Vísir - 06.08.1953, Blaðsíða 7

Fimmtudaginn 6. ágúst 1953.
? ISÍB
l
éfheifkóii
e
s
eftir EMILE ZOLA
að vita að hún hefði verið frilla Philippes Cayols, en að hún
hefði verið gift honum mátti ekki vitnast undir neinum kring-
umstæðum. Frænka de Cazalis giftist ekki metorðálausum ör-
eiga. Til þess að ná tilgangi sínum varð hann að brennimerkja
þetta barn sem skækju. Og afbrot hennar mundi verða auglýst
á öllum götum Marseilles!
Því að de Cázalis hafði látið prenta stórt upplag af auglýs-
ingum, og þár var lofað tíu þúsund franká verðlaunum hverj-
um þeim sem gæti fært de Cázalis Blanche og Philippe, bundin
á höndum og fótum.
Málið vakti miklár æsingar, líka rheðal fólks'af skárra tag-
inu. De Cazalis augiýsti bræði sína — og hún kom allstaðar f ram.
Hann notaði sér öll þau áhrif sem vinir hans innan prestastétt-
ar og aðalsins höfðu. Sem fjárhaldsmaður Blanche — serh var
foreldralaus — iét hann hjól réttvísinnar fara að snúast. Blan-
che var enn barn að aldri. Og það var atriði sem gat orðiðj
Philippe hættulegt.
Það fyrStá sem de Cazális gerði var að kref jast þess að móðir
Philippes yrði handtekin. Þegar dófnarinri kom til hennaf gat
veslings konan ekki sagt annað en að hún hefði ekki hugmynd
um hvað orðið hefði.af syni hennar. Annað svar fekk hann
ekki upp úr henni. En örvænting hehnar og eðlilegar móður-
áhyggjur út af syninum voru túlkaðar þannig að hún væri með-
sek. Hún var handtekin sem gisl í von um að sonurinn mundi
gefa sig fram til að bjarga móður sinni.
Þegar Márius frétti um fangelsun móður hans þyrmdi yfir
hann. Hann vissi hve bág heilsa hennar var og í huganum sá
hann hána kveljast af kulda og raka í ísköldum Mefa. Hún
hlaut að déyjá í fangelsinu. Hún rnundi seigkveljast af ör-
væritingu ög harmi.
Sjálfur var hann líka í hættu staddur um skeið. En það bjarg-
aði honum ffá fangelsun að hann svaraði öllu hreinskilnislega
og að húsbóndi hans setti tryggingu fyrir hann. Hann varð að
geta farið frjáls ferða sinna til að geta bjargað fjölskyldu
sinni.
Smám saman fór hann að skoða staðreyndirnar í nýju ljósi.
f fyrstu hafði hann orðið uppvægur út af þessu hættulega til-
tæki Philipes og. skellti allri skuldinni á hann. En þegar hann
heyrði allar syívirðingasögurnar um Philippe, sem de Cazalis
kom á kreik, snerist hönum alveg hugur. Frændi Blanche reyndi
að láta líta svo út sem Philippe hefði þröngvað Blanche til að
fara með sér — að henni nauðugri. Marius vissi að þetta var
lygi. Marius haföi talað við strokufólkið. Hann vissi að Blanche
hafði strokið af frjálsum vilja, og honum leiddist að heyra
bróður sihn kallaðan hundingja og ofbeldismann. Hann fór að
verja strokuhjúin. Fyrst og fremst til þess að taka svari bróður
síhs. Og svo vegna þess að hann brann af reiði til de Gazális fyrir
aðfárir hans í málihu. Hvað sem öðru leið var þetta mál, sem
varðaði örlög ungrar stúlku, og það var ranglátt að ofurselja
hana vargakjöftunum. Hann sagði þetta ekki vegna þess að
hann óskaði að bróðir hans .slyppi við refsingu heldur vegna
þess að framferði de Cazalis særði siðgæðistilfinningu hans.
Honum blöskraði meðferðin sem Blanche sætti. Það var fjarri
öllum sanni að auglýsa hrösun þessa barns fyrir öllum almúga.
