Vísir - 18.08.1953, Blaðsíða 4

V fI R
Þriíjudaginn 18. ágúst 195.3
¥XSXR
DAGBLAÐ
Ritsljóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson. j
Skrilstofur Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Símar 16€0 (fimm línur),
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
LIJ
Framhald verðlækkunar?
A ð undanförnu hefur eðlilega verið mikið um það rætt í
erlendum blöðum, hver verða mundi þróunin í verðlags-
málum á heimsmarkaðinum á næstunni, og eru bollaleggingar
þessar í sambandi við það, að bardögum hefur nú verið hætt
í Kóreu. Munu menn yfirleitt gera ráð fyrir því, að svo fari á
stjórnmálaráðstefnu þeirri, er haldin verður um málefni Kóreu,
að fundin verði einhver lausn, til þess að tryggja það, eins og
hægt er, að ekki verði gripið til vopna á nýjan leik.
Þó verður ekki annað sagt, en að menn sé nú varari um sig
í alþjóðamálm en oft áður. Menn hafa yfirleitt ekki þá reynslu
af kommúnistum, að þeim þyki verulega treystandi eða eins
og flestum mönnum öðrum. Menn þora vai’la að trúa því, að
friðurinn geti orðið langlífur, enda þótt hætt hafi verið að
skjóta í Kóreu. Enn hefur ekkert gerzt, sem bendir til þess, að
kommúnistar ætli nú að gerast nýir og betri menn, að þeim sé
frekar að treysta nú en áður, er þeir hafa jafnan róið undir,
vakið úlfuð óg sund'n-iyndi og grafið undan þeim,, sem þeim
eru ekki að skapi, j«’ •• el látið hefja uppreistir gegn þeim eða
íara með hernaði á hendur þeim, er þeir hafa talið hentugt.
Þess vegna þora menn vart að vona, að tryggður sé friður
um langa framtjð, að raunveruleg kyrrð komist á í heiminum,
enda þótt vopnahlé hafi verið gert austur í Kóreu.
Verðlag ó heimsmarka'ðinuni veltur jafnan mjög á þvi,
hvernig ástatt er í stjórnmálum í heiminum. Þegar kyrrt er
og friðvænlegt er verðlag í föstum skorðum, og eðlileg afleið-
ing styrjaldarinnar í Kóreu var þess vegna ört hækkandi verð.
Hinar frjálsu þjóðir sáu þá greinilega, að þótt nazisminn lrefði
verið að velli lagður, voru hætturnar fyrir friðsamar þjóðir
ekki úr sögunni. Hinar frjálsu þjóðir sáu það þá, ef þær höíðu
ekki komið auga á það fyrr, að þær þyrftu að vígbúast, til þess
að geta varizt hinni nýju hættu. Vegna vígbúnaðarins jókst
eftirspurnin á allskonar hrávörum til mikilla muna, og henni
fylgdi verðhækkun á öllum sviðum, sem náði hámarki á síð-
asta ári.
Síðan hefur verð heldur farið lækkandi, og líkur eru taldar
á því, að þess megi vænta, að verðlag haldi frekar áfram að
lækka, þótt margir telji ósennilegt, að um verulegt verðfall
væri að ræða, en af því gætu einnig stafað margvísleg vandræði,
svo að það getur verið óæskilegt að ýmsu leyti. En aðalatriði er
að náðst hefur jafnvægi á þessu sviði, og iíklegt, að verð hækki
ekki fyrst um sinn„ meðan ekkert óvænt gerist í heimsmálum,
sem ekki verður séð fyrir nú. Þetta hefur ekki minnst áhrif
fyrir þær þjóðir, sem verða að flytja mikið inn, eins og tii
dæmis íslendingar, því að allar sveiflur á verðlagi á heims-
markaðnum hafa mikil áhrif hér. Sú þróun, sem hefur átt sér
stað að undanförnu, hefur þess vegna verið okkur til góðs, og
ætti að geta stuðlað að vinnufriði og meira jafnvægi í búskap
okkar. En þó verðum við sjálfir að hafa hönd í bagga, því að
við getum með óhyggilegum aðgerðum komið af stað verðhækk-
unaröldu, sem af mundi leiða mikið tjón. Óbreytt ástand er
bezt á öllum sviðum, eins og nú standa sakir.
