Vísir - 23.07.1953, Side 5
Fimmtudaginn 23. júlí 1953.
vlsia
ELINOR LIPPER
EUefu ár í fan^elsum Rússa, 2:
Fyrst var faiiriim handtekinn -
síðan méðirin hrifin frá börnunum.
Og ekki þýddi að biðjast miskuniiar,
því að hún þekkist ekki.
í á hnapp og fangelsisþjónn kom
inn.
| „Farið burt með hana. í klefa
nr. 49.“
Konan stóð eins og svefn-
gengill í klefanum. Hún gat
ekki með nokkru móti skilið
spurningar hinna fanganna.
Henni var fenginn bolli og
lögreglumennimir skeiö’ eins og öllum ^ýkomn-
um. Hún tók við þeim í flýti,
settist niður á bekkinn næst
glugganum og sneri sér frá hin-
stúlkan vaknaði, hágréti og
héldi sér dauðahaldi í móður
sína. Konunni lá við sturlun aí
örvæntingu og hún þreif í of-
boði ungbarnið upp úr vögg-
unni. En
ýttu drengnum og telpunni frá,
lögðu ungbarnið grátandi í
vögguna og drógu konuna burt
Hún vissi ekkert hvað varð Hannsóknardómarinn á að
semja kæruskjalið, og telja sak-
borning á að undirskrifa kæru-
atriðin. Neiti hann stöðugt, er
komið með allskonar umsagnir,
sem togaðar hafa verið út úr
af börnunum.
Sauðir skildir
frá höfrum.
Hiim opinberi ákærandi rík-
isins gefur út handtök-skipun- fangelsisfélögum hans, svo að
ina þegar ráðstjórnarborgari neitun hans kemur að engu
er tekinn fastur fyrir andbjdt- haldi. Sé undirskrift hans nauð-
ingarstarfsemi. Svipað skjal synleg eru notaðar aðferðir,
leyfir húsleit. í stórborgunum sem verða sigursælar að lok-
eru handteknir menn færðir í um — því að takmörk eru fyrir
sérstök fangelsi, þar sem þeir því hvað mannlegur líkami
bíða dóms og eru þeir ekki getur þolað.
hafðir með glæpamönnum. í i Það er mjög sjaldgæft að
smáborgunum, þar sem rúm er vitnaleiðslur sé viðhafðar í
takmarkað eru fangar sem bíða viðurvist sakbornings. Og það
yfirheyrslu, látnir vera í klef- er aðeins gert þegar vitnis-
um með glæpamönnum. Fang- burðurinn er honum á móti.
elsi eru jafnvel í minnstu bæj- | Þeir, sem kærðir eru fyrir
um Ráðstjórnarríkjanna og andbyltingarstarfsemi, fá ekki
, ails staðar er verið að stækka að hafa verjanda.
þau. | Fanga, sem bíður dóms, er
þó að hún reyndi að streitast um 111 ^ess að geta yeri® svo- | Andbyltingarmenn verða oft ekki leyft að hafa samband við
á móti. ilitið utat fyrir sig- Bríóst henn- biða yfjrheyrslu í meira en fjölskyldu sína eða neina aðra.
Fangelsið opnaðist og lokað- ar vom þi’útin af mjólkinni og heijt og stUndum ei' biðin Tvisvar á mánuði getur hann
ist. Um kvöldið var hún tekin 'lun mieliía<ii sig 1 '30Ílann' Ein jafnvel 2 eða 3 ár. Yfirleitt ei' þó skrifað þessum yfirvöldum:
af konunum tók við bollanum
' og hellti úr honum í óþefsdall-
inn við dyrnar. Lágur kliður
fór um allan klefann: „Þeir
til yfirheyrslu. Rannsóknar-
dómarinn horfði háðslega á
hana, en hún var eins og trufl-
uð að sjá, hárið losnað úr flétt-
unum, hún hélt á sokkunum hafa fan§elsað konu» sem hefir
sínum, en reyndi jafnframt að barn a brjósti.
halda að sér fötunum, sem allir
hnappar höfðu veriö skornir
I
af.
„Segið okkur frá andbylt-
ingarstarfsemi mannsins yðar.“
„Maðurinn minn var ekki
andbyltingarsinni. Eg hefi búið
með honum í 15 ár og þekkt'
vel hugarfar hans. Hann getur
ekki verið svikari.“
gráta af sulti.
Daginn eftir var hún aftur
yfirheyrð.
