Vísir - 24.09.1953, Blaðsíða 4

▼ fSIR
Fimmtudaginn 24. september 1953.
wxsxxs.
jf ■ ' DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
. : ; Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson. j :j
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3. Tlfil
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Simi 1660 (íimm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
HiísnæðisvandamálÍR.
TVj'okkuð hefur verið rætt um húsnæðismálin hér i bænum
upp á síðkastið, og var ekki nema eðlilegt, að þau kæmu
jneðal annai’s til umræðu á fundi bæjarstjórnarinnar ekki alls
fyrir löngu. Lét bæjarstjórnin í ljós ánægju sína yfir þeirri
stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar, að hún rnundi stuðla að
auknum íbúðarhúsabyggingum í kaupstöðum og kauptúnum,
,;og leggja auk þess kapp á að tryggja lánsfé í vaxandi mæli,
svo að hægt sé að auka framkvæmdir að þessu leyti. Auk þess
hét bæjarstjórnin því i ályktun, sem hún samþykkti um þessi
jnál, að hún mundi af sinni hálfu greiða fyrir íbúðabyggingum
;einstaklinga og félaga, til þess að sem flestir bæjarbúar geti
;eignast ibúð fyrir fjölskyldu sína.
'j Það er vitanlega hægt að fara ýmsar leiðir til þess að sjá
.bæjai'búum fyrir húsnæði. Ein er sú, að bærinn taki að sér
að byggja yfir alla, en varla mundu margir vera hlyntir slíkri
leið, því að nógu þungar þykja álögurnar af hálfu hins opin-
,jbera. Menn þola miklu frekar þær álögur, sem þeir skapa sér
i'sjálfir, til dæmis nieð hyí að ráðast í að byggja yfir sig, og
iþess vegna er það s‘ o’un bæjarstjórnarmeirihlutans hér, að
i heppilegasta leiðin til þess að leysa húsnæðisvandræðin sé að
,'gera sem flestum fært að eignast íbúðir. í samræmi við þetta
hefur vbrið starfað hér í bæ undanfarin ár, enda þótt það hafi
tafið þróunina á þessu sviði, hver höft hafa verið á hverskyns
i.byggingum til skamms tíma.
i Með viðskiptasamningum við Rússa var gert ráð fyrir
miklum innflutningi á sementi, svo að ekki ættu íbúðabygging-
ar að standa á því, að það verði ekki til. Hinsvegar verður vafa-
laust þörf á talsverðu lánsfé til handa þeim er vilja nú ráðast
í byggingu íbúða fyrir sig, og þar verða bær og ríki að sýna
i.vilja sinn í verki. Báðir þessir aðilar hafa heitið því að vera
mönnum innan handar í þessu efni, og einstaklingar og félög
iHiunu vænta þess, að þau loforð verði uppfyllt fljótt og vei,
enda mun ekki standa á því, ef ekki árar verr á næstunni en
að undanförnu, en ekki er ástæða til.að gera ráð fyrir því.
1 Andstöðuflokkar Sjálfstæðisflokksins í bæjarsíjórn hafa
að sjálfsögðu kyrjað hinn gamla söng sinn um það, að hér
,væri ekki nægilega mikið gert í þessum efnum. Þeir eru vitan-
lega mennirnir til þess að leysa hverskonar vanda á þessu
sviði sem öllum öðrum, og heimta alltaf meira og meira. -
, Það nægir þó ekki eingöngu að gera kröfur, svo sem bezt
má greina af framkvæmdum þeim, sem unnar eru einmitt í
þessum málum í þeim kaupstöðum, sem þessir flokkar ráða.
Ekki geta þeir státað af því, að þar sé meira byggt fyrir borg-
arana en hér hefur verið gert í Reykjavík um mörg undanfarin
ár. Hér í bæ hefur meirihluti bæjarstjórnar átt þátt í eða
hreinlega látið byggja hundruð íbúða á síðustu árum, svo að
meira fjör hefur verið í þessum framkvæmdum en á nokkrum
öðrum stað á landinti — jafnvel ekki að tiltölu við fólksfjölda.