Hjálp Gríkkjun til handa.
’BT'ins og Vísir gat um í vikunni sem leið, mátti vænta þess, að
Rauði kross íslands yrði beðinn hjálpar vegna hörmung-
anna í Grikklandi, og hafa alþjóðasamtökin nú snúið sér til
íslendinga. Heíur Rauði kross íslands gefið út ávarp til lands-
manna, sem birt er á öðrum stað í blaðinu í dag.
íslendingar eru svo lánsamir, að þeir hafa ekki orðið fyrir
búsifjum af völdum náttúruhamfara urú langt skeið. Við eigum
að v^ísu við stirt veðurfar að búa, en þau öfl, er því ráða, leika
okkur ekki grátt, þegar borið er saman við það, sem aðrar
þjóðir þurfa að þola, þótt þær þurfi ekki beinlínis að kvarta
um náttúruhamfarir. En í sögu okkar er þó greint frá hörm-
ungum, er höfðu næstum gengið af þjóðinni dauðri, svo að
landsmenn geta vel skilið, hvað dunið hefur yfir í Grikklandi.
íslendingar hafa nú eins og tugir annara þjóða verið beðnir
um að leggja lóð sitt á metaskálarnar, til þess að hjálpa Grikkj-
um yfir fyrstu erfiðleikanna vegna landskjálftanna og eids-
voðanna af þeírra völdum, er eytt hafa heilar borgir. Vonandi
bregðast menn hér eins fljóít og vel við og jafnan áður, er
hjálpafbeiðni héfúr borizt, óg rúenn ættú að'hafá það‘hugfáit,
að því fyrr sem hjálpin berst pví betúr kemur hún að notum
fyrir þær tugþúsundir, sem nú eiga um sárt að binda.
RKÍ heltir á menn að
veita Grikkjum hjálp.
Efnt er áil samskota hérlendis.
Hinir ægilegu jarðskjálftar á
Jónísku eyjunum við Grikk-
land og hörmungar' þær, sem
siglt hafa í kjölfar beirra, háfa
vakið samúð manna unx allan
heim með fólki því, sem þar
á nú um sárt að biada.
Islendingar munu nú, ásamt
fjölmörgum öðrum þjóðum,
leggja fram sinn skerf til þess
að koma fólki þessu til aðstoð-
ar. Frá Rauða krossi íslands
hefur Vísi borizt eftiifarandi
orðsénding, og vill Vísir, ein-
dregið hvetja menn til þess að
verða við áskorun þeirri, sem
í henni felst:
Alla síðastliðna viku hafa
hinir miklu jarðskjálftar á
Grikklandseyjum og hörmung-
ar fólksins þar verið aðat um-
ræðuefni blaða og útvaips Víð-
tæk hjálparstarfserni, sern
margar þjóðir taka þátt í, er
þegar hafin og Alþjóðarauði-
krossinn hefir birt áskorun til
Rauðakrossfélaga um að láta
málið til sín taka.
Rauði Kross íslands mun því
beita sér fyrir fjársöfnun í því
skyni að hjálpa hinu nauð-
stadda fólki.
Söfnunin hefst þriðjudaginn
18. þ.m. og er vonast til, að
henni geti verið lokið á 2 —3
vikum. Fyrir það fé, er safnas*:,
verða keyptar íslenzkar út-
flutningsafurðir, sem geta kom-
ið hinu nauðstadda fólki að
notum.
