Vísir - 05.10.1953, Blaðsíða 4

▼ f <* T R
■i; ' Máiiiidaginn' 5. Qktóbet'1953.

WSSXXS.
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (finun línur).
Lausasala 1 króna. ___,^..i
Félagsprentsmiðjan h.f.
85 ára:
Jón E. Jónsson,
prentari.

í dag (5. okt.) er Jón E. Jóns
son prentari 85 ára. Það er hár
aldur og ekki heiglum hent að
bera hann eins og hetja og láta
Áfengislagafrumvarp lagt fram.
Fyrir sið-asta þing var lagt frumvarp um breyting.u á áfengis-
lögunum, sem hér hafa verið í gildi um all-langt skeið,
án þess að á þeim hefðu verið gerðar venjulegar breytingar
1 frumvarpi þessu var gert ráð fyrir því meðal annars, að
meira frelsi yrði en áður að því ér sölu áfengis snerti, og var
kveðið svo á, að fleiri en eitt veitingahús gætu fengið leyfi
•til að veita áfengi, en svo sem kunnugt er, hefur Hótel Borg
verið eina veitingahúsið á landinu, sem taiið hefur verið hæfi
“til þess að bera gestum sínum áfenga drykki. Annað var það,
að leyfð skyldi bruggun sterkara öls, en nú tíðkast.
Örlög þessa frumvarps eru alkunn. Meiri hluti þingmanna
var andvígur frumvarpinu, og munu þó flestir þeirra, er tóku
höndum saman um að fella það, hafa verið þeirrar skoðunar, að
-ástandið i ítfengismálum þjóðarinnar væri hvergi nærri goH
eða viðúnandi. Þrátt fyrir það var frumvarpið fellt umsvifa-
laust. Engin tilraun var gerð til þess að slá þarna tvær flugur
i einú höggi, ef þess þótti þörf ■— nefnilega að bæta úr mis-
fellum á drykkjula"! ’ jóðarinnar og laga um Íeið það, sem
misráðið kunni að ve.a í frumvarpinu. Hefði þó hvort tveggja
verlð sjálfsagt. En kosningar voru í nánd, og þar af leiðandi
hefur ýmsum þingmönnum þótt rétt að geta veifað því íraman
:í kjósendur, að þeir hefðu staðið vörð um það, að þjóðin drykki
með sama hætti og áður.
Nú hefur frumvarp þetta verið lagt fram á nýjan leik, og
hef.ur þó sú breyting verið gerð á því, að nú er ekki gert ráð
fyrir því, að leyfð verði bruggun sterkara öls. Mun inörgum
þykja það gott, þótt aðrir telji það miður farið. Er þá eftír
að sjá, hver örlög þess verða, því að flestir voru þeir menn á
.síðasta þingi, sem sitja þetta, og því margir banamenn frum-
varpsins í hinni fyrri mynd enn meðal þeirra, sem eiga að ráöa
úrslitum hins nýja.
Óhætt er að fullyrða, að þjóðinni sé ljóst, að einhverja
hreytingu verði að gera á því ófremdarástandi, sem drykkju-
skapur þjóðarinnar því miður veldur. Menn deila ekki
um það. En um hitt er deilt af þeim mun meiri ákafa livaða
leiðir skuli fara, til þess að ná réttu marki, minni drykkjuskap
■og minni ógæfu af hans völdum. Og sennilega verður erfitt
að finna sameiginlegan grundvöll fyrir þá tvo aöila, sem hér
•eigast við — bannmenn og andbanninga.