Og smátt og smátt varð honum ljóst hver hinn eiginlegi til-
árunum. Hann hafði fengið hið bremiandi „1793" með móður-
rírjólkinni og dálítið af sótthita byltirigarinnar ólgaði í blóði
hans. Hann kunni ekki við sig í Aix. Skoðun hans var sú að
aðallihn þar væri hlægilégá hrokafullur og um leið kyrrstæður
og sljór, svo að hann kaus að komast í annað umhverfi. Hann
var hlutlaus í skoðunum, uhni öllu réttlæti og bar virðingu
fyrir hinum virinandi stéttum og þóttist því knúirin til að fýlgj-
ast með rás viðburðanna og framvindunni. Þess vegria skipaði
hann sér sjálfur í flokk og rétti alþýðunni höndina. Einu sinni
datt honum í hug að stofria verksmiðju og afsala sér greifatitl-
inum en gerast „handverksmaður" í staðinn. Harin skildi að að-
allinn var deyjandi stétt. í raun réttri mundi aðeins ein tegund
aðals verða viðurkennd í framtíðinni — aðall erfiðisins og
skynseminnar. Hann kaus að vera einn og þess vegna dvaldi
hann mestan hluta ársins á eign sem hann átti skammt frá
Lambescþorpi. Og þar var það sem hann tók á móti flóttahjón-
unum.
Maríus varð hryggur þegar hann fékk bréf Philippes. Spari-
sjóðseign hans var tæplega sex hundruð frankar, og nú hljóp
hann milli vina sinna næstu tvo daga til að fá láriað það sem á
vantaði. .
Einn morguninri þegar hann var að fara út körh Fine. Harin
hafði trúað henni fyrir áhyggjum sínum dagiriri áður. Síðan J lingunum lengst inn undir rúm,,
Philippe flýði hafði Maríus verið að mæta henni hvar sem hann hann vildi ekki sjá þá, ekki
fór. Hún var alltaf að spyrja hann frétta af Philippe, og hvört þann daginn að minnsta kosti.
— Aðgát skal höf 5
Framhald af 5. síðu. *fi
gráta ofsalega, fullur örvænt-:
irigar. Móðir hans reyndi þegari
að hugga hann. Hún fullvissaðí
hann um að hún hefði ekki tek-
ið peningana, hún hefði bara
sagt' það að gamni sínu. En Óli
trúði henni ekki. Hvers vegna'
átti hann að trúa seinni frá-
sögninni fremur en þeirri fyrri?,
Hann grét og gráturinn virtist
óstöðvandi. Og móðir hans gat
ekki sýnt honum að peningarnir,
væri ósnertir, því að hún hafði
ekki hugmynd um hvað var af
peningum í sparibyssunni.
Þegar kvelda tók sefaðist
hann dálítið. Hanri spurði affur,
og aftur hvort það væri satt, að
mamma hans hefði tekið rjéií-
ingana. Og hánn fleygði vétt-.
aðalsmærin væri með honUm ennþá.
Fine lagði fimm hundruð franka á borðið.
— Hérna, sagði hún og roðnaði. — Þér getið borgað mér það
aftur þegar yður sýnist. Þetta eru peningar sem eg lagði til hliðar
vegna hans bróður míns, svo hann gæti keypt sig lausan ef hann
yrði kvaddur í herþjónustu.
Maríus rieitaði að taka við peningunurii.
— Þér eyðið dýrmætum tíma fyrir mér, sagði unga stúlkan
með töfrandi hreinskilni. — Eg verð að korriást til blómanna
Svona hugsunarlausar mega
mæðUr ekki vera.
* „Aðgát ska-l- höfð í nærvera
sálar," segir skáldið.
— Stórstúfcan
Frh. af 4. s.
flutning í útvarpinu á eriridum,
eða þáttum, sem innihalda á-
heyrði hann ekkert í hálfan mánuð. Hann vissi ekkert hvað
gerðist. Það eina sem hann vissi var að leitin áð Philippe var
ákafari en nokkurn tíma áður. Hann lét kjaftasögurnár eiris og
. róður fyrir neyzlu eða meðferð
mmna undxr ems En ef þer leyfið þá langar mig til að mega J á£engis eða annarra eiturlyfja.
