Vísir - 02.10.1953, Blaðsíða 8

Þoir lem serast kaupendur VÍSIS eftir
10. hvers mánaðar fá blaðið ókeypis til
mánaðamóta. — Sími 1660.
WISIK
Föstudaginn 2. október 1953
VlSlB er ódýrasta blaðið og þó það fjöl-
breyttasta. — Hringið í síma 1660 og gerist
áskrifendur.
Alþingi sett með virðu'
legri athöfn í gær.
Alþingi var sett í gær, að
Tindangenginni guðsþjónustu í
Dómkirkjunni, en þar predik-
aði síra Bjarni Jónsson vígslu-
biskup.
Forseti íslands, herra Ásgeir
Ásgeirsson setti þingið, og
ilutti ávarp, svo sem venja er
til. Ræddi forsetinn einkum um
stjórnarsamvinnu hérlendis og
almennt, og taldi æskilegt, að
sem skemmst sé milli íullgildra
ríkisstjórna. Þá minntist forset-
inn á mun samstarfsstjórna og
aninnihlutastjórna. Benti hann
á, að í löndum þeim, sem eru
okkur skyldust, hafi gengi
minnihlutastjórna farið minnk-
andi að sama skapi og þjóðfé-
lagið hefur færzt meira í fang
um stuðning við og afskipti af
félags- og atvinnumálum.
í lok ræðu sinnar mælti fof-
seti á þessa leið:
„Það er krafa almennings áð
afstöðnum kosningum, að starf-
hæfar stjórnir séu myndáðar án
verulegrar tafar. Um það eru'
nppi ýmsar tillögur á síðari ár- j
um, hvernig megi tryggja
■stjórnarmyndun án óhæfilegs1
dráttar. Ekki skal jeg draga í
efa, að nokkuð megi ávinna með
breyttri löggjöf, og því síður
ræða einstakar tillögur, en jeg
"tel mjer þó bæði rétt og heim-
ilt að benda á, að stjórnarfari
verður seint borgið með löggjöf
einni saman. Þess er dæmi, að
stórveldi hafi liðið undir lok,
sem bjó við eina hina fullkomn-
ustu stjórnarskrá, sem fræði-
menn hafa samið, þó annað stór-
veldi sé enn við líði, og njóíi
tmikils álits fyrir stjórnmála-
þroska, sem býr við óskráðar
stjórnskipulagsvenjur einar
.gaman. Þingmenn og þingflokk
ar hafa óskráða skyldu til stjórn
armyndunar eftir sinni aðstöðu,
og kemur þar margt til greina,
sem oflangt yrði upp að telja,
■en það er hætt við að lögboðin
stjórnarmyndun myndi losa um
hið nauðsynlega samstarf við
löggjafarvaldið og draga að
uokkru úr þeirri ábyrgð, sem
hver stjórn á að finna til og
bera. Það er eðli lýðræðisins
og þingræðisins, að þeir sem
við það búa, verði að reynast
HÆFIR TIL ÞESS AÐ
STJÓRNA."
Loks tók til máls aldursfor-
seti þingsins, Jörundur Brynj-
ólfsson, og minntist þriggja
fyrrverandi þingmanna, sem
látizt höfðu síðan Alþingi kom
saman síðast, þeirra Ólafs Thor
laciusar læknis, Jóns Auðuns
Jónssonar og síra Kristins Dan-
íels'sonar.
í kirkjunni söng Dómkirkju-
kórinn undir stjórp dr. Páls ís-
ólfssonar.
Bessastaðamálið:
Annar maðurinn
héfur játað
himt ófimdmn.
Uppvíst er nú orðið um ann-
an manninn, sem ónæði gerðu
að Bessastöðum í september-
byrjun og stálu þaðan bífreið.
Hefur hann fyrir dómi játað
hlutdeild sína í þessum atburði
og skýrt frá atvikum eftir því
sem hann man þau, en hann
var mjög ölvaður umrædda
nótt. Maður þessi er tvítugur að
aldri og hefur einu sinni hlot-
ið áminningu fyrir brot á utr-
ferðarreglum, en að öðru leyti
hvorki sætt kæru né refsingu.
