Vísir - 25.09.1953, Blaðsíða 5

JPöstudágihn 25. september 1953.
TlSIB
Sálfræðmsmdm færa lit
kvíarnar með hvergu ári.
1 ið vitjunt tnui'fjt óíwrt
i peim efnmn*
Viötal við Ólaf Crnnnarsson
sáUræðing.
Ólaíur Gunnarsson sálfræð-
ingur sat alþjóðará'ðstefnu
'vinnusálfræðinga í París, sem
haldið var ðagana 27.—31. júlí,
®g sfðan norrænu sálfræðinga-
ráðstefnuna, sem haldin var í
Helsingfors 4.—9. ágúst.
Tíðindamaður Vísis hitti Ólaf
að máli fyrir skömmu og bað
hann að segja lesendum blaðs-
ins frá því helzta sem fyrir
augu og ejTru bar á þessum ráð-
stefnum. Fer frásögn hans hér
á eftir.
„Alþjóðaþing vinnusálfræð-
inga, sem haldið var I Conser-
vatoire Nationale des Arts et
Métiers í París dagana 27.—31.
júlí sl., sóttu 650 sálfræðingar
frá 27 þjóðum. Forseti þingsins
var franski sálfræðingurinn Pr.
E. Bonnardel, en heiðursforseti
Pr. H. Piéron, sem er einn af
aðalbrautryðjendum vinnusál-
fræðinnar. Þingið starfaði í
fjórum aðaldeildum, og var í
einni deildinni fjallað um upp-
eldismál, annarri um kliniska
sálfræði, þriðju um vinnusál-
fræði og þá einkum þann hluta
hennar, sem snertir iðnaðinn,
og í fjórðu deildinni var fjallað
um stöðuvalsleiðbeiningar.
Hæfnisprófunartæki frá
Frakklandi og Belgíu voru til
sýnis alla dagana og báru þau
vott um, að þessar þjóðir standa
tænkilega mjög framarlega
hvað hæfniprófun snertir,
enda hafa þær náð góðum ár-
angri á þessu sviði. Þar eð
fjórir fyrirlestrar voru alltaf
fluttir samtímis á þinginu
gafst mér vitanlega ekki kost-
ur á að fylgjast með öllu, sem
þar gerðist. Af því, sem eg
heyrði fannst mér einna at-
hyglisverðast, hversu miklu
Frakkar hafa til leiðar komið
í því að draga úr slysum á
vinnustöðum og eins hversu
markvisst þeir vinna að því að
koma í veg fyrir umferðar-
slys.“
Hvaða ráðum
beita þeir
til Jþess?
„Bæði frönsku járnbrautirn-
ar og frönsku strætisvagnarn-
ir hafa sérstakar hæfniprófun-
arstofnanir, þar sem allir vænt-
anlegir eimreiðastjórar og bíl-
stjórar eru prófaðir. Stofnanir
þessar eru búnar mjög full-
komnum tækjum, og þær hafa
í þjónustu sinni fjölda fag-
manna, bæði sálfræðinga og
lækna. Arangurinn er sá, að
umferðarslysum sem eimlesta-
og strætisvagnastjórar eiga
sqk á, hefir fækkað stórlega,
samtimis því sem slysum leigu-
bílstjóra, sem eru ekki prófað-
ir, fjölgar. Belgar, Svíar og
Finnár hafa tekið upp svipuð
próf, og nú eru þau eihnie að
ryðja sér til rýms í Danmörku
og Noregi. Bar.darikjamenn
hafa , notað þau árum samap
a. m. k. í nokkrum ríkjum.
Stefnubreytiiurar
imna n sálfræðiimar?
