Vísir - 02.10.1953, Blaðsíða 1

17f
wM
4J. árf.
Föstudaginn 2. október 1953
224. tbi.
Eisenhower og Stevenson ræða öryggis-
sáttmála, sem Rússar fengju aðild að.
Fjória hvert bam
Fyrir nokkru rakst þung vörubifreið á litla fólksbifreið skammt
frá Minden í Þýzkalandi. Þótt undarlegt megi virðast, sakaði
engan í fólksbifreiðinni, en I henni voru hjón og 3ja ára dótt-
ir þeirra, sem komust ómeidd út úr flakinu undan vörubílnum.
Landsbókasafninu berst
dýrmæt gjöf.
Rlt og ýmis eiginhandrit Stephans G.
Stepbanssonar sýnd í Landshókasafninu
næstu daga.
Landsbókasafninu barst 30.
september dýrmaet gjöf. Er það
eiutak -af Andvökum I.—V., er
Stephan G. Stephansson skáld
gaf á sínum tíma vini sínum
Baldri Sveinssyni ritstjóra.
Baldur hafði í huga að rita
um Stephan og verk hans, en
því miður vannst honum ekki
heilsa og aldur til að ljúka því
verki. Þó er til frá hans hendi
ritgerð um Stephan, birt í Ið-
unni 1923, er lengi mun verða
talin með því bezta, sem um
Stephan hefur verið skrifað.
I þetta eintak af Andvökum
hefur Stephan ritað á spássíur
athugasemdir við allmörg
kvæði sín, og er þar að finna
ýmsar mikilsverðar tilbend-
ingar og skýringar. Frú Maren
Pétujsdóttir, ekkja Báldurs gaf
Landsbókasafninu eintak betta
,og afhenti í tilefni af 100 ára
afmæli s káldsins. Þessi dýr-
mæta bók mun um ókomm ár
verða talin meðal kjörgripa
Landsbókasafnsins.
Dr. Rögnvaldur Pétursson af-
henti á sínum tíma Landsbóka-
safninu eiginhandarrit Stephans
G. Stephanssonar að Andvck-
um I.—V. bindi. Hafði hann átt
mestan þátt að því að Andvök-
ur voru gefnar út. Síðar hafði
hann forgöngu um útgáfu á VI.
og síðasta bindi af Andvckum.
Enn fremur kom hann því til
leiðar, að Þjóðvinafélagið tók
að sér að gefa út rit Stephans í
óbundnu máli, bréf og ritgerð-
ir. Efni í þetta mikla safn hafði
dr. Rögnvaldur dregið saman af
mikilli kostgæfrii um margra
ára skeið. Eftir fráfall dr. Rögn
valds gaf ekkja hans, frú Hólm
fríður Pétursson LandsbÓKa-
safninu. öll handrit Stephans,
bréf hans og önnur handrit, er
í hennar vörzlum voru. En
Stephan hafði á sínum tíma arf-
leitt dr. Rögnvald að öllu, er
hann lét eftir sig í rituðu máli,
nema handrit áð endurminning
um sínum, er hann gaf Baldri
ritstjóra Sveinssyni. Þannig
hefur Landsbókasafnið eignazt
allan þorrann af eiginhandar-
ritum Stephans, og þarf ekki
að fjölyrða um það, hversu dýr
mætt þetta safn allt er og mik-
ilvægt.
Á morgun og næstu daga
verða prentuð rit Stephans G.
Stephanssonar ásamt nokkrum
eiginhandarritum hans til sýn-
is í lestrarsal Landsbókasafns-
Rúmlega fjórða hvert barii,
sem fæddist á Islandi árið sem
leið, var óskilgetið.
Tala óskilgetinna barná hef-
ur farið ört hækkandi svo að
segja ár frá ári síðastliðinn
aldarfjórðung, eða frá 1926 til
1950, og náði hámarki árið
1950, er 27.8% fæddra barna
voru óskilgetin.
Á árunum 1926—30 nam
meðaltal óskilgetinna barna
397 á ári, eða 14.5%. Næstu
fimm árin hækkar þessi tala
upp í 500 óskilgetin börn á ári
eða 18.6%. Á árunum. 1936—40
hækkar talan enn í 578 eða
23.2%. Á stríðsárunum 1916—
’45 fjölgar óskilgetnum böm-
um ekki eins mikið og ætla
mætti eða aðeins í 787 börn á
ári, sem verða 24.9%.
Það er ekki fyrr en eftir
stríðslök að tala óskilgetinna
barna kemst yfir eitt þúsund
á ári og hefur haldizt þannig
síðan, nema árið 1949, að talan
er rétt- innan við þúsund.
