Vísir - 30.09.1953, Blaðsíða 1

ta, irg.
Miðvikudaginn 30. september 1953
222. tbi.
Orðsending Rússa sætir harðri gagnrýni
vestrænna stjóramálamanna.
Nýlega kom til óeirða á skipi þessu, Asturias, er það var á leið
töl Englands. Kom til handalögmáls milli brezkra hermanna,
stffl verið höfðu í haldi hjá kommúnistum í Kóreu, en sumum
þeirra hafði kommúnistum tekizt að snúa til fylgis við helstefnu
sína. I»essir'hermenn hafa nú verið sendir heim til fjölskyldna
sinna, til þess að sefast þar á taugum.
Samningar USA og
Spánar gagnrýndir.
Lundúnablaðið Ðaily Herald
gagnrýnir í morgun hernaðar-
og efnahagssáttmálann, sem
Bandaríkin og Spánn hafa gert
með sér.
Segir blaðið að vel megi vera,
að John Foster Dulles hafi unn-
ið það á, að Bandarik3unum.se
hernaðarlegur ávinningur að
samningunum, en það hafi gert
verið með því að fórna grand-
v.allaratriði, sem lýðræðisþjóð-
irnar hafa fylgt, að styðja ekki
ríki, sem fascistiskt skipulag er
ríkjandi í.
Rtjssar sjkHa
fÖHTUfum.
Til Austur-Þýzkalands komu
í gær fyrstu þýzku fangarnir,
sem Rússar hafa lofað austur-
þýzku stjórninni að skila.
Er hér um að ræða. menn,
sem dæmdir höfðu verið fyrir
stríðsglæpi. Ekki verður þeim
þó skilað, sem dæmdir yoru
i'yrir miklar sakif. Rússar'Segj-
ast hafa í haldi um 13.000
,þýzka fanga, en sambands-
stjórnin þýzka, sem hefur lát-
ið athuga allt fangamálið
gaumgæfilega, heldur því fram,
að a. m. k. 100.000 Þjóðverjar
séu enn í haldi hjá Rússum.
Samkomulagstilraunum talið sigli í strand
og nauðsynlegt að taka málin fyrir að nýju*
„Hneyksli aö ráða Árna Friðriksson fram-
kvæmdastjóra Alþjóða-hafrannsðknaráösins'
Serlega dónaleg skrif Kaupmannahafnar-
bfadsins „Eksfrabladet" um þetta mál.
Kaupmannahafnarblaðið
„Ekstrabladet" virðist líta svo
á. að það sé fullkomið hneyksli
að ráða dr. Árna Friðriksson
framkvæmdastjóra Alþjóða-
hafrannsóknaráðsins.
Blað þetta við hefur þau orð
um þetta, að það sé „en ufor-
staaelig og pinlig udnævnelse",
án þess þó að rökstyðja nánar,
hvers vegna dr. Árni sé óhæf-
ur til starfans.
Segir blaðið, að Mr. Dobson,
sem er forseti Aíþjóðahaf-
rannsóknaráðsins, hafi skrifað
öllum fulltrúum hafrannsókna-
þingsins, sem haldið var í Höfn
og tjáð þeim, að æskilegast
væri að ráðinn yrði vísinda-
maður til starfans. Um leið gat
Mr. Dobson þess, að menn hef ðu
augastað á dr. Árna Priðriks-
syni, sem væri vel til stöðunn-
ar fallinn. Þetta telur hið
danska blað óhæfilegt. („Har
man kendt magen til frem-
gangsmaade").
Síðan segir blaðið: „Hefði
ekki verið eðlilegra að finna
vísindamann í Danmörku, þar
sem hann hefir möguleika á að
iðka fag sitt í frístundum sín-
um? Hægt væri að nefna marga
haffræðinga Danmerkur, sem
vafalaust yrði tekið af meira
mögnuði erlendis en hinum ís-
lenzka lærdómsmanni, af þeirri
einföldu ástæðu, að hinir
dönsku hafkönnuðir eru heinis-
kunnir á sviði alþjóða hafrann-
sókna. Hvers vegna^verður þá
dr. Friðriksson fyrir valinu?"
