Vísir - 22.08.1953, Blaðsíða 4

YlSXB
Laugardaginn 22. ágúst 1953
wxsxxs.
Í4Í.Át
fl*
i
DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofin: Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR HJ1.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Síæar 1660 (fiœm línur).
Lausasaia 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Það góða, sem ég vil...
Igrein einni, sem birtist í Þjóðviljanum fyrir rúmri viku, nán-
ar tiltekið þann 13. þessa mánaðar, var meðal annars
ákaflega fróðleg setning, er varpar ljósi á stjórnarstefnu Ráð-
stjórnarríkjanna og virðingarleysi fyrir allri alþýðu manna og
vellíðan hennar. Er greinin byggð á bollaleggingum amerísks
blaðamanns um ffcamleiðsluþróunina í sæluríkinu og „að
Sovétríkin eigi um margar leiðir að velja, og allar geti þær
gert stjórnum Vesturveldanna lífið leitt“.
Síðan eru þessar leiðir taldar upp, og er hin síðasta svo-
hljóðandi: „Síðast en ekki sízt væri hægt að beita svo miklu
af í'ramleiðslugetu Sovétríkjanna til framleiðslu á neyzluvör-
um fyrir landsmenn sjálfa, að lífskjörin færu langt fram úr
því, sem alþýða manna í Vestur-Evrópu getur vænzt ....“
Það er með öðrum orðum talið, að „hægt væri“ að gera verka-
lýðnum rússneska lífið bærilegt, ef stjórnarherrarnir í Kreml
hefðu einhvern áhuga fyrir því.
Þegar það er haft í huga, að kommúnistar guma mikið af
því, hversu ágætlega fólkinu líður austan járntjalds, kemur það
dáhtið spænskt fyiir . jónir, að sjá slík ummæli í kommún-
istablaði — þótt „íslenzkt“ sé. Stjórnarherrarnir í Kreml hafa
það í hendi sér að láta fólkinu í té ýmis gæði, sem sjálfsögð
þykja í löndum Vestur-Evrópu, en þeir gera það ekki. Þeir
hafa það meira að segja í hendi sér að framleiða svo mikið af
allskonar varningi fyrir alþýðu mnn, að henni gæti liðið betur
en alþýðunni í löndum kapitalismans. En þeir gera það ekki
heldur.
Fyrir hverja er „verkalýðsríkinu“ þá stjórnað? Er það
kannske rétt, sem haldið er fram, að Rússar hugsi fyrst og
fremst um að herinn sé sem bezt búinn að öllu leyti, og þeir,
sem eru í náðinni, hafi allt, sem hugur þeirra girnist, en ekkert
sé hugsað um óbreytta borgara? Það virðist svo, úr því að
Þjóðviljinn lýsir því sem atriði, er nota má til hótana, að hægt
sé að gera sitt af hverju fyrir fólkið — en það er bara ekki
gert, og það er mergurinn málsins.
Rússar hafa yfir miklu landflæmi að ráða, og landgæðin eru
svo mikil, að allir gætu haft nóg að bíta og brenna, ef ríkinu
væri stjórnað í þeim tilgangi. En þrátt fyrir alla möguleika á
þessu sviði, svelta milljónirnar þar, auk þeirra, sem veslast
smám saman upp í fangabúðum. Það er svo sem ekki að furða,
þótt kommúnistar hér og víðar sé ánægðir með stjórnarhætt-
ina austur í Rússlandi.
Omaklegt aðkast
700 komir sátu þing alþjóða-
sambands háskólakennara.
4 fuUtrúar liéðan á þinginu, er
sat á rökstólu in í París.
"l^eir eru þó nokkrir, sem virðast hafa sérstaka tilhneigingu,
-*■ til þess að kasta hnútum að blaðamönnum. Virðist þeim
það vísastur vegurinn til nokkurs frama, ef þeir geta komið
að einhverjum skeytum, er gætu orðið til þess að blaðamenn
settu ofan í augum almennings.
