Vísir - 13.06.1953, Blaðsíða 1

«3. árg.
Laugardaginn 13 júní 1953.
131. tbl«
-----¦—¦ i
A.-Berlín skiptir om svip.
V.-I»J«ovei*jar tortryggja rád-
sítafanir koiumúnista.
Einkaskeyti frá AP. —
Bonn í gærkvöldi.
. f Vestur-Þýzkalandi er litið
með hokkurri tortryggrii ú
siefnubreytirigun.a -í Austur-
Þýzkalandi, en ríkisstjórnin þar
hefva tekið til greiha ¦tillögur
kommúnistaflokksins. senv birt-
ár' voru í gær.
í Vestur-Þýzkalandi er: litið
svo á, að með stefnubreyting-
unni sé stefnt að því:
1. Að stöðva flóttann tii V.-
Þýzkalaads.
2. Að hafa áhrif á' kosning-
arnar, sem fram eiga að
fara í V. 1». innan tíðar.
Golf emvigíð stóí
í meíra en faálf-
an jolarhring.
Úrslitaleikurinn í -Firma-
keppni Gplfklúbbs íslands
verður háður kl. 2—4.30 í
dag. Er begar vitað, að heild-
.verzlun Haralds Árnasonar
verður í úrslitunum, en þeg-
ar þetta var ritað, var ekki
vitað um leikinn að ööru
leyti. — ¦-------Annars hefur
verið háS harðasta einvígi,
sem umgetur í sögu golfs-
áns hér á landi, um miðja
vikuna. Kepptu þá dagblað-
ið Vísír — Haraldur Bjarna-
son — og Verzlun O. Elling-
sen — Ingólfur Isebarn —
samtals í meira en hálfan
sólarhring, áður en einvíginu
lyki. Á þriðjudag léku þeir
36' holur og voru jafnir að
þeim Ioknum, og daginn eft-
¦ir kepptu þeir frá kl. 7 að
kvöldi þar til kl. 3,30 að
morgni ;— hálfa níundu klst.
— en þá lauk einvíginu með
\ sigri Vísis eftir 88 holur.
IMokkw greni
haff a f utkEizt.
Nokkur greni fundust í síð-
ari grenjaleitinni, en þau hafa
ekki öll verið unnin.
Upplýsingar eru ekki enn
fyrir- hendi um leit allra, en
greni fundust m. a. í Hvassa-
hraunslandi, nálægt Bláf elli og í
Kjós.
Grenið í Hvassahraunslandi
mun hafa verið Unnið. í því
fundust' 7 yrðlingar. — Grenja-
leit Tryggva í Miðdal og hans
manna bar ekki árangur, að því
er Vísi var tjáð í símtali við
Miðdal í gær síðdegis.
Grotewohl försætisráðherra
hefur boðað í ræðu, að hundruð
um skólakennara, sem vikið
var frá störfum, eða fluttir voru
til, sé frjálst að hverfa aftur
að sínum fyrri störfum. Rík-
isstjórnin telji nauðsynlegt að
þeir geri það, vegna kennara-
skortsins í fyrsta lagi, og eins
vegna þess, að þettá muni verða
til að bæta sambúðina milli A.-
og V.-Þýzkalands. Þeir eíga að
verða aðnjótandi fulls skoðana-
frelsis um stjórnmál og aftur-
kölluð er fyrri ákvörðun um, að
Marxisminn skuli lagðuiv til
grundvallar kennslu í háskól-
um.
Þá hefur verið tilkynnt, að
í gistihúsum og veitingahúsum
Austur-Berlínar sé nú heimilt
{áð taka móti gestum frá Vest-
jur-Berlín, og er þegar farið að
leyfa að sýna myndir, sem sýnd
ar hafa verið í V.-Berlín, en
bannaðar í austurhlutanum.
50.000 ha. orkuver
fdlgert í Svíþjóð.
Sthólmi. — Nýtt 50,000 ha.
^aforkuver hefiir verið tekið í
notkun í Svíþjóð.
Er orkuver þetta við Ljusn-
(an-á í N.-Svíþjóð, framleiðir
300 millj. kvst. á ári og kostar
rúmlega 130 millj. ísl. kr. Með
vatnsjöfnun verður afl stöðv-
. arinnar síðar aukið í 75 þús.
'hÖ. (SIP).
i---------------------;------------;---------
Uppeidismála-
þingið hófst
í gær.
Uppeldismálaþingið var sett
í gærmorgun í forsal Melaskól-
ans að viðstóddum forseta Is-
lands, hr. Ásgeiri Ásgeirssyni,
menntamálaráðherra, Birni Ol-
afssyni, og nokkuð "á 2. hundrað
kennara ,og uppeldisfræðinga.
