Vísir - 07.07.1953, Blaðsíða 4
'3
VÍSIB
Þriöjuöagmn 7. júlí 1953
¥ÍSXK
iiij7 OAGBLAÐ
, ( Ritstjóri: Herstemn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Klristján Jónsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Simar 1660 (fimm iinur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
I
Bretar leggja áherzlu á
gæði flotans — ekki stærð.
En Sviar eiga eitt íuSlkom-
asta herskip heimsins.
Eru þeir hinir réttu?
í" síðasta töiublaði Frjálsrar þjóðar er rætt um „næstu bæjar-
stjórn Reykjavíkur“, og er ekki valið neitt smáletur á
greinina þá, því að hún er prentuð á stærsta meginmálsletri,
sem blaðið hefur yfir að ráða. Fjallar grein þessi um það, að
nauðsynlegt sé að breyta til í stjórn bæjarins, vinna meiri hluta
bæjarstjórnarinnar úr höndum Sjálfstæðisflokksins, og senni-
lega að fá hann í hendur einhverju bandalagi, sem nyti m.a.
íorustu þeirra, sem mest róa undir í fylkingum Þjóðvarnar-
manna, en eiga auk þess nokkuð undir sér í öðrum flokkum.
Það liggur í augum uppi, að það eru tvær ástæður, sem
liggja því til grundvallar, að skrif þetta birtist í blaðinu.
í fyrsta lagi virðast aðstandendur Frjálsrar þjóðar hafa fyllst
yfirlæti vegna þess, að þeim tókst að koma tveim mönnum á
þing, en í öðru lagi — og ef til vill er sú ástæðan veigameiri —
er það fyrst og fremst fjandskapur gegn Reykjavík, sem undir
þessu býr. En fjandskapinn á vitanlega að fela undir því yfir-
skini, að nauðsynlegt sé að bærinn komist undir betri stjórn,
og til þess að svo megi verða, eru Þjóðvarnarmenn reiðubúnir
til að gera bandalag við hvern sem er, ef slík samtök gætu náð
hinu setta marki.
Samtök þau, sem Frjáls þjóð er að auglýsa eftir, eiga vitan-
lega ekki að vera pólitísk, þar eiga borgararnir sjálfir að vera
í hásæti og stjórna öllu. Virðist því eiga að stofna einhvern
nýjan flokk, sem væri álíka þjóðlegur gagnvart Reykjavík og
Þjóðvarnarflokkurinn er gagnvart landinu öllu. Verður vissu-
lega fróðlegt að sjá, hvað upp af þessu frækorni kann að spretta,!
og hve ópólitískir þeir menn munu verða, sem hægt mundi
að hóa saman í þessum tilgangi. Sennilega yrðu þeir álika
ópólitískir og þeir, sem stofnað hafa Þjóðvarnarflokkinn.
Sá flokkur er sambland manna úr þrem flokkum aðallega.
Þeir eru fyrrverandi(?) kommúnistar, alþýðuflokksmenn og
framsóknarmenn, það er að segja úr þeim þrem flokkum, sem
hafa aldrei haft á hendi stjórn Reykjavíkur, enda þótt þeir
hafi stjórnáð ýmsum bæjum úti á landi, ýmist einir eða í sam-
vinnu sín á milli. Árangurinn af stjórn þeirra í ýmsum bæjum
hefur verið sá, að þar hafa örðugleikarnir og vandræðin verið
að heita má óviðráðanleg og stöðvun orðið á mörgum sviðum,
þegar framfarir hafa orðið jafnt og þétt örari hér í bæ. Afskipti
þessarra sömu flokka af stjórn Reykjavíkurbæjar hafa á hinn
bóginn verið þau, að meðan þeir hafa talað og skrifað mikið
um óstjórn og sukk hér, hafa þeir verið ötulir við að heimta
að meira væri tekið af borgurunum en gert hefur verið, og
hefur það ekki borið vott um það, að þar væri um „ábyrga
stjórnarandstöðu“ að ræða.
