 15.01.1953, Blaðsíða 5
Fimmtuadginn 15. janúar 1953..
VÍSIE
Viðræður um löndunarbannið:
Hæpið er, að endanleg
lauin sé á næstu grösum.
Þó má vænta einhverra fregna
í þessu efni á næstunni.
Ólafur Thors atvinnumálaráðherra er nýlega kominn heim
frá Bretlandi og Frakklandi, þar sem hann ræddi meðal annars
löndunarbann brezkra útgerðarmanna á ísfiski ísl. togara. —
Fer hér á eftir skýrsla hans um förina.
Smásalar og FII mótmæla
stofnun vöruskiptafélags.
Telja sig sniðgengna, og grundvöll
félagsins of þröngan.
Eíns og skýrt var frá í út-
varpi og blöðum fór eg utan
þirðjudaginn 9. f.m. áleiðis til
Parísar til þess að mæta þar
fyrir hönd íslands á ráðherra-
fundum í Efnahagssamvinnu-
stofnun Evrópu og Atlantshafs-
bandalaginu. Skyldi fyrri fund-
urinn, í Efnahagssamvinnu-
stofnuninni, hefjast 12. desem-
ber en fundur Atlantshafs-
bandalagsins 15. desember.
Höfuðtilgangur þessarar far-
ar var þó sá að ræða við brezku
ríkisstjórnina þau vandkvæði,
sem skapast höfðu í viðskiptum
milli Breta og íslendinga vegna
löndunarbannsins, sem brezkir
útgerðarmenn höfðu sett á ís-
lenzkan togarafisk, og jafn-
framt að skýra fyrir þeim þjóð-
um, sem standa að Efnahags-
samvinnustofnuninni, nauðsyn
íslendinga og rétt til þess að
færa út landhelgina og áhrif
aðgerða Breta á efnahagsaf-
lcomu íslendinga.
Á leið inni til Parísar ræddi
eg málið við utanríkisráðhena
Breta, Mr. Eden og ennfremur
við fiskimálaráðherrann, Sir
Thoinas Dugdale. En mest og
oftast ræddi eg þó við Mr.
Nutting, aðstoðarutanríkisráð-
herra, en hann er ungur og ó-
venju geðþekkur maður, sem
vafalítið á eftir að koma mikið
við sögu brezka heimsveldis-
iias. Átti eg við þessa menn
ítarlegar viðræður dagana 10.
og 11. desember og skýrði málið
eins og það horfði við frá sjón-
arhóli íslendinga.
Viðræður þessar leiddu ekki
til niðurstöðu að svo stöddu,
sem heldur ekki hafði verið ráð
fyrir gert. Sem fyrr greinir
hófst fundur Efnahagssam-
vinnustofnunarinnar í París
föstudaginn 12. desember og
stóð hann í 2 daga. Síðari dag-
inn, 13. desember, flutti eg þar
ræðu um málið. Hefur hún
verið birt almenningi á ís-
landi.
í þeim umræðum, sem fram
fóru á eftir, vék eg nokkuð
nánar að sjónarmiðum íslend-
inga en fram hefur komið í ís-
lenzkum blöðum, og lagði eink-
um áherzlu á, að hin vestræna
samvinna byggðist öll á því, að
rétturinn veki ekki fyrir vald-
inu, hvorki réttur vestrænna
frelsisunnandi þjóða fyrir valdi
einræðisríkjanna né réttur
hinnar litlu íslenzku þjóðar fyr-
ir valdi fámenns en voldugs
hóps eiginhagsmunamanna .
Bretlandi.
Hygg eg ekki ofmælt þótt
sagt sé, að margir af forystu-
mönnum vestrænna lýðræðis-
þjóða hafi fengið nýjan skiln-
ing á þörf og rétti íslendinga
í þessu máli og talið málstað ís-
lendinga sterkan.
Að- loknum fundi þessum
hófst fundur í Atlantshafs-
bandalaginu og stóð hann í 4
daga. Mr, Eden var einnig for-
maður brezku nefndarinnar á
þeim fundi og gafst mér oft
tækifæri til þess að minnast á
landhelgismálið við hann einnig
þá daga, þó að sjálfsögðu væri
þá ekki tími til ítarlegra við-
ræðna.