, Formaður sambands íslenzkra
barnakennara, Arngrímur Krist
jánsson skólastjóri setti þingið,
en aðalviðfangsefni þess verð-
ur: íslenzkt þjóðerni og skól-
arnuv
Að lokinni þingsetningu f lutti
Björn Ólafssón menntamáiaráð
herra ávarp, próf. Einar Ól.
Sveinsson flutti erindi og telpna
kór (9—10 ára telpna) Mela-
skólans söng undir stjórn frú
Guðrúnar Pálsdóttur.
Kl. 2 e. h. í gær hélt þingið
áfram og flutti dr. Broddi Jó-
hannesson þá erindi.
Forsetar þingsins voru kjörn-
ir þeir Hervald Björnsson skóla
stjóri í Borgarnesi og Guðjón-
Guðjónsson skólastjóri í Hafn-
arfirði.
Þingið heldur áfram í dag og
verður þjóðminjasafnið þá vænt
anlega skoðað undir leiðsögn
safrtvarða. — Þinggestir^ munu
einnig skoða Listasafn ríkisins
undir leiðsögn Jóns Þorleif sson-
ar Mstmálara.
Er þetta í fyrsta sinn, sem
opinber mannfagnaður fer fram
í hinum glæsilega forsal Mela-
skólans.
Vélar Sogsfirkpiiar tíibunar
til prófunar nm miðjan ágúst
Verkinu niiðar vel áfram, væntan-
lega lokið í haust, samkvæmt áætlun.
Framkvæmdum við Sogs-
virkjunina hefur miðað mjög
vel áfram undanfarið, og má
gera ráð fyrir, að farið verði
að prófa véiar hennar upp úr
miðjum ágúst.
' Vísir hefur átt tal við' Jakob
Guðjóhnsen verkfræðing, og
ferigið hjá honum nokkrar upp-
lýsingar varðandi orkuverið
mikla, sem senn er f ullgert aust
ur við Sog.
'.. Þessa dagana er unnið af
kappi að því að koma fyrir raf-
vél — hinni fyrri af tveim. —
Hins vegar er ekki eins langt
gert hefur verið ráð fyrir.
Á vegum Sógsvirkjunarinnar
vinna nú um 50 manns við upp
setningu véla, rafbúnaðar og-
annars, en á vegum Fosskraft
vinna um 130 manns .
Stjórnarkreppan
í Frakklandi.
París (AP). — Miðstjórn
Bóttæka flokksins franska hef-
ur heimilað André Marie að
gera tilraun til myndunar rík-
isstjórnar með þátttöku sem
komið að setja upp rafbúnað j flestra stjórnmálaflokka
ýmislegan. Hér eru nú staddir
tveir bandarískir verkfræð-
ingar, og mun annar fylgjast
með uppsetning rafvélanna, en
hinn rafbúnaðarins. Enn frem-
ur er hér þýzkur sérfræðingur,
sem á að setja upp stíflulokur.
Byggingarvinnu er langt kom.
ið, og undanfarið hefur verið
unnið að því að sprengja frá-
rennslisgöng frá jarðgöngunum
miklu að farvegi Sogsins. Er
sprengingarvinriu langt komið,
en jafnframt er uririið að steypu
vinnu þar, til þess að treysta
bakka frárennslisganganna.
Jakob Guðjohnsén taldi. að
sennilega mætti hleypa vatni á
um miðjan ágúst og taka þá til
við próíanir á vélunum. Soga-
virkjuninni verður ' svo. vænt-
anlega lokið í haust, eins og
André Marie heíuVþegar rætt
við marga stjórnmálaleiðtoga,
þeirra meðal Pinay, Rene-May-
er pg Bidault, sem ýmist fengu
ekki traust þingsins eða h"~fn-
uðu boði um að reyna (Piriay).
Það dregst þar til í dag, að
Auriol f orseti f ái lokasvar
Andre Mairie.
Rabba) vi5 eiitn frændann að vestan:
Aðtir blossuðu Heimskringla og Lög-
berg upp, eff þau voru látin saman.
Nú er ekki sami kraftur í skömmunum og áður.
53 hvalir veiddir.
HvalveiSarnar hafa gengið vel
aíV undanf örnu og haf a nú veiðzt
samtals 53 hvalir.
Hafa þær gengið öllu betur
en í fyrra það af er. — Hinn
18. júní í fyrra höfðu veiðzt 58
hvalir. Eins og áður hefur verið
getið hófust veiðarnar nokkr-
um sólarhringum síðar. í ár en
í fyrra.
„Eg hef verið aði klípa mig í allan dag, og mér finnst ekki'
að eg sé kominn til Islands. Þegar eg hrökk upp í flugvélinni á
Ieiðitmi, hélt eg alltaf, að eg væri í rekkjuvoðunum heima. Eg
finn áreiðanlega ékki, að eg sé kominn heim, fyrr en eg er
kominn norður í Eyjaf jörð, sem eg yfirgaf fyrir 40 árum."
