Vísir - 10.09.1953, Blaðsíða 5

Fimmtudaginn 10. september 1953.
▼!si*
í/JíJJÖ
Skrifií
kveajoasíCuBJÚ
aa ihucamál
jrftar.
atvu*
Rabarbarasafi.
Álitið er að bezt sé að nota
rabarbara í mauk eða safa, sem
fyrst á sumrinu. Þó má fá góð-
an safa og mauk þó að farið sé
að líða á sumarið. Eftirfarandi
safi er góður.
50 góðir, gildir stilkar eru
þvegnir vel og bitaðir sundur
smátt. Þeir eru settir á eld í
4 lítrum af vatni. Þetta er soðið
þangað til allt er orðið jafnt.
Þá er því helt í poka, eða
léreftssíu þangað til allur safi
er runninn úr. Það gerist á
hálftíma eða þar um bil. Safinn
er síðan mældur og 250 gr. af
strásykri eru látin í hvern
lítri af safa. Síðan er þetta
soðið vel í 10—15 mínútur og
öll froðan veidd ofan af. Síðan
er salicylsyru bætt í, en lögur-
inn má alls ekki sjóða eftir það.
1 teskeið sléttfull er áætluð í
4 lítra af safanum. Sýran er
fyrst hrærð í dálítið af safanum
og síðan er þessu hellt í pottinn
og hrært vel í. En má ekki sjóða
eins og fyrr segir. Síðan er
safanum hellt á flöskur og
tapparnir látnir í. Lakkað yfir
eða brætt yfir með vaxi. Þenna
safa má hafa til drykkjar ef
vill eða í hlaup, og þarf þá að
þynna hann eftir smekk.
Hleyptur með matarlimi. 10—
12 blöð í líterinn.
Eggjakaka með rabarbara.
Rabarbaraleggirnir eru
skrældir og skrælingurinn soð-
inn til þess að gefa fagran
rauðan lit. Skrælingurinn tek-
inn upp en rabarbaraleggirnir í
smábitum látnir í safann og
soðnir augnablik. (Þeir eiga að
vera heilir). Bezt er að láta fáa
bita úpottinn í einu og taka þá
upp með gataskeið eftir hverja
suðu. Þegar búið er að sjóða á
að'láta sykur og ögn af vaniliu
í safann, einnig jafna hann með
sagómjöli eða kartöflumjöli. En
safinn á aðeins að vera litill,
og á þetta helst að vera heitt
þegar eggjunum er hellt yfir
það.
6 eggjarauður eru hiærðar
með sykri eftir smekk. 1 eða 2
dropar af sítrónuolíu eru iátnir
i — einnig matskeið af rjóma
og síðast er þessu blandað í
hvíturnar stífþeyttar. (Munið
það. Rauðunum á að hræra í
hvíturnar en ekki öfugt). Þá
verður þetta mjög létt, Rabar-r
barinn er lagður í botn á
gratinfati og eggjahrærunni
hellt yfir.
Látið í heitan ofn og etið
jafnskjótt og það fer að stirðna.
Strásvkur borinn með.
Kabbað iim in(it:
Hér er fáaniegt margt á-
gætt grænmeti í matinn.
9 Pappirspúkagerðm tu
3 ÁOtfe.papptrepokMtS
L

BEZTAÐ AUGLTSA f V1*j
Nú er margt gott að fá í
matvörubúðunum — annað en
kjöt. Þar fæst hvítkál, blómkál,
toppkál og gulrætur, fyrir utan
gúrkur og tómata.
Allt er þetta ljúffengt og
hollt og má nota það á ýmsa
vegu. Blómkál, toppkál og hvít-
kál má vel nota sem sérstaka
heita rétti á kvöldborðið og
hafa aðeins hrært smjör með.
Hvítkál má sjóða með brún-
uðum kjötbollum eða soðnum
kjötbollum eða kjöti aðeins. En
hvitkálið okkar, þó bragðgott
sé, er mjög vatnsmikið og má
því aðeins hafa ögn af vatni í
pottinum þegaf það er soðið. Sé
ekkert soðið með því, er þó
bezt að gufusjóða það og sama
gildir um toppkálið. — Hér
hafa í búsáhaldaverzlunum
fengist grindur, sem láta má í
pottana, þegar gufusjóða á.
Eru þær að suðu lokinni teknar
upp með litlum tilheyrandi
krókum.
Blómkál og gulrætur.
Blómkálið má nota á marga
lund. Blómkálssúpu þekkja all-
ar húsmæður. Hún er bezt úr
soðinu af blómkálinu og með
mjólk til viðbótar. Sérlega fín
er hún þegar eggjarauðu er
bætt í að síðustu.