Annar aðilinn telur, að því meiri og strangari sem höftin só,
;því minni verði drykkjuskapurinn að sjálfsögðu.- Hinir líta svo
á, að bann geti ekki borið tilætlaðan.árangur — það dragi ekki
úr því, að menn sækist eftir áfengum drykkjum. Bannmenn
Helja, að ekki sé hægt að leyfa þjóðinni að hafa áfenga drykki
um hönd, þar sem af því leiði ófarnað. Hinir álíta, að frjáls-
ræðið muni að miklu leyti gera sama gagn og í rauninni meira,
því að ásókn í vín skapist ekki sízt af því, að erfitt sé að afla
'þess. Ef menn geti jafnan keypt það, dragi það úr lönguninni,
<og skal ósagt látið um það, hvort sé rétta leiðin.
Varla í'er þó hjá því, að þjóðin verði fyrr en síðar látin
kveða upp úrskurð um það, hvern hátt hún vilji hafa á þessu.
Skynsamlegast virðist, að hún hljóti uppeldi í þessu efni sem
öðrum, og þeim mun meira sem henni er hættara af áfengis-
æeyslunni. ■
lítt á sjá, nema eðlilega hrörn-
un, sem stafar af háum aldri
og mikilli vinnu, því að Jón
hefir sannarlega ekki hvílt á
neinum rósabeði um dagana.
Eins og algengt var á uppvaxt-
arárum hans, var honum hald-
ið strax unglingnum að aliri
algengri vinnu, bæði í sveit og
við sjó. Um tvítugsaldur nam
hann prentverk og við það
starfaði hann á ýmsum stöðum
um eða ýfir 60 ár, hægur, ró
samur og alltaf glaður og í góðu
skapi á hverju sem gekk. Eig-
um við, sem með honum hafa
unnið, margra góðra og ánægju-
legra stunda að minnast fré
þeim samverutíma. Jón er æv-
inlega hress og' glaður, bros-
hýr og viðræðugóður, fylgis1
vel með öllum dægurmálum
og hefir ætíð gamanyrði á vör-
um.
1 Eg óska afmælisbarninu inni-
lega til hamingju og óska hon-
um alls hins bezta um ókomn-
ar ævistundir, og það munu
allir vinir hans og kunningjar
gera, en hann er maður vin-
sæll og' vinmargur.
í dag dvelur afmælisbarnið
að heimili sonar síns, Sveins
útgerðarmanns, að Grenimel 1,
en í kvöld verður afmælisbam-
inu haldið samsæti af venzla-
fólki sínu í Tjarnarkaffi.
15 ár vantar þig vinurinn
til að vera hjá okkur í öld.
En ljós varpi birtu á leiðina
ínn
til lífsins hið hinzta kvöld.
Sveinbjörn Oddsson,
prentari.
\Margt er shrítið
„Einbúinn" var með tvö höfuð.
Kynsystkini hans vildu granda honum.
Einbúa er sjaldan að finna í
fjölmenni, en hér er þó saga
um einbúa sem 85 þús. manns
komu til að skoða. En lrann
var að mörgu leyti undarleg-
ur.
Þessi „einbúi“ var sem sé
ekki maður, héldur tvíhöfða
silungur. Hann fæddist í klak-
stöð í Calgary í Kanada fyrir
rúmum fjórum árum. Ekki átti
han frægð sína því að þakka,
að hann væri eini tvíhöfða sil-
ungurinn, er heimurinn þekkir,
Það sem aðskiidi hann frá hin-
uip var, að hann lifði lengi og
dafnaði árum saman. Svo var
hann líka af tveim fiskstofn-
um kominn —■ regnboga — og
lækjarsilungum. Það er ekki
óalegngt, að silungar af þe.ss-
ari tegund, sem verða til yegna
séu
komst nú á annað þróunarstig.
Hann þurfti fæðu eins og aðrir
silungar. Allan þenna tíma
hafði hann aldrei séð annan
silung, og dag nokkurn var
hann settur í ker með öðrum.
En hann var ekki fyrr kominn
í vatnið en hinir silungarnir
reyndu að drepa hann. Honum
var bjai'gað í skyndi og upp
frá því hlaut hann nafnið
„einbúinn“. Allar frekari til-
raunir til þess að koma honum
í kynni við aðra silunga enduðu
á sama hátt.
