Vísir - 14.04.1953, Blaðsíða 6
VÍSIR
Þriðjudagmn 14. apríl 19-53
em-?!"
£i; -í
DAGBLAÐ
.Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Skriístofur Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGAFAN VÍSIR ÍLF.
Afgreiðsla: Ingólísstræti 3. Símar 1660 (fimm linur).
Lausasala 1 bróna.
Félagsprentsmiðjan hJ.
Nauðsyn fríhafnar hér.
TF^ann 15. janúar 1951 birtist grein í Vísi, þar sem meðal
annars var rætt um nauðsyn þess, að hér yrði komið upp
iðnaði, sem hefði það fyrst og fremst að markmiði að fram-
leiða fyrir erlendan markað. í því sambandi var um það talað,
að tilvalið mundi vera að koma hér upp fríhöfn, því að hráefna-
laust land, er hefði yfir mikilli orku að ráða, gæti þá veitt
erlendum fyrirtækjum aðstöðu þar, til þess að vinna að ýmis-
konar framleiðslu, og seldi þeim orkuna og legði til vinnuaflið,
sem nauðsynlegt væri að nota.
Á það var einnig bent, að þetta tíðkast í ýmsum löndum,
og munu flestir hafa heyrt fríhafnar Kaupmannahafnar getið,
en innan endimarka hennar er unnið að margvíslegri fram-
leiðslu, sem er ekki skattlögð eða tolluð af dönskum yfirvöldum,
en hagnaðurinn af því athafnasvæði er þó mikill, bæði í laun-
um starfsmanna, svo og fyrir orku, sem látin er í té til starf-
rækslu þar. Hér mundi því verða um hið sama að ræða, og
hagnaður af því væntanlega svipaður.
Síðan Vísir benti á þetta fyrir rúmum tveim árum, hefur
. málinu ekki verið hreyft, fyrr en flokksþing framsóknarmanna
gerði um það samþykkt síðast, að það teldi nauðsyn á því, aö
hér yrði komið upp fríhöfn. Má ætla,- að flokkurinn hafi eygt
einhverja gróðamöguleika fyrir sína menn, úr því að hann
gengur nú fram fyrir skjöldu í þessu efni, en varast verður
hann, að ætla sér að láta gróðasjónarmið lítils hóps sitja í fyrir-
rúmi í máli þessu, því að hér er um mál að ræða, sem- varðar
mikinn hluta þjóðarinnar, ef af verður.
I þessu sambandi verður ekki hjá því komizt að ræða einnig
um erlent fjármagn, því að várt yrði myndarlegri fríhöfn með
nýtízku afgreiðslutækjum o. fl. komið upp, án þess að til þess
þyrfti að fá fé frá útlöndum. í því efni verður vitanlega að
gæta varfærni, til þess að ekki geti orðið um það að ræða, að
íslendingar ráði ekki eftir sem áður á því svæði, sem yrði
athafnasvæði fríhafnarinnar. Þar yrði að ráða sama sjónarmið
og við hverskyns erlenda fjárfestingu hér, er koma kynni til
greina við að koma upp iðnaði fyrir alþjóðamarkað, sem við
gætum ekki komið á laggir af eigin rammleik.
En ekki verður annað’ séð í fljótu bragði en að unnt ætti að
vera að laða hingað starfrækslu fyrirtækja, sem vildu hafa góða
aðstöðu til að vinna vöru fyrir markaði í Evrópu, og komast
hjá því að greiða allan þann kostnað, sem slíkri starfrækslu
yrði samfara, þar sem ekki væri um nein fríðindi að ræða.
í framtíðinni ætti að vera til hér næg orka, sem hægt mun að
selja fyrir tiltölulega lágt verð, og á henni eiga bæði stóriðnaður
og fríhöfn að byggjast.
Ef menn hafa augun opin fyrir hinum ýmsu möguleikum,
sem eru fyrir hendi hér á landi, þótt ekki sé hér um góðmálma
í jörðu að ræða, ætti ekki að þurfa að bera kvíðboga fyrir efna-
legri framtíð landsmanna. En allt er undir því komið, að vel
sé á spilunum haldið, og menn sé á eitt sáttir, þegar hefjast
skal handa um fyrirtæki, sem horfa til þjóðþrifa.
Jjdlkeytni útvarpsins.
■Otjórn Ríkisútvarpsins hefur á prjónunum ýmsar fyrirætlanir
um endurbætur og nýmæli varðandi útvarpsefni, svo sem
'Vilhjálmur Þ. Gíslason útvarpsstjóri hefur skýrt lesendum
Vísis frá í viðtali fyrir skemmstu. Er ætlunin að taka upp ýmsa
mýja þætti, sem ætla má að hlustendum þyki fengur að, og .er
gott til þess að vita, að: nýjum krafti sé blásið í þessa virðulegú
istofnun með komu hins nýja yfirmanns. Um Ríkisútvarpið á
það við eins og um allt annað, að mest veltur á því, hvernig
sá reynist, sem yfirstjórnina hefur, undirmennirnir draga jafnan
<iám af þeim, sem yfir þá eru settir.
