Vísir - 24.06.1953, Blaðsíða 5

Miði'ikudagiim 24. júní 1353
TfSIR
£§ta í S-Kóren á inoFgun.
Þátttaka Kínverja kom í veg fyrir
algeran ósigur N.-Kóreumanna.
Á moigun, 25. júní, eru liðin
þrjú ár síðan Kóreustyrjöldin
hófst. Hér verðúr í stuttu máli
greint frá gangi styrjaldarinnar
fram á þenna dag.
í dögun hins 25. júní 1950
brutust norður-kóreskar her-
sveitir með rússneska skrið-
dreka í fararbroddi suður yfir
38. breiddarbauginn, en hann
skipti löndum Suður- og Norð-
ur-Kóreu.
Truman Bandaríkjaforseti
skipaði strax bandarískum her-
sveitum að hefjast handa til
sem skipulögð höfðu verið við
landamærin, á hersveitir S.Þ.
Liðsmunur var geysimikill, og
fengu hersveitir S.Þ. ekki rönd
við reist, heldur urðu að láta
undan síga. Við borð lá, að
nokkur hluti þeirra lenti í her-
kví og yrði Kínverjum að bráð
á austurströndinni, en þó tókst
að koma þeim út í skip S.Þ. við
Hungnam dagana 9.—24. des-
ember. Á fimm vikum urðu
hersveitir S.Þ. að hörfa um 240
km. suður eftir skaganum.
Seint í desember fórst Walton
varnar landinu, og öryggisráð H. Walker hershöfðingi yfir-
Sameinuðu þjóðanna skoraði á
sambandsríki S.Þ. að hjálpa til
að hrinda árásinni (27. júní).
En imnrásarherirnir héldu á-
fram för sinni suður skagann,
og tóku Seoul, höfuðborg S.-
Kóreu, hinn 28. júní. Fámennar
bandarískar hersveitir voru
brotnar á bak aftur, við Osan
(5. júlí), en varnarstöðin Tae-
jon féll 20. júlí. Eftir sex vikna
bardaga hafði her kommúnista
tekizt að króa hersveitir SÞ.
inni á litlu svæði í suðaustur-
horni skagans við hafnarborg-
ina Pusan.
Sex vikna
varnarbarátía.
Næstu sex vikurnar áttu
sveitir S.Þ. í sífelldu varnar-
stríði við kommúnista, sem
reyndu að rjúfa varnarlínuna
við Pusan og hrekja þær í sjó-
inn. Meðan þessu fór fram, tóku
nýjar hersveitir S.Þ. að koma
á vettvang, en samtímis var
unnið að því að flytja fluglið
til Japan og koma þar upp öfl-
ugum bækistöðvum. Síðan hófst
sókn af hálfu S.Þ. Settar voru
hersveitir á land af herskipum
að baki víglínu kommúnista
við Inchon (15. sept.), og sóttu
þær inn í landið til Seoul. Sam-
tímis hóf 8. herinn sókn frá
Pusan norður skagann.
Nú létu kommúnistar undan
síga. Landgöngusveitir frá
Inchon tóku Seoul 26. sept., og
náðu brátt sambandi við her-
inn, sem kom að sunnan frá
Pusan. Suður-Kóreu-hersveitir
fóru yfir 38. bauginn 2. októ-
ber, héldu síðan áfram sókn-
inni norður austurströndina og
tóku hafnarbæina Wonsan
Hamhung og Hungnam. Alls-
herjarþing Sameinuðu þjóð-
anna féllst á, að Bandaríkjaher
skyldi einnig fara yfir 38. baug-
inn, og tók hann Pyongyang,
höfuðborg N.-Kói'eu 19. októ-
ber. Mánuði síðar voru her-
sveitir S.Þ. skammt frá landa-
mærum Mansjúríu, og Mac
Arthur, yfirmaður hérs SÞ., gaí
fyrirskipun um loltaárásina.
Menn bjuggust við, að styrj-
öldinni lyki fyrir.jól. •
Kínverjar koma
til sögunnar.
Á þessu stgi málsins virtist
ósigur N.-Kóreumánna óum-
fiýjanlegur, en nú gerbreyttist
styrjöldin í einu vetfangi, er hið
konnnúnistíska Kína skarst í
leikinn. Hinn 26. nóvétmier
réðust 30 kínversk herfylki,
maður 8. hersins í bifreiðarslysi
skammt frá víglínuimi, en við
tók Ridgway hershöfðingi.
Seoul tekin
í 3. og 4. sinn.
Kínverjar létu um stund
staðar numið við 38. bauginn,
en héldu síðan áfram sókninni
suður eftir, rufu víglínu S.-
Kóreuhers við Yonchon (1.
janúar 1951) og tóku Seoul 4.
janúar. Þing S.Þ. samþykkti að
bera fram friðartilboð, en Kín-
verjar höfnuðu því. Loks tókst
herjum S.Þ. að mynda varnar-
línu við Wonju, nokkru fyrir
sunnan 38. bauginn.
