Vísir - 28.07.1953, Síða 4
«
VlSIR
ÞriSjudaginn 28. júní 1953.
wlsxxs.
■áífc2.J.
.U.I I
DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Srcaar 1660 (íimm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Mikilvægi flugsamganpa.
Island mun vera eina landið í veröldinni eða eitt af fáum, sem
hefur algerlega hlaupið yfir eitt stigið í þróunarsögu sam-
göngumálanna. Út um heim tóku járnbrautirnar við af hest-
vögnunum, og síðan komu bifreiðirnar til sögunnar upp úr
aldamótunum, en það er ekki fyrr en á þriðja tug aldarinnar,
sem fer að bera á flugvélunum sem samgöngutækjum. Síðan
hafa þessi þrjú tæki keppt um flutninga á mönnum og varningi,
og standa þó flugvélarnar vitaskuld bezt að vígi, þar sem
þeim eru að heita má engin takmörk sett, hvorki af löndum
né höfum.
Hér á landi varð þróunin hinsvegar sú, að bílarnjr tóku við
af hesti og hestvagni — við hlaupum alveg yfir járnbrautar-
stigið — og síðan koma flugvélarnar ti^ sögunnar. Síðan keppa
þær við bifreiðarnar um flutninga innan lands og við skip
milli landa, og þarf ekki að hafa mörg orð um það, hversu
mjög þær hafa fært byggðina í landinu saman, ef svo má að
orði kveða — dregið úr öllum vegalengdum og gert mönnumj
fært um að reka erindi á ýmsum landshornum á einum og
sama degi.
En það er eitt, sern mun ekki hafa verið á eins margra
manna vitorði, en nokkuð var frá því skýrt hér í blaðinu fyrirj
skemmstu, þegar vitnað var í skýrslu, sem skrifstofustjóri i
flugvallastjóra ríkisins, Gunnar Sigurðsson, hafði tekið saman.
Gat hann þess þar meðal annars, að gjaldeyristekjur væru svo
miklar af flugvöllum okkar — þeim, sem flugvélar i millilanda-
flugi nota, en það er vitanlega fyrst og fremst Keflavíkurflug-
völlur — að þær væru meiri en af flestu öðru, sem þjóðarbúið
hefði slíkar tekjur af. Stafar þetta bæði af því, að erlendar
flugvélar, sem hér koma við á leið sinni austur eða vestur um
haf, þurfa ýmsa fyrirgreiðslu — kaupa meðal annars olíur og
benzín — og auk þess verða þær að greiða gjöld fyrir að
lenda hér og nota flugvellina. j
Sennilega gera allir sér grein fyrir því, að slík þjónusta
og viðstaða kostar nokkurt fé fyrir flugvélarnar, en þeir munu
færri og áreiðanlega lang-fæstir, er hafa vitað eða rennt grun
í, að tekjur af þessu væru eins drjúgar og raun ber vitni.
Gefur auga leið, að við eigum að kappkosta að búa svo um í
þessum efnum, að tekjur af þessu fari frekar vaxandi en
minnkandi framvegis, þar sem um svo mikilvæga tekjulind
er að ræða, og kemur þar vafalaust margt til greina, sem þeir
kunna skil á, er um þessi mál fjalla fyrir hið opinbera.
Ýmsar upplýsingar, sem gefnar eru í ofannefndri skýrslu,
sýna mjög greinilega, að flugið er orðið svo þýðingarmikið
fyrir samgöngur landsmanna, að um hreina afturför yrði að
ræða, ef það drægist saman að einhverju marki. Þótt ekki sé
talað um mikilvægi þess fyrir eins afskekkta sveit og til dæmis
Öræfin, sem eru mesta „flugsveit“ landsins, er það orðinn svo
nauðsynlegur liður að allt kapp verður að leggja á það, að
flugferðum verði haldfö upp sem víðast um landið allan ársins
hring, og ekki einungis að sumarlagi eða þá tíma árs, þegar
bezt viðrar. Til þess að svo megi 'verða, þarf að auka mjög á
hverskyns öryggisútbúnað, sem nauðsynlegur er og óhjákvæmi-
legur, ef flugvélarnar, sem eru í senn dýrar í innkaupum og
rekstri, eiga ekki að vera óarðbærar mikinn tíma ársins. Þarf
þess vegna að auka fjárframlög hins opinbera á þessu sviði, svo
að þau verði í samræmi við mikilvægi flugsamganganna og
þær verði lagðar að jöfnu við aðra þætti samgöngumálanna að
því leyti.
