Vísir - 02.07.1953, Blaðsíða 4

%,
VfSIR
■1 1..! DAGBLAÐ
j.~. . I
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Aígreiðsla: Ingólfsstræti 3. Símar 1660 (fimm linur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Viðhorfin í heimsmálununi.
Friðarsókn Rússa er nú orðin nokkurra mánaða gömul, og
hefur ekki enn borið meiri árangur en þær, sem á undan
hafa gengið — það er að segja, enginn hefur tekið sérstakt
mark á því, sem þeir hafa haft að segja eða hafa gert, til þess
að koma langþreyttum heimi til þess að trúa því, að þeir séu
linir einu sönnu friðarpostular. í rauninni virðist svo sem
nokkurt hlé hafi orðið á sókn þeirra, og má ef til vill álykta
sem svo, að þeir geri það, meðan beðið er eftir úrslitum í
þeím málum, sem nú eru efst á baugi í Kóreu. Þar hefur ekki
enn verið gert neitt samkomulag, sem hefur í för með sér
vopnahlé, þótt eining hafi orðið um ýmis atriði, er hafa reynzt
þröskuldur um langt skeið áður. I
Eitt atriði hlýtur þó að vekja nokkra athygli. Sendiherrar
Rússa hjá helztu lýðræðisríkjunum — Bandarikjunum, Bret-
landi og Frakklandi — hafa skyndilega verið kallaðir heim,'
allir samtímis. Getur varla verið, að þetta sé gert vegna fundar
þess, sem ætlað er að hefjist í Washington eftir rúma viku, þar
sem utanríkisráðherrar ofangreindra þriggja ríkja koma saman,
til þess að ræða ýmb þeirra mála, sem efst eru á baugi um
þessai' mundir. Rúo. a, taka ekki viðbragð vegna þessa fundar, j
því að engin ástæða getur verið til þess, úr því að ekki þótti'
rétt að gera það á sínum tíma, þegar það var gert heyrin kunn- j
ugt, að forvígismenn Bandaríkjanna, Breta og Frakka mundu
koma saman á Bermudaeyjum, sem nú hefur að vísu verið
frestað.
Um það þarf engum blöðum að fletta, að það er ekki alveg
að ástæðulausu, sem Rússar kalla nú heim fulltrúa sína meðal
þeirra þjóða, sem þeim hafa verið þyngstar 1 skauti vegna.
Erfiðara getur verið að koma auga á tilefnið, en auðvelt að sjá,
að tilgangurinn getur ekki verið annar en að leggja á ráðin um
það, hvað gera beri í hinu kalda stríði, til þess að ekki verði
lát á sókninni á því sviði. Því að menn taki eftir því, að enda
þótt Rússar sjálfir láti líklega að ýmsu leyti, er það ekki nema
önnur hlið málanna. Hin kemur fram í athöfnum þeirra
flokka, sem þeir hafa víða um lönd og eru fimmtu herdeildir
þeirra, hver á sínum stað.
Þótt við íslendingar séum sagðir úti á hjara veraldar, og
erum það að sumu leyti, á það ekki við, að því er snertir það,
sem að okkur snýr hjá Rússum. Hér her&a þeir sitt kalda stríð,
þegar þeir draga úr því — að nokkru leyti — arinars staðar.
Hér ausa þeir fé í fylgismenn sína, svo að þeir geti aukið áróður
sinn um helming gegn Bandaríkjunum og þeim, sem þeir kalla
leiguþý þeirra, meðan þeir þykjast vilja vera vinir þeirra og
annarra á aðalvettvangi heimsmálanna.
Enginn þarf að ætla, að einhver höfuðbreyting hafi orðið á
utanríkisstefnu eða markmiðum Rússa, þótt annar maður sitji
nú þar í valdastóli en síðasta aldafjórðunginn. Munurinn er
aðeins sá, að eins og nokkur munur hlýtur alltaf að vera á
tveim mönnum, þótt þeir hafi sömu skoðanir, eins hlýtur allt
af að vera nokkur munur á því, hvaða leiðir þeir telji heppi-
legastar til að ná settu marki. _ ; _ g, Jgg
Öfi kurl komin til grafar?
J
■jVTánari fregnir hafa borizt af atburðum þeim, sem gerðust í
’ -Áustur-Þýzkalandi fyrir rúmlega hálfum mánuði, þegar
alþýða manna þar gerði tilraun til þess að varpa af sér ánauðar- 1
oki Rússa og kommúnista, sem stjórna landinu með stuðnihgi
þeirra. Bera þessar fregnir með sér, að atburðirnir hafa verið
margfalt ægilegri, en nokkurn gat grunað, því að svo hart ’
hafa Rússar tekið á öllum, sem þeír hafa grunað um einhverja '
þátttöku í þeim. - • I
En tala hinna föllnu og handteknu géfur: éinriig annað til
kynna. Hún sýnir eins ljóslega og á verður kos'ið, áð það er ékki
aðeins lítið brot þeirra, sem búsettir eru í Austur-Þýzkalandi,
sem búnir eru að. fá alveg nóg af ógnarstjórninni rauðu. Þeir
skipta tugum þúsunda, sem eru fúsir til að leggja eitthvað í
sölurnar, jafnvel fjör og frelsi, ef það mætti verða til þess, að
létt yrði þeirra svartnættiskúgun, sem þar ríkir. Tugir þúsunda
í fjölmörgum borgum sitja nú í fangabúðum Rússa og kommún-
ista, af því að þeir undu ekki okinu. Vitanlega eru enn fleiri
þúsundir, sem hafa haft samúð með uppreistarmönnunum, en
ekki tekið þátt í athöfnum þeirra, svo að sáðkorn frelsisins
hefur ekki verið upprætt með handtökum og aftökum.