En hlustendur eiga líka skýlausa kröfu á því, að útvarpið
sé enn fjölbreyttara en það er nú, þar sem afnotagjaldið er
orðið tvö hundruð krónur á ári hverju, og þessi stofnun fær
J>ess vegna sex til átta milljónir af fé þeirra til ráðstöfunar á
ári hverju. Með svo mikið fé milli handa á þessi stofnun að
geta boðið landsmönnum upp á mikla tilbreytni og margt gott,
enda þótt þess verði vafalaust krafizt eftir sem áður, að hlutur
léttmetisins sé ckki fyrir borð borinn. En fjármagnið ætti að
geta tryggt útvarpinu að verða .sannkallað mennmgartaéki, ef
ájjármunir geta verið skapandi á sviði menningar.
~ HVAÐ FINNST YÐUR?
VÍSIR SPYR:
Hvaða dyggðir ættu
ungu stúfkumar einkum að iðka?
í hverju er þeim helzt áfátt?
Hvaða dyggðir ættu ungu
stúlkui-nar einkum að iðka. í
hverju er þeim helzt áfátt?
Jón Sigurbjörnsson,
leikari.
Nei, þetta er ekki hægt. Eg
er enginn maður til þess að
leggja ungum
stúlkum lífs-
reglurnar, a.
m. k. ekki á
opinberum
vettvangi. —
Hins vegar
ætlast eg til
þess, að þær
séu sjálfar
þess meðvit-
andi hvaða dyggðir þeim beri
að iðka. Hefi líka þá reynslu,
að þær sem ekki eru það, taka
ekki mark á mér.
Annars er eg mikill aðdáandi
íslenzkra kvenna, og þær verða
að fyrirgefa mér þó eg orðlengi
þetta ekki frekara, svona
frammi fyrir augum álmenn-
ings.
Magnús Erlendsson,
verzlunarmaður.
Að iðka og kappkosta af
fremsta megni þær fögru
dyggðir, að
fylgja því lífs-
starfi, sem
fléstum stúlk-
um er ætlað
að gegna —
móðurstarfinu.
Aðlaðandi út-
lit og fögur
klæði hafa
einnig mikið
að segja. Þar af leiðandi mættu
stúlkur gera sér meira far um
að vera snyrtilega til fara, jafn-
vel þó að mikið sé til í orðum
skáldsins, sem sagði:
Hvað er meyjar fegurð fegra?
frábært er hvað drottinn getur.
Þó finnst sumum sýnilega,
að saumakonur viti betur!
Jón Sigurðsson,
sjómaður.
Mér finnst, að ungar stúlk-
ur ættu fyrst og fremst að búa
sig undir að
vera góðar
ástmeyjar,
mæður Zg
húsmæður. —
Okkur, sem
vinnum hörð-
um höndum
er énginn
vinningur í
því að eignast
tízkubrúðu, sem ekkert kann
nema skrifstofustörf og lik-
amssnyrtingu. Við þurfum ást-
úðlega, hagsýna konu og um-
byggjusama móður.
Mér finnst ungu stúlkurnar
of vankunnandi hvað hússtjórn
snertir og svo er varaliturinn
oft vafasamur. M. a. af þessum
ástæðum hefi eg ekki lagt í að
velja mér konu enn.
Nýir kaupendur.
Þeir, sem ætla að gerast á-
skrifendur Vísis, þurfa eliki
annað en að síma til afgreiðsl-
unar — sími 1660 — eða tala
við útburðarbörnin og tilkynna
nafn og heimilisfang. — Vísir
er ódýrasta dagblaðið.
Margt er shritiS
Er reisa átti bamaskála, voru
2 íbúðarkiís fyrir.
Þegar vinstri liöndin veit ekki
hvað ssi hægri gerir.
Fyrir all-mörgúm árum gekk að ákveðið var, að skólabygg-
sú saga hér tun bæinn, að þeg- ; ingunni skyldi fenginn þar
ar byggingameistari einn hafi
ætlað að hefja smíði húss, sem
honum var falin, háfi annar
maður verið' byrjaður á verk-
Mál þetta endaði í mesta
bróðerni, og kom ekici til neirina
verulegra leiðinda út af því, en
heldur þótti óheppilegá til tak-
ast í New York nýleg’a í máli,
sem var ekki ósvipað þessu.