íslcnzkir blaðamenn eru að sjálfsögðu hvorki verri né betri
en annað fólk í þessu landi, og sem stétt þola þeir vafalaust
samanburð við hvaða starfshóp sem er að samvizkusemi og
heiðarleik. Það er óhætt að fullyrða, að íslenzkir blaðamenn
gera sér yfirleitt allt far um að segja sem sannast og réttast
frá atburðum, sem gerast og ástæða þykir til að koma á þrent,
og það er meira að segja hægt að fullyfða, a.ð íslenzkir blaða-
menn eru bæði nærgætnari og vandfærnari í fréttaflutningi en
starfsbræður þeirra - víðast annars staðar. Væri auðvelt að
rökstyðja þetta með dæmum, en það er ástæðulaust.
Sumir stunda hnútukast þetta í garð blaðamannastéttarinnar
af ókunnugleika og er þeim vorkunn. Hitt er verra, þeg'ar menn
í ábyrgðarstöðúm gerást þátttakendur í þessum leiða leik —
að maður ekki segi kapphlaupi —' eins og Helgi Hjörváf 'léýfði
sér í þættinum „Um daginn og veginn“ sl. mánudagskvöld. Að
vísu var tilefnið ómerkilegt og ummæli hans út í hnött, en
hann fullyrti, að blaðamenn gengju fram fyrir skjöldu í þeirri
viðleitni að koma á ,,þúingum“ í stað „þéringa“. Þetta er vita-
skuld þvættingur. íslenzkir blaðamenn hafa aldrei beitt sér
fyrir því umgengnisformi, en tilhneigingin hjá fyrirlesaranum
leyndi sér ekki: Hann hafði tekið sér fyrir hendur að varpa
rýrð á þessa stétt.
Um hitt má svo lengi deila, hvort ávarpsformið sé æskilegra,
og munu blaðamenn hafa á því skiptar skoðanir eins og allir
aðrir, þótt það skipti ekki máli i þessu sambandi. En Helgi
Hjörvar ætti, að;!vita betur . og sýna sjálfiur meiri háttvísi i
málflutningi sínum. Það gæti kannske orðið einhverjum til
fyrirmyndar og eftirbreytni.
11. þing Alþjóðasambands
háskólakvenna var haldið i
London dagana 6.—13 ágúst og
sóttu það um 700 háskólakonur
frá 28 löndum. Samtökin halda
aðalþing sín á þriggja ára
fresti og sitja þau kjörnir full-
trúar hinna ýmsu landá, er
ræða störf sambandsins og
kjósa stjórn þess, en auk þeirra
áhugakonur samtakanna, sem
eru áheyrnarfulltrúar og taka
þátt í öðrum störfum þinganna.
Sem aðalverkefni . þingsins
hafði verið valið samhliða um-
ræðum um fé}agsstarfið: —
„Manngildið í heimi tækninn-
ar“, og er það efni, sem nú er
rætt mikið í sambandi við al-
þjóðlega samvinnu og bróður-
hug og hinar miklu breytingar.
sem orðið hafa á síðari á;um á
sviði tæknilegra framfara. Til
þess að flytja erindi um þetta
efni höfðu verið fengnir ágætir
fyrirlesarar, sem sérstaklega
höfðu rannsakað það, en auk
þess fjölluðu vinnuhópar á
þinginu um ýmsa þætti þessa
viðfangsefnis.
Það var samband brezkra
háskólakvenna, sem sá um und-
irbúning þingsins og var allt
skipulagt og frámkvæmt með
mestu prýði.
Alþjóðasamband háskóla -
kvenna telur nú 146.000 félags-
konur í öllum heimsálfum og er
vaxandi. Háskólakonur vinna
að því að konur auki menntun
sína og veita samtökin árjega
ýmsa styrki til visindastarfa.
