Vísir - 04.08.1953, Qupperneq 8

Þeir sem gerast kaupendur VÍSIS eftir
10. hvers mánaðar fá bláðið ókeypis til
mánaðamóta. — Sími 1660.
VlSIR.
VÍSIR er ódýrasta blaðið og þó það fjöl-
breyttasta. — Hringið í síma 1660 og gerist
áskrifendur.
Þriðjudaginn 4. ágúst 1953.
Óaldarflokkar vaða uppi
víða í Indonesíu.
t>eir hafa heil héruá á Java á valdi sínu.
Míkilvægur viðskiptasamningur
hefir verið gerður við Rússa.
Einkaskeyti frá AP. —
Haag í gær.
Fregnir, sem til Hollands
berast frá Indónesíu, bera allar
með sér, að skálmöld mikil
víkir í hinu unga lýðveldi, og
á stjórnin við mikla erfiðleika
að stríða.
Einkum er ókyrrð mikil á
aðaleynni, Java, og sums staðar
eru heil héruð á valdi uppreist-
arseggja, en fremstir ö þeirra
liöpi eru kommúnistar og ofsa-
trúarmenn (Mohameðstrúar-
menn), er hafa fjölmennar
sveitir skæruliða á ýmsum
.stöðum á eynni, og ráða þar
lögum og lofum.
t
Samgöngur
íiggja niðri.
Það er ekik að ástæðuíausu,
sem stjórnin í Jakara, hefur
miklar áhyggjur af ástandinu,
því að segja má, að samgöngur
liggi niðri s9ums staðar, þar
sem járnbrautir liggja. Líta
skæruliðarnir á það sem mesta
Hópferð Vísis
og Steindórs,
tókst ágætlega.
í seinustu helgarferð Vísis og
Steindórs var ekið að Hafra-
vatni og meðfram vatninu og
þaðan að Reykjalundi.
Þar voru húsakynni skoðuð
utan og innan og naut hópur-
inn þar ágætrar leiðsagnar og'
fyrirgreiðslu. Frá Reykjalundi
var ekið í Gufunes og Áburð-
arverksmiðjan skoðuð og síðan
að Eiðisvík og dvalist þar um
stund og drukkið kaffi. Að því
loknu var ekið í bæinn. Komið
var heim um kl. 7 og hafði
ferðin tekið 5 klst. Þátttaka var
allgóð, miðað við það, hve mik-
ill fjöldi manna fór úr bænum
til fjarlægari staða. Næsta ferð
verður á sunnudaginn kemur.
sport að rífa teinana upp, og
leggja mjóa trjástofna í stað
þeirra, sem eru eins og teinar,
og ráðast svo á lestirnar, er þær
hafa farið af sporinu. Þeir telja
heldur ekki eftir sér að sprengja
tgjnana upp, þegar þeim býður
svo við að horfa.
Brennur og
bænarskrár.
Þegar skæruliðar koma til
þorps og krefjast vista og
nauðsynja, en þorpsbúar neita
um hvort tveggja, eru húsin
brennd niður miskunarlaust.
Hafa ríkisstjórninni borizt
margar hjálparbeiðnir vegna
þessa, en herinn er svo fámenn-
ur, að hún ræður ekki við neitt.
Einnig hefur samband eimreið-
arstjóra óskað eftir því, að gerð
verði gangskör að því að hreinsa
til með fram járnbrautunum,
þvö að ella hóta þeir að leggja
niður vinnu.
• •
Olvun
Byltingarafmælisins var
rninnzt í Egyptalandi í gær með
mikilli viðhöfn. Hersýning fór
fram og kannaði Naguib forseti
liðið.
Bimlindisþing-
menn á Þingvelli.
Þátttakenduv í norræna bind-
mdisþinginu fóru að Þingvelli
í gær í boði ríkisstjórnarinnar.