Blómkál borið með kjöti eða
kjötfarsi er mjög gott. Og kalt
blómkál sem er smurt með
mayonnaise og hakkaðri
„skinku“ kreift yfir, er sann-
kallaður herramanns matur.
Gulræturnar eru hollar og
góðar. Rifnar, með sykri og
sítrónusafa, er þær mjög hress-
andi og lystugar og líta fallega
út á kvöldborðinu. Þær má
líka skera næfur þunnt og hafa
í hvítkálssalat. Er hvítkálið
skorið í örþunnar lengjui', ’ réti;
eins og þræðir væri. Síðan er
kálið skorið þversum, svo að
þx-æðimir verði ekki of langir.
Agúi-kusneiðar, þunnar, mega
vera þarna með og allmikið af
rúsínum og eplisbitar litlir,
þegar þeir eru fáanlegir. Súr-
sætur lögur er hafður á þetta
og öllu hrært vel saman. —
Með í kjötsúpuna.
Gulrætur soðnar og bornar
fram með öðru gi-ænmeti eru
að sjálfsögðu ágætar og hollar.
Þar sem við erum farin að fá
nýja kjötið eru þær sjálfsagðar
í íslenzku kjötsúpuna, ásamt
rófunum. Skrældar kartöflur
út í kjötsúpuna gefa góðan
smekk og þeir sem eru svo
lánsamir að eiga rófur í garð-
inum sínum ættu ávallt að nota
kálið af þeim með í súpuna.
Kálið er hollt og gott og súpan
vérður þá fallega grænleit á
litinn.
— ♦ —
Sú var tíðin að íslendingar
póttust ,e|tir-uþyj, aðs tróg sgr
hrfa í graut —-svo: þgijur-gam-
alt íolk frá sagt. Enginn vissi
j þá að arfinn hefði töluvert
| næringargildi, en nú vita
menn það af rannsóknum sín-
um. — En þó að arfi sé ekki
notaður til manneldis er margt
annað úr gi'óðurríki íslands,
sem menn nota nú, því að nú
er öld hráætisins.
Njóli er notaður eins og mæð
ur okkar gerðu áður. Þær tóku
úr honum stöngulinn, suðu
hann og hökkuðu létu hann
svo út í mjólkursósu (dálítið
sykraða) og létu snæða þetta
með köldu saltkjöti, sem þá var
aðalkjötmetið fram á vor. Þetta
var áður en íshúsin komu til
skjalanna. Njólinn er fyrirtaks
hollur og blóðaukandi. Þeir,
sem ná til njóla, ættu því að
neyta hans sem oftast. Nú er
hann notaður hrár. Stöngull-
inn er tekinn úr eins og áður
en blaðið saxað með járni (ekki
í vél því að safinn pressast þá |
allur úr). Rúsínur eru hakkaðar !
með njólanum. Hvannarstöngla1
(unga) má skræla, skera svo í
næfur þunna hringi og bæta í.
Láta má sykur í njólann sé
þess óskað.
Sumir safna hundasúrum og
öðrum jurtum til að hafa í
salat. Villt skarfakál er lika
ákaflega gott. Fáir íslendingar
held eg þó að hafi komist upp
á að nota fíflablöð, en þau eru
bæði holl og góð — dálitið
barkandi á bragðið. Hér á
landi sáu menn fyrst franska
sjómenn sækjast eftir þessu
gæðgæti. Fransararnir sem urðu
skipreika og bjuggu hér í
frönsku húsunum — tíndu sér
fíflablöð til matar á Landa-
kotstúninu og öðrum túnum
hér í bænum, þegar Rvík var
lítið sveitaþorp. Hafa þeir
vafalaust vitað að blaðgrænan
myndi bæta þeim upp hið ein-
hæfa fæði á skipunum, en þá
þótti bæjarbúum sá matur ein-
kennilegur. Frönsku húsin, sem
nefnd voru, voru svipdimm, því
að þau voru tjörguð. Þótti
bæjarbúum þau til óprýði og
kölluðu þau Drillenboi'g.
En þó að íslendingar hafi nú
komist upp á að nota ýmislegt
úr sinu jurtaríki og þar með
kannske fíflablöð er þó eitt
sem þeir munu ekki kunna að
meta enn. En það eru:
Brenninetlur eða brennigi'ös.
Þær eru bæði bragðgóðar og
vítamínsríkar. Og þeir sem hafa
notað þessa jurt undrast, að
allir sem ná til hennar, skuli!
ekki nota hana. Brennigi'ös1
vaxa víða í sveitum og það niá
alveg eins nota þau í súpur og
„meðlæti“ með kjöti eða fiski
eins og spinat, kjöi'vel, græn-
kál eða njóla.