hta mn herna a hverjum morgni til að spyrja hvernig gengur. n Fer fram á bað við ut
2ífV°^ÓÍ^Áb^:^ar'" að lagt verði algert
,bann við „drykkjusörig" í út-
varpinu. Telur að ölæði og of-
drykkja sé svo alvarlegt þjóð-
vmd um eyru þjóta, hann hafði nóg að bera, þar sem hans eigin arbölj að drvkkjuhneigð marma
hugrenningar voru, þó að hann léti ekki hitt æsa sig. |dgi ekki að hafa j flimtingum
Aldrei hafði hann liðið aðrar eins þjáningar. Horium lá við eða að gera að skemmtilegu að-
að bugast. Hann hrökk við ef hann heyrði smáhljóð. Hann var hlátursefni.
síhlustandi og bjóst alltaf við því versta. Harin komst að því að 10 t - +• - • • • *¦
™ .,. , ° .^ , _, , fcí . A „ , * : 12. Lysti anægju sihta yfir.
PhUippe hefði venð i Toulon og munaði minnstu að hann vænL,^ Bindindisfélags ís-
handtefann þar. Siðar V1rtust strokuhjuin hafa haldið áleiðis lenzkra ke væntir að
til Aix. Þar hurfu oll spor. Hofðu þau reynt að komast fBtmas. samtök fari að dæmi
landamænn eða voru þau fluin upp í fjöli? Það vissi enginn. I beirra
Eitt af því sem kvaldi Maríus var að hann hafði neyðst til að 13 Lýsti samþykki sinu við
sla sloku við starf sitt hjá Martelly. Ef hann hefði þótzt mega
gefa sér tíma til þess hefði hann á svipstundu farið á stúfana
til þess að reyna að hjálpa Philippe. En hann þorði ekki að yfir-
gefa húsbóndann alveg, því að einmitt núna hafði hann meira
en nóg við hann að gera. Martelly sýndi honum f öðurlega samúð.
Á kvöldvöknnni.
Tveir frægir sálfræðingar í Adeiaidc í Ástraiiu var nýlega
hittust að morgni dags, og mælti haflátéktnn. Vár honum gefið
þá annar: !að sök að hafa látið falsa inn-
„Góðan dag. Yður líður á- stæðu bankabókar siniiar. Inn-
gætlega
mér?"
en hvernig líður
Stúlka ein í Pyreneafjöllum
stakk fyrrverandi(?) elskhuga
gangur de Cazalis var. Með því að ná sér niðri á Philippe náði' sinn með rýtingi, og var kærð
hann sér fyrst og fremst niðri á lýðveldissinnunum. Allur flokk
urinn mundi bíða tjón við þetta.
Og nú fekk gremjan smátt og smátt yfirhöndina hjá Maríusi.
Hann var orðinn einstæðingur. Móðir hans var í fangelsi. Bróð-
jrinn hundeltur eins og villidýr. Þeir drógu helgustu tilfinningar
'hans niður í skítinn, afbökuðu þær og notuðu þær sem ákæru
jgegn honum. Og nú bjóst Maríus til að andmæla. Sá seki var
jnú ekki aðeins þessi ungi elskhugi, sem hafði flúið með ríkri
íaðalsstúlku. Sá seki var. ekki síður maðurinn sem hafði æst
jalla borgarbúa upp,.og'riataði nú'hin miklu völd sem hann hafði
'tilþess að svála særð'ri.'fórdild sinni. Ög ef réttlætið afneitaði
sjálfu sér og refsaði þeim fyrir, þá heitstrengdi Maríus að sjá
til þess að sá síðari fengi refsingu líka, fyfr eða síðar. Og 'meðan
hann yrði að bíða eftir tækifærinu til að hefna sín, ætlaði hann
'að nota tímann til að eyða þeim áhrifum'sem de Cazalis hafði,
bæði sem auðmaður og sem aðalsmaður.