Kveðst hann ekki hafa hug-
mynd um, hver sá sé, sem með
honum var og ekki vita nein
deili á honum. Hafi þeir hittzt
niðri í bæ og ákveðið að taka
leigubifreið til Bessastaða, en
sj álfur hafi hann ekið til bæj-
arins bílnum er þeir tóku í
heimildarleysi á Bessastöðum,
og hafi félaginn yfirgefið sig
við bifreiðastöð Hreyfils.
getur
brugðist
— eins og síldin.
Laxveiði var allsstaðar mik-
ið minni í ár en í fyrra, en
sumarið 1952 var eitt bezta
veiðisumar, sem komið hefur
lengi. Árnar nörðanlands voru
miklum mun drýgri í sumar
en Suðurlandsárnar.
Frá þessu er sagt í nýkomnu
tbl. Veiðimannsins, en fullnað-
arskýrslur um laxveiðina ekki
íyrir hendi. í blaðinu eru eftir-
farandi tölur um nokkrar ár
(ekki fullnaðartölur):
1953 1962
Elliðaár 918 1511
Norðurá 470 1044
Laxá í Kjós 440 900
Korpa (Úlfarsá) 287 519
Laxá á Ásum 215 301
Ennfremur birtir blaðið þess-
ar tölur úr nokkrum ám frá
25. ág, n nokkuð veiddist eftir
það:
í Haukadalsá 315 á báðum
veiðisvæðum, á sama tíma í
fyrra 474.
í Miðfjarðará 509, en 831 á
sama tíma í fyrra. Alls komu
úr ánni það ár 931.
Víðidalsá 422, en 696 á sama
tíma í fyrra.
Blaðið víkur að því, að oft
hafi komið léleg laxveiðiár
fynvú,Og oftast nær ómögu-
lgt að vita nokkuð fyrirfram.
Spár og útreikningar bregðast
eins og um síldina.“
Rannsókn á tannskemmdum
í Bandaríkjunum leiðir í ljós,
að í hverjum landsmanni eru
að jafnaði tvær skemmdar
tennur, samtals 300 millj.
600 íbúðir þarf að
byggja á ári.
Bæjarstjórn Reykjavíkur
samþykkti einróma í gac til-
lögu frá Sjálfstæðisflokknum
um umbætur í húsnæöismáiun-
um.
Þar-er því lýst yfir, að nauö-
synlegt sé að byggja 600 íbúðir
á ári í Reykjavík til að mæta
eðlilegri fólksfjölgun í bænum
og til að útrýma léleg'u húsnæ-ði
Tillaga Sjálfstæðisflokksins
er svohljóðandi:
„Bæjarstjórnin telur _ac
byggja þurfi a.m.k. 600 nýjar
íbúðir á ári hvérju í Reykjn-
vík til þess að fullnægja eðli-
legri fólksfjölgun og útrýma
lélegum íbúðum. — Þar sern
á undanförnum ■ 6 árum hafa
ekki fengizt leyfi til aö byggia
nema tæplega 400 íbúðir á ári
að í-neðaltali, er ljóst^ aii auka
þarf íbúðarhúsabyggingar í
Reykjavík stórlega nú þegar
og á næstu árum. Bæjarstjórn-
in teiúr brýna nauðsyn til bera,
að bær og ríki léggist á eitt,
ásamt öllum öðmm byggingar-
aðilum til þess að ieysa hús-
næðisvandamálin hið fyrsta. —
Bæjarstjórn felur bæjarráði og
borgarstjóra að hefja þegar
samninga við ríkisstjórnina um
fyrirgreiðsiu og framkvæmdir
í þessum málum. Felur bæjar-
stjórnin. borgarstjóra . að efna
til ráðstefnu . um byggingar
íbúðarhúsa með þeim aðilurn,
sem mest hafa star áð bygg-
ingarframkvæmdum, í því
skyni að fá saméiginlegt átak
allra aðila til . stóraukinna
íbúðabyggingaJ*
Ekki er allt gull
sem glóir.
Fyrir skönunu fundu dreng-
ir, sem voru að leikjum nærri
öskuhaugum í Gentofte fjölda
sundurskorinna peningaseðla.