Fyrr í sömu grein var sagt,
að kjör dr. Árna Friðrikssonar
hafi átt sér stað undir svo dul-
arfullum kringumstæðum, að
menn hljóti að skoða aðferðir
þær, sem yfirstjórn hafrarm-
sóknaráðsins beitir við að gæta
hagsmuna sinna í ljósi hinna
mest'u efasemda.
Forseti alþjóða-hafrann-
sóknaráðsins er Mr. Dobson frá
London, en varaforseti þess
próf. le Gall frá París.
Ekki veit Vísir, hvað veldur
þessum dónalegu viðbrögðum
hins danska blaðs vegna ráðn-
ingar Árna Friðrikssonar. Þó
teljum vér sennilegt, að Dob-
son hinn brezki og le Gall hinn
frahski kunni betri skil á hæfi-
leikum þeirra, sem til greina
kunna að hafa komið en frétta-
maður „Ekstrabladet".
661 ntilljonarí
í Danmörkit.
Árið 1951 var 621 milljóna-
mæringur í Kaupmannahöfn,
en 355 í öðrum landshlutum í
Danmörku.
Þrjár stéttir höfðu flesta
milljónamæringa innan vé-
banda sinna, en það voru fram-
kvæmdarstjórar, sem voru 117,
heildsalar 109 og yerksmiðju-
eigendur. 66. í öðrum stéttum
voru aðeins« fáir milljónamær-
ingar, slátrar höfðu aðeins tvo,
ljósmyndarar tvo, kennarar
einn, listmálarar einn og iðn-
nemar einn. Mesta tekjuaukn-
ing á árinu varð hjá þeim, sem
seldur gömul föt eða járn.
Tekjuhæstu menn voru fi'am-
kvæmdarstjórar, þeir höfðu
68,811 kr. að meðaltali og þá
átt við danskar krónur. Næstir
framkvæmdarstjórunum komu
málaflutningsmenn með 37,492
kr., heildsalar með 36,639,
læknar með 26,634 kr.
Bretar hafa heiðrað garpinn
Tensing Norkay með því-að!
nefna nýja flug"vélargerð
Sherpa.
í höfuðborgum Vesturveld-
anna hefur svarorðsendiug
Rússa verið til athugunar og er
enn. Hefur stjórnmálamonnun-
um veizt mjiig erfitt að átta sig
á henni, og komust loks að
þeirri niðúrstöðu í gærkveldi,
að fyrir Rússiim mundi vaka:
Að haldnar yrðu tvær
stjórnmálaráðstefnur, fimm
velda- og fjórveldaráðstefn
ur. Hin fyrri yrði fimm-
veldaráðstefna og um al-r
heimsvandamálin og fengi
Pekingstiórnin aðild að
henni, en hin síðari yrði um
Þýzkalandsvandamálin, og
þar væru kínverskir komm-
únistar ekki til kvaddir. —
Hins vegar yrðu þar fulltrú
ar Austur-. og Vestur-
Þýzkalands.
Um friðarsamningana við
Austurríki segir í orðsending-
unni, að ráðstjórnin telji heppi-
legast, að halda áfram að 1 ej-na
að ná samkomulagi um þá eftir
venjulégum stiórnmálaleiðum,
og hafnað er! tillögunum um
frjálsar kosningar í Þýzka-
landi.
í fregnum frá Washington
segir, að þar sé litið svo á, að
Rússar fari undan í flæmingi í
orðsendingu þessari, en í fregn
um frá París, að orðsendingin
sé óljós og villaridi, og hafi ráð-
stjórnin í rauninni ekki hafnað
neinu og ekki heldur fallist á
neitt.
í brezkum blöðum í morgun
er tónninn yfirleitt sá, að ekk-
ert hafi þokast í samkomulags-
átt, og jafnvel að málum hafi
nú verið siglt í strand og ættu
Bretar og Frakkar að athuga
afstöðu sína gaumgæfilega, m.
a. með tilliti til þeirra tillagna,
sem Churchill hefur borið
fram. , .
