Vísir - 02.05.1953, Blaðsíða 1

......___„i n ¦rairÍ-iAn . m, ,.¦¦:
« árg.
Laugardaginn 2. maí 1953
97. tbl,
-------, i
Verkalýðssamtökin niinnasl
ára alinæSis 1. maíhátíðahaMann
líröfui'garoga um bæinn, sai¥
komur og dansleikir um kvoi
úí$b
Fyrsti maí var hátíðlegur
haldinn í Reykjavík með hóp-
göngu, samkomum og fleiru,
svo sem venja hefur verið til
undanfarin ár.
Að þessu sinni var.þess jafn-
f ramt minnzt, að 30 ár eru liðin
síðan fyrsta kröíugangan var
farin hér í bænufn á þessum
degi. Þá-var nokkur hluti út-
varpdagskrárinnar helguð frí-
degi verkamanna, og flutti
Steingrímur Steinþórsson, for-
sætisráðherra, ávarp, syo og
þeir Helgi Hannesson, forseti
A.S.Í. og.próf.' Ólafur Björns-
son, formaður B.S.R.B.
Margt>. mánna var á götuin
bæjarins í gær, enda unaðslegt
veður.
Hópgangan, sem lagði upp fiá
Voriarstræti, og staðnæmdist á
Lækjartorgi/, yar. all-f jölmenn;
og fór vel fram.
Þar voru ræðuhöld, og fluttu
þeir ræður Óskar Hallgrímsson,
formaður fulltrúaráðs verka-
lýðsféiaganna í Rvík, Eðvarð
Sigurðsson, Guðjón B. -j Bald-
vinsson, Þorkeli Ðjörgvinsson;
Sigurj.ón Jónsson og Snorri
Jónsson. Tyær lúðrasveitir léku
fyrir göngunni.
Síðar um daginn var hátíða-.
fundur í Austurbæjarbíó, þar
sem ýmislegt var til skemmt-
unar, en um kyöldið . stiginn
dans í flestum samkomuhúsum
bæjarins.
Frá iandsfundi Sjálfstæðisflokksins:
áðherrar flytja þingheiini skýrslur
tanríkismál, verzlun og
iulHaxi flýgur til
anar s ctag
Frakkar bjartsýnarí um Laos.
En síjóru Thailands lætur loka
landamærDnam.
París (AP). — Franska her-
stjórnin gerir sér vonir um, að
geta varið Luang Orabang, höf-
nðborg Laos.
Er yfirmaður herforingja-
ráðsins nýfloginn austur þang-
áð, til þess að stjórna vörninni,
Það var Letaurneau ráðlierra
íyrír Indókína, sém lét í Ijós
aukna bjartsýni um horiurnar,
sem annars hafa verið taldar
hinar iskyggilegustu, og búist
við úrslitaátökum um borgina
þá og þegar.
í Thailandi (Siam) eru
horfurnar taldar svo ugg-
vænlegar, að landamærun-
um hefur verið lokað og
aukiö herlið og lögregluiið
sent þangaði, en forsætisráð-
herrann boðaði almenna
hervæðing, ef þörf krefði.
Landamærunum var með-
fram lokað, til bess að giiða
fyrir, að kommúnistar gæti
smyglað njósnurum og flugu-
mönnum inn í landið.
Bandaríkjastjórn hefur á-
kveðið að láta Froxkum í té 50
herfiutningaflugvélar til notk-
unar í styrjöidmni í Indókína.
Fakistan sparar.
Karachi (AP). — Stjórn Pak-
istans hefur fyrirskipað sparn-
að á öllum sviðum útgjalda rik-
isins.
Vegna óáranar á ýmsum svið-
um, eru efnahagsörðugleikar
miklir, en stjórn Mohammeds
Alis ætlar að ná jöfnuði á f jár-
lögum fyrir lok ársins. M. a.
verður þúsundum ríkisstarfs-
manna sagt upp.
Millilandaílugvélin „Guli-
faxi" fór aukaferð til Káup-
mánnahafnar s.l. fimmtudág og
kom aftur til Reykjavíkur ki.
5 í gærmorgun, fullskipuð far-
þegum.
„Gullfaxi" hélt svo áfrarn til
Grænlands kl. 7. í gaermorgun
og kom samdægurs aftur, einh-
ig fullskipuð farþeguni, sem
hann flutti til Kaupmannahafh-
ar i gærkyeldi.
