Vísir - 10.03.1953, Page 4

VlSIR
Þriðjudaginn 10. marz 19-53.

:,viái
DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
, j Skriístofur Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR HJ*.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sixnar 1660 (fimm linur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan tuf.
Bretlandsför Titos.
"l^að hefði áreiðanlcga þótt saga til næsta bæjar fyrir um það
bil tíu árum, ef því hefði verið spáð þá, að Josif Broz —
öðru hafni Tito marskálkur og forseti — járnsmiðurinn, sem
gerzt hafði á stríðsárunum foringi skæruliðasveita kommún-
ista í Jugóslavíu, meðan Þjóðverjar réðu landinu að mestu,
mundi fara með fríðu föruneyti til Bretlands, til þess að
heimsækja þar ýmsa fyrirmenn og skála við þá og þjóðhöfðingja
Breta. Þó gerðist sá atbuiður á því herrans ári 1952, að brezka
ríkisstjórnin bauð einræðisherranum Tito í heimsókn, og hann
er nú á leiðinni til Bretlands.
Tito hefði varla trúað slíkri spá frekar en aðrir, og jafnvel
enn síður, því að hann hefur lengst ævi sinnar verið „góður"
kommúnisti, það er að segja hann hefur hlýtt dyggilega skip-,
unum þeirra, sem hafa fengið sjálfum sér það Vald að hugsá
fyrir hina óbreyttu flokksmenn. Lenin og Stalin voru guðii
hans, eins og svo margra annarra, um langt skeið, og hann er
enn kommúnisti, þótt vinfengi hans og annan-a Kominform-
ríkja hafi kólnað til muna, og jafnvel snúizt upp í fullan fjand-
skap, en'þaU'riki, sem eru fjandsamleg, eða að minnsta kosti á
■öndverðum meiði við kommúnistaríkin, orðið vinsamleg honum.
Þegar heimsstyrjöldin síðari brauzt út, var Tito að kalla
óþekktur maður utan ættlands síns. Meðan Hitler færði sig
smám saman upp á skaftið, og lagði undir sig Balkanskagann,
fór ekki mikið fyrir honum, enda voru Hitler og Stalín þá
mestu mátar. En við innrás Þjóðverja í Rússland breytist við-
horfið, enda er þá svo komið, að nauðsynlegt er að vinna allt,
sem hægt er til þess að hjálpa Sovétríkjunum. Þá gerðist Tito
skæruliðsforingi, annar tveggja, sem mest bar á í Júgóslavíu
um hríð. Hinn var Mikailovitsj, yfirmaður Chetnikanna. Banda-
menn studdu þá í byrjun, en þeir fóru sér víðast rólega í
baráttunni við Þjóðverja, gerðu einskonar vopnahlé við þá
eða jafnvel bandalag sumsstaðar, svo að Bretar beindu aðstoð
sinni til Titos og manna hans, þar eð aðaláhugamál þeirra var
að gera Þjóðverjum sem mestan miska. Varð aðstaða Titos
þá mjög sterk, og svo fór um síðir, að hann lét taka
Mikaílovitsj af lífi.
í stríSslokin var það eðlilegt, að kommúnistar yrðu ofan á
í Júgóslavíu, þar sem þeir nutu fulltingis Rauða hersins, og
fyrstu árin eftir stríðið voru kærleikar miklir með Rússum og
Júgóslövum. Árið 1948 gerðist svo það, að Tito fór að verða
óþægur við Stalín, og var lýstur í bann. Orsök þess var þó
ekki fyrst og fremst sú, að Tito væri svo mikill ættjarðarvinur,
að hann gæti ekki þolað öðrum yfirgang gagnvart þjóð sinni.
Hún var vitanlega sú, að hann var sjálfur svo ráðríkur, að
hann vildi ekki leyfa neinum að hafa hönd í bagga með sér
við stjórn Júgóslavíu. Hann er kommúnisti eftir sem áður, og
ef hinn nýi húsbóndi í Kreml fyndi upp á því að taka hann í
sátt, mundi Tito ekki vera lengi á sér að þiggja það boð og
snúa baki við þeim, er hafa raunverulega tryggt sjálfstæðis
lands hans me ' allskonar aðstoð síðustu árin.
Það má mikið vera, ef lýðræðisþjóðirnar eiga ekki eftir
að sjá eftir aðstoð sinni við þenna einræðisherra, og það gæti
einmitt verið, að Malenkov léti það verða eitt af fyrstu verkum
sínum að hlaðá í það skarð, sem myndazt hefur í varnir
Rússlands í vestri með því að taka Tito í sátt aftur. Þá kæmi
víst svipur á suma meðal lýðræðisþjóðanna.
ffvaö finnst ffðiir?
Námstilbögun tornæmra barna.
Hvað teljið þér, að þurfi að
gera til hjálpar tornæmum
börnum á skólaskyldualdri,
umfram það, sem nú er gert?