Sjálfstæðisflókkurinn þarf í rauninni ekki að óttast stofnun
samtaka af því tagi, sem Frjáls þjóð auglýsir nú eftir. Bæjar-
búar munu sjá, að ekki er til slíkra samtaka stofnað vegna
þeirra, eða til þess að auka hagsæld bæjarfélagsins og ein-
staklinga, heldur einungis til þess að ná völdum og fá tækifæri
til að ráska með fjármuni bæjar og borgara. Þeir mundu svara
hverri slikri tilraun með því að fylkja sér fastar um Sjálf-
stæðisflokkinn, og því gætu þau í rauninni aðeins orðið honum
til góðs. Og það mundi sýna óvinum Reykjavíkur enn einu
sinni, að þeir teljast ekki hinir réttu til að stjórna bænum.
ar. Þeir vilja áfram eiga bezta
og öflugasta flotann, þótt þeir
geti ekki tekið þátt í kapp-
hlaupinu um herskipafjölda. j
Times birtir upplýsingar, sem I
athyglisverðar eru. Þegar flota-
æfingarnar, sem „Mainbrace"
nefndust, áttu sér stað, var
38.000 smál. brezka flugvéla-
skipið „Eagle“ á Norður-1
Atlantshafi ásamt hinu mikla'
bandaríska flugvélaskipi „Mid-
Flotasýningin mikla við
Spithead hjá Portsmouth, sem
efnt var til sem þáttar í krýn-
ingarhátíðinni, hefur vakið
miklar umræður um brezka
herskipaflotann, styrkleika
hans nú, og hvers hann mvndi
megnugur, ef til styrjaldar
kæmi, þar scm hann er nú ekki
Iengur mesti floti heims.
Meðal annars hefur í auka-
blaði Times verið rætt um
flotamálin frá öllum hliðum.
Hér kemur m. a. til greina,
hvort brezki flotinn geti verið
raunveru.lega öflugri en stærri
flotar, vegna þess að reynsla
Breta í sjóhernaði og herskipa-
smíði sé slík, að aðrar þjóðir
komist þar ekki til jafns við,
þótt þær eigi fleiri herskip en
Bretar.
í síðari heimsstyrjöldinni urðu
Bandaríkin mesta sjóveldi
heims. í flotahöfnum sínum við
og í grennd við Ermarsund hafa
Bretar 200 skip, og er það að
eins helmingur þess flota, sem
er í notkun. Auk þess á Bret-
land mikinn flota, sem ekki er í
notkun, en gripið yrði til, ef
styrjöld brytist út. í þeim flota
eru m. a. 4 stór orustuskip og Vakti hina mestu athygli flota
sérfræðinga, og þegar beiti
Þegar ÉG fékk þamt
stdRA..
Eitt sinn vildi það til, að þn’r
kunnir veiðimenn voru að veiða
í sama hylnum. Allt í einu seg-
ir einn þeirra:
„Hann er á hjá mér, drengir!“
„Og mér líka!“ segir annar
um leið.
Gengur nú svo um stund að
enginn segir orð. Sá sem ekki
fékk neitt á dró inn sína línu
og horfði á hina þreyta. Eftir
nokkra stund hafði hann orð á
því, að sér þætti það skrítið
hvað fiskarnir fylgdust að hjá
hinum, því að línur þeirra væru
alltaf saman.
Þá segir annar þeirra strax:
„Já, minn er svo stór, að það
er hann sem ræður ferðinni.
Hitt er smálax, sem eltir hann.“
„Það er nú víst spurning,
hvor eltir hvorn,“
hinn. „Því þetta
svarar þá
er einhver
,þyngsti fiskur, sem eg hef sett
way“. Flugvélaskipin fengu
hx-akviðri mikil, svo að þau áttu‘, , ... . , „ ,
, „ . 11. Það mætti segja mer að hann
erfitt með að athafna sig. —> - -- ..