Þing bindindismansta.
sunnudaginn var sett hér í bæ þing Stórstúku íslands,
og innan skamms mun hefjast hér þing norrænna bindind-
ismanna. Munu koma hingað til þess þinghalds fulltrúar frá
öllum Norðurlöndunum, og ræða hér vandamálin, sem sprottin
eru af áfengisbölinu meðal frændþjóðanna.
Þótt Norðurlandamenn sé ekki mestu vínsvelgir í heirni,
geta þeir þó síður en svo státað af því, að þeir sé hófsamir
menn í meðferð áfengra drykkja. Á Norðurlöndum er.,drykkju-
skapur þjóðarböl eins og víða annars staðar, og ekki hægt að
tala um neina menningu í því sambandi, enda þótt það orð
heyrist stundum nefnt í sambandi við Bakkus. En vegna þess
að menning Norðurlandaþjóðanna er á margan hátt fremri J
menningu annarra þjóða, ætti að vera auðveldara að berjast
gegn þessu. böli meðali þeirrp. En til þess þarf.hinn bindindis-
sami hluti þjóðanna að fara út á meðal fólks 'til að prédika, I
en gera það ekki einungis í eigin hópi. j
Grískir prestar handteknir
vegna fegurðarsamkeppni.
Leiðtocri þeirra t&Idi h&na
(hámaA syndarinn&r.
66
99*
Fyrirbærið fegurðarsam-
keppni hefur mjög tíðkast
víða um lönd um nokkurt skeið
og jafnan mikið um það rætt
og ritað.
Hafa slík „fyritæki" eigi
ósjaldan valdið deilum —
stundum broslegum — og jafn-
vel uppþotum, og lögreglan þá
stundum orðið að koma til
skjalanna. Gerðist það m. a.
í Aþenu fyrir nokkru, að lög-
reglan handtók 52 menn, þeirra
meðal nokkra hempuklædda
presta, sem ætluðu að hindra
fegurðarsamkeppni, er þar var
haldin.
Fegurðarsamkeppni var hald-
in í Grikklandi 1929, en feg-
urðardrottningin framdi það
helgibrot, að laumast í karl-
mannsfötum inn í helgidóminn
í munkaklaustrinu á Athos-
fjalli, og var fegurðarsam-
keppni bönnuð árið eftir. Árið
1936 gaf svo einræðisherrann
Metaxas út tilskipun um hæfi-
le-o sídd á kjólum kvenna, og
skyldi eigi vera lengra bil en
12 þunil. milli kjólfalds og
jaröar.
Frjálsræðisalda rís.
En Metaxas er dáinn og graí-
fnn og í fyrra efndi blaðið
Ethnos til fegurðarsamkeppni
og skyldi velja „ungfrú Grikk-
land 1952“, og sigurvegarinn
varð nr. 3 í alþjóðafegurðar-
samkeppninni, sem haldin var í
Long Beach, Kaliforníu. Og nú
hófst mikil frjálsræðisalda í
þessum efnum í Grikklándi —
og reis furðu hátt, þegar tillit
ej- tekið til hve mikil þröng-
sýni var áður ríkjandi og að
Grikkir veittu ekki konum
sínum kosningarrétt fyrr en i
fyrra. í Aþenuborg einni var 30
sinnum haldin fegurðarkeppni. J
1500 Baptistar, risu upp til
að andmæla og leiðtogi þeii’ra,
Kantiniotis klerkur, tók foryst-
una og fékk stuðning hinnar
helgu synódu grísku rétttrúar-
kirkjunnar, og krafðist þess, að
ríkisstjórnin bannaði hverskyns
fegurðarsamkeppni, sem hann
kallaði „hámark syndarinnar“.
11 fegtu’ðardísir —
200 lögregluþjónar.
En stjórnin vildi halda vin-
skapnum við kvertþjóðina og
Ethnos, sem er eitt helzta
stuðningsblað hennar. Fegurð-
arsamkeppnin fór því fram,
eins og ákveðið hafði verið, i
Argentina-klúbbnum svo-
nefnda, sem er skemmtistaður
undir beru lofti, við sjó frammi,
og meðal gesta og annara á-
horfenda voru margir fyrrver-
andi og núverandi ráðherrar.
Ellefu fegurðardísir komu fram,
fyrst í sundfötum, síðan í sam-
kvæmiskjólum. Úti fyrir biðu
200 lögreglumenn, eins og eitt-
hvað óvanalegt væri í aðsigi.
Og svo varð.
Sex hempuklæddir prestar
komu að aðalhliðinu á þessu
„Tivoli“ þeirra þarna í Aþenu,
og 200 stuðningsmenn þeirra,
er báru spjöld er á var letrað:
„Stöðvið 'þessa líkamsdýrkun“.