Þessi sókn Kínverjar hafði
kostað geysilegar mannfórnir.
Um miðjan ferbrúar hófu her-
ir S.Þ. gagnsókn, samtímis því
að flugher þeirra olli feikna
spjöllum á samgöngumiðstöðv-
um, birgðaskemmum og öðru,
sem Kínverjum mátti að gagni
koma. Seoul gekk úr greipum
kommúnista á nýjan leik hinn
18. marz, og í lok þess mánaðar
höfðu Kínverjar og N.-Kóreu-
menn aftur verið hraktir norð-
ur fyrir 38. bauginn. Enn var
sókninni haldið áfram, en þegar
hér var komið, var MacArthur
vikið frá herstjórn, vegna á-
greinings við Truman forseta.
Ridgway tók við yfirherstjórn-
inni og hélt uppi sókn allt til
aðalbirgðastöðva kommúnista.
Rússar sjá
sitt óvænna.
Síðan hófu Klnverjar og N,-
Kói'eumenn enn -sókn (22. ]
apríl) en S.Þ. gagnsókn (24.
maí), en brátt var sýnt, að til
samningaumleitana myndi
draga. Hinn 23. júní 1951 stungu
Rússar upp á, að leitað yrði
samninga. Fulltrúar kommún-
ista og S.Þ. komu saman í fyrsta
sinn hinn 10. júlí, og þá hófust
viðræður þær, sem staðið hafa
í tvö ár, en jafnframt var bar-
izt hingað og þangað á víglín-
unni, þótt ekki kæmi til stór-
sóknar. Loks voru hafnar um-
ræður um fangaskipti hinn 22.
apríl 1952, sem lauk 8. þ. m.,
er samkomulag virtist hafa
náðzt um þau mál í aðalatrið-
um. Var þá svo ráð fyrir gert,
að núverandi víglína skyldi
vera markalína milli aðila, en
þeir skyldu hörfa tæpa tvo km.
aftur á bak og mynda þannig
hlutlaust belti. Þrem mánuðum
eftir undirritun vopnahlés-
samninga áttu aðilar enn að
koma saman til þess að reyna
að jafna vandamálin, sem óleyst
væru.
Síðan hefur það gerzt, að
mikill fjöldi norður-kóreskra
fanga, sem vilja ekki hverfa
heim, hafa sloppið úr haldi,
samkvæmt boði Syngmans
Rhee, forseta Suður-Kóreu, og
er enn ekki vitað, hver áhrif
það muni hafa á vopnahlés-
sammnga.
margar
og merkar éiyktamr.
Hún stóð dagana 19.-21. þ.m.
Prestastefnan 1953 stóð í fjárlögum nokkurt fé l.il
dagana 19.—21. þ.m. og hófst frjálsrar kirkjulegrar — og-
mcð guðsþjónustu í Dómkirkj- kristilegrar starfsemi í landinu.
— Skorar prestastefna á stjórn-
málaflokka þá, sem heitið hafa-
kirkjunni stuðningi á flokks-
þingum sínum og telja mikil-
vægt að áhrif kirkju og kristni
fái að njóta sín sem best í.
þjóðlífinu, og sjá svo um, að-
á næsta Alþingi verði breyting
á þessu og hæfileg upphæð
Námskeiii íþrotta- og
söngkennara lokið.
Dagana 1. til 13. júní fór
fram í Reykjavík á vegum
íþróttakennaraskóla íslands og
Söngkennarafélags íslands
námskeið fyrir söngkennara og
íþróttakennara.
Kennslugreinar voru: Með-
ferð einfaldra hljóðfæra við
söngkennslu og íþróttakennslu.
Hljómlist og hreyfing. Smá-
dansar. Notkun einfaldra tækja
við hreyfinga-kennslu undir
hljóðfalli.
Kennarar námskeiðsins voru
Liselotte Pister og Gertrud
Biinner frá tónlistarskólanum
í Stuttgart (Hochschule fur
Musik). Þátttakendur voru all-
an tímann 33, en alls komu á
námskeiðið 42 kennarar.
unm.
Rædd voru kirkjubyggingar-
mál, og umræður urðu um
prestssetrin, en auk þess voru
gerðar margar samþykktir.
Framsögu í kirkjubyggingar-
málum höfðu-sr. Sigurður Ein-
arsson og sr. Jakoh Jónsson.
Bentu þeir einkum á, hve miklu
það varðaði trú og menningu |
þjóðarinnar að tekið væri með
dugnaði á þeim málum, og að.
ríkisvaldið mundi hlaupa uncl-
ir bagga og létta af fremsta
megni framkvæmdir, ef þa.ð
fengi sterkan stuðning prest-
anna og safnaðanna. |
Framsögu um prestsetrin
höfðu sr. Þorgrímur V. Sigurðs-
son og sr. Sveinn Víkingur.
