Vísir - 30.04.1953, Blaðsíða 4
4
VtSIR
Hri-’
insiE
DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálssoru s
Skrífstofur Ingólfsstræti 3.
Útgefmndi: BLAÐAÚTGAFAN VtSIR HJP.
AfgreiCsUi: Ingólísstræti 3. Símar 16-60 (ffmm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðj an hJI.
Landsfundur Sjálfstæðisftokksíns.
T gær settist landsfundur Sjálfstæðisflokksins á rökstóla hér í
bænum, og eru fulltrúar hátt á fimmta hundrað úr öllum
landshlutum. Eru þar samankomnir menn úr öllum stéttu'm og
starfsgreinum þjóðfélagsins, enda er Sjálfstæðisflokkurinn sá
af flokkum landsins, sem víðast stendur fótum.
Landsfundur er hverju sinni mikilvægur viðburður á starfs-
ferli stjórnmálaflokks, en þó enn mikilvægari að þessu sinni en
oft áður, þar sem fundurinn tekur til starfa einmitt í það mund,
er kosningabaráttan er að hefjast. Á þessum stigi málsins verður
vitanlega ekkert um það sagt, hversu harðsótt kosningabaráttan
verður, en hitt er víst, að hún verður óvægileg, og þar við
bætist, að tveir flokkar hafa bætzt við, er reyna að slá ryki í
augum kjósenda og geta vafalaust villt nokkrum sýn, þótt
enginn spái þeim-langlífi í landinu.
Hiutverk landsfundar er að marka stefnu flokksins á kom-
andi tímabili, marVa hana svo, að hún megi í framkvæmd verða
Sinfoniutónleikarnir
á þriðjudagskvöidið.
Stjórnandi Olav Kielland.
atvinnulífinu iyfti,-
Á efnisskrá þessara tónleika,
sem eru þeir síðustu, er Olav
Kielland stjórnar á þessu vori,
var 6. sinfónían í h-moll eftir
Tschakowsky, „Lítið nætur-
Ijóð“ eftir Mozart og forleikur
Wagners að „Meistarasöngvur-
unum".
Hljómsveitin hefur enn tekið
miklum framförum undir sprota
Kiellands, og hefur henni elcki
í annáð sinn heppnazt betur
flutningur vandsamra vei-ka.
Sérstaklega reyndi sinfónía
Tschaikowskys á leikni og
hljómfallstilfinningu hljóð-
færaleikaranna. Gerði hljóm-
sveitin því verki hin beztu skil
tæknilega, en nokkuð skorti á
hinn lostasára unað, sem Kiel-
iand reyndi að laða fram.
Hin tvö verkin hafa heyrzt
áður, einkum næturljóð Moz-
arts, . sem hálf strengjasveitin
flutti með ágætum tilþrifum,
og tókst hljómsveitarstjóranum
að gera það verk bæði skýrt og
unaðslegt áheyrnar. Lauk svo
í fróðiegri söngskrá er skýrt
frá því að Hermann Hildibrandt
muni gista hljómsveitina í vor,
og eru það góð tíðindi. Þar er
einnig yfirlit um helztu tón-
verk, sem sveitin hefur flutt
frá því að hún var stofnuð 1950.
Er þar l'urðulega margt um góð
og mikil tónverk, þ. á m. allar
sinfóníur Beethovens nema sú
áttunda og sú níunda, sumar
oft, allar siníóníur Brahms
nema sú þriðja, fjórar sinfón-
íur Haydns og fimm af sin-
fóníum Mozarts, og mætti svo
lengi telja. Áberandi er þó,
hversu lítið hefur verið leiidð
eftir íslenzk tónskáld, enda enn
sorglega fátt um sinfónsk tón,-
vérk eftir íslenzka höfunda.
B. G.
og tryggi á hinn bóginn sjálfstæði. þessum fagnaðarfundi með eld-
legum og dynjandi flutningi á
forleiknum. sem margir telja
þjóðarinnar í andlegum og veraldlegum efnum. I þessu efni
hefur Sjálfstæðisflokkurinn betri aðstöðu en hinir flokkarnir,
því að hann er ekki rígbundinn við að sjá neinni einstakri stétt fegursta orkesturverk Wagners.
