Vísir - 28.05.1953, Blaðsíða 4

VÍSIR
Fimmtudaginn 28. maí 1953
WISIK
DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
UR RIK! NATTURUNNAR:
Það er næstum hægt að
sjá bananajurt vaxa.
/fiín ÍtœUhar fiiif ítili m)
seiitimetra ú /*!u /* /» ff stun if.
Hann dæmir sig sjálfur.
A Iþýðublaðið hefur verið að blaða í minnisbókinni um hvíta-
sunnuna, og birtir í gær árangurinn af þeirri athugun.
Hann er á þessa leið, samkvæmt frásögn blaðsins: „Áhugi
kjósendanna virðist með minna móti enn sem komið er. Fólk
í'er sér hægt við að láta uppi skoðanir sínar.... “ Þar sem
gera má ráð fyrir, að Alþýðublaðið taii fyrst og fremst um
það fólk, þá kjósendur, sem því eru kunnugastir vegna bar-
áttu sinnar og stefnu, virðist þetta ekki boða neitt gott fyrir
Alþýðuflokkinn, og kemur raunar heim við það, sem spáð
hefur verið.
Það er ekki við því að búast, að kjósendur Alþýðuflokksins
hafi sérstaklega mikinn áhuga fyrir þessum kosningum. Mark-
mið flokksins um meira en tveggja áratuga skeið hefur ekki
verið annáð en að fá að fljóta með í stjórnarsamvinnu við
•einhverja flokka, því að alltaf má gera ráð fyrir, að eitthvað
gott hljótist af því fyrir einstaka flokksforingja. Það er ekki
.alltaf hugsað um hitt, hversu mikið þjóðin græðir á því í heild,
að lyft sé undir fmmgja Alþýðuflokksins og þeim tryggður
málungi matar eða \ >_1 það fyrir lítið eða ekkert starf.
I tíu ár hefur Alþýðuflokkurinn verið á undanhaldi, og þess
vegna farið minnkandi ár frá ári. Hann hefur misst tengslin
við það fólk, sem hann hefur talið sig vera að vinna fyrir, og
það hefur snúið við honum bakinu í æ ríkara mæli. Því betur
sem kjósendurnir hafa fengið að kynnast honum, því minni
áhuga hafa þeir haft fyrir honum, og nú er svo komið, að
aðalblað flokksins lýsir yfir því, að „áhugi kjósenda virðist
með minira móti.“
Það kemur enn í ljós í þessum hugleiðingum Alþýðublaðsins
■eftir að það hefur blaðað, í minnisbókinni, að það byggir vonir
sínar á því, að hinir flokkarnir sundrist og fylgi þeirra renni
að einhverju leyti til nýju flokkanna tveggja. í því sambandi
segir blaðið um Þjóðvarnarflokkinn, að> stefna hans hljóti að
■eflast að áhrifum, en annars beri hann „glöggan svip af úrræð-
nm og fyrirætlunum Alþýðuflokksins“. Má því ætla, að tals-
verður hluti af atkvæðum Alþýðuflokksins við síðustu kosn-
ingar lendi hjá þessum bandamönnum kommúnista, og verða
nú hinir róttækari Hannibalssinnar í flokknum aði herða sig í
kapphlaupinu, ef þeir eiga að geta náð þessum kjósendum i
rétt í tæka tíð.
En það er raunar einkennandi, að Alþýðublaðinu skuli ekki
lakast að finna neitt í minnisbókinni, sem gefi einhverja vís-
bendingu um það, hvort flokkurinn á einlrverja hugsjón. eftir,
er hægt væri að benda þjóðinni á og hvetja hana til að fylkja
sér um. Nei, slíkt fyrirfinnst hvergi, og þarf engan að undra,
því að flokkurinn gafst í rauninni upp á að fylgjast með þróun
landsmálanna árið 1949, þegar hann hafði beðið sinn mesta
•ósigur í haustkosningunum. Ög með formannsskiptunum sýndi
hann, að hann á engin önnur úrræði en að fara í kapp við
kommúnista um óhappaverkin. Slík flokksforusta dæmir
sjálfa sig úr leik, og kjósendur munu sem hæstiréttur stað-
festa þann dóm eftir réttan mánuð.
Bananar hafa verið talsvert
á dagskrá síðustu vikurnar,
enda eru þeir eftirsótt vara hér
eins og í öðrum löndum.
í því sambandi er fróðlegt að
kynna sér sögu bananans og
þroskamöguleika.
Bananinn er ein allra yngsta
plantan, sem menn hafa vaiið
til ræktunar úr 110.000 villi-
plöntum, sem vitað er að vaxa
víðsvegar um heiminn. Hann
er hitabeltisjurt, og þeim mun
heitara og rakara sem loftslag-
ið er, þeim mmi betm- dafnar
hann. Hann vex hvarvetna í
hitabeltinu en er óætur sem
villijurt, nema „feisinn" sem
vex í fjöllum Tahiti.