Það* varð -að ráði að eg ræddi
þetta mál við brezku stjórnina
áfram að loknu jólafríinu, og
hófust þær Viðræður í London
upp úr nýári. Hafa þær verið
allítarlegar og tel eg ekki tíma-
bært að skýra nánar frá þeim
að þessu sinni, að öðru leyti en
því, að mér þykir rétt að ís-
lendingar viti það, að eg hef
sagt brezku stjórninni skýrt
og afdráttarlaust að íslendingar
muni ekki víkja frá ákvörðun-
um sínum nema að undan-
gengnum dómi, sem þeir að
sjálfsögðu munu lúta, hvort sem
hann gengur þeim meira eða
minna í hag. Þá þykir mér og
rétt og sanngjarnt að eg skýri
frá því, að eftir þessar viðræð-
ur geri eg mér gleggri grein
fyrir þeim örðugleikum, sem
brezka stjórnin á við að etja
um lausn málsins. Þori eg ekk-
ert að fullyrða um hvernig
henni tekst að ráða fram úr
%
þeim, en að mínum dómi er
Bretum ekki minni þörf skjótra
ákvarðana í þessum efnum en
íslendingum.
Að lokum vil eg aðeins
segja, að eg geri mér vonir um
að áður en langt um líður muni
frekari fregna að vænta, enda
þótt liæpið sé að endanleg lausn
málsins sé á næstu grösum.
------*-----
Frakkar setja skllyrði
fyrir varnarsamtökum.
Einkaskeyti frá AP. —
París í morgun.
René Mayer forsætisráðherra
Frakklands hefur endurtekið,
að varnarsamningarnir verði
bráðlega lagðir fyrir fulltrúa-
deildina til fullgildingar.
Hann kvað Frakka verða að
setja það skilyrði, að engar
hömlur yrðu lagðar á það, að
þeir gætu sent herafla sinn
hvert sem vera skyldi innan
Frakkaveldis, og eins mikið lið
og þeir teldu nauðsynlegt á
hverjum tíma. Enn fremur end-
urtók hann„ að frahska stjórnin.
teldi nauðsynlegt, að samkomu-
lag næðist um. Saarmájið áður
en samningarriir væru endan-
'Iégá''stáðfestir.‘
Nýlega hefur verið stofnað
hér í bæ Islenzka vöruskipta-
félagið s.f., sem cinkum er ætl-
að að beita sér fyrir vöruskipt-
um við þau lönd, þar sem slíka
verzlunarhætti verður að við
liafa.
Að félagsstof nun þessari
standa Sölumiðstöð hraðfrysti-
húsanna, Fél. ísl. stórkaup-
manna og Samband ísl. sam-
vinnufélaga.
Nokkur ágreiningur virðist
hafa átt sér stað í sambandi
við stofnun þessa nýja félags,
þar eð Fél. ísl. iðnrekenda og
Samband smásöluverzlana urðu
ekki aðilar að hinu nýja fyrir-
tæki, og fóru þó fram margir
viðræðufundir þessara aðila, áð-
ur en það var endanlega stofn-
að.
Vísi hefur borizt ítarleg grein
argerð um þetta mál frá Sam-
bandi smásöluverzlana, en rúm-
leysis vegna er ekki unnt að
birta hana í heild. í skýrslunni
kemur hins vegar fram megn
óánægja með félagsstofnunina,
og telur Samband smásölu-
verzlana, að það sé ekki til
hagsbóta fyrir almenning, að
félagið sé stofnað á svo þröng-
LÆKNAR í Sovét-Rússlandi
verða sannarlega að fara sér
hægt, ef dæma má af síðustu
fregnum, sem Tass-fréttastofan
rússneska hefur látið frá sér
fara um háskalegt samsæri níu
lækna, gegn ýmsum hæstráð-
endum ríkisins til sjós og lands.
Og það er víst enginn öfunds-
verður í læknastétt þess lands,
sem sóttur er til sjúkrabeðs í
Kreml eða á öðrum hærri
stöðum. Viðbúið er, að þeim
verði fyrr eða síðar gefið það
að sök, að þeir hafi viljandi
greint sjúkdóminn skakkt og
lagt á ráðin um ranga meðferð
sjúklingsins, sem hlýtur svo að
leiða hann til bana.
❖ Virðist ekki síður vera
háskasamlegt að stunaa
læknisdóma austur í föður-
landi kommúnismans en t. d.
1 herstjórn eða hafa á hendi önn-
ur mannaforráð. Enginn veit,
hvenær hin alsjáandi leyni-
lögregla Stalíns klappar á öxl-
ina á lækninum, hershöfðingj-
anum, orkuversstjóranum eða
öðrum forsvarsmönnum, og segi
við þá: „Heyrðu góði: Þú verð-
ur að koma út á stöð. Við eigum
svolítið vantalað við þig.“ Og
mér þykir líka sennilegt, ða
yfirheyrslur í Lubjanka-fang-
elsinu séu með öðrum og al-
varlegri hætti en t.d. hér við
Fríkirkjuveginn eða á stöðinni
við Pósthússtræti, enda þótt
hér ríki svívirðilegt auðvalds-
fyrirkomulag, þar sem „verka-
lýðsvinir“ sæta hinum herfi-
legustu ofsóknum.
