Vísir - 18.03.1953, Blaðsíða 4

VfSIR
WISIHS.
DAGBLAÐ .U |
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3. j
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR HJ.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Fisksalan til Bretlands.
T?ins og almenningi varð kunnugt af frásögn Vísis í gær, er
fisksalan til Bretlands nú komin á þann rekspöl, að til
landsins er kominn George Dawson, milljónarmæringurinn
enski, sem hefur hug á að kaupa íslenzkan ísfisk og dreifa
honum meðal brezkra neytenda. Þótt hann hafi að sjálfsögðu
ekki getað spáð neinu um það, er tíðindamaður Vísis átti tal við
hann í gær, hver verða mundu úrslit viðræðna sinna við ís-
lenzka togaraeigendur, fór ekki hjá þvi, að góðar vonir voru
um heppilega lausn, þar sem hann hefur komið hirgað
til lands, til þess að hafa málið í eigin höndum undir lokin.
Það hefur verið íslendingum talsvert áfall að vera útilokaðir
frá enskum markaði, enda þótt fram á það hafi verið sýnt
hér í blaðinu, að hann sé aðeins góður með öðrum mörkuðum,
þar sem fisksalan á honum er mikið happdrætti. Dawson mun
hinsvegar ætla að hafa nýjan hátt á fiskkaupum, ef af samn-
ingum verður. Hann mun vilja greiða fast verð fyrir fiskinn,
og hlýtur það að vera báðum hagur, þar sem sjaldnast fer hjá
því, að miklar verðsveiflur baki ekki öðrum aðiia tjon eða
jafnvel báðum.
Mörg ummæli brezkra blaða taka af öllu tvímæli um það,
að ofbeldisráðstafanir brezkra útgerðarmanna bitna fyrst og
fremst á neytendum í Bretlandi, því að þeir verða að kaupa
lélegri og dýrari fisk, þegar ekki er um neina samkeppni að
ræða af hálfu íslendinga. í fyrstu mun almenningsálitið hafa
verið all mótsnúið okkur, þar sem menn komu ekki auga á
annað en það, að við höfðum stækkað landhelgi okkar. Haiði
og verið leikið á þá strengi, að þetta væri óheimilt, en hins létu
forsprakkar útgerðarmanna áuðvitað ekki getið, að þeir hefð.u
þarna aðeins gripið tækifærið til þess að hnekkja á hættulegum
keppinautum og stíga skref í áttina til einokunaraðstöðu á
markaðnum. Því gat það talizt eðlilegt, að brezkur almenningur
áttaði sig ekki þegar á því, sem var raunverulega að gerast.
Nú eru einnig breyttar aðstæður að þessu leyti, og því hefur
Dawson sterka aðstöðu gagnvart almenningi líka af þeim
sökum, og ekki einungis vegna fjármagns þess, sem hann hefur
yfir að ráða. Þó má telja víst, að brezkir útgerðarmenn muni
ekki gefast upp, fyrir en í fulla hnefana, og það er ekki að
vita, hvers þeir verða megnugir, er þeir leggja sig alla fram.
Þess vegna verður vitanlega að búa svo um hnútana, að ekki
sé hætta á því, að þessi sókn gegn þeim verði brotin á bak
aftur. Þá væri verr farið en heima setið. Það mundi vafalaust
verða Dawson til tjóns, en hætt er við, að tjón íslendinga gæti
orðið enn meira, og málin enn erfiðari viðfangs á eftir.
Það leikur hinsvegar ekki á tveim tungum, að gera ber þessa
tilraun, ef líkur eru til þess, að hún geti heppnazt, því að sölu-
fyrirkomulag Dawsons á einnig að geta tryggt það, að íslenzki
fiskurinn komst í betrá ástand í hendur neytenda en nokkru
sinni fyrr. Það er mikilvægt atriði, því að vegna úreltra sam-
göngutækja, sem notuð eru við dreifingu fisks nú, geta menn
aldrei kynnzt gæðum hans til fulls, en komi þau í^ljós, mun
almenningsálitið verða enn eindregnara gegn brezkum út-
.gerðarmönnum.
Olíuskip fyrir íslendinga.
fívttð firtnsi yður >
Fólksfjölgun í sveitunum.
Þrir fulltrúar á Búnaðarþingi
svara spurningum.
Teljið þér heppilegt, að fólki Þar hefur bylting átt sér stað,
fjölgi til muna í sveitunum á
næstu árum? Ef svo er, hvaða
ráð teljið þér helzt koma til
greina til þess að svo megi
verða?
Baldur Baldvinsson,
bóndi:
Eg tel þess yfirleitt ekki
þörf, bændanna vegna. sem
enn búa í
sveitum lands
ins. — En það
. ' er þjóðfélags-
leg nauðsyn.