Jónas Eysteinsson,
kennari:
Efni spurningar þeirrar, sem
hér liggur fyrir, er svo víðtækt,
að ekki er
rum tíl að
svara því til
fulls hér. Vií
eg þó nota
tækifærið og
birta hér
nökkur atriði
úr skoðunum
mínum, sem
kennara við
skyldunám gagnfræðastigsins,
varðandi þetta mál. í gagn-
fræðaskólana koma ,nú ekki
þau börn, sem lakast eiga með
nám í barnaskólunum, fyrir
þau er þröskuldur barnaprófs-
ins of hár. Þrátt fyrir það koma
á hverju hausti inn í fyrstu
bekki gagnfræðaskólanna,
nokkur börn í hvem skóla, sem
algerlega er ofvaxið að fylgjast
með því bóklega námi, sem þar
er kennt. Þessi börn eru svo
fá, að eg tel ekki ástæðu til að
breyta námstilhögun gagn-
fræðastigsins þeirra vegna,
heldur álít eg, að þurft hefði
frá því fyrsta, að þau hófu nám,
að hafa þau í sérdeildum við
nám, sem hæfði þroska þeirra.
Björn þessi ættu að komast
próflaust upp úr barnaskólan-
um, enda yrði dvöl þeirra við
skyldunám gagnfræðastigsins
beint framhald af undirstöðu
barnaskólans, og námið þar
hvorki miðað við námsskrá né
próf annarra nemenda, heldur
væri það þroski þeirra, sem
réði, hvað tekið yrði til með-
ferðar. Nemendur þessir þyrftu
að vera fáir saman í deild, þar
sem þeir þurfa miklu meiri
einstaklingskennslu, en hægt er
að koma við í fjölmennum
deildum, og helzt þyrftu kenn-
arar þeirra að vera sérmennt-
aðir í kennslu vangefinna
barna. Höfuðatriðið tel eg þó,
að fyrir þessa némendur séu
ekki sífellt lögð viðfangsefni,
sem þeir hafa lítil eða engin
skilyrði til að leysa, og til þess
eru sérdeildir með frjálsu námi
nauðsynlegar.
Lesandi Bergmáls í Hafnarfirði
liefur sent mér stuttan pistil og
gagnrýnir þar skoðanir „kollega“
mins, TliS, sem lét Ijós sitt skína
i Bergmáii s.l. föstudag. Var þar
rælt um útvarpsþáttinn „Hver
veit?“ Var ThS harðorður út af
viðbótinni við þáttinn, sem lion-
um fannst mesta léttmeti, og all.s.
ekki eiga heima i þættinum. En
það eru ekki allir á sama máti
um það, qg ber eftirfaraudi bráf
vott um það:
ósanngjörn
gagnrýni.
„Mig langar til þcss að þér
birtið þessar linur, sem á eftir
Jón Þórðarson,
kennari:
Öllum er ljós sú staðreynd,
að mikið djup er staðfest milli tara> Þa® er a® S(“S.Ía. hafi ekki
barna hvað k°ln‘® anuað bréf um sama cfui
snertir eáfur 0g yður þó,t bað betra' ThS 5 Ítar
... í Bergmál þann 6. marz um þáit •
og aðra hæfi- jnn >;Hver vcitr< og lastar hanQ
leika. Aftur lnjog> sinnt að mintim dómi af
a moti gerir mikilli ósanngirni. I einu atriði
námsskrá J er eg þó sammála, að sá, sem
bamaskólanna stjórnar þættinum og leggur fyr-
ekki ráð fyrir lr ýmsa hópa spurningar, þurfi
að þar á sé vita örugglega svörin vi<5 þeirn.
neinn munur.
Öllum börhum
er gert að skyldu að nema það
sama og ljúka þar tilskildu
prófi með vissri lágmarkseink-
unn.
Þar af leiðir að hinum tor-
næmari bömum er alger of-
raun að uppfylla þær kröfur,
sem gerðar eru til þeirra. Hér
er vissulega þörf róttækra
breytinga. Vil eg benda á
nokkur atriði: Á fyrsta skóla-
ári ætti að velja úr þau börn,
sem ekki eiga samleið með öðr-
um börnum við venjulegt til-
Viðbótin við
þáttinn.
En ThS ritar um viðbótina. scni
hefur verið tekin upp í þáttiun,
og telur hana fyrir neðan allar
hellur. Fólkið, sem.á mínu heim-
ili er, hhistar alltaf á þáttinn,
og lilustaði einnig á viðbótina
seina.st, og er eg mjög efins i
því, að því hafi þótt viðbótin
nokkru verri en þátturinn sjálfur
(fyrri hlutinn). Eftir að eg las
Bergmál þ. 6. marz hef eg spurt
flesta nábúa niína, hvernig þejm
hafi likað viðbótin. Voru flestir
á sama niáli — þ. e. a. s. þeir*
sem hlustuðu — að hún væri á-
ilvægt þar sem árangur
kennslunnar fer allmjög éftir
Frh. á 5. síðu.
Hjálp í viilögum.