♦ Þessi nýja „hreinsun“,
sem nú virðist í uppsígl-
ingu austur í Rússlandi, er eng-
in ný bóla, eins og' alkunna er.
Áður hafa mcnh Verið „Írreins-
um grundvelli, sem hér hefur
átt sér stað.
Bæði Samband smásöluverzl-
ana og Félag iðnrekenda telja í
skýrslunni, að þau hafi mikilla
hagsmuni að gæta í slíku vöru-
skiptafélagi: S. S. sé bezt kunn-
ugt um, hvaða vörur almenn-
ingur helzt óski, að fluttar séu
til landsins, en FÍI hljóti að
gæta þess, að ekki séu að ó-
þörfu f luttar inn f ullunnar iðn-
aðarvörur, sem framleiddar eru
í landinu á samkeppnishæfu
verði.
í lok skýrslunnar er þess get-
ið, að fulltrúar 'FÍI og SS hafi
á viðræðufundi mótmælt því,
að vöruskiptafélagið skyldi
stofnað án vitundar og þátt-
töku þessara samtaka.
í .stjórn hins nýstofnaða fé-
lags- eiga þessir menn sæti:
Elías Þorsteinsson og Finnbogi
Guðmundsson (frá Sölumið-
stöðinni), Karl Þorsteins og
Bergur G. Gíslason (Félagi
stórkaupmanna) og Helgi Þor-
steinsson og Valgarð J. Ólafs-
son (frá SÍS).
TOfKKHMHMMSm
BEZT AÐ AUGLYSAIVISI
aðir“ eða afmáðir, eins og al-
kunna er, og hefur þetta kom-
ið fyrir oftar en tvisvar og oft-
ar en þrisvar. Þeir Sinoviev,
Kamenev og Radek þóttu nú
einu sinni karlar í ki-apinu, að
maður tali ekki um Búkarín.
En það var klappað á öxliná á
þeim, á sínum tíma, á sviyaðan
hátt og gert hefur verið við
læknana núna, og það stóð ekki
á játningunum, enda var spurn-
ingameistarinn enginn auli í
faginu, Visjinskí sjálfur, nú-
verandi ntanríkisráðherra
landsins.
♦ Að þessu sinni virðist
háskasamlegt að vera
læknir, og alveg sérlega á-
hættusamt, ef hann er Gyð-
ingur. Þá.er voðinn vís. Þirð-
viljinn fræðir okkur á því, að
þeir hafi verið handbendi
bandarísku og brezku leyni-
þjónustunnar. Hann efast ekki
um það, heldur fullyrðir það.
Þess vegna er þess væ!a að
vænta, að blaðið hefji un kr-
skriftasöfnun eða skeytasend-
ingar til Stalíns, ef verða mætti
til þess að forða ógæfusömum
mönnum frá lífláti. Um sekt
þessara manna efast kommún-
istar ekki. Og það er meira að
segja upplýst, segir blaðið, að
Zhdanov, sem allir héldu að
hefði dáið eðlilegum dauða,
svona til tilbreytni, fyrir fimm
árum, lézt af völdum þessara
illvirkja. Hvað skyldi annars
gerast, ef Læknafélag Rúss-
lands tæki upp hjá sér að neita
að stunda áhrifamenn rÍKÍsh's,
til Jpessað ^i.rra,. ^ig.þeirri. á-
byrgð, sem af siiku leiðir? En
er Læknafélag Rússlands tiV2
ÞgS. ,er: allt,íinjiiáðrmál.r . .
ýi» átökin í Kórcu hefur mikill fjöldi barna orðið munaðarlaus,
eða orðið Viðskila við foreldra sína. Ákveðin deild Bandaríkja-
hers og margar hjólparstofnanir vinna að því að finna börnum
þessu ltæli. Hafa verið byggð heimili fyrir munaðarlaus börn
viða í S.-Kórettog sést Charies Á. Isaacs,' liðþjálfi í Bandarikja-
her, sém IstefUf nieð' þessí mál að gera, ásamt Kim Yóung, níún-
aóarlausum dreng, fyrir utan eitt þeirra, þar sem Kim litli fær
hcimili. ““k"
KVÖLDjtmkef.