Þannig var mál með vexti, að
ákveðið var að reisa barna-
skóla á lóð nokkurri, teikning-
ar allar fullgerðar og yfirleitt
allt tilbúið. En þegar menn
komu á vettvang, kom það á
daginn, að erfitt mundi vera
að reisa skólann á tilteknum eftir er.
stað, því að þar voru fyrír tvö
íbúðárhús, sem byggð höfðú
verið fyrir skemmstu eða eftir
staður.
Times ritaði nokkuð um mál-
ið, og sagði, að fræðslumála-
nefnd borgarinnar hefði sett
dreyrrauða, er henni var bent á
það, að eitthvað væri bogið við
eftirtektarsemi hennar, en
annars eru þrjár nefndir börg-
arstjórnarinnar flæktar í málið,
og þykja þær hafa staðið sig
illa, þar sem engin hafði vitað,
hvað hinar höfðust að.
Ekki var þegar hægt að kom-
ast að niðurstöðu um, hvað gera
bæri í málinu, og var ætlunin
að reyna að fá eiganda beggja
húsanna til að flytja þau af
lóðinni, eða þá að hola skólan-
um niður, á því landrými, sem
Já, það er betra að vinstri
ihöndin viti, hvað hirí hægri
gerir. ■ ■ • í’-í ' ■ ’
„Bústaðahverfisbúi" skrifar mér
bréf og kvartar undan þvi, hve
samgöngur við hverfið séu tak-
márkaðar, og vísar til þess, að
eg hafi rninnzt á ónógan vagna-
kóst í hverfið í BergmáU í s.I.
viku. Hann skrifar á þessa leið:
Yagnarnir
of litlir.
„Eg Ias það í Bergmáli nýléga,
að einhver væri að kvarta undan
því, hve litlir vagnarnir væni,
sem flyttu fólk úr og í Bústaða-
hverfið. Það er hverju orði sann-
ara og blátt áfram skrýtið, að
ekki skuli hafa verið oftar og
fyrr á það minnst, hve það liverfi
verður út undan, þegar nýir vagn-
ar bætast við lijá SVR. Bústaða-
hverfið er orðið mannmargt og
það er einmitt að þenjast út, eink-
um vegna smáibúðaliúsanna, seni
byggð eru nú hvert af öðru.
Vagnstjórarnir
sjé þetta.
Vagustjórarnir, scm aka í hverf
ið eru líka á sama máli og við
ibúarnir, að á þessarri leið þyrftu
að vera stærri vagnar, en hingað
til. Og nú heyrir maður, að
Kleppsleiðin eigi að fá nýjan,
fullkominn vagn, en við að not-
ast áfram við minni vagna, þó
þörfin sé þar ekki siðri. Auð-
vitað myndi það mikið bæta úr,
éf ferðunum væri fjölgað, segj-
um að vagnar færu á 15 mínútna
fresti. Við það myndi álagið á
hverfja ferð minnka að mun, þólt
hræddur væri eg um að á sum-
um tímuni yrði þröngt á þingi,
eins og fyrr, ef stærri vagnar
verða ekki látnir anná flntning-
unum á inilli.
Og svo er það
hringferðin.
Það er líka mikill áhugi fyrir
því, hérna hjá okkur, að liægt
sé að komast úr hvérfinu í önnur
hverfi, eins og Vogana, Klepps-
holtið og Laugarneshverfið, án
þess að þúrfa alltaf að fara ofan
i bæ fyrst, eða að minnsta kosti
niður undir Gasstöð. Virðist það
liggja beint við, að láta vagn
ganga þrisvar til fjórum sinnum
á dag allan liringinn. Um þetta
hefur sjálfsagt verið rætt af for-
ráðamönnum SVR, en vagnaskort-
ur tafið framkvæmdir. Mér íinnst
að SYR ætti að spyrja vagnstjór-
ana, sem aka i Bústaðaliverfið,
hvort þeim finnist ekki þurfa að
fjölga ferðunum, eða láta stærri
vagna anna flutningum.“
Bærinn
þenst út.
Það, sem „Bústaðahverfisbúi“
segir, er vafalaust réttmætt, enda
bréfið mjög hógvært. En það vita
allir, að bærinn hefur mikið þan-
izt út og er alltaf að þcnjast út,
og því í mörg liorn að lita. Þegar
á allt er litið, mega teljast mjög
viðunandi ferðir um bæinn og út-
hverfin, en auðvitað verður að
fjölga ferðum jafnt og þétt, eftir
því sem þau stækka, og um það
hugsar stjórn SVR sjálfsagt. ■— kr.
Danslagakeppnin.
Þó eg telji svar „Gamia“ s.l.
laugardag við hréfi minii, vegna
Darislagakeppninnai', ekki gefa
Gáta dagsins.
Nr. 406.
Hver er sá karl mcð kjálka
tvo,
hann kann ei spinna?
Augu þrjú eru á þeim dóla,
hann eykur mörgum
raunaskóla,
Svar viS gátu nr. 435.
' • Vágga. ’ ;u