Sem líkust
lífskjör í sveit
og borg. —
Til þess svo
megi verða
þarf: Meira
rafmagn í sveitirnar. Bættan
húsakost. Meiri ræktun. Aukn-
ingu sveita-vega og brúa.
Fjölgun félagsheimila. Sérað-
stoð fyrir efnalítið ungt fólk
til heimilisstofnunar. — Allt
þetta þýðir:
Stóraukið fjármagn í sveit-
Sigurður Jónsson,
bóndi:
Þessari spurningu svara eg
hiklaust játandi, og hefi þá í
huga þær
sveitir sem
eg þekki bezt
á Suð-austur-
landi, enda
hefur fólki
þar fækkað
mjög í sveit-
um síðustu tvo
ára tugi.
Of langt
mál yrði að rekja orsakir þess,
að svo er komið sem komið er,
með búsetu fólks í þessu landi.
sem veldur því að þúsundir
inanna vinna nú lítt arðbær
störf. En áður beindist allt
vinnuaflið að atvinnuvegunum
til lands og sjávar.
í vaxandi borgum og bæjum
verða hús, lóðir og lönd í ó-
hófsverði sökum mikillar eftir-
spurna, og tækni nútímans í
sköpun lífsþæginda beinist
fyrst og fremst þangað, svo seni
rafmagnið.
Borgarlífið hefur sína kosti
og sínar björtu hliðar, en einn-
ig sína galla, einkum í ,sam-
bandi við uppeldi barna og
ungmenna. Þess vegna vilja
svo margir foreldrar senda börn
sín í sveitina. Telja lífið og
starfið þar hollara þeim sem
landið eiga að erfa.
Það er vegna hinna ungu
sem fólk þarf að byggja sveitir
fslands. Þær geta veitt sínu
fólki vinnugleði, og þann
manndóm, sem aðeins verður
fenginn í umgengni við hina
lifandi náttúru og hina frjóu
móður mold. Ást gróandans —
ástina til alls sem lifir.
ísland á allt að verða byggt.
Það átti að svara þeirri
spurningu: Hvaða ráð séu lík-
legust til þess að fólki fjölgi
í sveitinni?
Þar kemur auðvitað margt til
greina: Eitt stærsta atriðið er
að bóndinn, kona hans og börn
fái svipað verðmæti fyrir vinnu
sína — að lokinni afurðasölu
— og verkafólk bæjanna.
Fólkið leitar þangað sem bezt
er borgað.
Nú er svo komið að nær ó-
framkvæmanlegt mun vera, að
fá afurðaverð bænda hækkað
sem þessu svarar. Þótt það sé
sanngjörn krafa og fyllilega
Frh. á 5. síðu.

TVTavigare necesse“, sögðu Rómverjar til forna, og geta
margar þjóðir sannað þetta forna orðatiltæki þeirra,
og ekki aðeins þær, sem liggja að sjó, og eiga skipaflota um öll
heimsins höf, heldur og aðrar sem eru fjarri heimshöfunum,
þ>ví að nær hvarvetna eru skipaskurðir og fljót engu ómerki-
legri samgönguæðar en járnbrautir og bílvegir.
Íslendíngar hafa skilið þetta ekki síður en aðrar þjóðir, og
nú er svo komið, að við eigum fagran skipastól, sem sér að
mestu um þarfir okkar á sviði siglinga. Þó skortir þar enn skip,
sem geta tekið að sér mikilvægt hlutverk, sem er að flytja tii
landsins olíur þær og eldsneyti, sem við verðum að fá frá
öðrum þjóðum. Notkunin á þeim sviðum hefur farið mikið í
vöxt á síðari árum, svo að það er ekki lítill peningur, sem við
greiðum útlendingum á ári hverju fyrir þessa flutninga. Nú mun
hinsvegar hægt að afla slíkra skipa til landsins, og lán á að;
•vera unnt að fá til kaupa á^þeim.
, Sé hér um hagstæð kaup að öllu leyti að ræða, virðist sjálf-
sagt, að tækifærið sé gripið, til þess að gera skipastól okkar
4ienn íullkomnari eri hann er þegar.
ir bæði frá
og dauðum.
Fv. mágur hans, Iranskeisari, lýsir honum þanníg.
E£ trúa má öllu, sem sagt
hefur verið lun vesalinginn
Farúk, síðan honum var steypt
af stóli á sl. ári, þá hefur víst
aldrei fundizt annar eins erki-
fantur, síðan sögur hófust.
Margt hefur verið um það
sagt, hvernig hann hafi safnað
að sér myndum af nöktu kven-
fólki, og fundizt full hana-
bjálkaloft af slíkri list. Nú hef-
ur fyrrum mágur hans, írans-
keisari, skýrt frá því, að sögn
enskra blaða, að Farúk hafi
Verið ótindur þjófur'ofan á allt
annað.