í . dag fer „Gullfaxi" frá
Kaupmannahöfn til Madrid og
sækir þangað Spánarfara
Ferðaskrifstofunnar, sem hann
flutti til Parísar og Barcelona
um miðjan april. Hann 'er
væntanlegur til Reykjavíkur úr
þeiiri ferð annað kvöld.
N. k. þriðjudag fer „Gullfaxi"
i áætlunarférð til Prestwick og
Kaupmannahafnar og ér þaS
síðasta ferð flugvélarinnar sam-
kva^mt veti-aráætluninni. Að.
þeirri ferð lokinni 'verður
flogið beint til Káupmannar
hafnar á hverjum Jaugardegi og
heim á sunnudögum. Á þriðju-
dögum verður flogið tjl Lirnd-
ána pg heim samdægurs. Auk
þessara ferða fer „Gullfaxi"
þrjár aukaferöir til Kaup-
mannahafnar í maímánuði,
þann 13., 20. og 27. m'aí.
larðir árekstrar sunnaat
Hafiiarfjarðar i nótt
•leppa ekið á ívær foifirelðir. en
éíl&uiitaSsiriuia is&mmst fovergi.
Um kl. 2.30 í nótt urðu ó-
venjulegir árekstrar skammt
sunnan við Hafnarfjörð, er
jeppabifreið var ekið á tvær
Mfreiðir.
Atvik eru þau, að um kl. 2.30
í nótt var herjeppi, VI-1674, á
leið suður Reykjanesbraut hjá
Kúagerði, skammt sunnan við
Hafnarfjörð. Rakst jeppinn þá
á fólksbílinn G-1480, með þeim
afleiðingum, að hliðin rifnaði
úr þeim síðarnefnda. Skömmu
síðar rakst sami jeppi á G-98,
sem er „station-byggður" fólks-
bíll, og reif einnig úr honum
itliðina. Bífreiðastjórinn á G-98
veitti því athygli, að annað
framhjólið virtist laust á jepp-
anum, sem kom á móti honam,
og hægði því á sér. En siðan
skipti það engum togum, að á-
reksturinn varð.
Það tók bifreiðarstjórann
nokkra stund að komast út úr
G-98, en þá tók hann eftir því,
að annað framhjólið var farið
af herjeppanum, sem var mann
laus, en vélin í gangi.
Engin meiðsl urðu á mönn-
um í árekstrum þessum, svp
vitað sé, en málið er í rann-
sókn. Bifreiðarnar þrjár eru all-
ar mikið skemmdar.
Frú Anna Björnsson.
í gærkvöldi varö bráðkvödd
að heimili sínu, Hverfisgötu 14
hér í bænum, frú Anna G.
Björnsson, kona Brynjúlfs
Björnssonar tannlæknis. Þess-
arar mætu konu verður minnzt
síðar hér í blaðinu.
LandsfftiiMlfiriiiii orðtnn hinn
f jölntennasti liérlendis.
Landsfundur Sjálfstæðisflokksins, sem nú hefur staðið í þrjá
daga, er fjölmennasta flokksþing, sem nokkru sinni héfur verið
haidið hér á landi, og er það góð sönnun bess, að flokkurinn er
jafnt og þett í vexti. Eru fulltrúar og sannfærðir um, að kosn-
ingarbaráttunni, er hefst með landsfundinum, skuli ljúka með
sigri flokksins við kjörborðið í sumar...... -.
Bandaríkjanna, er samið var
um afnot bækistöðvanna. Sýndi
það, að hér hefðu stjórnarvöld-
in -haldið vel á spilunum, því
aðgagnrýnin hefði einnig varð-
að samningana við ísland.
Hér eru ekki tök á að rekja
ræðu B. B. í öllum smáatriðum,
en hann svaraði öllum þeim at-
riðum, sem- notuð hafa verið
til árása á framkvæmd hans og
annarra ráðherra Sjálfstæðis-
flokksins á sviði utanríkis- og
dómsrhála, og mun væntanlega
gefast tækifæri til þess síðar,
er orrahríðin hefst fyrir kosn-
ingarnar, að gera þau almenn-
ingi nánara kunn.
Þetta er Walther P. Reuther,
forseti Cio, stærstu verkalýðs-
samtaka '- Bandaríkjunum.
Hann tók við af Philip Murray.