Setjið upp vettlinga þegar
þið tínið grösin og hafið körfu
með. Það eru reyndar helst
gömlu grösin sem brenna.
Finnið ungu grösin og klippið
ofan af þeim það sem hentug-
ast þykist. í súpu þarf ekki
mjög mikið, en aftur á móti i
mauk með kjöti, þarf töluvert.
Bezt er að miða hvað notað er
af njóla.
Nettlurnar eru síðan lagðar
í gnægð af köldu vatni. Þá
bx'enna þær ekki. Þær eru
skolaðar vel og grófir stönglar
teknir úr. Eigi þær að notast
í mauk þarf að sjóða þær í
nægu vatni og er bæði salt og
nati’on látið út í. 15 mín. eru
nægilegur suðutími. Vatnið er
síað frá og nettlurnar látnar
ganga í gegnum söxunarvélina.
Þá ei'u þær tilbúnar til að fara
í mjólkursósuna og notast sem
„meðlæti“.
Ef. súpu á að gera eru nettl-
urnar saxaðar á bretti — eða
farið tvisvar í gegnum kjöt-
kvörnina. Súpan er síðan búin
til eins og kjörvelsúpa og
steikt egg eða pokaegg lagt í
hvern súpudisk.
Þær ¥Í$sn ekki
■ísn aldurinn.
Ráðsmaður ástralska ríkisins,
er hefur yfirumsjón með ráðn-
ingu opinberra starfsmanna,
hefur rekið 18 konur úr vist-
inni.
Orsökin var sú, að konur
þessar höfðu ekki sagt rétt til
um aldur sinn. Launagreiðslur
fara að nokkru leyti eftir aldri
opinberra starfsmanna, svo að
ríkt er gengið eftir því, að þeir
segi satt til um þetta efni. En
það reynist erfitt að fá konur
til að sýna fæðingar- og skírit-
ai'vottorð. Margar segjast elcki
hafa „hugmynd.um aldur sinn,
en þær séu þó ekki eldri en 25
ára.“
Daufdkimb stúlka efthsóttasta
kjólasýningardama í London.
Hún heitir Jean Maley, er
22ja ára og cr bæði heyrnar-
laus og mállaus, en samt hefir
henni tekizt að komast áfram í
heiminum.
Skömmu eftir áramóin kom
hún frá Ástralíu til London. í
lieimalandi sínu hafði henni
eftir margra ára tilraunir tek-
izt að vei’ða „mannequin“-
kjólasýningarkona. En tízkan
er ekki eins mikils virði þar
syðra, svo að hún ákvað að
komast nær brennidepli hennar.
Árum saman sparaði hún af
launum sínum, þar til hún átti
fyrir fai’miða til Bretlands.
Skömmu eftir að hún var kom-
in þangað, var hún „uppgötv-
uð“, og hefir nú mest að gex-a
allra þeii'i'a kjólasýningar-
kvenna, er vinna með henni.
Hún var til dæmis látin sýna
„krýningartízku“ fyrirtækis
þess, sem hún starfar hjá, rétt
áður en Elisabet var ki'ýnd.
Var það að sjálfsögðu mjög eft-
ii'sótt, en Jean sigraði, þótt húri
gæti ekki talað máli sínu á
sama hátt og stöllur hennar.
En henni tóks-t meira, þegar
til London var komið. Þar vandi
hún komur sínar í klúbb fyrir
Ungir feður
eignast helzt
syni.
Erfðavísindamenn við Miss-
ouri-háskóla í Bandaríkjunutn
reyna að sigrast á þeirri trú
manna, að geta kvenna til að
eignast syni fari minnkandi
með aldrinum.
Þeir hafa komizt að þeirri
niðurstöðu, að það sé aldur
föðurins, sem mestu ráði. Því
yngri sem menn sé, því- meiri
líkur sé fyrir því, að þeim fæð-
ist sonur. Voru athugaðar allar
fæðingar í Bandaríkjunum á
árunum 1947—49, þar sem get-
ið er aldurs foreldra. Leiddi at-
hugunin í ljós — bæði að því
er snertir hvíta menn og svarta
— að mönnum fæddust yfirleitt
frekar dætur, er árin fóru að
færast yfir þá.
Bandaríkixi hafa nýlega skip-
að konu sendiherra sinn í Sviss.
daufdumba, og kynntist þar
ungum manni, sem hefir vei'ið
daufdumbur frá 7. aldursári,
og fyrir skemmstu opinberuðu
þau trúlofun sína. Myndin er
tekin, þegar hún bíður eftir því
að eiga að sýna nýjan sam-
kvæmiskjól.