Vísir - 01.10.1953, Blaðsíða 1

41. íeg.
Fimmtudagimi 1. október 1953
223. tbl.
Fimmtán biaðameim fyígdust með
æfingunum um borð í Des Moines
Rabbað við Skúla Skúlason, sem var
með í leiðangrinum.
Eins og kunnugt er, liai'a
undanfarið staðið yfir flotaæf-
ingar N.-Atlantshafsríkjanna
undan ströndum íslands, og
fylgdist Skúli Skúlason með
þeim af skipsf jöl um borð í
bandaríska beitiskipinu Des
Moines.
Æfingar þessar hófust bæði
við vesturströnd Evrópu og
suðausturströnd Bandaríkjanna
hinn 6. sept. Alls munu um 300
skip liafa tekið þátt í æfing-
unum, og um 10Ó0 flugvélar.
Þeim þætti, sem gerist hér við
landí lýkur nú í vikulokin.
Ekki Verður nánar rakin frá-
sögn Skúla um æfingarnar sjáif
ar, enda þegar birzt í útvarpi og
annars staðar, en Vísir hitti
hann að máli í morgun og rabb-
aði stundarkorn við hann um
veru hans um borð í hinu
bandaríska herskipi.
Hve margir blaðamenn
•voru með í förinni?
„Þeir voru alls fimmtán, allt
Bandaríkjamenn, nema ég, en
auk þess voru þeir méð Pétur
Sigurðsson yfirmaður land-
helgisgæzlunnar, Brownfield
hershöfðingi, yfirmað'ur \arn-
arliðsins, og Genero majór,
einnig frá Keflavíkurflugvelli,
svo og Overby flugofursti írá
Danmörku, vegna þess, að æf-
ingarnar fóru fram undan
Grænlandsströndum. í hópi
blaðamanna voru þessir kunn-
astir: Frá New York Herald
Tribune Walter Millis, frá
Time og Life, Louis L. Banks,
frá Newsweek, kornungur mað
ur, William Blair. Hann var sá
eini af blaðamönnunum, sem ég
talaði við, sem hafði hitt íslend
ing áður, m. a. hitt frú Ágústu
Thors í Washington og átt yið
hana viðtal. Þá má nefna
Phillips fyrrverandi hershöfð-
ingja, sem var fyrir St. Louis
Post Dispatch. — Ferðintú var
hagað þannig, að engin viðstaða
var í Reykjavík, og gát.u þeir
því ekki kynnzt höfuðstaðnum
né landr og þjóð.
Hvernig var lífið
um borð?
„Á bandarískum herskipum
yirðist allt vera með mjög ,íýð-
ræðislegu og alþýðlegu smði,
og ég gat ekki séð, að neinn
greinarmunur væri gerður á
svertingjum og hvítum mónn-
um, en svertingjar voru margir,
t. d. nær allir í eldhúsinu. — í
þessu sambandi dettur mér i
hug, að fleiri þjóðir eru smáar
en íslendingar. Eg hitti nefr.i-
lega blökkumann um borð í
Des Moines, sem ekki getur tal-
izt fríður sýnum á venjulegan
^nælikvarða, sem hafði gengið
með bréf á sér frá danskri
stúlku, sem hann hafði hitt i
Kaupmannahöfn fyrir rúmum
tveim árum. Hann hafði ekki
fyrr rekizt á mann, sem skildi
dönsku, sem gæti aðstoðað hann
við að svara bréfinu. •— Annars
var lífið um borð með þeim
hætti, að kl. 5 var áhöfnin
„ræst“, en dagvöktum lokið kl.
kortér fyrir fimm. Klukkan 3
á kvöldin voru kvikmyndasýn-
jngar í matsal yfirmanna. Veður
var mjög slæmt meðan á æfing-
unum stóð, og má t. d. geta þess,
að orustuskipið Iowa, sem er
ekkert smásmíði, eða 45 þús.
lestir, valt um 26 gráður. Að-
búnaður allur var með ágætum,
og allir, sem ég hafði einhver
skipti við, voru mjög vinsam-
legir, bæði blaöamenn og á-
höfn.“
Alþingi sett í cfag
Alþingi kemur saman í dag.
Eins og venja er til hlýða
alþingismenn messu áður en
þeir ganga í þinghúsið og teíst
hún í Dómkirkjunni kl. 1.30.
Séra Bjarni Jónsson predikar.
Þar ó eftir setur forseti íslauds
alþingi í neðri deildarsal al-
þingis. — Eins og áður heíur
verið skýrt frá í Vísi, taka 9
nýir þingmenn sæti á alþingi
því, sem nú kemur saman.