Eg- held að mér sé óhætt að
segja, að sálfræðin sé sí og æ
að færa út kvíarnar. Sálfræð-
ingum, sem láta til sín taka ut-
an rannsóknarstofunnar fjölg-
ar stöðugt og það þýðir það, að
þeir láta sig félagssálfræðina
og klinisku sálfræðina æ meira
skipta. Pr. R. Bonnardel drap
á það í lokaræðu sinni, að sál-
fræðingar væru nú ekki aðeins
virkir starfsmenn í sambandi
við rannsóknarstofur háskóla
og sem skólasálfræðingar, þeir
vræx*u nú hvarvetna um heim
virkir starfsmenn í samb. við
atvinnulífið, ekki sízt iðnaðinn,
og engin stórþjóð myndi nú
vilja vera án sálfræðinganna,
sem velja menn í ýmsar stöður
innan hersins. Hann sagði:
„Næsta sviðið, sem sennilega
ver-ður frekari gaumur gefinn,
er stjórnmálin, en á því sviði
er víða pottur brotinn sem að
ósekju mætti vex*a heill.“
250.000 stúdentar
hæfniprófaðir.
Möi-gum Norður-Evrópubú-
um kom nokkuð á óvart, hversu
margir vinnusálfræðingar
starfa í löndum, þar sem við
áttum þeii*ra eiginlega ekki
von. T. d. er mikið unnið að
stöðuvralsleiðbeiningum í lönd-
um eins og Júgóslavíu, Brasi-
líu og Japan. Japanskur pró-
fessor, sem flutti erindi um
hæfnipi'ófun, kvað ekki þá
prófun vera bundna við iðn-
nema eina, heldur væru allir
stúdentar í Japan hæfnipróf-
aðir. Hafði stofnun sú, sem
hann veitir foi-stöðu, pi-ófað
250.000 stúdenta á sl. ái’i.“
Hafa aðrar þjóðir gengið eins
i langt og Japanir á þessu sviði?
| „Bandaríkjamenn hæfni-
| prófa stúdenta við nokkra há-
j skóla og í Noregi er farið að
1 beita samskonar pi'ófum, hefur
|Dr. Öyvind Skai’d aðlagað
j amei-ísk próf írorgktim aðstæð-
v«'
um. Hafa nú 300 læknanemar
í Oslo verið valdir úr umsækj-
endahópi með aðstoð prófanna.
Að svo stöddu verða þau þó
aðeins nötuð til þess að velja
menn i þær deildir, sem fleiri
sækja um en hægt er a taka á
móti.“
Finnar erti
komnir langt.
Voru svipuð mál á dagskrá í
Helsingfoi's?
„Noi-ræna sálfx-æðingaráð-
stefnan var almenn í-áðstefna
allra norrænu sálfræðingafé-
laganna og sóttu hana 260 full-
trúar. Málefni hennar voru
margvísleg, en einkum var
lögð áherzla á að gera grein
Í3rrir allskonar x-annsóknum,
sem gei-ðar hafa vei'ið síðan síð-
asta ráðstefna var haldin fyrir
þi-emur árum í Gautaboi-g.
Ráðstefnan var sett í hátíða-
sal Helsingforsháskóla þann 4.
ágúst og voru þar flutt ávöi-p
frá öllum Norðui-löndum. Vernd
ari ráðstefnunnar var J. K.
Paasikivi, Finnlandsforseti.
Starfshættir voru þeir, að
haldnir voru þrír fyrírléstrar
samtímis frá 9—12, en síðdegis
voi-u erindi flutt í sameiginleg-
um fundai-sal. Finnskir sál-
fi-æðingar gerðu sér mikið far
um að gei*a okkur dvölina sem
ánægjulegasta og vorum við
jafnan í boðum eða á fei'ðalög-
um á kvöldin. Hef eg hvergi
oi’ðið íneiri gestrisni aðnjótandi,
þar sem eg hef vex-ið ókunnug-
ur gestgjöfum.“
Hvað fannst þér mei’kilegast
af því sem þú kynntir þér í
Finnlandi?
„í x-aun og vei'u kom mér
mest á óvax-t, hversu langt
Finnar eru komnir í hagnýtri
sálfræði yfix'leitt. Síðan stríð-
inu lauk hafa þeir komið upp
mörgum stofnunum, sem á
ýmsan hátt vinna í þágu at-
vinnulífsins. Merkasta stofnun-
in er „Institutet för Ai'bets-
hygien“, sexn kalla mætti
Vinnuheilbrigðistofnun 'á ís-
i lenzku. Stofnun þessi er í fjór-
um deildmn, læknisfræðideild, *
tæknideild, sálfræðideild og fé-
lagsmáladeild. Stjói-nandi stofn
unarinnar er Ohto Oksala, pró-
fessor í vinnusálfræði. Pi'ófes-
sor Oksala kvað Finna hafa
mátt til að ráðast í einhver stór-
vh'ki eftir ósigurinn í sti-íðinu
— með því einu móti hefðu
þeir getað varðveitt sjálfstx-aust
sitt. í öðru lagi hefði allt logað
í vinnudeilum eftir stríð og
fjöldi manns hefði hlotið ör-
kuml, meðan á stx-íðinu stóð.