Aðalflokkamir brezku vilfa fund for-
vígismanna f jórveðdanna.
I Bretlandi verða kröfurnar það, þá og þegar. Eden var for-
æ háværari um fund æðstu J seti í gærkveldi í samsæti, sem
manna f jórveldanna, en í Banda ' Knowland formanni utanríki --
ríkjunum hafa þeir Stevenson nefndar öldungadeildar Banda-
og Eisenhower rætt hugmynd- 1 ríkjaþings var haldið, en Knovv
ina um öryggissáttmála, sem land hefur verið á ferðalagi nni
Rússar væru aðilar að. — Churc Asíulönd og víðar.
hill ræddi við helztu menn sína ]
í gær, til undirúnings stjórnar- Svar við orðsendingu
fundinum í gær. Rússa.
Á flokksfundi . jafnaðar-
mannaflokksins brezka í gær
var rætt, um utanríkismáiin og,
verður rætt á fundi fulltrúa
vesturveldanna í London í
næstu viku. Þeir munu ekki
Sjónvarp notað til
að upplýsa morðmá!
Sjónvarp var í gær í fyrsta
skipti notað brezku lögreglunni
til aðstoðar í morðmáli.
Var sjónvarpað myndum af
manni, sem lögreglan þurfti að
ná tali af. Þegar að sjónvarpinu
loknu fóru menn sem höfðu orð
ið varir við mann þennan, að
hringja til lögreglunnar.
Indverskt gæzlulið
beitir skotvópnum.
Uppþot varð í fangabúðum
nálægt Panmunjom í morgun
— eða á hlutlausa svæðinu. —
Þarna eru indverskir hermenn
til fangagæzlu og urðu þeir að
beita skotvopnum.
Einu sinni áður hafa Indverj-
ar orðið að beita skotvopnum
við gæzlustörf sín. Beið þá einn
fangi bana, en 6 særðust.
60 jjús. amerískir
ferðamenn til Svíþjóðar.
Stokkhólmi. SIP.
Fleiri bandarískir ferða-
menn komu til Svíþjóðar á
þessu ári en nokkru sinni fyrr.
Er talið, að þeir verði um 60
þúsund í ár, en í fyrra var tala
þeirra 54.000. Um það bil 8000
þeirra komu loftleiðis með
flugvélum SAS k tímabilinu
april—september. í júní komu
10 þús. Bandaríkjamenn til
Svíþjóðar.
Bræður fyrir bylt-
ingardómstóli.
Byltingarráðið í Kairo hefur
dæmt til lífláts Abdel Mady
fyrrverandi forsætisráðherra.
Bróðir hans, sem er lögreglu-
foringi, hefur nú einnig verið
borinn landráðasökum, og ann-
ar lögregluforingi til, og verða
þeir leiddir fyrir Byltingarráð-
ið.
Svíar harðir í
fr. íþróttum.
Stokkhólmi. SIP.
Svíar urðu sigursælir í
frjálsum íþróttum í sumar.
Á einum mánuði sigraði
landslið þeirra þrjár þjóðir.
Síðast kepptu Svíar við Frakka
í París, og sigruðu þá með 121
stigi gegn 91. Áður höfðu þeir
unnið Breta mð 109 gegn 103
stigum, og Ungverja, með 111
gegn 99 stigum. Sextíu sinnum
hafa Svíar keppt við aðrar
þjóðir í frjálsum íþróttum und-
anfarna áratugi, og þar af
sigrað 53 sinnum.
Bretar geta nú keypt hveiti-
brauð, öbiandað, í fyrsta skipti
í 11 ár.
Eldur í Landssmidjunni
i morgun.
Þegar starfsmenn Landssmiðj-
unnar komu til vinnu sinnar
milli kl. sjö og hálf átta í morg-
un, var húsið fullt af reyk, og
var þegar hringt á Slökkviliðið.
Var eldur í viðarkolum í
geymslu einni og voru þau tais-
vert brunnin, en aðrar s'coramd
ir urðu ekki. Ekki er vitað með
hverjum hætti eldurinn hefur
komizt í viðarkolin.
samþykkt ályktun um þau með (ihvika frá þeirri stefnu, að reyna
yfirgnæfandi meirihluta at-
kvæða. Þingið aðhylltist' sko'o-
un Attlees, að vinna bæri á-
fram að því, að æðstu menn íjór
veldanna ræddust við, og b’að
flokksins hvetur eindregið til
þess, að Sir Winston Churchill
haldi til streitu tillögum sir.um
í því efni. Er þetta mikið rætt
í brezkum blöðum.í morgun og
segir eitt þeirra, ,að beír séu
báðir á rétti-i leið þarna, Churc-
hill og Attlee, og rétt að reyna
að koma á slíkum fundi, þótt
„tilraunin kunni áð misheppn-
asth —■ Yörkshire Post, sem er.