Óljós og í leiðindatón.
Daily Herald, blað verkalýðs
ins, segir að orðsendingin ; sé
óljós að efni og í leiðindatón,
og málum hafi verið siglt í al-
gert strand.
Daiíy Telegraph segir, að íyr
ir ráðstjórninni vaki að ala~á
óánægju meðal lýðræðisþjóð=
anna og herða tökin á Austur-
Þýzkalandi, þar sem helzt hafi
orðið ókyrrðar vart austan járn
tjalds. Þá vilji þeir gera Norð-
ur-Kóreu að varanlegri her-
bækistöð. Manchester Guardian
segir að ef til vill sé tilgangur
Rússa sá, að reyna að dylja það,
að þeir vilja ekkert aðhafast
eins og sakir standa, til sam-
komulags um stórmálin.
í brezkum blöðum kemur það
fram, að Rússar hafi i rauninni
aldrei verið hernaðarlega sterk
,ari en nú, og því sé ekki þess
að VEftata, að leiðtogai- þeirra
vilji fella frá fyrirætlunum sín-
um um heimsbyltingu, en hins
vegar hentugur tími til að reyna
að breikka bilið milli lýðræði;;-
þjóðanna. Því sé mikilvægt' fyr-'
ir lýðræðisþjóðirnar að ireysta
samvinnuna. ¦.
Frjálsar kosningar
höfuðskilyrði.
Times segir, að ekki iriegi íil
þess koma, að fallið verði frá
því. höfuðskilyrði, að írjálsar
kosningar verði látnar fara
fram í öllu Þýzkalandi. Ef til
vill verði Þýzkaland klofið eins
langt og unnt sé að sjá íynr,
og engin breyting væntanleg
fyrr en varnarsamtökin erU
komin á traustan grundvöll, er»
þá geti svo farið, að Rússar
verði tilleiðanlegri til að fallast
á samkomulag í líkingu við það,
sem Churchill hafi í huga.
Vísir að Locarnokerfi.
Blaðið segir, að í rauninni sé
kominn vísir að Locarnokerfi,
eins og það orðar það, með vam
arsamtökunum, en sá vísir gæti
orðið að allsherjar samkomu-
lagi friðinum í álfunni ti! ör-
yggis, einskonar nýjum'ljocarno
sátmáía, sem Rússar yrðu aðilar
að. : !
Stjórnarfundir í ¦!
London á morgun.
Brezka stjórnin kemur sam-
an til furidar á morgun og verð-
ur Sir Winston Churchill i ior-
sæti, en hann er væntanle^ur
heim frá- Suður-Frakklandi í
da^. Eden situr og fuhdinn, en
hann er einnig ¦væntar.legur
heim í dag. Hefur hann dvalist
í Grikklandi að undanförnu og
verður þetta fyrsti stjórnar-
fundurinn, sem hann situr eft-
ir að hann veiktist í marz s.l.
í Bretlandi og víðar væhta.
menn þess nú, að mikilvægra
tillagna megi frá þeim vænta,
til þess að koma málumim inrt
á greiðari brautir til samkomu-
lags.
Árekstur herskipa
við ísland.
London (AP). — Árekstur
varð suður af íslandi við
flotaæfingarnar miklu, milli
brezka beitiskipsins Swift-
sure og brezka tundurspillis-
ins Diamond. — 32 menn
meiddust á Swiftsure eh ékki
lífshættulega.
Swiftsure liggur í land-
vari við ísland og er verið
að athuga skemmdirnar, en
Diamond hélt áfram til Bret-
Jands. Vont var í sjó, er á-
reksturinn varð. Skemmdir*
urðu á Swiftsure miðskipa
stjórnborðsmegin. — Árekst-
urinn varð 30 mí!ur suður
af fslandi.
Peklngstjórn hafnar
mótmælum Breta.
Pekingstjórnin hefur hafnað
mótmælaorðsendingu Breta út
af árás kínversks herskips á
brezkan hraðbát, en 7 brezkir
sjóliðar biðu bana af völdum
þeirrar árásar. _,^.