‘TfT'yrir mörgum árum, þegar mannskaðar höfðu verið niiklir
á vetrarvertíð, og margt kvenna stóð uppi með mikla ómegð,
var stungið upp á því hér í blaðinu, að stofnaður yrðí sjóður,
er safnaði fé meðal landsmanna a.llt árið, svo að hægt væri
að hlaupa þegar undir bagga, þegar óhöpp steðjuðu að, hvoit
sem væri á sjó eða.landi.
Það mun ekki þurfa stóran hóp manna, er legðu af mörkum
fimm eða tíu krónur mánaðarlega, til þess að háegt mundi að
leysa nær hvers manns vandræði, þegar eldsvoði svifti ein-
hverja öllum eigum sínum —• eins og átti sér stað rétt fyrir
jólin — eða bátur ferst með mörgum mönnum, líkt og kom
fyrir í mánuðinum sem leið. Herða mætti róðurinn, þegar;
sjóðurinn þyrfti að sinna mörgum hjálparbeíðnum, en hann
vært alltaf reiðubúinn til þess að hlaupa undir bagga, án þess
að efna þyrfti til 'sérátakra samskota. Rauði krossinn ætti að
hafa forgöngu í þessu máli, og mundi hann eiga vísa liðveizlu
«1 Ira góðra manna.
Indverjar „
tÞeis* geta ráHið
skilið nám og hafa þau í sér-gæt> reglulega Skemmtileg, og
deild. Það val mætti t. d. fram-býst eg við að meginþorri leik-
kvæma með vitprófun. Einn ogmanna séu á sama máli. Virðing-
sami kennarinn þyrfti að ann- arfyllst, Hans Linnet, Hafnar-
ast hverja déild og nemenda-Urði-“
fjöldi mætti ekki vera mikið
yfir 10 börn. Er það nijög mik- t er tvennum
sögum af.
Það er mála sannast, að all-
, , , . mikið hefur verið rætt um þessa
þvi, hve mtkiðer hægt aðsmnaviðbót við ])enna vinSicla útvarps
þátt, og mjög skiptar skoðanir
um, hvort hún (viðbótin) sé til
bóta eða ekki. Mörgum finnst
hún ekki eiga lieinia í þessmnt
þætti, og þykir þeim þátturinn
tapa sínum virðulega blæ.T þætt-
inuni hafa margir kunnir menn
leilt saman hesta sina, og virðast
menn aðallega greina á um, hvort
þátturinn eigi að vera alvarleg-
ur og fræðandi eða einungis létt-
ur skemmtiþáttur. Annars væri
gaman að heyra fleiri raddir nm
þáttinn, og gæti það orðið leið-
beining fyrir þann, sem liefur
liann á hendi. — kr.
óttast, að
fyrir.“
vatnsrennsli
b Bndus neðarlega.
Þeir virðast seint ætla að
geta orðið sammála um nokk-
urn skapaðan hlut — Indverj-
ar og Pakistanar.
Ailir kannast við deiluna um
Kasmír, sem staðið hefir árum
saraan og ekki sér fyrir endann
á ennþá. Nærri jafnlengi hafa
þessar þjóðir deilt um það, að
Indverjar geta „skrúfað fyrir“
vatnið hjá Pakistönum, því að
Indusfljót rennur um lönd
beggja, en Indverjar hafa upp-
spretturnar og efri hluta far-
Vegarins á valdi sínu.
Mikill hluti Vestur-Pakist-
ans fær áveítuvatn úr Indus, og
mundu stór svæði á þeim slóð-
um verða óbýggileg, ef Ind-
verj’a r ýéftíu fljótinti,-
svo að vatnsborð í því
til muna. Þarf ekki að fara í
grafgötur um það, að Pakistan-
ar mundu vera reiðubúnir til
að láta vopnin skera úr, ef .þeir
ættu að missa áveituvatnið.
Mál þetta er svo alvarlegt, að
Sameinuðu þjóðirnar hafa boð-
izt til þess að leggja til mfenn,
er hafi umsjá með því, að vatni
fljótsins verði jafnt skipt milli
landanna —• það er að segja
fyrst og fremst að gæta þess,
að Indverjar taki ekki svo mik-
ið, að efnahag og matvæla-
framleiðslu Pakistans verði
hæltta búin.
Þegar þetta var gert heyrin
kunnugt, tilkynnti Nehru for-
sætisráðherra Indiands, að eng-
in áfetæða ýæri- til þeSs ;áð væna
uih það, að þeir
lækkaðií Indverja
Gáta dagsins.
Nr. 381.
Eg er ei nema horaður
hryggur,
þó ber eg hold og bein,
og mer eg hold og bein.
Svar við gátu nr. 3S0.
Una.
mundu „skrúfa fyrir“. Það væri;
rétt, að vatnsborð hefði lækk-
að mikið í Indus undanfarið, en
orsakirnar væru ofur eðlilegar,
því að svo lítið hefði rignt til,
f jalla, að líkja mætti við þurka.
Var Nehru reiður yfir því, að
stjórn Pakistans skyidii
„hlaupa“ með málið til New
Ýork í stað þess >að ráðfæra sig!
við stjórnina -í Nýju Ðeihi.
%