Það er ekki úr vegi, að Reykvíkingar hafi þessar staðreyndir í
huga, er vinstri flokkarnir fara nú að hefja róðurinn vegna
bæjarstjórnarkosninganna í vetur, og hyggjast afla sér at-
kvæða á húsnæðismálunum. Menn ættu að líta til annarra
bæjarfélaga og hyggja að því, hvernig hér yrði umhorfs, ef hér
yrði vinsti’i stjórn. Vdnstri menn hér í bænum eru ekki ráð-
snjallari en sálufélagar þeirra úti um land.
Kosningar í Danmörku.
^anir hafa nú efnt til kosninga tvívegis á þessu ári, þar sem
um stjórnarskrárbreytingu var að ræða hjá þeim. Veru-
legar breytíngar hafa ekki orðið á skipan flokkanna innbyrðis,
og hinn riýi flokkur Knud‘Krist'ensens var algerlega fylgislaus,
svo að hann mun úr söguqni, og gérðu þó ýmsir ráð fyrir því,
að stofnun hans og þátttaka í kosningunum kynni að vaida
nokkru róti og jafnvel breyta styrkleikahlutföllum eldri flokk-
anna.
Áhrifa kosninga í Danmörku gætir nú ekki eins mikið hér
úti á íslandi, og áður fyrr, þegar ísland hafði ekki enn slitið
sig úr tengslum við Dani, en þó munu menn hér á landi hafa
hug á að fylgjast með gerðum þessa nýkjörna danska þings.
Það er mjög sennilegt, að það verði eitt af hlutverkum hinna
nýkjörnu þingmanna að taka ákvörðun um það, hvað gera
skuli í handritamálinu gagnvart íslendingum. Óskir íslendinga
þekkja allir, eh1 spurningin er hversu tangt .dönsk .stjórnarvöld
vi)já‘í*ahgá' til móts við ‘öiÖc’ör, bg það mun væntanlega korna
í liós mjög bráðlega.
Ályktanir kvennaþingsins um
áfengismálin og fleira.
Vill og endurskoðun útsvurs-
og skattalaganna.
Eins og Vísir hefur skýrt
frá, gerði ,10. landsþing Kvcn-
félagasambands íslands margar
ályktanir um ýmis þjóðþrifa-
mál.
Vísir birtir hér þrjár álykt-
ananna — um áfengismál, þjóð-
ernis- og menningarlegar varn-
ir þjóðarinnar og um endur-
skoðun skatta- og útsvarslag-
anna, þar sem öll þessi mál eru
nú mjög ofarlega á baugi, og
því rétt, að sem flestir kynn-
ist afstöðu kvenna til þeirra.
Ályktanirnar eru svohljóð-
andi:
Um áfenrrismál.
10. landsþing Kvenfélagasam-
bands íslands lýsir ánægju
sinni yfir frávísun síðasta Al-
þingis á áfengislagafrumvarp-
inu. Það þakkar Rannveigu
Þorsteinsdóttur fyrir þátt
hennar í því máli og samþykkir
eftirfarandi tillögur í áfengis-
málum:
1. Þingið mótmælir bruggun
og sölu áfengs öls í landinu og
innflutningi á skattfrjálsu víni
og öli inn í landið.
2. Þingið leggur til að þjóð-
inni sé gefinn kostur á því, að
segja til með atkvæði sínu,
hvort hún vill hafa opna áfeng-
isverzlun í landinu, t.d. með
því að áframhaldandi atkvæða-
greiðslur um héraðabönn verði
framkvæmdar.
3. Þingið skorar á mennta-
málaráðherra að gera ráðstaf-
anir til að koma á í skólum
landsins ströngu eftirliti með
því, að áfengi sé ekki haft þar
um hönd.
4. Þingið leggur ríka áherzlu
á það að hafin verði skipulögð
bindindisfræðsla í skólum
landsins, sem taki jafnt til sið-
ferðilegrar og heilsufræðilegrar
fræðslu um þá hættu, sem á-
fengisneyzla hefur í för með
sér. Ennfremur telur þingið
þýðingarmikið, að fluttir séu
að jafnaði bindindisþættir í ís-
lenzka Rikisútvarpið á svipuð-
um grundvelli og fyrri hluti til-
lögunnar getur um.