-— Annar flokkur kom í fiski-
bátum til að reyna að komast á
land á baðstaðnum — og var
hér því um einskonar tangar-
sókn að ræða. — Lögreglu-
stjóranum — sem var meðal
hinna tignu gesta — leizt ekki
á blikuna, og gaf liði sínu svo
hljóðandi fyrirskipun:
„Setjið nokkra þeirra í
steininn“.
Ætlar ekki
heim aftur.
Og 52 voru handteknir og
meðan athuguð voru persónu-
skírteini þeirra ;— en það var
enginn hraði á þeirri athugun
— gátu dómararnir virt fyrir
sér fegurðardísirnar í róleg-
heitum — og var úrskurðurinn
ekki felldur fyrr en kl. 5 um
morguninn. Var það 19 ára
stúlka, sem fyrir valinu varð,
Fedora Xyrou að nafni, og höf-
um vér það seinast af henni
Frh. a 8. síðu.
Það mun vera orðið allalgengt
hér i bænum, og nær daglegur
viðburður, að lítil börn týnast
frá heimilum sínum, eða villast
og komast síðan fyrst til skila
íýrir milligöngu lögreglunnar.
Fólk, sem verður vart við fylgd-
arlaus böfn, sem bera það utan
á sér að þau eru villt, gerir sér
nú að skyldu að tilkvmia það
lögreglunni str.ax, enda mttnu
þeir foreldrar, sem týna börtutm
sínum fyrst snúa sér þangað, þeg
ar leitað hefur Verið í nágrenn-
inu. Þetta er ágæt regla og veit
ég mörg dænii þess, að óttaslcgn-
ar ntæður ltafa þakkað lögregl-
unni í hjartá sínu fyrir hennar
þátt í þvi að börnin komí til
skila, og þakklæti eiga líka allir
aðilar skilið, sem veita börnum
aðstoð, sem rata ekki heim til
sin.
,—**...... .*'... ■.». & -A .'ú&', ÍJ&Z
MJ&Oii /iíJO
Fegurðardísin og siðgæðisverdararnir.
Bærinn stækkar.
Vegria þess að bæfírin er stór,
og nú er af sent áður var, er fólk
þekkti svip ílestra sem það mætti,
er einmitt prýðilegt að lögregían
sé í þessu santbandi milliliður og
foreldrar, sem sakna barnanna,
og finnendur þeirra snúi sér til
hennar. Það er nær ótrúíegt,
hvað lítil börn geta rambað langt
frá heintilum sinum, og skal til-
fært hér eitt dæmi, sern ég veit
sönnur á. Kunningi minn sakn-
aði dóttur sinnar tæpra tveggja
ára, en hún Iiafði síðast sézt i
námunda við barnaleikvöllinn
við Frcyjugötu. Þegar leil bar
ekki árangur Iiringdi liann til
lögreglunnar og tilkynnti um
hvarfið og lýsti fatnaði stúlk-
unnar. Hann var svo heppinn, að
einhver vegfarandi liafði komið
með telpuna á lögreglustöðina og
sat hún þar. Þegar harin spurð-
ist fyrir um, livar hún hefði fund-
izt yar svarið, að hún hefði sfað-
ið á I.ækjartorgi. Talsvcrður
sþölur fyrir litla stúlku, sem ekki
náði 2ja ára aldri.
Merkja börnin.
Út al' þessu atviki rædduin við
um Jivaða ráð væru heppilegust
til þess að börn, sem svo væru
rásgjörn frá heimilunum kæmust
þangað fljótlega aftur, ef þau
skyldu villast. Datt mér þá í hug,
að kona nokkur hafði liaft orð
áþvi við mig, að réttast værí að
öll börn, sem gætu ekki sagt til
nafns sins eða heimilisfangs,,
væri merkt. Mætti merkja faínað
þeirra með nafni, lieimilisfungi,
eða t. d. aðeins simanúmeri. Eins
riiæfti láta þau bera lítið spjald
í keðju úm liálsinn, þar sem á
væri ritað heimilisfang eða sími.
Fannst okkur þetta þjóðráð, cn
ég segi frá þessu, ef einhver vildi
riota sér hugmyndina. Ég veit
reyndar um eina inóður, sem
saumaði nafn barns síns í fatnað
þcss, er hún hafði rekið sig á
það, að hún átti til að rása það
j'jarri heimilinu, að hún rataði
ekki heini aftur. En almennt
lteld ég að það sé ekki, þótt mév
finnist ráðið ágætt. — kr.
Gáta dagsins
Nr. 474.
Ein cr snóí, sem oft sig ní'ðir,
aftar ferð'um sú,
ber 'það nafn, sem barminn
prýðir;
bragnar ráði nú.
'Svar víð gátu nr. 473:' 1
Saumnál.