Á leiðinni austur var komið
við á Reykjum, þar sem Helgi
Sigurðsson hitaveitustjóri lýsti
| mannvirkinu, svo og að Reykja
lundi, þar sem Oddur Ólafsson
I læknir tók á móti gestunum og
' sýndi húsakynni og starfsemi.
| Þegar til Þingvalla var kom-
ið, var staðurinn skoðaður og
' sagði próf. Þorkell Jóhannesson
sögu hans á Lögbergi. KlUkkan
sex var setzt undir borð í Val-
höll, þar sem Bjarni Benedikts-
son utanríkisráðherra bauð
! gesti velkomna, en aðrir ræðu-
^menn voru Brynleifur Tobías-
son yfirkennari, forseti þings-
ins, og einn áf fulltrúum Norð-
j manna.
Undir borðum var sungið
' undir stjórn Friðriks Hjartar.
' Söng hver þjóð út af fyrir sig.
! og síðan allar saman, og var
þetta hinn bezti fagnaður, þótt
1 allt væri þurrt.“
Fangaskipti hefjast í
Kóreu á morgun.
Sþ skila 4000 föngum á dag - kommúnistar 400
Franih. af 1. síðn.
tungum. Raknaði hann úr rot-
ínu ertir um hálía stuna, og var
ekki talið, að hann væri í lífs-
hættu, eins og fyrr segir.
Minni-Borg
í Árnessýslu.
Þar var einnig mikill mann-
fjöldi saman kominn, en lög-
regla kom á vettvang og af-
stýrði stympingum. Var dans-'
leikur haldinn þar, og fengu
færri að komast að en vildu.
Engin slys urðu þar á mönnum,
en ölvun var mikil.
Búðir á Snæfellsnesi.
Þar var skemmtun haldin í
stóru tjaldi og dansað á eftir.
Fyrr um daginn höfðu tyeir ^
menn barizt af mikilli heift. j
Þriðji maður ætlað að skilja þá,,
en hann var þá barinn. all-
hrottalega. Annars er ekki vit-
að, að meiðsl yrðu alvarleg á
mönnum, enda þótt mjög hafi
verið þar fjölmennt og ölvun
ákafleg á sumum.
Yfirleitt ber fregnum saman
um, að ölvun hafi verið mjög
mikil á þessum stöðum, og er
leitt. til þess að vita, að hátíða-
höldum fólks um verzlunar-
mannahelgina sé . spillt af
drykkjulátum, enda þótt betur
hafi farið að þessu sinni en á
horfðist, þar sem geysilegur
mannfjöldi var samankominn á
öllum þessum stöðum, en mik-
ið um vínföng.
Borgarfjörður.
Hins vegar var óvenju frið-
samt í Borgarfirði, bséði að
Hreðavatni og annars staðar;
þar sem dansleikir voru og
mannfagnaðir. Fréttaritari Vís-
is í Borgarfirði tjáði blaðinu í
morgun, að fjölmenni mikið
hafi verið að Hreðavatni, en þar
var dansleikur í skála Vigfúsar,
sem venja hefur verið til.. —
Hann hafði nú allmikinn við-
búnað, ef menn reyndu með
ölvunarlátum að spilla gleði
manna, m. a. 11 lögregluþjóna,
bæði úr Reykjavík og héraðinu.
Ekki mun þar hafa komið til
neinna átaka, sem í frásögur sé
færandi, og Visw er kunnugt
um, en ekki hafði nein kæra
borizt sýslumanni vegna óeirða
þar. í Reykholti voru mikil há-
tíðahöld og margmenni í fyrra-
kvöld, en þar fór allt fram með
friði og spekt, eins og verið hef
ur undanfarin ár.
Þeir kaupa 20 þús. lestlr freðfisks,
þús. tn. Faxasíidar, 80 þús. tn. Norto-
landssíldar, 3000 iestir af frystri Faxasfld.
Selja á móti benzín, olíur, korn og
byggingarvörur.
Einkaskeyti frá AP.
Tokyo í morgun.