eða starfsgrein farborða, heldur teiur hann heppiiegast, að allar
stéttir starfi saman, enda má lítið þjóðfélag eins og okkar ekki ’ Aheyrendur voru svo margir
við því að einstaklingar þess sé „við sjálfa sig að berjast". ,sem húsið frekast leyfði, og er
gleðilegt að vita, að aðsóknin
Um heim allan eru nú umbrot mikil. Sums staðar berjast hefur aukizt mjög. Einkum er
þjóðirnar á banaspjót, en annars staðar er baráttan ekki háð ánægjulegt að veita því at-
með þeim vopnum, er á hol ganga í sarna skilníngi, en þó getur hygli, hversu unga fólkið hefur
lífsbaráttan þar verið næstum éins hörð og erfið og þar sem verið fljótt að átta sig á því, ’
háð er heitt stríð. Umrót á ýmsum sviðum hafa ekki farið fram hver afbragðs skemmtun hér er
hjá íslendingum frekar en öðrum þjóðum, og kemur það meðal í boði. Ef vel ætti að vera (og
annars fram á sviði atvinnu- ogf viðskiptamála, svo og í því, að til þess standa nú vonir) ætti
við höfum neyðst til þess að æskja þess, að Iandið njóti verndar hljómsveitin að geta endurtek-
í samræmi við Atlantthafssáttmálann. Allt hefur þetta sín áhrif, ig hvern konsert a. m. k. einu
sem allir þjóðlegir menn verða að horfast í augu við, og finna sinni. Með því gæti hún aukið
heppilegustu lausnina á. Engum blandast hugur um, að hægt er tekjur sínar, gefið fleiri mönn-
að ráða bót á flestum þeim viðfangsefnum, sem blasa við okkur 1 um ]ÍOst á að hlusta og fengið
í dag, en til þess þarf samstarf allra þjóðlegra afla, og það fieiri tækifæri til samleiks.
verður hlutvei'k Sjálfstæðisflokksins að safna þeirn í eina
fjdkingu.
Flokkarnir vígbúast nú af kappi, og þessi landsfundur mun
marka stefnu Sjálfstæðisflokksins í þeirri baráttu, sem er nú
að hefjast eins og þegar er sagt. Þess vegna eru honum mikil-
vægar skyldur á herðar iagð-ar og hann getnr leyst þær svo af
hendi, að flokkurinn marki enn greinilegri og heiliavænlegn
spor í stjórnmálasögu landsins en á undanförnum árum Hann
verður þess vegna að marka stefnuna af víðsýni og fyrirhyggju
og honum á ekki að veitast það erfitt, þegar þess er gætt, að
hann á ágætum forvígismönnum á að skipa, og þeir njóta stuðn-
ings stórra hópa úr öllum stéttum, sem hafa með starfi sínu í
flokknum aðstöð-u til þess að kynnast þörfum og aðstöðu
hverrar stéttar, og samræma síðan störf sín samkvæmt því.
Sendiherra Júgó-
slavíu hér.
Ríkisstjórnir íslands og
Júgóslavíu ákváðu fyrir nokkru
að stofna til diplómatísks sam-
bands milli landanna, og hefur
ríkisstjórn íslands samþykkt,
að dr. Darko Cernej yrði skip-
aður sendiherra Júgóslavíu á
íslandi. Dr. Cernej er jafnframt
sendiherra lands síns í Svíþjóð
og' hefur aðsetur í Stokkhólmi.
.Hann er væntanlegur hingað til
iands í kvöld með millilanda-
flugvélinni Gullfaxa, og mun
hann einhvern næstu daga af-
henda forseta íslands trúnaðar-
bréf sitt. — Rvík, 29. apríl 1953.
(Frétt frá utanríkisráðuneyt-
inu).
Fariö varlega í stigum.
Helmingur slysa á heimilum
í Bandaríkjunum 1952 varð í
stigum og baðherbergjum.
<3íS
Margt er slstitið,
Hljómfagurt hljóðfæri
gert
Dagur verkaíýisíns.
Á
izt að búa tii nýtt hljóðfæri,
[ sem er sagt ókaflega hljómfag-
urt, en aðaluppistaðan í því cr
morgun er fyrsti maí, sá dagur, sem verkalýðurinn um svmsblaðra.
Rlippseyjaimaður finnur upp nýsíárSegt
hljóðfæri, chellin.
Margt er undarlegt í heimi konar' „hljómkassi" ásamt
.tónlistarinnar, ekki síður en Iblöðrunni, og á því er einn
! annars staðar, — nú hefur tek- gítarstrengur.
Enda þótt ekki sé nema einn
strengur á Chellin, hefur hljóð-
færið jafnmarga tóna og átt-
undir og fiðla, segir uppfinn-
heim allan hefur valið sér fyrir baráttudag fyrir bættum 1 Það er hljómlistarmaður frá ingamaðurinn. Notaður er fiðlu-
kjörum í ýmissi mynd. Þó eru hátíðahöld yerkalýgsirís nie'o Filipséýjum, Ceasi M. Sotto að
mjög mismunandi móti víða um lönd, svo sem bezt sézt aí því, r$fhi,;.,shrn .þefur fundið upp
að í löndum kommúnista er dagurinn notaður til þess að efna Þétta nýstárléga hljóðfæri, en
nýlega sýndi hann það ame-
rískum tónlistarmönnum í
Washingtorí.
j Uppfinningámaðurinn nefnir
hljóðfæri þetta „Chellin”, og
Hér njóta menn ekki blessunar friðardúfunnar, og því er 1. þegar Kefii- verið leikið á það
maí með öðrum blæ en á rauða torginu í Mosku. Þó eru oft opinberlega í Chicago
til hersýninga í nafni friðardúfunnar og bræðralags á jörðu, en
friði og bræðralagi á að koma á með vopnavaldi, og dagurinn er
notaður til að hvetja verkamenn til aukinna aíkasta við að frani-
leiða morðtólin.
bogi, og fiðlutónar fást þegar
maður vill það við hafa og hef-
ur þá slík grip, en annars má
fá sellótóna annars staðar á
strengnum, en auk þess getur
hljóðfærið hljómað eins og
flauta.