. Á fimmtudaginn hófust fund-
ir skömmu eftir klukkan tvö,
og flutti utanríkisráðherra,
Bjarni Benediktsson, þá ræðu
um utanríkis- og dómsmálin,
en þau eru veigamestu málin,
sem heyra undir ráðuneyti hans
í ríkisstjórninni.
Þar sem varnir landsins eru.
nú syo pfarlega á baugi, og þá
um leið hlutleysi þess, var ekki
nema eðlilegt, að ræða ráðherr-
ans snerist fyrst og^ fremst um
það efni. Kommúnistar hafa
manna mest barizt fyrir því, að
landið væri varnarlaust ög auð-
veld bráð valdagráðugra ein-
valdsríkja, og minnti B. B. á
ummæli Lenins, er hann við-
hafði á alheimsþingi kommún-
ista árið 1920, að ísland mundi
vart geta varðveitt hlutleysi
sitt.
, *að þing sat Brynjólfur
Bjarnason við annan mann,
og siðan hcfur stefna ís-
lenzkra kpmmúnista mark-
azt af skoðunum Rússa í
þéssu efni, er Lenin setti þá
fram.
Þeir hafa ævinlega mótað
stefnu sína í þessum efnum eft-
ir hagsmunum Rússa. — Hér
mundi mega skjóta án allrar
miskunnar, ef það væri Rúss-
umí hag og öfugt, eins og ber-
lega kom fram í ummælum
Brynjólfs Bjarnasonar á þingi
sumarið 1941.
! Móðgun við
þjóðina.
Bjami Benediktsson minntist
einnig á það, að margir teldu
íslenzku þjóðerni hætt vegna
nábýlis við varnarliðið. Slíkt
taidi hann móðgun við íslenzkt
þjóðerni — ef það væri ekki svo
sterkt, að það lifði ekki slíkt
nábýli.
Menn töluðu einnig um lög-
brot í sambandi við flugvöll-
inn, en enginn gæti þó bent á
dæmi þess, að ekki hefði þegar
verið snúizt á réttan hátt við
þeim lögbrotum, sem uppvís
hefðu orðið.
Gagnrý-ni á .
samninga.
Þá skýrði ráðherrann frá.því,
að sér hefði borizt í hendur
skýrsla um athugcmir tveggja!stéttinni, kaupmönnum sem
þingmanna öldungadeildarinn-! kaupfélögum. Á því sviði talar
ar á bækistöðvum Bandaríkj- reynslan og sínu máli, þar sem
anna vegna A.-bandalagsins'nægilegt vöruframboð og frjáls
víða um heim. Hfefðu þeir gagn- | samkeppni tryggja almenningi
rýnt mjög.hversu linlega hefði hagkvæmast verð.
yerið haldið á málunum af .hálfu 1 Frh. á 7. s.
Verzlun og
iðnaður.
Síðar um daginn var fundur
settur á ný, og flutti þá Björn
Ólafsson viðskiptamálaráðherra
ræðu um verzlunar- og iðnað-
armál.
í ræðunni kom það glögglegá
fram, að bað hefur verið stefna
Sjálfstæðismanna að vinna að
sem mestú frjálsræði í verzlun
og viðskiptum, og reyná að losa
verzlunina úr þeim viðjum
hafta, sem hún hefur verið í
nær tvo áratugi. Þetta hefur
að þyí leyti tekizt, að nú er-um
70 % af innflutningi landsmanna
á frílistum.
Fyrsti frílistinn.
Fyrir atbeina Sjálfstæðis-
maima var fyrsti frílistinn gefin
út í ágúst 1950, og var þá 17%
af innflutningi gefinn frjáls, en
ári síðar voru um 65% af inn-
flutningi orðin frjáls. í upphafi
var erfitt að gera sér grein fyr-
ir áhrifum þessa, en reynslan
hefur nú sýnt, að stefnan var
rétt. Vöruþurrðin hvarf, svarti
markaðurinn var kveðinn niður
og óánægjuraddirnar út af höft
unum þögnuðu að mestu. Ýmis-
legt er enn ógert, þangað tii
segja megi að verzlunin sé kom-
in í það horf, sem skyidi, en
mikið hefur áunnizt.
Jafnframt auknu frelsi í inn-
flutningsmálunum og vaxandi
vörubirgðum í landinu, þótti
reynandi að fara að slaka á
hinu stranga verðlagseftirliti,
enda komnar þá fram háværar
{kröfur í þá átt frá verzlunar-