Þannig komst Rósmundur einn ferðafélaginn komst að
Árnason frá Elfros í Saskat- ' orði.
chewan í Kanada að orði í fyrra' ,,
kvöld, er tíðindamaður Vísis FJ°rum smnum 13.
rabbaði við hann í fagnaðar-j „Forstu vestur með fjolskyldu
hófi því, sem forsætisráðherra'Þlnnl? sPurði tiðmdamaður-
hélt frændum okkar frá Vest-1lnn" ."..,.- ¦¦¦ ¦ „'
urheimi. Og Rósmundur hefur - »Nei> e§ ^5 m- a- samferða
sennilega mælt fyrir munn ' Adam Þorgrrmssym, sem hafði
flestra, sem þarna voru komn-
ir — þeir voru varla búnir að
átta sig á því, að þeir væru
kommr til gamla landsins. En
þó^ vissu þeir það, og það vaf
fögnuður á andlitum þeirra og
eftirvænting, því að þeir eiga
eftir að sjá margt og mikið
næstu vikurnar.
verið kennari minn um vetur-
inn, en foreldrar mínir fóru síð-
ar. Við vorum 13 saman, lögð-
um upp 13 — 1913 — og kom-
iim til Winnipeg réttum mán-
uði síðar, 13. júní Það eru því
fjórum sinnum 13 í ferðasög-
unni minni vestur um haf "
„Og nú stundar þú búskap á
sléttunum miklu?"
„Já, ég á all-stórt land, en
rækta það ekki allt — það er
að segja, ég hvíli akrana. til
skiptis. Það er dálítill runna-
Rósmundur er sextugur að
aldri, og sér þa'ð ekki á hon-
um að öðru leyti en því, að hann
er orðinn gráhærður. En hanri gröður á jörðinni líka."
er kvikur og léttur í lund. enda Við frekari spurningar kem-
mun hann vera mesti æringinn ur í ljós, að „runnarnir" eru 30
í höpnum — strákurinn eins og feta há tré.
Kornrækt —
engar skepnur.
„Er ekki talsverður munur á
búskapnum þar og hér?"
„Jú, vissulega. Arinars stunda
ég einungis kornrækt, og hef
engar skepnur, bý heldur ekki
á jörðinni. Eg fiuttist til Elfros,
þegar koma þurfti börnunum
þremur til mennta. Veturinn er
hvíldartími fyrir kornræktar-
bændur, en annars er maður
ákaflega frjáls við kornrækt-
ina; getur verið latur eða dug-
legur eftir því, hvernig á manni
liggur."
Það þarf eldspýtu.
Rósmtmdur fær'. alltaf blöðin
vestur, svo að hann er vel heima
í stjórnmálum okkar, og honum
finnst meiri kraftur í skömm-
unum hér en Heimskringlu og
Lögbergi vestra.
„Það þarf eldspýtú til að
kveikja'í þeim nú orðið," segir
hann brosandi. „Áður fyrr
þurfti ekki annað en að setja
þau saman í stóna, og þá bloss-
uðu þau upp samstundis. Nú
geta þau legið saman svo vik-
um skiptir, án þess að hitni í
þeim, hvað þá meira."
Balkanbandalag
að kontast á.
Aþena (AP). — Gríski land-
varnamálaráðherrann hefur
skýrt frá því, að samkomulag
hafi náðst á Aþenufundinum
um sameiginlegar varnir.
Fundinn sátu fulltrúar Grikk
lands, Tyrklands og Júgóslavíu,
sem hafa gert með sér vináttu-
og varnarbandalag.
Rætt um hlutlaust
svæði í Kóreu.
Tokyo (AP). — Sambands-
liðsforingjar í Kóreu komu
saman á klst.fund í gær.
Samkvæmt Norður-Kðreu-
f regnum er viðræðuef nið marka
lína sú, sem hlutlausa svæðið
miðast við. Er erfitt að ná sam-
komulagi um tvö atriði, en
skammt að bíða lokasamkomu-
lags, eftir fregnum þessum að
dæma.
HússiiEm senci
skilaboð.
París (AP). — Kunnugt varð
í gærkvöldi, að ríkisstjómir
Bretlands, Bandaríkjanna og
Frakklands hafa gengið frá nýj
um orðsendingum til ráðstjórn-
arinnar rússnesku.
Orðsendingarnar eru sam-
hljóða og er lagt til, að því er
talið er, að ný tilraun verði
gerð til þess að ná samkomu-
lagi um friðarsamninga við
Austurríki.
Fyrir skömmu neituðu Rúss-
ar að taka þátt í fundi vara-
manna forsætisráðherra Fjór-
veldanna á fundi í London um
sama.mál, en lögðu til, að reynt;
væri að ná samkomulagi, eftir
venjulegum diplomatiskum leið
um.