Þegar drengirnir komu heim
og sögðu frá fundi sínum færð-
ist líf í tuskurnar og fjöldi
fólks vatt sér að öskuhaugun-
um og hóf leit að sundurskorn-
um seðlum og þá einkum þeim
hlutum þeirra, sem númer var
á. Vonirnar um auðfenginn
auð brustu þó brátt því þjóð-
bankinn lýsti því yfir, að seðla-
bútarnir væru þannig til
komnir, að seðlar hefðu verið
notaðir inni í banka til þess að
reyna með nýja vél. Áformað
hefði verið að brenna bútunum
en fyrir mistök hefðu þeir lent
út á öskuhauga.
Fyrstu þrívíddarkvíkmyndir
teknar hér á landi.
Voru sýfidar á fundi Ljósmyndafélags
Rvíkur í fyrrakvöid.
Fyrsta þrívíddarkvikmynd, aðar til þess að sýna þríviddar-
sem sýnd hefur verið hérlendis, myndir, aðeins með þessum.
og tekin af íslendingum, var linsuútbúnaði sem að framan
sýnd á fundi Ljósmyndafé- greinir. Hefur Bolex-firmað
lags Reykjavíkur s.l. miðviku- , framleitt slíkar linsur bæði fyr-
dagskvöld. | ir kvikmyndir og sýningarvél-
Kvikmyndir þessar höfðu ar sínar. Sá ljóður er þó á þess-
þeir Gunnar Ásgeirsson og ura sýningum að áhortendur
Hjörtur Hjartarson stórkaup- | verða að hafa sérstök gleraugu
menn tekið bæði; hér.uppi á ís- , til þess að þrívíddaéíhkennin
landi og eins að nokkru leyti (komi fram.
erlendis. | í viðtali sem Vísir átti 'í
Kvikmyndirnar voru teknar morgun við annan kvikmynda-
með venjulegum Rolex kvik-. tökumanninn, Gunnar Ásgeirs-
myndavélum en þó með sér- son stórkaupmann, sagði hann
stökum linsuútbúnaði. Sumu-, að jafn auðvelt væri að taka
leiðis verður að setja tilsvar- þrívíddarkvikmyndir sem aðrar
andi linsuútbúnað á sýningar-, kvikmyndir. Þó yrði að gæta
vélina þegar kvikmyhdimar ýmissa atriða, þeirra er gefur
erú sýndar. Hins vegar eru j þriðju víddinni sérstakt gildi,
venjulegar sýningarvélar not- svo sem forgrunns o. fl. Koma
—‘ þriðjuvíddar einkennin hvað
j j . i #. i t>ezt fram í ca. 20 metra fjar-
Ibúum Islands f jölgadl lægð, og helzt að einhver for-
•• I 1M 1 C ' grunnur'. sé í myndinni innan
um rÖSK I4UUU Sl. D ar. 20 metra, enda þótt bakgrunn-
urinn sé í óendanlegri f jarlægð.
Þegar teknar eru þriðjuvídd
ar nærmyndir virðist áhorfand-
anum sem myndarefnið (motiv-
ið) gangi út úr sýningartjald-
inu. Sömuleiðis að myndir sem
teknar eru í mikiUi fjarlægð,
virðast eins og þær séu langt
að baki tjaldsins.
í kvikmyndum þeim, sem.
sýndar voru hér í fyrrakvöld
voru t.., d. ýmsar fallegar
blómamyndir, er gáfu óvenju-
lega dýpt, kastað var hnetti í
áttina að myndavélinni óg
höfðu áhorfendur á tilfinning-
unni að hnötturinn væri að
lenda á þeim. Sama var að
segja um það þegar vatni var
sprautað í áttina að upptöku-
vélinni að áhorfendum fannst
sem vatnið stöðvaðist á gler-
augunum þeirra.
Annars eru þriðjuvíddar-
myndirnar byggðar á sömu lög-
málum og sjón og dýptartil-
finning mannsaugans.
Árið sem leið fjölgaði íbú-
um íslands um tæp 3000 manns,
eða nánar tiltekið 2839, sem
mun vera 19.2 af þúsundi miðað
við meðalmannfjölda ársins.