5. Meðan áfengi er selt í
landinu og svipað ástand ríkir
í áfengismálum þjóðarinnar og
nú er, telur þingið óhjákvæmi-
legt að hafa hér hæli fyrir
drykkjusjúkt fólk. Skorar þing-
ið því á ríkísstjórnina að gera
nú þegar ráðstafanir til að. reka
slíkt hæli, bæði fyrir konur og
karla, og sé tryggt, að þetta
fólk hafi ekki lakari aðbúð en
aðrir sjúklingar í landinu.
6. Þingið skorar á lögreglu-
stjóra og aðra löggæzlumenn
að taka fastári tökum á því en
hingað til hefur verið gei't, að
lög og reglur um sölu og með-
ferð áfengis séu ekki brotnar.
Ennfremur skorar þingið á
sömu aðila að sjá svo um, að
drukkið fólk sé ekki á almanna-
færi.
7. Þingið mótmælir retti
einstakra manna, svo sem ráð-
herra og forseta Alþingis, til
þess að fá áiagningarlaust
áfengi' * svo og' því, að ríkis-
stjórnin veíti vín í opinberum
i veizlum.
10. landsþing Kvenfélaga-
sambands íslands skorar á
Stórstúku íslands að taka hús-
eignir Goodtemplarareglunnar,
Jaðar og/ eða Fríkirkjuveg 11,
til afnota . fyrir áfengis-
sjúklinga.
Ennfremur var samþykkt
tillaga frá frú Herdísi Ásgeirs-
dóttur þess efnis, að kosin verði
milliþinganefnd, sem geri
athugun á því á hvern hátt helzt
megi koma til hjálpar heimil-
um, sem svó stendur á um, að
heimilisfaðirinn hefur að meira
eða minna leyti brugðizt fram-
færsluskyldu sinni, t. d. vegna
drykkjuskapar.
Þjóðemis- og menningarlegar
varnir þjóðarinnar.
Vegna hinna sérstöku að-
stæðna, sem skapazt hafa við
langvarandi dvöl erlends her-
liðs í landinu, telur 10. lands-
þing Kvenfélagssambands ís-
lans óhjákvæmilegt, að teknar
séu upp með þjóðinni sjálfri
þæ-r menningar- og þjóðernis-
legu varnir, sem kostur er á, og
samþykkir því eftirfarandi:
1. Að skora á íslenzk heim-
ili að innræta æskulýðnum frá
fyrstu bernsku ást og virðingu
á öllum þjóðlegum verðmætum
og efla og glæða siðgæðisþroska
ungmennanna, svo sem verða
má.
2. Að skora á fræðslumála-
stjórn að fela skólastjórum
barna- og unglingaskóla lands-
ins að leggja ríka áherzlu á
siðferðilegt uppeldi nemend-
anna, og ætla því efni þann
tíma í sambandi við námsskrár
og námsefni, að ekki gildi sú
afsökun, að til þess vinnist ekki
tími.
3. Að skora á samtök ís-
lenzkra kennara og Prestafélag
íslands að kjósa mann hvort úr
sinni stétt í sameinginlega
nefnd, sem geri tillögur um,
hvernig auka megi siðferðileg
áhrif kristinnar trúar í skólum
landsins og hversu glæða megi
þjóðernistilfinningu skólaæsk-
I unnar og ást á sögu og tungu
þjóðarinnar.
Endurskoðun skatta- og út-
svarslaganna.
10. landsþing Kvenfélaga-
sambands íslands leggur á-
herzlu á nauðsyn þess, að
hraðað verði endurskoðun
skatta- og útsvarslaganna og að
við þá endurskoðun verði tekið
fullkomið tillit til gjaldþols
heimilanna og þeirra tillagna,
sem komið hafa fram um sér-
isköttun hjóna. Jafnframt felur
iþingið stjórn Kvenfélagasam-
bands íslands að fylgjast gaum-
gæfilega með tillögum, sem
fram kunna að koma á Alþing'i
í skattamálum, og mótmæla
þeim lagafrumvörpu'm, er að
hennar dómi ganga of skammt.