Hún bað um vægð, grét og
stundi. Hún vissi ekki að þýð-
ingarlaust var að biðja rann-
Mjólkaði sig sóknardómara ríkisins um
í bollann. miskunn. Hann svaraði með um. (Mikið vantar á lista minn
„Þér viljið þá ekki leysa frá því að leggja fyrir hana yfir- yfii* kæru-atriði, því að eg
skjóðunni? Þér ætlið að verja lýsingarskjalið til undirskrift- þekki þau aðeins af frásögn
þorparann? Gott og vel. Fanga-' ar. fanga, sem voru kærðir sam-
þó biðin 6 mánuðir, sérstaklega Fangaverðinum. — Rannsókn-
ef um konur er að ræða. Til eru ardómaranum. — Saksóknara
lagafyrirmæli, sem ségja að ríkisins. — Þjóðfulltrúunum
skylt sé að tiUtynna sakborn- (nú innanríkisráðherra). —
ingi hvað honum sé gefið að Miðstjórn kommúnistaflokks-
sök, áður en tvær vikur sé liðn- ins. — Æðsta ráðinu. — Stalin
ar frá handtöku. En sjaldan er (nú Malenkov).
farið eftir þeim fyrirmælum.l Flestir sakborningar skrifa
Eg vissi ekki hvað mér var gefið einum eða fleirum af þessum
að sök, fyr en á 14. mánuði eftir yfirvöldum. Þeir bera fram
sínu,
borið
Þýðir ekki að
biðjast vægðar.
Móðirin heyrði ekki til þeirra.
Hún héyrði aðeins litla barnið handtökuna. Allir sakborning- sannanir fyrir sakleysi
ar teljast undir 58. gr. refsilög- nefna menn, sem geti
gjafarinnar: Andbyitingarstarf-
semi.
Átyllur
eru margar.
Grein þessi er i mörgum lið-
klefinn mun koma fyrir yður „Börnin mín myndu ekki kvæmt þeim.
vitinu.“ verða mér þakklát ef eg steypti hitt fanga
„Fangaklefinn? Eg verð að ^ föður þeirra í ógæfu, þeirra
fara heim. Eg á þrjú börn, þau vegna.“ Hún ýtti skjalinu burt.
eru alein heima. Litla barniðj Rannsóknardómarinn yppti
mitt deyr úr sulti, ef eg fæ ekki öxlum og lét fara burt með
að leggja það á brjóst." hanna. Um nóttina var hún veldi
„Þér getið skrifað undir aftur köllug, út. Var þá hjúkr- urn.
þessa yfirlýsingu um að þér unarkona látin binda upp 6. liður:
Eiii af mæðrunum í klefa
okkar var Smirnova. Hafði hún
verið gift hátt settum embætt-
ismanni. Eftir að bóndi hennar
hafði verið tekinn fastur var
hún borin út úr íbúð sinni í
Moskvu. Hún leitaði þá hælis i
úthverfi borgarinnar og leigði
þar lélegan bóndabæ. Eftir
langa leit tókst henni að fá
vinnu á pósthúsi. Þegar vinnu-
hlé varð, flýtti hún sér heim,
því að hún hafði tveggja mán-
aða barri á brjósti. Telpu átti
húri, sem var sex ára og leit
húri eftir ungbarninu, meðan
móðirin var vio vinnu sína. —-
Elsta barnið var 14 ára dreng-
ur. Hann gekk í skóla.
Litla telan spurði oft um föð-
ur sinn og móðir hennar fann
þá upp á ýmsu til þess að leyna
sannleikanum. — Drengurinn
spurði spurði einkis. Hann hal'ði
verið viðstaddur þegar faðirinn
var tekinn fastur og gat aldrei
gleymt augnaráði föður síns, er
honum var sýnd handtöku-
skipunin. Drengurinn stóð við
gluggann og horfði á er bif-
reiðin rann af stað. Frá því
augnabliki var barnæsku hans
lokið. Faðir hans var f jandmað-
ur fólksins. Hann fór ekki í
fangelsi fyrir neinn glæp. Þessi
sannreynd var þyngri á metun-
um en nokkur niðurlæging, sem
hann varð áð þola upp frá
þessu.
Enginn vildi
umgangast hann.
Fyrrverandi vinir drengsins
vildu ekkert við hann tala —
hann var sonur manns, sem var
óvinur fólksins. — Enginn í
bekknum vildi sitja við hlið
hans. Því nær daglega, bæðí
við kennslu og' skólasamkom-
ur, voru bannfæringar hrópaðar
yfir fjandmönnum Ráðstjórnar-
ríkjanna og nemendur varaðir
við þeim. Þá störðu augu ann-
ara barna miskunnarlaus á
hann úr öllum áttum og fannst
honum þá, sem þau væri að
reka hann í geg'n. Þessi drengur
var fyrirlitinn og útskúfaður
14 ára að aldri. Móðir hans var
eina mannveran, sem elskaði
hann.