„Eagle“ gat haldið hraða sín-
um, 25 sjómílum á vöku, gegn
vindi, en „Midway“, sem ætlað
er til hernaðaraðgerða á lygn-
ari slóðum gat ekki haldið nema
8 sjómílna hraða.
Sverdlov fullkomið.
Erlendu herskipin, sem tóku
þátt í flotasýningunni, vöktu
hina mestu athygli, meðal
þeirra rússneska beitiskipið
Sverdlov. Koma þess sannfærði
væri jdir 20.‘
Loks kom þar, að „ferlíkin“
fóru að þreytast, en þótt línur
beggja kæmu allar í land, var
fiskurinn ekki nema einn! Hann
hafði tekið beituna hjá báðum,
magagleypt annan öngulinn, en
hinn krækst framarlega í skolt-
inn.
Hvað hann var þungur?
Hann var 4 pund!!
Enskur lávarður var á lax-
veiðum í Laxá í Þingeyjarsýslu.
önnur herskip af ýmsum gerð-
um allt niður í varðbáta. 1 skipið varpað akker hjálpar-
Verið er að framkvæma mikla laust nákvæmlega á þem stað
herskipasmíðaáætlun, Er m. a. sem því var ætlað, á miklu
verið að smíða 8 flugvélaskip, skemmri tíma en Bretar ætluðu
3 beitiskip, auk herskipa í sínum eigin skipum, stóð marg-
svonefndum Daring-flokki, en ur brezkur flotasérfræðingur
þau eru, að stærð, milli beiti- sem steini lostinn, segir banda-
skipa og tundurspilla, og sér- rís]ja vikuritið Time. Sverdlov
staklega útbúin til þess að berj- ! er næstum 15.000 smálestir og
ast við kafbáta. Ennfremur er kunnugt er, að Rússar eru að
menn um, að varlegast væri að.yeður Var bjart og laxinn ó-
treysta ekki á það, að Rússar j lystugur f sólskininu. Hugði
stæðu öðrum þjóðum að baki, í (lávarðurinn því hyggilegast að
herskipasmíði, því að skipið (iata efrr svægi árinnar eiga sig
og reyna heldur við sjóbirting
í ósnum fyrir neðan Æðarfossa.
Hann setti á rauðgulan spón og
verið að smíða 13 snekkjur og
mikinn fjölda hraðbáta til
smíða mörg beitiskip af þessari
gerð, og er því sýnt, að þeir
gæzlu og varnar við strendur beita ef ttl vin ekki kafbátum
landsins. einvörðungu á höfunum, ef til
styrjaldar kemur. Ekki er þó
herskipið talið standa framar
Norrsn samvinna.
T Tm þessar mundir er hér haldinn aðalfundur Norræna blaða-
^ mannasambandsins — í fyrsta sinn hér á landi. Eru því
hér staddir menn úr þeirri stétt, er einna mest áhrif hafa á
almenningsálitið á hinum Norðurlöndunum, að vísu aðeins fáir
af miklum fjölda, en þó sennilega þeir, sem njóta einna mests
álits og trausts stéttarbræðra sinna, þar sem þeir hafa verið
kosnir af þeim í trúnaðarstöður samtakanna, Eru slíkir menn
ævinlega aufúsugestir hér á landi.
Við munum að sjálfsögðu leitast við að gera þeim dvölina
að öllu leyti sem ánægjulegasta, en við eigum einnig að nota
tækifærið, til þess að vekja áhuga þeirra fyrir ýmsum málum
okkar, sem okkur er nauðsyn að kynna sem bezt meðal frænd-
þjóða okkar. Þótt blaðamenn þessir hafi kastað af. sér eríi dags-
ins um hríð, og sé hér í orlofi, er blaðama^urjrjn p^lltaf^y^kandi,
ef hann er starfi sínu vaxinn, og hann veitir þvi. athygjj,, sem
umhverfis hann gerist, og eftirtektarvert er. Það er því ails
ekki úr vegi að við notum þetta tækifæri, til þess að fræða þá
um mál pkkar á sem brejðustum grundvelli, og þeir munu
árejðanl'ega einpi|fkunna því ,yj»l. Það er þáttur í norrænni sam-
vinnu. ’ ' J ■
Gæðin eru fyrir öllu.