Það er jafnframt stefna sam 1
bandsins að hæfar konur tæki
að sér þýðingarmikil störf og
að konur hafi sömu möguleika
og karlar til þess að beita á-
hrifum sínum á hverju því sviði
sem menntun þeirra og hceíi-
leikar leyfa.
Fráfarandi forseti sambands-
ins er prófessor Moran frá
Dublin en núverandi forseti er
Dorothy Leet A.B. frá Banaa-
ríkjunum, nú búsett í París.
Fulltrúar íslands á þingi Al-
þjóðasambands háskólakvenna
voru þær Rannveig Þorsteins-
dóttir, lögfræðingur, foiniað.ir
Félags ísl. háskólakvenna,
Ingibjörg Guðmundsdóttir,
lyfjafræðingur, Ragnheiður
Guðmundsdóttir, læknir og
Theresía Guðmundsson, veður-
fræðingur.
34.000 stúdentar
frá öðrum löndum.
N. York. — Á næsta skóla-
skólaári munu um 34.000 er-
lendir stúdentar verða við nám
í Bandaríkjunum.
Verða stúdentar þessir frá
: alls 125 löndum, og mun sér-
! stök nefnd, er vinnur að bættri
: sambúð við aðrar þjóðir, taka
á móti þeim við komuna í næsta
1 mánuði.
Margt er shritjó
Er fús til að reyna veiða
sjóskrímsli á öngul.
Uanskur vísindamaðnr feollaleggur
iiiu tílvísí slíkra dvra.
sögur eru til um. Bendir dokt-
orinn á það, að til sé fiskai', er
vegi svo smálestum skipti, og
ef þeir yi'ðu með óbreyttri
eins
Menn skulu alls ekki gera
lítið úr því, þegar fx-egnir ber-
ast um það, að sézt hafi sjó-
skrímsli mikil.
Á dýrafræðingamóti, sem
haldið var nýlega í Kaup-
mannahöfn, skýrði einn fund-
ai'manna, dr. Anton Bi'uun,
ritari mótsins, frá því, að hann
áliti að slíkar ófreskjur væru
raunverulega til í undii'djúpum
Atlants- og' Kyri-ahafsms. Ef
einhver vildi styðja hann, | mundi ekki vei’a auðveldara
mundi hann fús til að reyna að en að finna Íivítan nashyrning
renna fyrir slíkt dýr. j í myrkviði Afríku með því að
Dr. Bruun kvaðst hafa taka myndir af landinu úr
nokkrar sannáhii- fyrir því, að flugvél.
„Veginóður" leit inn i skrifstof-
ur blaðsins i gær, og bar
margt á góma, eins og' oft vill
verða, þcgar förumenn ber að
garði. Hann hafði flækzt viða
npp: á siðkastið, því að þótt hann
sé borinn og barnfæddur Reyk-
vikingur, kann hann bezt við sig
uppi iim sveitir landsins, þar sem
hann skrafar við bændur, er hann
á þess kost, og fræðist um hagi
þeirra. En svo nefndi liann cr-
indið, og afhenti um leið pistil
þann, sem hér fer á eftir.
Hraðinn er mjög
hvimleiður ...
„... Þrátt fyrir öll þægindi og
alla nýtízku höfuðstaðarins kviði
ég alltaf fyrir þvi að koma til
bæjarins eftir langa dvöl úti um
land. Það er hraðinn, seni ég Iief
óbeit á, en liann verður víst ekki
kveðinn niðui', þar sem mcnn
hafa víst ekki í sig og á. nema
þeir sé sifellt á þönum. En það
er líka fyrst og fremst þeysing-
ur bilanna, sem mér finnst síör-
liættulegur, þvi að mér sýnist, að
hver ökuþór brjóti af sér, ef hann
telur, að sér muni lialdast jiað
uppi.
Hættuleg- brot á
umferðarreglum.