í fyrstu eftir að faðirinn var
fangelsaður bjóst f jölskyldan
við að hann kæmi aftur á
hverri stundu, daglega. En
mánuðir liðu, og hann kom ekki
aftur. — Milljónir saklausra
manna hyerfa inn fyrir fang-
elsismúra Ráðstjórnari'íkjanna
og þeim er sjaldan afturkomu
auðið.
Móðirin tekin
frá hörnuniim.
En lögreglan kom aftur. Hún
kom um nótt til þess að taka
móður barnanna. Fölur og titr-
andi stóð drengurinn milli j
hennar og lögregluþjónanna,
til að revna að vernda hana. Vinur eða fjandniaður? Einhver nálgast bæinn, liundurinn geltir við gluggann og konan gríp-
Það stoðaði ekki. Það hafði “i' til bySsu sinnar. Myndin ey tekin í Ken.va, og bar er bétra fyrir hvíta menn að verá varir
Eg hefi aldrei
sem höfðu brotið
gegn 2., 3. eða 13. lið).
1. liður: Landráð: a. borgara,
b. hermanna.
4. liður: Stuðningur við erlent
gegn Ráðstjórnarríkjuh-
vitni um sakleysi þeirra, skír-
skota til sögu sinnar innan
flokksins og í daglegu lífi og
mótmæla aðferðum rannsókn-
ardómaranna. En ekki veit eg
til þess að þessi yfirvöld hafi
nokkurntíma svarað þessum
málaleitunum(hafi þeir þá feng
ið bréfin) eða á nokurn hátt
skorizt í málin.
J Sakborningi er tilkynnt þeg-
ar rannsókninni er lokið.
Njósnir. 7. liður:
Réttarhöld
mcð leynd.
Tvennskonar dómstólar fjalla
um mál andbyltingarsinna.
Annaðhvort herdómstóll (hern-
hafið vitað um uppreistar- brjóstin, til að hefta mjólkur- Uppreisn. 8. liður: Hryðjuverk,! aðarnefnd) eða dómaranefnd
starfsemi bónda yðar. Þá skul- rennslið. • | 9. liður: Fráhvarf. 10. liður:' stjórnarinnar O.S'.O. Herdóm-
uð þér fá að sjá litla barnið.“ | Eftir nokkra mánuði var hún Áróður og fortölur. 11. liður:' s’tóllinn kveður upp dauðadóma
„Eg get ekki skrifað undir dæmd í átta ára fangelsi. Eng- Stofnun flokka. I svo og fangelsisdóma, sem vara
það. Maðurinn minn er sak- ar sakir urðu á hana bornar,' 12. liður: Vanrækslur um að frá 10 árum upp í 25. Upptækar
laus.“
Rannsóknardómarinn
en hún var dæmd fyrir „að vera kæra.
studd.i af svikarafjölskyldu.“ verk).
14. liður: Skemmdar-
helriur engin áhrif þó að litla''
um sig.
eru allar eignir þeirra, sem
herdómstóllinn dæmir og missa
þeir öll borgararéttindi frá
þrem til fimm árum eftir að
dóminum er fullnægt. Dómar-
arnir styðjast við einn eða fleirí
liði í 58. grein. Dómaranefnd
(ríkislögi-eglunnar O.S.O.)
dæmir menn í allt að 10 ára
vist í fangabúðum, að sakborn-
ingi f jarstöddum. Öll réttarhöld
yfir bytlingarsinnum eru
haldin í leyni, nema þau, sem
ætluð eru til sýnis í heimsblöð-
unum. Eftir réttarhöldin eru
menn færðir í klefa, sem ætlaðir
eru sakfelldum.
Þeir, sem hafa fengið fangels-
isdóm, eru fluttir í einangruð
fangelsi handa þeim, sem
syndgað hafa í stjórnmálum.
Eftir þrjú ár er dómurinn
venjulega linaður, þó að fang-
inn hafi ekki óskað þess að
dómur yfir honum væri endur-
skoðaður. Er þá fanginn oft
sendur í fangabúðir.
Næsfi kafli:
MÓÐIRIN REIS Á FÆT-
UR OG ^ÖRDÆMDI SON
SINN.