Bananinn er jurt en ekki
tré, og ávöxtur hans er ber,
sem líkist talsvert stóru stik-
ilsberi. Enginn jurt í heimi
vex eins ört og bananinn. Á
9—18 mánuðum verður hann
3—4 mannhæðir. Maðm: getur
nærri því séð hann vaxa, því
að hann hækkar oft um V2—1
sentimetra á klukkustund. Á
hverri bananjurt vaxa allt að
því 100 ávextir.
Hvítir sáu
sölumöguleika.
í Mexíkó og á eyjum úti
fyrir ströndum þess neyttu hin-
ir innfæddu banana, sem þeir
ræktuðu sjálfir og þar t>ð
bananarnir voru " aðaifæða
þeirra, þurftu þeir lítið fyrir
lífinu að hafa. Hvítir mennirn-
ir komu fljótlega auga á sölu-
möguleika í sambandi við
Það fer nú óðum að styttast
til kosniriganná, en þær eiga að
t'ara fram 28. júní næstkomandi.
En væntanlegar alþingiskosning-
ar, sem alltaf þykja stórviðburð-
ur, sem eðlilegt er, eru þó ekki
enn orðnar aðalumræðuefni
manna á milli í bænum. í gær
var þó seinasti dagurinn til þess
að skila framboðum. Reykvík-
ingar virðast lika taka þvi með
stakri ró, að tveir nýir flokkar
Iiafa bætzt í hóp stjórnmálailokk-
anna gömlu, og er ekki annað á
mönnum að heyra, en að
þeir geti lítil áhrif haft á gang
lnálanna.
Njóta lítils fylgis.
Það er ekki að heyra á mönii-
um að litlu flokkunum, sem stinga
nú i fyrsta skipti upp kollinum,
sé spáð ruiklu fyigi. Einkum virð-
þeim, og kom þá í ljós að þeir
geymdust furðu vel. Lorenz D.
Baker skipstjóri í Boston varð
fyrstur til þess að ferma heilt
skip með banönum og sigla með
þá til Bandaríkjanna. Á
skömmum tíma varð hann auð-
ugur maður og árið 1885 stofn-
aði hann „The Boston Fruit
Company“ ásamt 7 kaupmönn-
um öðrum, og fimm árum síð-
ar var því félagi breytt í „The
United Fruit Company“. Á
fáum árum voru bananar orðn-
ir útbreidd verzlunarvara um
öll Bandaríkin. Miklir frum-
skógar voru ruddir í Mið- ist Lýðveldisflokkurinn svonefndi
Ameríku og hundruð þúsund eiga litlu fylgi að fagna, en for-
verkamanna gerðu ekkert ann-! ráðamenn hans gera helzt ráð
zi'ís þá 2Q miljarða tyrir að þeirra fylgi se meðal
Sjálfstæðismanna'. JYIeðal Sjálf-
stæðismanna eru menn kímileit-
að en rækta þá 10
banana, sem Bandaríkjabúar
neyttu árlega. Evrópubúar
neyttu helmings á við Banda-
ríkjamenn og sjá félögin
„Atlantic Fruit Company" og
„Elders & Fyffes“ um Evrópu-
söluna.
Ber mestan
ávöxt.
Engin jurt ber nærri því
eins mikinn ávöxt og banan-
inn. T. d. má rækta frá 25
sinnum til 135 sinnum meira af
banönum en hveiti á sama
landrými, miðað við næringar-
gildi jurtanna. Á einum hekt-
ara má rækta 30.000 kíló af
banönum á ári, og þeir hafa
að geyma flest þau næringar-
efni, sem mannslíkaminn
þarfnast. Svo auðmeltir eru
bananana. Sjómenn fóru fyrst. bananar, að jafnvel ungbörn
með nokkra þeirra 'til Banda- geta melt þá, enda vitað, að
ríkjanna, til þess að gleðja
konur, börn og ástmeýjar með
þeir eru sérstaklega hollir litl-
úm börnum.
Margt er shritiS\
Bjöllur eru að eta skip
Nelsons upp til agna.
Allir í sókn.
TTm þessar mundir er Sjálfstæðisflokkurinn að hefja funda-
'-^höld í kjördæmum um land allt, og mun fundum verða haldið
áfram, þar til gengið verður að kjörborðinu í lok næsta mán-
aðar. Frambjóðendur halda fundi hver í sínu kjördæmi, og
aðrir forvígismenn flokksins á hverjum stað veita þeim það
brautargengi sem þörf er á.
En það er ekki nóg, að einungis frambjóðendurnir og til-
tölulega fámennur hópur að auki standa í baráttunni, eri aðrir
biði einungis eftir því, að sá dagur íenni upp, þegar greiða á
atkvæði. Hver sjálfstæðismaður, sem vill á einhvern hátt vinna
að sigri flokksins við kosningarnar, á að gera það, þótt hann
sé ekki sérstaklega til þess kvaddur. Hver flokksmaður á kunn-
ingja og vini úti um land, sem hann getur vafalaust haft áhrif
á með þvi að setja sig í samband við þá, Sé það gert, á að vera
hægt að tryggja Sjálfstæðisflokknum glæsilegri sigur en nokkru
sinni hefur verið unninn í kosningum hér á landi.