Vinnulreilbrigðistofnxmin hefði
ásamt „Verkstjórnarstofnun
iðnaðarins“ og fleii-i stofnun-
um, sem komið var á fót eftir
stríðið hafizt handa til þess að
reyna að leysa eitthvað af þess-
um vandamálum og væri. nú
talið að ái-angur væri sam-
kvæmt því sem menn hefðu
gert sér vonir um.
Af erindum, sem flutt voru
á ráðstefnunni, vöktu einna
mesta athygli erir.di Fil. mag.
Kaarlo Helasvuo um árásar-
hneigðir unglinga, sem dvelja á
uppeldisstofnunum. Ei'indi An-
ita Karsten dósents um gamal-
menni, sem félagslegt vanda-
mál, erindi Fil. Dr. Mai-tti Tak-
ala um hegðun fjöldans undir
áhrifum áfengis og erindi
Dr. phile. Franz Fi'om um það
hvemig okkur finnast aðrir
bei'a ábyrgð á hinu og þessu.
Námsefni tor-
næmra barna.
Af málum, sem snerta skól-
ana vakti einna mesta athygli
éi'indi, sem haldið var um
námsefni það, sem ætlað er
tornæmum börnum. Voru allir
á einu máli um það að börnum
sem hafa greindarvísitölu
húndrað eða lægri væri yfirleitt
íþyngt með alltof þungu náms-
efni og bæri að endurskoða
ítarlega námsskrár og kennslu-
bækur í þeim tilgangi að gera
námsefnið auðveldara og meira
í sami-æmi við nútímaþarfir
barnanna. Ráðstefnan sam-
þykkti samhljóða að skora á
alla, sem við uppeldismál íásJ
að gefa þessum málum nánai-i
gaum og vinna að því að bæta
úr núvearndi ástandi."
Gætii-ðu ekki sagt lesendum
Vísis eitthvað nánar frá þess-
um málum?
„Það yi'ði of langt mál í
venjulegu viðtali, en ef til vill
gæti komið til mála að gera
efninu nánari skil í greinum.
síðai'. Ýms mál, sem í'ædd voru
í Helsingfoi's snei'ta mjög okkar
eigin vandamál, t. d. uppeldis-
málin og áfengismálin. Þótt við
getum ekki leyst nein mál að-
eins með því að kynna okkui"
hvei'nig aðrir leysa þau, hljót-
um við alltaf að hafa mikið
gagn af að kynnast vísindaleg-
um niðurstöðum annaxra
þjóða.“
NÝK0MIÐ:
Kven-millipils
á 42,40' og 46,90.
Náttkjólar
á kr. 41,50.
Barna-Náttföt
nr. 2—8.
H. Toft
Skólavörðustíg 8. Sírni 1035.
þórarinn Jónsson
Iögg. skjalaþýðandi í ensku.
Kirkjuhvoli. Sími 81655.
GLUGGAKAPPINN
IIANSA Il.F.
Laugaveg 105. Sími 31525.
Málaskóliiin
MÍMIR
Túngötu 5. Sími 4895.
éjmla — ^Jransla
Bj'ijenda og framhalds-
flokkar. Innritun daglega kl.
5—7.
BOLLUR
Matborg
Lmdargötu 46
Símar 5424, 82725
Nokkrar úfar hafa risið með ítölum og Jiigóslövum síðustu vikur. — Nýverið flutti Tito
marskálkur rasðu í smábæ skammt frá Triest, sem er þrætueplið, og fór bá eirmig fram her-
sýning. Hér séát Tito kanna sveit úr hcr sínum.
K.ADPHÖLLIM
er miðstöð verðbréfaskipt-
tun». — Sínii 1716.