Fangaskipti hef jast í Kóreu á
morgun. — Dulles utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna kom til
Seoul um hádegisbilið ásamt
íylgdarliði, til viðræðna við
Syngman Rhee.
Komin er til Kaesong
fyrsta járnbrautarlestin með
stríðsfanga frá Mansjúríu og
Norður-Kóreu, og eru það
eingöngu særðir og veikir
stríðsfangar, þeirra meðal
brezkir og bandarískir. Komm
únistar ætla að skila 400 á dag,
- en S. Þj. tífalt fleiri. Fanga-
skiptin fara fram í Panmunjom,
nokkrum kílómetrum fyrir sunn
an Kaesong, sem er á valdi
Jkommúnista.
Vaxandi ágreiningur.
Svo virðist sem ágreiningur-
inn milli Breta og Bandaríkj-
anna um Austur-Asíu sé að
skerpast, ekki sízt að því er
varðar Kína og Sameinuðu
þjóðirnar, en stefna Breta er,
að kommúnistar eigi að fara
þar með úmboð Kína. Mega
menn vera við því búnir, að
Bandaríkin beiti neitunarvaldi
í öryggisráðiiju, til þess að
koma í veg fyrir að kommún-
istar fái upptöku í SÞ. Willy,
form. utanríiksnefndar í Was-
hington sagði í gær, að með
þátttöku sinni í Kóreustyrjöld-
inni hefðu Bandaríkin unnið
sér rétt til forystuverks hinna
frjálsu þjóða, er þar mætta, á-
samt S.-Kóreumönnum.
Á laugardaginn var undirrit-
aður viðskiptasamningur í
Moskvu milli fulltrúa íslenzkul
ríkisstjómarinnar og stjórnar (
Rússlands. >
Samningar þessir hafa verið
á döfinni um tveggja mánaða
skeið, og voi’u fjórir menn í
nefnd þeii'ri, er héðan var send:
Pétur Thorsteinsson, deildar- j
stjóri í utanríkisráðuneytinu,
formaður, Bergur G. Gíslasn, >
stórkaupmaður, Helgi Þoi’steins
son, framkvæmdai'stjói'i, og Ól- 1
Knattspyrna :
Búið að velja
í landsliðið.
Islenzkir knattspyrnumenn
lxeyja, eins og kunnugt er, tvo
landsleiki í næsta mánuði. Hina
fyrri verður 9. ágúst við Dani,
og fer fram í Kaupmannahöfu.
Hinn síðari verður 13. ágúst við
Norðmenn, og fer fram í Berg-
en.
17 knattspyrnumenn hafa nú
verið valdir til að keppa við
frændþjóðirnar, og fara þeir
utan 8. ágúst en koma aftur
hinn 16. — Sjálft landsliðið
hefur enn ekki verið endanlega
ákveðið', en þessir menn munu
fara utan: Helgi Daníelsson
(Valur), Bergur Bergsson (KR)
Kai’l Guðmundsson (Fram),
Haukur Bjarnason (Fram), Guð
björn Jónsson (KR), Sveinn
Teitsson (Akranes), Sveinn
Helgason (Valur), Guðjón
Finnbogason (Akranes), Hall-
dór Halldórsson (Valur), Rík-
harður Jónsson (Akranes),
ur Geoi'gsson (Akranes), Reyn-
Þórður Jónsson (Akranes), Pét
ir Þórðarson (Víkingur), Bjarni
Guðnason (Víkingur), Gunnar
Guðmannsson (KR) og Halldór
Sigurbjörnsson (Aki-anes).
Fararstjóri verður Sigurjón
Jónsson, formaðuv KSÍ.
Minni dollara við-
skipti Svía.
Stokkhólmi. — Sænska
stjórnin áætlar, að Svíar flytji
inn vörur af dollarasvæðinu
fyrir um 355 millj. s. kr. á þess-
um árshelmingi.
Hafði komið í ljós að setja
þyrfti nokkrar hömlur á doll-
araviðskipti, því að á fyrra árs-
helmingi var keypt fyrir 450
millj. kr. frá dollaralöndum.