Þannig var nefnilega mál með
vexti, að á stríðsárunum var
Reza Iranskeisari. .sefjtur frá
völdum af bandamönnum, þfar
sem hann var vinveittur Þjóð-
verjum. FliLttu Bretar hann til
S.-Afríku, þar sem hann and-
aðist árið 1944. Lik hans var
grafið til bráðabirgða í Kairo,
en síðan sent til Teheran, þar
sem útförin var gerð með við-
höfn.
Þegar núverandi Iranskeisari
opnaði hinsvegar kistuna, vant-
aði í hana sverð föður hans, ger-
semi mikla, greypta gulli og
gimsteinum. Auk þess höfðu
heiðursmerki hins látna manns
einnig týnzt á leiðinni. Um
þær mundir voru Farúk og
Iranskeisari að semja um skiln-
að hins síðarnefnda, er kvæntur
var Fawzíu, systur Farúks.
Eftir brottför Farúks hafði
eitt Kairo-blaðið það eftir
Iranskeisara, að Farúk væri svo
ósvífinn þjófur, að hann stæli
ekki aðeins frá lifandi, heldur
og dauðum.
Miðvikúdaginn 18. marz 1953
...........■ .i i L-
Fyrir allmörgum árum voru
hér í bænmn tíð slys, scnt or-
sökuðust af þvi, að fólk stóð aft-
an á vörubílúm, og fcll á þeim á
ferð, annað hvort fyrir að snöggi
lega var numið staðar, eða bill-
inn sveig'ði án þess að menn
Jvöruðu sig. á því, enda oft ekki
1 annað að gera en að halda hver
í annan. Var svo lagt bann við
slíkunt flutningum. Þessu banni
hefur verið svo vel framfylgt,
að slík slys eru nú fátið hér,
þrátt fyrir alla bílamergðina.
Og slysin
ske enn.
En þó sá ósiður hafi að mesttr
verið lagður niður hér, að flytja
menn á bílpöilum, tíðkast enn
viða annars staðar á land-
inu. í dagblöðunum í gær er
sagt frá einu sorglegu slysi, norð-
anlands, þar sem litill drengur,
aðeiris 6 ára, beið bana við að
falla af palli vörubifreiðar og
verða undir henni. Slys, sem
þetta, eru hörmuleg og einmitt
vegna þess að þau stafa af að-
gæzluleysi. Það verður aldrei
nægilega brýrit fyrir fólki, að
gæta fyllstu varúðar, en farþeg-
ar, sem standa aftan á vörubif-
reiðum á ferð, eru algerlcga varn-
arlausir.
Verkefni-
S.V.F.f.
Það er verkefni Slysavarnalé-
lags íslands að leiðbeina fólkí
og gefa ábendingar til þess að:
forðast slysin, og það hefur ekki
legið á liði sínu. Síður en svo_
En þetta seinasta og sorglega
dæmi sýnir oss ljóslega, hve nauð
synlegt er að benda fólki á Iiætt-
urnar, því mörgum slvsum má
komast hjá, ef varkárni og að-
i gæzla er sýnd. Einlivern veginn
i er það þannig, að menn tekur
, það oftast sárast, þegar börnin
verða fyrir slysurn, og eru þeir
atburðir nrinnisstæðastir. En þess
vegna ættu líka svipleg slys, eins
og að ofan getur, að verða al-
menningi áminriing um að tenljá
sér fvllstu varkárni.
I
Fisksala í
Bretlandi.
í gær ræddu menn helzt sín
á milli væntanlega samninga ís-
lenzkra togaraeigenda og Daw-
sons hins brezka, sem hingað' er
kominn til þess að fala íslenzkan
fisk fyrir brezkan markað. Það
er á fréttum frá Englaridi að
heyra, að brezkar húsmæður
sakni mjög íslenzka fisksins, sem
sjaldséður hefur verið þar í landi
síðan lönduriarbannið liófst. —
Gera menn sér nú Vonir um, að
mál þetta muni leysast og fisknr
verði aftur keyptur til Englands.
það, sem er þó einna athygli-
verðast í tillögum Dawsons, ef
af samningum verður, er, að
ætlunin er ekki að notast við
hið ævaforna uppboðsfyrirkomu-
lag, heldur kaupa allan fiskinn
á föstu verði. Siðan mun ætlun-
in að flýtja ffskirin í bilum með
frystitækjúm til borganriá, þar
sem hann vtírður seldur. Myndi
þetta fyrirkomúlag verða tit þess
að ney.tendur fengju miklu betri
fisk en þeir Iiafa fengið til þessa.
— kr.
Gáta dagsios.
Nr. 388.
Knúðir um það keppa hér,
klæðum fá ei með sér skipt,
hver í annars fötin fer,
fram til þess þeim verður
skipt.
Svár! við gátu nr. 387:
Kindarhaus.