Urðu allmiklar umræður um
málið og stóðu lengi dags.
Töldu prestar það mjög mis-
farið, að jörðum prestssetra
skyldi skift upp, án þess að
leitað væi’i til fulltrúa kirkj-
unnar, eins og margar af þeim\
samþykktum sem gerðar voru, i
bera með sér. |
Skulu hér nefndar nokkrar af,
helztu samþykktum presta-
stefnunnar:
„Prestastefna íslands 1953
lýsir ánægju sinni yfir frum-|hluta af prestssetursjörðum, eða
varpi því um kirkjubygginga-1breyta löSunum ÞanniS> að
sjóð, sem lagt var fram á síð skifting nýbýlis úr prestssetri sé
asta þingi að tilhlutan biskups. því aðeins heimil- að £yrir
Telur hún, að með því sér stórt a> meðmæli nýbýlastjórnar b)
skref stigið í rétta átt, og að það hlutaðeigandi prests, sóknai -
veitt í samráði við biskup
.andsins og samkvæmt tillög-
um hans í áðurnefndu skyni‘:.
Þá ályktaði prestastefnan að
kjósa tvo menn úr sínum hópi,
til þess að ferðast um landið,
til að örfa til átaka í kirkju-
byggingarmálum með funduirt
og samkomum, og skorar á
kirkjuráð að veita fjárhagsleg-
an stuðning, svo að hinum
kjörnu erindrekum reynist
kleift að sinna beiðnum í þessa.
átt, án tilfinnanlegra persónu-
legra útgjalda. Þá gerði stefn-
an samþykkt varðandi lög þau
sem sett hafa verið um prests-
setrin:
„Prestastefna íslands beinir
eindregnum óskum til Alþingis
um, að það nemi úr gildi lög
um heimild fyrir kirkjumála-
ráoherra tii þess að taka leigu-
námi og byggja á erfðaleigu
sé hin fyllsta réttlætiskrafa, að
nefndar og prófasts c) sam-
söfnuðum sé veitt aðstoð af, h>’kki skipulagsnefndar prest-
hálfu þess opinbera til kirkju- j setra d) samþykki biskups.
bygginga í sóknum landsins ;og' elui. I31 estastefna áðurnefnd
endurbóta eldri kirkna. — Álít- (heimiidaiög gagnstæð vilja
ur prestastefnan því, að árlegt allrar prestastéttarinnar og
framlag til Kirkjubygginga- meginÞ°rra þióðarmnfr>
sjóðs verði tvöfaldað frá því
sem ráð er fyrir gert í frum-
varpinu og verði eigi minna
en ein milljón á ári. Skorar
prestastefnan á næsta Alþingi
að samþykkja frumvarpið með
þeim breytingum“.
Einnig lýsir prestastefna yfir
því, „að hún telur, að eigi
verði lengur við unað, að hið
opinbera leggi eigi kirkjunni
J)LnaLadanLi ^dáiandó L.f'.
I^ækjargötii 2, Keykjavík
verður opnaður fimmtudaginn 25. juÉii.
sifbí
Bankinn verður opiun kl. 10—13,30 og 16,36—18,15 alla
virka daga nema á laugardögum aðeins kl. 16—13,30.
lítur á þau sem réttarbrot og
freklega móðgun í garð kirkj-
unnar.“ Einnig var samþykkt
að beina þeim spurningum til
allra stjórnmálaflokkanna,
hvort þeir séu því fylgjandi,“ a'ð;
felld verði úr gildi á næsta
Alþingi nýsett lög um leigu-
nám prestssetra, eða þeim
breytt þannig, að skifting ný-
býlis úr prestssetri, sé því að-
eins heimil, að fyrir liggi áð-
urnefnd meðmæli og sam-
þykkt.“ Sömuleiðis var sam—
þykkt að beina þeirri spurn-
ingu til stjórnmálaflokkanna,
hvort þeir mundu samþykkja
milljón króna fjárveitingu til
kirkjubygginga.
Þá lítur prestastefna svo á,
,,að í þeim prestaköllum, þar
sem svo hagar til, að prestssetur
á ábýlisjörð hefur verið lagt
niður og flutt á annan stað,
beri ríkisstjórn sérstök skylda
11 til að byggja hið bráðasta nýtt
prestseturshús."
Ýmsar fleiri samþykktir
gerði prestastefnan, en þeirra
verður ekki getið nánar hér að
sinni.
Bankinn tekur á móti inniögum í sparisjóS og hlaupareikning
með sömu kjörum og aðrir bankar.
mtbl coHí; , :IÖ'lt: 'í6Í:p:> : : ói mt.oú.>!«.: ■•• BailkaráðÍð. \0 ■ ::X
MARGT ASAMA STA£>
LAUCAVEC 10 - SIMl 3S6T(