MARGT A SAMA STAÐ
v,
i iir.ivro Ifl
S5M! *38'>
í sl. viku spunnust í dálki þess-
um nokkrar umræður út af sýn-
ingartíma kvikmyndaliúsanna, en
raddir komu fram um að fíýta
setti sýningum til þess að koma
í veg fyrir næturrölt unglinga,
Á hinn hóginn var bent á, að
yfirleitt væru a. m. k. þrjár sýn-
ingar á dag í flestum kvikmynda-
húsununi‘og Væri því ekki þörf
á því fyrir Unga fólkið, sem vakna
þyrfti snemma að niorgni, að
sækja endilega siðustu sýninguna,
sem et', eins og kunnugt er, milli
kl. 9 og 11 á kvöldin. Nú hefur
Borgmáli borizt nýtt bréf frá
„Ólöfu“, sem tók til máls um
þetta efni í vikunni sem leið;
Dansskemmtanir
býsna margar.
„S. Þ. (eða S. H.) liefur skrif-
að Bergmáli viðvíkjandi athuga-
semd minni um sýningartima
kvikmyndahúsanna. Mér þykir
leitt að hafa ekki nefnt réttan
sætafjölda kvikmyndahúsanna,
það var ekki af ásettu ráði gjört
og bið ég velvirðingar á því. —
Einnig' er ég S. II. alveg sam-
mála um dansskemmtanirnar,
þær eru býsna márgar. Eg hef
fylgzt með auglýsingunum þessa
dagana og munu þær vera 4 dag-
lega ,en fleiri um lielgar. Þær
bæði byrja og hætta of seint.
Kvikmyndahúsin nefndi ég vegna
þess, að ég taldi algengara að
unglingar úr gagnfræðaskólunum
sæktu þau heldur en dansskemmt
anir. Uni sjö sýningarnar var
mér vel kunnugt og lief stundum
farið á þær. Þær eru þvi miður
miklu minna sóttar en kvöldsýn-
ingarnar.,
Vilja sýnast eldri
en þeir eru.
Einu sinni kom það t. d. fyrir
á ágætri mynd, að við mæðginin
vorum lielmingur áhorfenda. —
Þetta fannst unglingunum, sem
langar til að sýnast eldri en þeir
eru, ekki spennandi og ég þorði
ekki að nefna 7 sýningu lcngi
á eftir.
Athugasemd mín kom til vegna
þess, að skrifað var um að skól-
arnir byrji of snemma á morgn-
ana og börnin fái ekki nægan
svefn. Orsök þess mun vera sú,
að farið er of seint að sofa, og
tel ég skemmtanalíf bæði barna
og fullorðinna eiga sök á þvi.
Nú finnst mér ekki heillavæn-
legt, og mun einstætt vera með-
al menntaðra þjóða, að upp-
fræðsla kynslóðanna eigi að
vikja, eða vera í öðru sæti, þeg-
ar skemmtanir eru hins vegar.
S. H. skrifar frá sjónarmiði kvik-
myndahúsánna og ver liann hags
muni þeirra.
Hagsmunir heildarinnar.
í æsku var mér innrælt, að
hagsmunir einstaklingsins ætfu
að vikja fyrir hagsmunum þjóð-
arinnar, þegar svo óheppilega
tókst til að þeir gátp ekki farið
saman.
Alkunnugt er, að margir kvik-
myndahúseigendur eru fyrir-
myndarborgarar og þvi vænfi ég
skilnings lijá þeim.
Er svo útrætt um þetta mál
frá minni hendi, en leyfi mér
aftur að vekja athygli heilbrigð-
iryfirvaldanna, allra, sem áhuga
hafa fyrir uppeldismálum, svo og
borgaiTsékhis á því. — Ólöf“.
Háttatími.
Það mpn vera. mála sannast,
áð yfirleitt fer fólk liér í bæ ekki
að 'sofa fyrr en lokið er siðustu
sýningu í kvikmyndaliúsunmn,
og gildit' þá einu hvort ungling-
ar, sem vilja sýnast eldri en þeir
eru, vaka við að horfa á kvik-
myndasýningu eða sitja vpkandi
lieima. Svefninn vera ámóta. Aft-