í Reykjavík veitir Reykja-
víkurdeild Rauða Krossins
gjöfum og fjárframlögum mót-
töku á skrifstofunni i Thor-
valdsensstræti 6. Deildir Rauða
Krossins annarsstaðar á land-
inu munu einnig annast fjár-
söfnun í þessu skyni.
Frekari upplýsingar um fjár-
söfnunina má fá í skrifstofu
Rauða Kross íslands Thorvald
sensstræti 6. opin kl. 10—12 og
1—5 alla daga nema laugar
daga 10—12, sími 4658.
Verðlaun veitl
fegursta
Allsherjarþing Sþ
ræðir Kóreu.
Einkaskeyti frá AP. —
London í morgun.
Allsherjarþing Saineinuðu
þjóðanna kom saman í gær-
kveldi.
Lester Pearson, forseti þmgs-
ins, skýrði frá því, að Kóreu-
málin yrðu aðal-viðfangsefni
þingsins, og yrði nú að gera
ráðstafanir vegna frarru .ðar
landsins. Ríki þau, sem sendu
heriið til Kóreu, hafa lagt frarn
sérstakar tillögur um þessi mál,
og sagði Pearson, að þeim yrði
nú vísað til stjórnmálanefndar-
innar. Síðan var fundi frestað
þar til sú nefnd hefur kynn'
sér málavöxtu og áðurnefndar
tillögur.
í dag er afmælisdagur höfuð-
borgarinnar — 167ár Iiðin frá
því Reykjavík fékk kaupstað-
arréttindi.
í tilefni dagsins verða verð-
laun og viðurkenning veitt fyr-
ir fegurstu skrúðgarðana í bæn-
um. Verða veitt ein aðalverð-
laun, en auk þess verður eig-
endum nokkurra fleiri garða
veitt sérstölc viðurkenning.
Stjórn UTegrunarfélagsins
mun í dag afhenda verðlaun fyr
ir fegursta garðinn, en sérstök
nefnd með garðyrkjuráðunaut
bæjarins í broddi fylkingar,
hefur valið garðana, sem viður-
kenningu og verðlaun hljóta að
þessu sinni.
Harald Faaberg og frú, sem
verðlaun hlutu fyrir fegursta
garðinn í fyrra, hafa gefið fork-
unnarfagran bikar, sem veiítur
verður þeim, sem fegursta garð
inn á að þessu sinni, og auk
þessahefur Félag garðyrkjú-
manna heitið ókeypis úðun í
garðinum, sem verðlaun hlýtur.
3ja manna nefnd fjallar um
tónlistarmál ÞjóMeikhiíssins.
Ballettflokkur frá Konunglega leikhusinu
í Khöfn kemur hingað eftir helgina.
Sérstök tónlistarnefnd verð-
«r sett á laggirnar við Þjóðleik-
húsið til þess að fjalla um tón-
listarmál leikhússins.
! Hefur menntamálaráðherra
bætt við sérstökum lið í 6. grein
reglugerðarinnar varðandi
þetta efni, en þar segir svo:
„Við leikhúsið starfar tón-
hstarnefnd. í henni eiga sæti
Þjóðleikhússtjórí og tveir menn
er ráðherra skipar. Nefndin
skal fjalla um öll tónlistarmál
leikhússins og gera tillögur um
val söngleikja og annarrar tón-
listar á vegum þess. Verði á-
greiningur í nefndinni sker
Þjóðleikhúsráð úr“.

\Mmyt er skritjð
Franskir bæadur í „vínstríði."
Liiniels neidaði isii kfiispa «í-
fi*an(lei|slu jieirfís á víni.
Það hefur víst alveg farið
framhjá blaðalesendum hér, að
,,stríð“ hófst í fjórum liéruðum
Suður-Frakklands laust fyrir
rnáuaðamótin.