En ,,einbúinn“ óx og varð 8
þumlunga langur og rnjög JfeiJt-
ur. Alltaf var hann einn í ker-
inu, át og fitnaði, því að það
var enginn.til þess að keppa við
hann um ætið. Þegar hann
borðaði, notaði hann bæði höf
Skeimndir á saltslld.
*|T síðustu viku skýrði Alþýðublaðið frá því á áberandi stað á
**■ fyrstu síðu, að embættismaður hefði verið sendur til Ráð-
stjþrnarríkjanna, til að ganga úr skugga um réttmæti um-
kvartana stjórnarvalda þar um galla, sem JjonnðJiefðu í Ijós á
þeirri frystu Faxasíld, sete. héðan heful- verið*‘send; í áusturveg.
Blaðið ’se’gir ennfremur, að' Rússar hafi gért rhjög stráriyárj
kröfur um frágang síldarinnar, og-sé- frysten'dur óánægðir með
þau ákvæði. Réðust þeir þó í að írysta samkvæmt ákvæðum,
þessum, sem þeim hafa að sjálfsögðu verið kunn, þegar þeir
tóku það aðsér. Hefðu þeir ekki átt að taka þetta að sér, ef
þeir hefðu álitið', að þeir gætu ekki gert eins og af þeim var
krafizt og um samið.
Eftir á þýðir ekki um þetta að sakast við kaupendur, og
kann lv; oitthvað að koma fram í máli þessu á næstunni. En
hér ber aú þeim brunni, sem oft hefur verið á bent hér-í blaðinu,
að framleiðeixdur verða fyrst og fremst að gera kröfur lil
sjálfra sína og sinna manna, en ekki að heimta lélegra mat af
háífu kaupenda, ef illa. tekst. Framleiðsla okkar selst aldrei, r
ef við gerum ekki fyrst og fromst feröfurnar tií ckkar sjáífra.
„kynbófa“, séu annaðfivort i uðin, og frómir segja, að stund
ívíhöfða, með/'tyó Isoli eðá tvo mn haí'i ekki verið laust við
sporða. Þó . hefír aflai' farið'
þ'ririig, ;áð þes'sir vanskapníngar
deyja á fyrsta þróunarstigi.
Svo fór þó ekki í þetta skápti,
Þegar „einbuimi“ var tvgggja
daga {jg.amall f annst hannf ■: ér
yerið (var‘á^ hr^fns.a. klajíker.
Af tiJviJpin yathiiami setluþ í
„sérstakt ker, en löngu: var búið
að gefa. upp alla von um að
slíkur vanskapningur gæti Hf-
að. Einn af gæzlumönnum
klakstöðvarinnar hugsaði þó
sem svo, að það slcaðaði ekki,
þótt gerð væri enn ein tilfaun.
Á hverjum' morgni var gætt að
silungnum og alltaf var búizt
við,' að haiín fyndist i'ljótandi
ofan á vatninu — „iiðið Jík“.
■ SiJungurinn Jitli vandisþ lþt>
j smárn sarr.an lúnu nýja iífi’óg
að munnarnir tveir rifust um
bitana. Hann var mjög' gæfur
I og. væri íingri stungið niour í
vatnið synti kauði að honum
og atlrugaði gaumgæfilega.
Svo dó „einbúinn“. Fréttin
barst þegar um Kanada > og
Bandaríkin, því að ' hann var
orðinn mjög kunnur í fiska-
heiminum. Á þeim þrem árum,
sem hann lifði, komu yfir 85
þús. manns til að skoða hann.
Margir voru þó á þeirri skoð-
un, að hér væri um blekkingu
að i-æð'a. Börnin tóku hann þó
sérstöku ástfóstri og' horfðu á
hann Jiiukkutímum saman, þó
að mest gaman væri að sjá hann
borða r,\eð höfðunum tveim.