Eg var heldur ekki nema í-étt
sloppinn inn á bæjarlandið, þeg-
ar ég fékk sönnur fyrir því, að
ökuþórunnm i bænum liafði ekki
farið aftur í frekjunni, og á ör-
stuttum kafla varð eg vottur að
fjórum brotum á umferðarregl-
unum, en eg skal þó taka það
fram, að eitt var ekki framið af
bílstjóra. En nú skal frá þessu
greint. Bíllinn, sem eg var í, átli
skamman spöl eftir að beygjunni
fyrir ofan varastöðina við Eljiða-
ár, og á móti kom þungfær vöru-
bifreið, sem var rétt aðeins kom-
in upp iii' beygjunni, og var-enn
í halla, þar sem ekki sér fram
á beina veginn að brekkunni við
Árbæ. Birlist þá allt i einu jeppi,
sem ætlaði fram úr vörubílnum,
þótt slíkt væri vitanlega óleyfi-
legt, þar sem aðeins sást yfir lit-
inn spotta af veginum. Brot nr. 1.
Annar jeppi í vðbót.
Brot nr. 2 íylgdi í kjölfar þcss
fyrsta eftir örfáar sekúndur, því
að allt í einu birtíst annár jepþi
fyrir aftan liinn, sem ætlaði sam-
tímis fram úr þeim fyrri og vöru-
bilnum, svo að þarna áttu þrír
bílar að aká samliliða. Ökumað-
ur minn var á löglegmn hraða,
og varð að hemla
þyngd eins langir og grannir.08 vai° ao ,iei,,ia snögglega, til
,. , . . . I þess að komizt yrði hjá árekstri.
, i En nu gekk íonn klakklaust
nefnast sjosknmsli. næstu 100-200 metra, þar til
En hann telui, að engin leið nsestuin var komið að vegamót-
sé til þess að veiða slíkan fisk . um Suðurlands- og Vesturlands-
nema með öngli, og að það sé af brauta. Þá kom i ljós leigubifreið
hægt sé að finna [úr bænum, og lá heldur en ekki á.
dýptarmæli. Það Lagt aætlað hel'ur sá bill verið
á 70— 80 km. liraða, þar sem að-
eins er leyfður 40 km. hraði, og
þar eð dæld og síðan liryggur
og frá, að
hann með
til væru slíkir ógnarstórir
fiskár', og sonhunih'væff s'ú, aé
leiðangur Dönu , árið 1928^30
hefði veitt sex feta langan fisk
í S.-Atlantshafi. Reyndist þetta
óþekkt tegund af ál, en var þó
aðeins seiði. Hryggjarliðirn-
ir voru samtals 450, en á
venjulegum álum eru þeir 104
og á annari tegund 150 að tölu.
Heldur dr. Bruun því fram,
að ef þetta álaseiði hefði haft
tækifæri til að vaxa í fulla
stærð, hefði þar verið kominn
fiskút*, sém hefði orðið i eins bráðinj leitar til ljóssins
stór og sjóskrímsli þau, sem. í „veiði“-fiskinn.
„Við vitum ekki hvaða líf-
Vérur éru til í únclifðjuþúnum,
sagði dr. Bruun ennfremur. Og
það er nokkuð til í því. Dýra-
fræðingunum á ráðstefnunm
gafst nxeðal annars kostur á að
sjá nokkra fiska, sem Gala-
thea-leiðangui’inn hafði með
sér heim. Meðal þeirra er
„veiði“-fiskur, sem hefur eins-
konar lýsandi sívalninga -—
líkt og neonpei'ur — í kjaft-
inxxm. Þegar hann verður
syangui’, opnar hann ginið, og
upþ’
Nr.494.
Hver er sá eini,
hannyrðum þakinn,
ber hann konu
á baki miðju,
hulinn pellklæði
lxeldur síðu,
daglciðir niargar
hann drjúgum ferðast,
situr þó ætíð
í sessi kyrr?
Svar við gáttu nr. 493:
.)] Skugginn. .ti-.rí .