10 þús. tunna söltun
við Faxaflóa.
Ágæt síldveiði var hjá rek-
netabátunum í Faxaflóa vik-
una sem leið.
Var saltað í .samtals 10,204
tunnur hér við flóann þá viku.
Alls nemur síldarsöltunin við
Faxaflóa nú 52.48 tunnum.
„Harmleikur, að tiUögum
ChurchiUs var ekki sinnt'
firvzfcgt sljjfórgiÍBi rc&ðir
heimsrandamúiin ú
tnnrfjun.
Dag Hammarskiöld
frainkvæmdastjóri SÞ.
Varðmenn gæta
belgiska togarans'
Rannsókn haldlft áfram
Látlausar yfirlieyrslur stóðu
yfir í gærdag út af máli skip-
stjórans á belgiska togaranum
Van Dick, sem kom til V.esí-
mannaeyja i fyrradag.
í morgun átti Vísir tal við
bæjarfógetann í Vestmanna-
eyjum, Torfa Jóhannsson og
kvað hann ekki liggja fyrir
neina játningu af hálfu skip-
stjórans. Hins vegar heldur
rannsókn málsins áfram og á
meðan verður togaranum hnld-
ið í gæzlu í Vestmannaeyja-
höfn. Gæta íslenzkir varðmenn
skipsins á meðan.
m Kóreufr
Þær verða 7. mál á dagskrá
stjórnmálaiiefndar Sþ.
Stjórnmálanefnd alísherjar-
þingsins felldi í gær, að taka
Kóreumáíið fyrir fyrst mála.
Verður það 7. mál á dagskrá
nefndarinnar.
Var þetta samþykkt með 48
atkvæðum gegn 6, en 5 sátu
hjá. Nokkrar orðahnippingar
urðu út af þessu, einkanlega
milli Vishinsky hins rússneska
og Lodge híns bandaríska. Vish
inskv kvað verða að breyta til-
högun fyrirhugaðs stjórnmála-
fundar, ella myndi hann ekki
koma að neinu gagni. Lodgé
,kvað Bandaríkjamenn þegar
hafa slakað til, en Rússar hafn-
að þeim tillögum, án þess þær
fengjust rseddar.
Marokkómálið verður fyrst
tekið fyrir í nefndinni. — Það
voru kommúnistaríkm, og Júgó
slavía, sem vildu taka Kóreu-
1 málið fyrir fyrst.
Rætt um undirbúning
ab byggingu togara-
hafnar viö Grandagarö.
Á fundi hafnarstjórnar var
nýíega rætt um undirbúning að
byggingu togarabryggju við
Grandagarð.
Engin ákvörðun hefur e-nn
verið tekin um framkvæmdir.
að öðru leyti en því, að þarna.
hefur verið gerð uppfyliing með
tilliti til þess að síðar verði
byggðar þarna togarabryggjur.
Á sama fundi var í’ætt urri
kaup á nýjum krönum til upp-
skipunar úr togurum, og rmtnu
liggja fyrir tilboð um bá. ,—
Loks bar Hæring á góma á
þessum hafnarstjórnarfundi, en
hann er að verða eilífðarvanda-
mál, sem rætt er á hverjum
fundi hafnarstjórnar, að þvi er
hafnarstjóri hefur skýrt Vísi
frá. Er mjög brý.n nauðsyn að
losna við skipið úr höfninni,
því að hann tekur þar rnikið
og dýrmætt bryggjupláss, en
erfitt hefu rverið að finna lausn
á þessu máli, og hefur hafnar-
stjórn ákveðið að snúa sér til
atvinnumálaráðherra varðandi
þetta mál.
Daily Herald, málgagn brézka
Verklýðsflokksins, ræddi enn
í morgun ástand og horfur á
alþjóSavettvangi, og Iagði tíl,
að tillögur Churchills um fund
æðstu manna fjórveldanna.
yrðu teknar upp aftur.
Líkti blaðið því við harmleik,
að vestrænir leiðtogar skýldu
ekki sameinast um tillögur
hans, er hann hafði sett þær
Snjéar í fjöll.
Fyrsti forboði hausts og vetr-
ar, snjórinn, sást á fjöllum í
morgun.
Haustið hefur verið með ein-
dæmum hlýtt og gott hér sunn-
anfarið hefur Veðurstofan spáð
,anfairð hefur Veðurstofan spáð
lcólnandi veðri og í morgmi
fást fyrsta snjóföl í fjöllum,
þæði Esjunni, Henglinum og
víða á efstu brúnum Reykjar-
nesfjallgarðsins.