Upp frá þessu rieytti hann allrar orku. Hann helgaði sig all-
an þessu hlutverki: að bjarga móður sinni og bróður. Verst
'þótti honum að hafa ekki hugmynd um hvað orðið var af Phil-
ippe. Tveimur dögum eftir flóttann hafði hann fengið 'bréf frá
honum, og þar bað hann Maríus um að senda þeim flóttahjón-
unum þúsund franka svo fljótt sem unt væ'ri. ÞaU, vöru prðin
;'peníngáláus. Þettá bréf vár sen't frá'Labesc, én'þar íháfði Philipþe
fengið húsaskjól nokkra daga hjá de Girouse, syni fyrrverandi
þingmanns í Aix. De Girouse hafði fæðst á stjórnarbyltingar-
eign hans nam raunverulega 22
sh., en í bókinni stóð, að hann
ætti 3422 pund. Bryis hafði lát-
ið frægan skjalafalsara, sem var
meðal f anganna, er hann átti aS
gæta, framkvæma falsanir þess-
ar.
mu Mmt
í bæjarfréttum Vísis um þetta
leyti fyrir 35 árum var m. a.
þetta:
H.f. Vörður
er ennað láta taka upp:trió á
Kjalarnesinu. Eru móvélar þar
fyrir. Dómarinn sýknaði meyj-
una^ og voru forsendurnar þæv,
að ekki yæri hægt að kref jast
þess að fögrum og blóðheitum
konum, að |þær hefðu einnig
skynsemi tii að bera!
. ,.¦: ©
Sir Winston Churchill var
einhverjusinni beðinn.aðihalda
ræðu í hófi 'félags stórskotaliðs-
foringja, og talaði um heilagan
Geofge,. verndardýrling Eng-
lendinga: Komst hinn^ aldni
stjórnmálajöfur þá m. a. svo
að orði:
,En öðru vísi mundi%eilagur
Georg fara að í dag, ef hann
ætti að berjast við dreka. Fyrst
mundi hann leggja frá sér vopn
sín, en' síðan byði hann drekan-
um til ráðstefnu, og að endingu
muhdu'þ'eir gera með.ser yið-
skiptasarrining."
bátar frá Siglufirði hafa ailað
Fangavörðurinn Lew Bryis [ sæmilega.
samþykktir Uppeldismálaþings
ins í sumar. Telur að lands-
mönnum öllum beri að standa
öflugari vörð gegn þeim hy.t'-
um, sem þjóðerni okkar og
sjálfst'æði stafar af dvöl erletíds
herliðs í lándinu.
14. Leggur ríka áherzlu á
nauðsyn skipulegrar bindindis-
fræðslu í öllum skólum lands-
ins. Telur nauðsyn á nýrri
handhægri námsbók til notkun-
ár í framhaldsskólum, en stuttri
og glöggri lesbók í barnaskól-
um, um skaðsemi áfengis og
tóbaks.
15. Skorar á Alþingi að veita
ríflegan byggingarstyrk til ný-
byggingar þeirrar,. sem góð-
templarar í Reykjavík hyggjast
reisa hér á næstuniii.
16. Lýsir eindregnu fylgi við
afstöðu og aðgerðir ríkisstjórn-
arinnar í landhelgismálinu: og
leggur áherzlu á, að frá þeirra
afstöðu verði í engu hvikað.
Framkvæmanef nd
Stórstúkunnar næsta
ár skipa þessir msnn: .
Stórtemplar: Björri Magnús-'
son. Stórkanzlari: Sverrir Jóns-
að vinnu undir stjórn Þorkelsson. Stórvaratemplar: Sigþrúð-
Clementz, og bauð hann nokkr- ' ur Pétursdóttir, Stórritari:
um mönnum með sér upp eftir í Jóh. Ögm. Oddsson. Stórf'regn-
gær til að sjá vélarnar að vinnu. ritari: Þorleifur Bjarriason.
i Stórfræðslustjóri: Hanrres .J.
Síldveiðarnar Magnússon. Stórgæzlum.. ung-
ganga að sögn mjög tregt herja: Þóra Jónsdóttir. Stór-
ennþá nyrðrá,"frá Eyjafirði og.kapilán: Kristinn J.'Magnús-
Siglufirði. Einkum hafa botn- son. Stórgæzlum. löggjafárst.:
vörpungarnir orðið illa úti og Haraldur I^prdah.1, .Fýi-rv.. .stór-»
hafa þeir fengið npkkru mimii templar: -Kristinn Stefánsson.
afla en vélbátarnir. Nokkrir Stórgjaldkeri: Jón Hafiiðason.
Samþ;/kkt var að-halda næsta
' 'I
þing á ísaf irði.