Það er allsenidis óvíst, að öll.kurl sé komin til graíar í máli
þessu, og áreiHárilegt er, að'kómmúnistar eru ekki búnir að
bíta úr nálinni í þessu eíni. j
Ólafur koniongsefui Norð-
manna 50 ára í dag.
Ólafur konungsefni Norð-
manna, á fimmtugsafmæli í dag,
og norska þjóðin tekur vafa-
laust innilegan þátt á hátíða-
höldunum sem verða af þessu
tilefni, en hann nýtur almennra
vinsælda meðal þjóðar sinnar.
Ólafur konungsefni var hálfs
þriðja árs, er hann kom til
Noregs í fyrsta sinn með for-
eldrum sínum, Karli Danaprins,
sem .þá hafði verið kjörinn
I konungur Noregs árið 1906, og
Maud prinsessu, dóttur Ját-
varðar 7. Bretakonungs.
Ólafur konungsefni hefur
hlotið uppeldi og menntun sem
aðrir norskir drengir, gekk á
venjulegan menntaskóla með
jafnöldrum sínum, lauk stúd-
entsprófi 1921, liðsforingjaprófi
1924, og hefur alla tíð verið í
nánum tenglsum við þjóð sína, |
meira en títt er um konung-
borna menn. Árið 1929 kvænt-
ist hann Mörthu prinsessu,
dóttur Karls Svíaprins, og eiga
þau þrjú börn, Harald erfða-
prins, Ragnhild, sem nýlega
giftist Lorentzen útgerðarmanni
og Ástríði.
Ólafur konungsefni hvarf úr
landi sumarið' 1940, ásamt kon-
ungi og ríkisstjórn, er sýnt
þótti, að ekki myndi unnt að j
verjast ofurefli Þjóðverja í I
Noregi. Héldu þeir til Englands,
en síðan var Ólafur, ásamt
Hákoni konungi, einingartákn
þjóðar sinnar í frelsisbarátt-
unni, og staðfestist enn betur
vinátta þjóðarinnar og holl-
usta við konungsfjölskylduna
norsku á þessum þungbæru
árum. í júlí 1944 gerðist Ólafur
konungsefni yfirmaður alls
herafla Noregs og þótti sýna
frábæra hæfileika í starfi sínu.
Alla tíð hefur hann verið al-
hliða íþróttamaður, meðal
annars keppt í skíðastökki í
Holmenkollen við góðan orð-
stír, unnið sigur í kappsigling-
um á Ólympíuleikum, og hlut-
gengur þykir hann í fleiri
íþróttagreinum.
Ólafur konungsefni hefur
miklax mætur á íslendingum,
og hingað kom hann sem for-
maður norsku sendinefndarinn-
ar á Snorrahátíðinni í Reyk-
hoHi árið 1943.
íslendingar senda Ólafi kon-
•ngsefni hugheilar kveðjur á
þessum merku tímamótum í
ævi hans.
Morð i Tunis.
París (AP). — Asadin Bey,
soldánsefni Túnismanna, Iézt í
gær a£ völdum skotsára, er
hann fékk í gærmorgun.
Tilræðismaður hans var hand-
tekinn og hefur hann verið á-
kærður fyrir morð. — Asadin
Bey va mikill Frakkavinur.
\Matyt er sktítiáj
Eiginmannaverkfallinu í
Birmingham er lokið.
IVIennimir gerðu „kjarasamning44 við konurnar
Óvenjulegasta verkfall, sem
um getur, er fyrir skemmstu
leitt íil lykta í Birmingham í
Englandi.
Verkfall þetta höfðu fjöl-
margir eiginmenn gert gagn-
vart sínum „betra helming", og
hófst það með því, að 53ja ára
gamall eimreiðarstjóri, Jim
Caldwell að nafni, komst að
þeirri niðurstöðu, að kona hans
neyddi hann til þess að þvo
alltof mikið af matarílátum,. bg.
yfirleitt lóti hún hann vi.nna
alltof mikinn hluta. húsverk-
anna.
Hanri ræddi málið við ýmsa
eiginmenn í borgjnni, er eins
var ástatt fyrir, og endirinn varð
sá, að þeir samþykktu að hætta
öllum heimilisstörfum og neita
að auki að afhenda eiginkonum
sínum laun sín.