Þessi fjölgun (þ. e. mismun-
ur á tölu lifandi fæddra og dá-
inna) var árið sem leið heldur
minni en hnú hefur verið um
nokkur undanfarin ár. Mest
varð fjölgunin árið 1950 eða
20.4 af þúsundi (2971 ein-
staðlingur).
Á árabilinu 1946—52 hefur
fólksfjölgunin hér á landi yfir-
leitt verið einhversstaðar á
milli 19.2—20.4%0, eða frá 2663
og allt að 2871 manns á ári.
Árin þar áður var fjölgunin
miklu minni og varð mest á
árabilinu frá 1926—45 14.6 á
hvert þúsund, en minst 10 .2 %o>
Við þessum tölum verðui’ þó
að slá þann varnagla að þær
gefa ekki að öllu leyti rétta
mynd af sjálfri fólksfjölgun-
inni í landinu. Það er vegna
þess að í þessum tölum eru
taldir innig' þeir sem flytjast
að og frá landinu. Þannig er t.
d. vitað að á síðastliðnu ári
hafa 441 maður flutzt frá land-
inu umfram þá sem hafa
flutzt til þess. Og þó er sú tala
ekki fyllilega áreiðanleg vegna
ónákvæmni manntalanna.
Síðastliðin fimm ár (1948—
52) er talið að íbúum landsins
hafi samtals fjölgað um 14159
manns.
Nýja aflstöðin við Sog
tekur til starfa 16. þ. m.
Raímagnsskömmtun afSétt um leið.
Akveðið er að nýja írafoss-
stöðin við Sog verði formlega
tekin í notkun föstudaginn 16.
þessa mánaðar, og lýkur þar
með margra mánaða rafmagns-
takmörkun hér í bænum.
Gengið hefur nú vé'stð að
fullu frá lagningu háspennu-
línunnar til Reykjavikur og er
verið að tengja nýju og gömlu
stöðina fyrir austan.
Eins og áður hefur vetið
skýrt frá í Vísi, heíur önnur
vélasamstæðan í írafossstöð-
inni verið reynd um tíma, og
að undanförnu hefur hún veiið
reynd með álagi öðru hverju til
prófunar.
Búið er að setja hina véia-
samstæðuna niður, en álag mun
ekki verða sett á hana strax,
þar sem nokkurn tíma tekur að
reyna hana eins og þá fyrri.
Verður stöðin því opnuð með
því að setja álag i fyrri véla-
samstæðuna.
Fimm meiðast í
bílárekstri.
Harður bílárekstur varð í gær
Eisenhower....
Framhald af 1. síðu.
aður hefði verið í Washington
varnarsáttmáli Bandaríkjanna
og Suður-Kóreu, en Dulles átti
hugmyndina að þeim sáttmála,
er Syngman Rhee ætlaði að
tvístra öllum samkomulagsum-
leitunum um vopnahlé á sein-
ustu stundu. Dulles lagði á það
mikla áherzlu í gær, að hér væri
um sáttmála að ræð'a til varnar
ef tilraun yrði gerð til ofbeldis-
árásar. — Kommúnistum er
sem kunnugt er meinilla við
þennan sáttmála, sem þeir telja
á mótum Þvottalaugavegar og ( fram kominn til þess að Banda
ríkin geti framfylgt ofbeldis-
stefnu.
Öngþveiti — en tæki-
færi til athafna.
, Fréttaritarar segja, að nú séu
,tímamót, en öngþveiti svo mik-
ið, að allt sé á huldu hvað ger-
Súðiu'landsbrautar og slösuðust
fimm menn, sem vorú í bílun-
um, en meiðsl þeirra munu ekki
vera alvarleg.
Árekstur þessi var 'á milli
jeppa, sem var á leið austur
Suðurlandsbrautina og fjög-
urra manna fólksbifreiðar, sem
var á leið í bæinn og sveigði, ist, Hins vegar sé svo mikið í
inn á Þvottalaugaveginn. Var
áreksturinn svo harður að
fólksbíllinn valt á hliðina, og
þrír af mönnunum sem í honum
voru meiddust, en tveir af
þeim, sem í jeppanum voru.
bígerð vegna nauðsynjarinnar
að komast eitthvað á leið til
einhvers samkomulags, að von
sé um, að tækifærin til athafna
verði notpð með einhverjum já-
kvæðum árangri.