íhaldsblað, segir, að bað kunni
að reynast gagnlegt, að báðir
aðalflokkarnir hallist á sOmu
sveif í þessu máli.
Blóðugar hendur
einræðisherra.
Daily Telegraph ræðir nokk-
uð ályktanir flokksþings jafn-
aðarmanna, sem gagnrýndi
stjórnina fyrir að hafa ekki
beitt áhrifavaldi sínu gegn
varnarsáttmála Bandaríkjanna
og Spánar. Hafði þingið harm-
að, að slíkur sátmáli var gerð-
ur og lýst sig andvígt hlutdeild
Spánar í nokkrum samtökum
vestrænu þjóðanna. — Segir
Daily Telegraph, að hvað sem
um einræðisstjórn Francos megi |
segja, þá sé það víst, að hendur
hans séu ekki nándar nærri
eins blóðugar og hendur Mao
tse Tung, sem jafnaðarmenn
vilji óðir og uppvægir að fái
aðild að samtökum Sameinuðu
þjóðanna.
að fá ráðstjórnina til þess að
fallast á, að utanríkisráðherrar
fjórveldanna komi saman á
fund.
Er Þjóðverjar fá vopn.
Brezku blöðin ræða enn all-
mjög endui*vopnun Þýzkalands.
Eitt þeirra Daily Telegr. sagði
í morgun, að eins heimskingj-
ar ætluðu, myndu Þjóðverjar
ekki beita vopnurn sér í hag, ef
þeir teldu sig til þess knúna,
þegar þeir hefðu fengið þau í
hendur. Réttast væri að láta
Þjóðverja greiða vígbúnaðar-
kostnað nágranna sinna.
Stevenson og Eisenhower.
Eisenhower boðaði í gær, að
utanríkisráðuneytið í Washing-
ton hefði til athugunar að fara
ýmsar leiðir til þess, að draga
úr viðsjám í heiminum. — f
morgun barst fregn um, að þeir,
hefðu setið á fundi í 6 klst. sam.
fleytt Stevenson, frambjóðandi
demokrata í seinustu forseta-
kosningum, og Eisenhower, og
rætt öryggissáttmála, sem
Rússar fengju aðild að.
Varnarsáttmáli
undirritaður.
Einnig bárust fregnir um
það í gærkveldi, að urdirrit-
(Fram a 8. síðu)
Þóttust stunda
Kinsey-rannsóknir.
Nú fullskipað á bátinn.
Times víkur að því, að nú,
er stórnin komi saman í dag, sé (hans., a
í fyrsta skipti á misseri „full- kvenna,
skipað á bátinn“. — Ræðir
Times nokkuð, hvað áunnist
hafi í tíð stjórnarinnar, og tel-
ur, að hún hafi ekki staðið sig
illa, — hún hafi að minnsta
kosti hreinsað burt sprek sem
jafnaðarmannastjórnin skildi
eftir í skóginum.
Þrír nánustu samstarfsmenn
Churchills sátu fund með hon-
um í gær, þeir Eden, Salisbury
lávarður, settur utanríkisráð-
herra og Butler fjármálaráð-
herra. Þeir ræddu utanríkis-
málin, m. a. seinasta svar ráð-
stjórnarinnar, og undirbúning
að stjórnarfundinum í dag.
Kinsey kemur víða við um
þessar mundir eða réttara sagt,
fólk ræðir mikið rannsóknir
kynlífi manna og
Nýlega tóku tveir Svíar sig
til og fóru að leiká Kinsey, og
var annar maðurinn þjónn en
hinn sölumaður. Hei-rar þessir,
sem voru 40 ára að aldri, fóru
að spyrja konurnar í einbýlis-
húsunum á Bromma, sem er
úthverfisbær Stokkhólms,
hvernig kynlíf þein-a væri.
Konurnar veittu greið svör.
unz einni fannst „vísindamenn-
irnir“, sem þeir þóttust vera,
eitthvað skrýtnir, þá gerði hún
lögreglunni aðvart. „Rann-
sóknunum" var þar með lokið,
en „statistik“ þeirra félaga
hvað sýna að konurnar á
Eden hefur ekki enn tekið við Bromma, séu ekki tx-úfastari eu
embætti sínu, en búist við til- | gerist og gengur. Á Möltu hefur
kynningu um hvenær hann geri, Kinseyskýrslan verið bönnuð..