Það voru vínyrkjubændur,
sem stríðið hófu, og orsök þess
var sú, að þeir kröfðust þess af
ríkisstjórninni, að hún keypti
af þeim :allt það vín, sem þeir
gátu ekki selt með venjulegum
hætti. Ríkisstjórnin neitaði
þessu, og urðu bændur þá reiðir
mjög.
Viðsjár hófust þegar daginn
eftir að fregn barst um neitun-
ina, og hittust þúsundir bænda,
til þess að ráða ráðum sínum.
Varð það úr, að þeir settu alls
konar liindranir á vegi í héruð-
um sínúm. Veltu þefr tunnum
á þá, skildu þunga vagna eftir
á þeim, þversum, svo að ekki
var hægt að komast framhjá
‘þeiní, æða ffelldu tré' ý fir þá:: 11 1:
ðamúð með bændum var mjog
almenn víða, svo að borgar-
stjórnin lokaði skrifstofurn sín-
um, og fánar blöktu víða í hálfa
stöng. Borgarstjórar gengu
meira að segja fram við það
sums staðar að koma upp „götu-
virkjum" þeim, sem lýst hefur
verið hér að' íraman. Varð af
þessu nokkur truflun, en þó
eklti mikil, og var raunar aldrei
ætlunin að lýsa andúð gegn
stjórninni nema einn dag.
Vínframleiðsla Frakka hefir
verið of mikil síðustu árin, en
stjórnin hefur ýtt undir offram-
leiðuna með styrkjum og upp-
bótum. Stjórn Laniels tók hins
vegar af skarið, og' benti bænd-
um á, að þeir yrðu sjálfir að
breyta framleiðslu sinni að
nokkru leyti, því að ríkisstjórn-
in hefði ekki fé til þess að
kaupa allt það áfengi, sem
bændur framleiddu að óþörfu.
En í verkföllunum miklu und
anfarið ■ hefur “vínstríðið"
gléýmzt• áfgerlega. S!
iíiLLl th
! Ekki hefur ráðherra ennþá
skipað menn þá í nefndina, sem
reglugerðin gerir ráð fyrir.
I í sömu grein reglugerðarinn-
ar er rætt um bókmenntaráðu-
naut Þjóðleikhússins og starfs-
svið hans, en það er að kanna
og gagnrýna leikrit og gera til-
lögur um leikritaval. Bók-
menntaráðunautur Þjóðleikhúss
ins hefur frá fyrstu tíð verið
Vilhjálmur Þ. Gíslason útvarps
stjóri og heljdur þvf starfi enn.
I Eftir viku koma hingað til
lands á vegum Þjóðleikhússins
nokkrir balletdansarar frá Kon
unglega leikhúsinu í Khöfn.
Eru það bæði karlar og konur
og sýna hér kafla úr þekktum
klassiskum ballettum. Foringi
þessa flokks er íslending'ur,
Ffiðbjörn Björnsson, sem tal-
inn er vera einn úr hópi efni-
legustu sólódansara Konung-
lega elikhússins.
Flokkur þessi kemur n.k.
þriðjudag og dvelur hér viku-
tíma, en sem stendur heldur
hann sýningar í Covent Garden
óperunni i London. Ekki er full-
ráðið um sýningarfjölda ball-
ettsflokksins hér á landi, en
telja má líklegt að þær verði
fjórar eða fimm talsins.
Upp úr næstu mánaðamótum
hefjast leikæfingar í Þjóðleik-
húsinu og verður þá haldið á-
fram með æfingar tveggja leik-
rita, sem komið var langt á-
leiðis í lok síðasta leikárs. Þessi
leikrit eru „Einkalíf“ eftir No-
vell Coward undir leikstjórn
Gunnars Hansen og „Sumri
hallar“ eftir Tennessee Willi-
ams, en leikstjóri er Indriði
Waage. Leikárið hefst með sýn-
ingum á fyrrnefnda leikritinu
um miðjan september.
Nr. 490.
Ilvað er það, sem tollir við
allt?
Svar við gátu nr. 489:
öí Stjarna.