Þessu tóku konurnar vitan-
komst á annan endann í borg-
inni. Var loks sett sáttanefnd
í málið, og skömmu eftir miðj-
an síðasta mánuð var gert sam-
komulag, þar sem m. a. voru
þessi atriði:
1) Karlmennirnir þyrfa
ekki að slá grasblettinn, þeg-
ar mjög heitt er í veðri.
2) Mennirnir mega fara
á veiðar, þegar þá langar til.
Konurnar mega fara með,
ef þær hafa hljótt um sig.
3) Konurnar fá laun
bændá sinna afhent eiris og
áður, en eru á móti skuld-
bundnar til að gefa mönnun-
um morgunverð, svo og nátt-
verð, þegar þeir koma seint
heim.
4) Konurnar eiga að hjálpa
körlunum við þvott á mat-
arílátum!
Þeir hérlendra eigimnanna, er
lega hvorki þegjandi né með telja sig órétti beitta á sviði
þakklæti, og. svöruðu með því heimilisstarfa, ættu að taka
að neita að ;geía körlum sínurn. upp samninga á grundyelh. ,-pfr
morgunvexð. Breiddist „verk- ángreinds' samkóhníúlógsó:’
fallið“ óðfluga út, svo að alltj
FimmWdagirjxi 2. júií 1953.
„Mýramaður“ skrifar eftirCar-
aridi: „Ivosningarnar eru nú úm
garð gengnar, dottið á logn, og
því gott næði til ýmislegra hug-
leiðinga fyrir alla þá, sem hafa
meira en stundaráhuga fyrir þjóð
málum, fyllast áhugá fyrir kosn-
ingar og svo ekki söguna meir,
fyrr en liður að næsta bardaga.
Hinn rétti vettvangur.
Það er margt, sém manni finnst
þess verl að vekja athygli á, er
maður Hefur reynt að gera sér
grein fyrir eins og öðru, að lokn-
um kösningum. Efst á baugi verð
ur það, að enn sannar reýnslan
að það er skökk leið, sem óá-
nægðir flokksmenn fara, er þeir
rjúka til og stofna nýjan tlokk.
Hin rétta leið er, að bera !Vam
sína gagnrýni innan flokks og
berjast fyrir sínum málstað. og
sætta sig við sigur eða ósig'ir á
þeim vettvangi.Hafi hinn óánægði
eða hinir óánæg'ðu rétt mál að
flytja og þarft, munu þeir sígur
vinna innan l'Iokks, þótt það kosti
baráttu — en jafnvel þótt kiofn-
ingsmerin einhvers flokks komi að
1—2 mönnum, verður að þvi
skammgóður vermir, þvi að smá-
flokkarnir hafa ekki bolmagn til
þess að koma neinu fram, er á
þing er koniið — nema með
hrossakaupum.
Flokkamergð til bölvunar.
Það eru einmitt hrossakaupin,
sem ber að varast, og ef menn
: liefðu enn betur svarað kalli for-
ystumanna Sjálfstæðisflokksins
um að veita honum meirihlutaað-
stöðu á þingi, hefði ailt siíkt ver-
ið úr sögunni. Sannleikurinn er
sá, að flokkamergð er hvarvctria
til bölvunar, að affarasælast, að
flokkarnir séu fáir og sterkir,
Hitt er svo annað mál, að hjá
hvaða þjóð sem er, getur stofniin
nýs flokks verið réttmæt, en hún
verður að vera knúin fram ;u ein-
hverri þjóðarnauðsyn. Sliku er
ekki til að dreifa hér.
Reykur — bóla_____
Þó liefur slysast svo til, að hér
hefrir nýr flokkur komið að ein-
um kjördæmakjörnum manrii, og
fær einn uppbótarþingmann. íæið
togar þess flokks munu lita á
hann sem eins konar „frelsisher‘%
en líkléga mun sannast um frels-
isroða jjessa flokks, sem kveðið
var:
„Mikli frelsis roðinn rauði —
reykur — bóla — vindaský".
Náið er nef augum og scgir
Þjóðviljinn, að þessi flokkur hafi
náð tveimur þingsætum af komm-
únistum. En sanngirni heimtar,
að játað sé, að lítill hópur auð-
trúa sálna úr öðrum flokkum
hafi glepjast látið og veitt þess-
um flokki lið á kjördegi.
Öryggi fyrir framtíðina.
Ekki er ástæða til að sýta yfir
missi slíks fólks, en hitt er al-
varlegra mál, er fjölmennur hóp-
ur manna rýfur fylkingu að naiið-
synjalausu. En ánægjulegt er til
þess að vita og öryggi fyrir fram-
tiðina, að Sjálfstæðisflokkurinn
vinnur glæ.sileguslu sigra sina,
þegar reynt e.r að jafna virki hans
við jörðu, bæði með árásum að
innan og utari*.
Gáta dagsins.
Nr. 457:
Á sumardegi sézt eg oft,
seggja vafinn mundum,
eg er hafinn hátt á loft,
en hleyp í jörðu stundum.
t Svar við gátu nr.,456:
JIIeHhytla, ■ <