Kjörorð sjálfstæðismanna í kosningunum á að vera, að allir
leggi sjLtt af mörkuni, til þeas að sigurinn verði tryggður. Bregð-
ist ériginn, verður því marki riáð, að Sjálfstæðisflokkurinn náijhefír hann hvílt síðari í skipa-
L 1 meirihluta á Alþingi. | kví í Portsmouth.
IVIefnd vísindamanna á
að bjarga jiví.
Það er alkunna, að bjöllur og
skorkvikindi geta gert mikinn
usla á ýmiskouar mannvirkjum.
' Nú er til dæmis svo komið, að
fjölmargir Englendingar hafa
af því áhyggjur miklár, að
bjalla nokkur, sem nærist á
viði, er komin vel á veg með
að eyðileggja Victory, skipið,
sem Nelson féll á sigri hrósandi
við Trafalgar fyrir um það bil
hálfri annari öld. Segja blaða-
fregnir af þessu, að bjöllurnar
sé bókstaflega að eta skipið
upp til agna.
Victory er komið til ára sinna
— það er 187 ára — og fyrir
31 ári var það orðið svo maðk-
smogið, að botninn grotnaði úr
því. Menn vildu þó gera það,
sem hægt væri til þess að varð-
veita leifarnar, svo að skrokkn-
um var komið fyrir á stein-
steyptri undir.síöðu, og á henni
aö
reyna
Skipið er nefnilega alls ekki
ónothæft enn, því áð í því er
haldinn herréttur, þegar þess
gerist þörf. En svo fóru menn
að veita því eftirtekt, að bjöllur
leituðu mjög á það, og lifa góðu
lífi í viðum þess, t. d. þilfars-
borðunum, sem eru þrjú fet á
þykkt. Á síðasta ári var athug-
að, hvei-su mikil brögð væru að
skemmdarstarfsemi af þeirra
völdrun, og kom á daginn,
að hvorki meira né minna
en 7000 bjöllur fundust í við-
um skipsins á litlum bletti.
Fyrir mörgum árum var
byrjað að úða skipið og jafnvel
að gefa viðum þessum „spraut-
ur“, til að hindra skemmdir, en
það hefur ekki tekizt, og nú er
svo komið, að nefnd sérfræð-
inga hefur verið sett á laggirn-
ar. til þess að reyna að bjarga
því, sem bjargað verður. En
margii- eru yondaufir um að
skipinu verði bjargað.
ir, er minnst er á Lýðveldisflokk-
inn, og flokknum ekki talin niikil
hætta af framboði hans. Sjálf-
stæðismenn hafa ekki í annan
tíma verið jafn einhuga um sigur
flokksins og nú. Góður og gegn
Sjálfstæðismaður, sem alla þekkir
og við marga spjallar, segir mér,
að hann hafi ekki enn liitt neinn
mann úr röðum Sjálfstæðisflokks-
ins, sem fylgi Lýðveldisflokkn-
um að inálum. Svo þröngur er
hringurinn, sem stendur að fram-
bjóðendunum þar,
Óánægðu mennirnir.
Þessir nýju flokkar eru stofn-
aðir af óánægðum mönnum, sem
alls staðar fyrirfinriast, eins og
gerist og gengur, og talið er lik-
legt að einhver atkvæði annarra
óánægðra manna muni falla á
þessa lista. Gert er ráð fyrir, að
eitthvað af óánægðum jafnaðar-
mönnum og framsóknarmönnum
nnmi safnast á þessa nýju flokka,
og einkum þó framsóknaralkvæð-
in, sem féllu á Rannvei'gu seiu-
ast. Þessi atkvæði hafa lengi
þvælst á milli flokka, og eklci ó-
líklegt að nýju flokkarnir njóti
góðs af, þar sem Rannveig brást
sínum kjósendum eftir að lniii
komst á þing. En eftir þeim al-
kvæðum sér eriginn ábyrgur
stjórnmálaflokkur.
Heilbrigður
flokkur.
Héilbrigðasti flokkuriun, sein
býður fram við alþingiskosning-
arnar í ár, er sem fyrr Sjálf-
stæðisflokkiirinn. Hann er flokk-
ur frjálslýndra lýðræðissinna,
sem stefnir að velferð fjöldaris á
grundvelli persónúfrelsis einslak-
lingsins. Frambjóðendur lians 11111
land allt eru krinnir atorku-
menn, sem þjóðin veit að hægt
er að treysta til þess að leýsa
allán vanda á hvérjum tíma, og
stjórna málum þjóðarinnar með
heill fjöJdans fyrir augum. — kr.
Spakmæli dagsins:
Fyrsta atriði vizkunnar
að þekkja sálfan sig.
Gáta dagsins.
Nr. 434:
Konungur nokkur sendi senn
sextíu röskva smalamenn,
upp í skóginn albúinn,
allan að sækja fénaðinn.
Gáta nr. 433t
Strokkur.