Embættispróf
í lögfræði.
Þessir kandidatar hafa ný-
lokið embættisprófi í lögl'ræði
við Háskóla Islands:
Baldvin Tryggvason, Einar
Árnason, Guðmundur W. Vil-
hjálmsson, Hafsteinn Baldvins-
son, Haukur Davíðsson,
Höskuldur Ólafsson, Jóhann
Jönsson og Þórhallur Einarsson.
I sl. viku svifu 50 amerískir
hermenn til jarðar við Nijmeg-
en í Hdllandi til að minnast
samskonar ái’ásar árið 1944.
20.000 manns hafa orðið
heimílislausir í Mexíkó vegna
flóða, er fjórar stíflur sprungu.
Liðsauki til
Kndekiria.
Frakkar munu á næsta ári
senda 9 herdeildir til viðbótar
til Indókína.
Þetta er þeim kleift vegna
þess, að Bandaríkjastjórn hef-
,ur heitið þeim aukinni fjár-
hagsaðstoð til styrjaldarrekst-
ursins. — Navarre, hershöfð-
'ingi Frakka í Indókína, telur
að unnt muni að sig"a uppreist-
armenn á 2 árum.
fram. Nú væri augljóst, að
hyggilegast væri að svara
Rússum með því að taka upp
tillögurnar að nýju.
Sir Winston Churchili for-
sætisráðherra kom heim í gær,
frá Suður-Frakklandi, og Edén
utanríkisráðherra kom heim,
að afstaðinni mánaðardvöi í
Grikklandi. Verða þeir á ráðu-
neytisfundi, sem haldinn verð-
ur í fyrramálið.
Það er ekki talið neinum vafa
undirorpið, að fundurinn ræð-
ir heimsvandamálin og hið
nýja viðhorf vegna seinasta
svars ráðstjórnarinnar.
Brezk blöð fagna því, að þeir
Churchill og Eden taka nú aft-
ur forystuna, og eitt þeirra seg-
ir, að nú sé lokið leiðum þætti
(unhappi episode) í lííi stjórn-
arinnar — og mundu fæstar
ríkisstjórnir hafa borið sitt bar
eftir að hafa verið forystulitlar
mánuðum saman.
Telja þau það vott um ein-
ingu flokksins og styrk, að
þetta hefur ekki riðið honum
aS- fullu. — íhaldsblöðin segja,
að ólíkt sé hjá jafnaðarmönn-
um, flokkur þeirra sé klofinn,
og þori ekki einu sinni að ganga
til kosninga með þjóðnýtingar-
kröfurnar við hún — flokks-
þingið hafi fellt ótal kröfur um
aukna þjóðnýtingu (atkvæða-
hlutföll 2:1), og sýni það að
vísu að raunsæismenn í flokkn-
um megi sín meira en draum-
sjónamenn, sem enn trúi á
marxistiskar kenningar um
„heilagt stríð gegn hinum
ríku.“
Hafnarverkfall
í Bandarikjunum.
60.000 hafnarverkamenn í
háfnai’borgum á austurströnd
Bandaríkjanna gerðu verkfall.
í morgun, vegna þess að þeir
hafa ekki fengið framgengt
kaupkröfum. - Eisenhower for-
seti hefur verið beðinn að
hvetja verkamennina til þess
að hverfa aftur til vinnu.
Maður brennur til bana
er kviknar í fötum hans.
Það sviplega slys vildi til um
klukkan 13 í morgun, að eldur
kviknaði í fötum Stefáns Stein-
þórssonar, skósmiðs að Berg-
síaðasíræti 13 og lézt hann af
brunasárum áður en komist
var með hann í sjúkrahús.
Ekl j er vitað með hverjum
hætti eldurinn læsti sig í föt
Stefáns, en hann var einn á
verkstæði sínu, þegar þetta
gerðist. Samkvæmt upplýsing-
um er Vísi fékk um hádegið
hjá ‘rannsóknarlÖgreglunni,
urðu börn fyrst vör við það, að
reyk lagði út frá skóyinnustof-
unni og gerðu þau konu í húsinu
aðvart'. Hún náði tali af manni,
sem fór þar um götuna og opn-
aði hann hurðina að verk-
stæðinu og lá Stefán þá við
dyrnar, en föt hans stóðu í
björtu báli, en Stefán var
bæklaður, einfættui’. Var Stef-
án þá enn með lífsmarki. Var
þgar hringt á slökkviliðið,
sjúkrabíl og lögreglu, og var
maðurinn fluttur á Landspít-
alann, en var látinn áður en.
þangað kom.