í sjóliðinu eru sem stendur
151.000 menn, og að auki eru
73.000 fullþjálfaðir varaliðs-
menn. Ef styrjöld skellur á er
hægt að kveðja
menn í sjóherinn.
Bretar verða nú að láta sér
nægja að vera annað mesta sjó-
veldið, miðað við herskipa-
fjölda, en þeir vilja ekki sætta
sig við, að vera nr. 2 eða aftar
í röðinni, að því er gæði varð-
kastaði út í vatnaskilin. Eftir
nokkur köst „var hann á“. Þetta
gat ekki verið sjóbirtingur, til
þess var átakið alltof þungt og
mikið. Það hlaut að vera stór-
lax — „30 pundari!“ sagði lord-
inn, ,,nú þýðir ekki annað en
fara liðlega að öllu“.
Hálftími leið og lítið gerðist.
Fiskurinn lá þungt í, strikaði
ekkert, en bylti sér stundum
einkennilega til og þumbaðist
við. Enn leið langur tími og
lordinn fór að ókyrrast og taka
fastar á honum. Og þar kom,
beitiskipum annarra að þaS fór ag draga af „þeim
þjóða, hvorki að því er lögun1 stóra« og veiðimaðurinn náði
eða vígbúnað snertir, en Ijóst honum smám saman nær landi,
rj_gQQ qqq ( er, að Rússar hafa lært sitt af
, hverju af Þjóðverjum, en Rúss-
ar fengu hjá þeim beitiskipið
þótt hann væri nokkuð þungur
í taumi. Þegar hann var kom-
inn svo nærri, að þeir fóru að
Vogabúar
Munið, ef þér þurfiS aS
aS auglýsa, aS tekiS er á
móti smáauglýsingum <
Vísi í
Verzlun Árna J.
Sigurðssonar,
Langliolisvegi 174
Smáauglýsingar Vísis
eru ódýrastar og
fljótvirkastar.
Lutzow (af ,,Hipper“gerð) 1940. sjá hann, hafði lávarðurinn orð
Einnig hafa Rússar lært af því, j á þvij ag sér þætti hann eitt-
að kynnast brezkum herskipum hvag einkennilegur á litinn. Að-
stoðarmaðurinn var tilbúinn
með ífæruna og dró fenginn á
land. Þá fleygði lávarðurinn
stönginni, bað guð að varðveita
konunginn og sagðist vera far-
inn heim.
„Stórlaxinn“ reyndist vera ö-
venjulega ljótur 8 punda stein-
bítur, húkkaður í hnakkann!!
af „Mauritius“ gerð I styrjöld-
inni.
En þótt flotasérfræðingunum
fyndist til um Sverdlov að
mörgu leyti, því að þeir bjugg-
ust ekki við að Rússar hefðú
náð eins langt á þessu sviði og
þeir þó hafa gert, var þac)
sænska, létta beitiskipið „Götá
Lejon“, s6m vakti langmesta að-
dáun þeirra allra hinna erlendu
herskipa er komu til Ports-
mouth í sl. mánuði. Smíði þess'
telja þeir „tæknilegt krafta-
verk“. í því og systuskipinu
„Tre kronor“ eru hörðustu stál-
þynnur, sem framleiddar hafa
verið. Þau geta siglt með 38 sjó
’ mílna hraða, og séu gerðar á þau
loftárásir, spúa loftvarnabyssur
þeirya sex- smplestum sprengi-
.kúlna á minútu hverrii/,
Gáta dagsins.
Nr. 458:
Á hörðu eyra hangir drós
heitir Rúna,
hjartað berst við óma inni,
iðju þegar hún hreyfir sinni.
Svar við gátu nr. 457:
:,iq Torfljár. ■