Sotto uppfinningamaður
dvaláí í sex mánuði í Banda-
New ríkjunum á vegum Filipseyja-
viðhofð stór orð á þessum degi, því að margir nota hann til York og Cleveland, og virðíst j stjórnar, og gat þess við frétta-
þess að æsa stétt gegn stétt. Slíkt á hlutverk hans ekki að vera, tónlistarmönnum bera
því að í eins litlu þjóðfélagi og við Iifum í, er allt undir því um tóngæði þess, sem stundum
komið, að ,stéttirnar starfi saman,, veiti hver annari stuðning séu meiri en í fiðlu eða selló.
og leiði deilur sínar til lykta friðsamlega, þyíáð,tílgarigur Hljóðfæjji þetta er gert úr
er vitanlega að gera lífið öilum sem bærilegast. í þá átt á svínsblöðru, eins og.fyrr segir,
baráttan 1. maí að hníga. holri bambusstöng, sem ér eins
samanj.menn, að þessi uppfinninga-
starfsemi hans sé tóm'stunda-
dútl, en það hefir þó vakið
noklijrai .athjigli og'.-hrifriingu
þeiria, 's'erri heyrt hafa ' ieikið
á Chellin.
Fimmtudaginn 30.: apríl 1953
Aihnörgiun er farið að lengja
cftir simaskránni nýju, og befur
verið liringt til blaðsins nokkr-
um sinnum i því sambandi. Fyrir
nokkru var minnst á skrána bér
í BCrgmáli, og sett fram tillaga
um nýja tilhögun, eða efnisniður-
röðun. Margir hafa eðlilega mik-
inn átiuga fyrir þvi, að skráin
komi sem allra fyrst, en rniklar
'breytingar hafa orðið á síma-
númerum, og mörg bætzt við sið-
an skrá sú kom út, sem nú er i
notkun. í fyrraliaust var bvi íof-
að, að skráin myndi koma upp
úr áramótunum s.L, en enn er
ekki farið að bóla á henni, og eru
nú ýmsir hræddir um, að útkom-
an ætli að dragast á langinn.
Á tveggja
ára fresti.
Ýmsir eru ekki heidur allskosi-
ar ánægðir með að skráin lcomi
ekki nema á 2ja til 3ja ára frcsti,
og telja nauðsynlegt að hún 'korai
út árlega. Eg fyrir mitt leyfi er
því ekki sammála, og tel nóg að
bún komi út annað hvert ár, ef
hhn er svo úr garði gerð, eins
og sú seinasta virðist vera, að
þola tveggja ára notkun, án þéss
að slitna úr bandi, cf ssemileea
er með liana farið. Aftur á móti
hafa orðið ýmsar brcytingar á
þessu timabili, og kannske fleiri
en eðlilegt væri.
Aukinn kostnaður.
Einmitt það, að ný skrá er ekki
til, verður tit þess að notendur
verða óft og iðulega að hringja
á símstöðina fil þess að spyrja
um símanúmer, og þar sem hvert
simtal kostar sift, eyk'u'r þetta
kostnaðinn. Þeir hafa því nokkuð
til sins máls, sem kvarta 'nú ýf-
ir því að skráin skuli ekki komin
út. Það er iika annanð atriði, sem
er þannig vaxið, að það ætti áð
herða á því að nýja skráin komi
út, en það er, að .gamla Skráip
ér uppgengin og geta menn því
ckki fengið skrá síná endurnvj-
aða, ef hún skyldi vera orðin ó-
nýt.
Þessu er hér með visað til for-
ráðamanna Landssimans til at-
hugunar frá lesendum Bergmáls.
Svo er önnur
hlið á málinu.
En svo er rctt að bæta þvi við,
eftir sæmilegá gagnrýni á símá-
Skráútgáfúnni, að fjölmargir hafa
látið þess getið, að þeim líki hið
nýja form ágætlega. Menn hafa
komið fram með tillögur uin að
Iíeykjavík yrði gert hsérra nndir
höfði, en öðrum kaupstöðum á
landinu, og skrá yfir símnotend-
ur þar, liöfð fremst í bókinni. Það
er í sjálfu sér önnur saga, og
geta menn verið sammála éða ó-
sammála um það, eftir atvíkuhi.
En því ber eltki að neita, sem
rétt er, að símaskráin er'góð eftir
brcytingunn og. cru fléstir á-
nægðir með að losna við auglýs-
ingar úr lienni, nema ]>á kannske
auglýsendurnir. Þetta verður aS
duga að sinni um símaskrármál-
ið. — kr.
★
Sþakmæli dagsins:
Betri er húsbruni á
fyrsta ári en hvalreki.
Gáta dagsins.
Nr. 418.
Sá eg sitja settan hal með
sextán rósum,
böndin þrjú á búki ljósum,
bjárgar hann mér frá
h ungursgl ósum.
Svar við gátu nr. 417:
' jSólin bræðir srvjóihri
og .skilur v'atnið eftir