(S.I.P.).
afur Jónsson framkvædar-
stjóri.
Samningurinn er gerður til
tveggja ára, og er uppsegjan-
legur með þriggja mánaða fyr-
irvara, þegar samningstímabilið
er á enda. Rússar kaupa á næstu
12 mánuðum 21.000 lestir af
hraðfrystum fiski, allt að 100.-
000 tn. af síld, sem söltuð verð-
ur hér suðvestanlands á næstu
unni, auk 3000 lesta af hrað-
frystri síld, sem veidd verður
á sömu slóðum. Auk þess munu
Rússar kaupa allt að 8Q.00Ó
tunnur af síld, sem veiðist í
sumar fyrir norðan og norð-
austanland.
Á móti selja Rússar svo
200.000 lestir af brennsluolíum
og benzíni, 2100 smál. af hveiti-
klíði, 360 af hrísgrjónum, 300
af rúgmjöli, 160 af steypu-
styrktarjárni, allt að 50.000 af
sementi og 2000 smál. af járn-
pípum.
„Mikil tíðindi og góð“.
Bjarni Benediktsson utanrík-
isráðherra ávarpaði þjóðina í
útvarp á sunnudag, er lesin
hafði verið tilkynning utanrík-
isráðuneytisins um samninginn,
og komst hann svo að orði, að
hér væri um mikil og góð tíð-
indi að ræða. Seldur hefur ver-
ið þriðjungur freðfisksins, auk
þriðjungs saltsíldarinnar frá
Norður- og norðausturlandi og
helmings saltsíldar, sem veið-
ist hér við Faxaflóa og í grennd-
inni.
Utanríkisráðherra kvað það
lengi hafa verið stefnu sína, að
íslendingar ættu að selja af-
urðir sínar sem flestum þjóð-
um, til þess að verða engri háð
í viðskiptum sínum, og hefðu
kostir þess komið í Ijós með
því, að ekki hefði þurft að
leggja togaraflotanum, þrátt
fyrir sölubann í Bretlandi, en
slíkt bann hefði verið gefgvæn-
legt áfall fyrir okkur fyrir fá-
um árum.
Kapella verður áföst nýja
barnaskólanum í Hnífsdal.
Bandaríkjaþing hefui' frest-
að fnndum sínum þar til í jan-
úa rnæsta ár.
Barnaskóla er nú verið að
reisa í Hnífsdal í stað skóla-
hússins, sem fauk í vetur. f
því verða tvær kennslustofur
og handavinnustofa.
Byggð verður kapella við
aðra kennslustofuna og er
þannig á nýstárlegan hátt reynt
að leysa tvö vandamál, þ. e. að
fá húsnæði til skóla- og guðs-
þjónustuhalds. Virðist mjög
hentugt að leysa slík vandamál
fámennra kauptúna og af-
skekktra sveita á þennan hátt.
í kapellunni er aðeins altari og
prédikunarstóll og er henni
lokað með felli- eða rennihurð,
er hún er ekki í notkun. En
þegar guðsþjónusta er haldin
sitja kirkjugestir í kennslu-
stofunni, annari eða bá'ðum,
eftir þörfum. Tilhögun er
þannig, að gera má einn sal úr
báðum kennslustofunum, og
þar sem stofurnar eru um 15
metrar á lengd og nærri 6 á
breidd fæst þarna um 80 fer-
metra gólfflötur, þar ‘sem hátt
á annað hundrað manns geta
setið á bekkjum.
Tilhögun svipuð þessari er í
í Drangsnesi við Steingrímsf jörð.
í Breiðdal hefur fengist leyfi
til að byrja á skólahúsi, en
verkið er ekki hafið, og mun
fráleitt verða meðan sláttur
stendur. Á nokkrum stöðum er'
unnið að. skólabyggingu, sem,
áður var byrjað á, svo sem
samskólanum í Stafholtstung-
um o. fl.