Síðan „einþúinn1;., lézt, hpfa
rtoi i'
Þiið var ‘fyrir nokkru rætt hér
i .dálkinum um erfiðleika póst-
manna, þ. e. s. s. hréfberanna.
Bent var á í því, sambandi, að
þegar engir bréfakassar væru í
húsum, þar sem cinstaklingar
væru, gæti oft svo farið, að bréf
eða annar póstur yrði ekki skil-
inn eftir, en bréfberinn yrði að
fara méð liann á póstliúsið aft-
ur, og reyna síðar, livort viðtak-
andi væri lieima. Um þessi mán-
aðamót skiptá margir um heim-
ilisfang, óg hvilir á húseigendum
eða framleigjendum herbergja
tilkynningarskylda uni liverja þá
nýja leigutaka, sem flytja í liús-
næði þeirra.
Fólk er trassafengið.
Reyndin sýnir, að fólk er aiar
trassafengið í þessum sökum, til-
kynnir oft ekki flutninga i'yrr en
seint og síðar meir. Þessi trassar
skapur getur, auk þess að sektir
liggja við, ef ekki er tilkynnt um
flutning, verið mjög bagalegur
fyrir ýmsa aðila. Meðal annars
geta bréf ekki komizt til hlutað-
eigandi manna, sem flutt liafa
úr stað, nema tilkynnt sé um nýja
lieimilisfangið, en póststofan get-
ur fengið upplýsingar um breytt
heimilisfarig, þegár er það hefur
verið tilkynnt. Það myndi lika
vera til mikillar hjálpar, ef fólk-
ið, sem flutt er frá, er látið vita
um nýja heimilisfangið, en það
kenuir vist sjaldan fyrir.
Mjög þýðingarmikið.
Það er mjög þýðingarmikið í
niörgu tilliti, að liið opinbera
viti um breytt lieimilisfang
manna, eða sé alltaf tilkynnt um
nýtt lieimilisfang. Það’ ætti að
vera óþarfi að telja upp öll þau
atriði, þar sem það er svo auð-
skilið. En þrátt fyrir það vill
verða misbrestur á að tilkynnt
sé um flutninga. Þótt almenningi
ætti að vera um tilkynningar-
skylduna fullkunnugt, hefur þótt
þörí' á þvi að auglýsa þessa kvöð,
en reyndar með þeim hætti að
auglýsingin nær sízt til þeirra,
sem helzt þyrftu að veita Jienni
athygli.
Ónóg auglýsing.
Maður nokkur benti mér á,
að auglýsingar um flutningstil-
kynningar hefðu komið i útvarp-
inu, en vildi halda því fram, að
sá auglýsingamáti kæmi ekki að
fullu gangi. Það væri langt fra
því a'ð allir, sem slíkar auglýsing-
ar þyrftn að ná til, hlustuðu á
tilkynningar í útvarpi, og 'nefndi
þar til fólk, sem sæti á veilinga-
húsum. Þótt þar væri útvarp,
væri erfitt að fylgjast með því,
sem 's'ágt "væri i því. Auk þess
væri máttla'ust áð lésa upp 'ýmis-
leg viðurlög eða nákvæm fyrir-
mæli í mörgum greinum í útvarjii,
þvi engin myndi það stundinni
lenguh Sá lestur færi inn úm
annað eyrað og út uni liitt. Mér
finnst þetta mjög líklegt, og orð-
ið þess var, livað sjálfan mig
snertir. — kr.
þórarinn Jónsson
lögg. skjalaþýðandi í ensku.
Kirkjulivoli. Símj 81655.
FELSAR OG SKINN
Kristinn Kristjánsson,
feldskeri, Tjarnagötu 22.
Sími 5644.
silungum „á legg“, en þær hafa
allar mistekizt. Sennilega verð-
ur því „einbúir.n11 .eini tvíhöfða
srimigurinn . í. heiimaum, »em
f Calgaiy til affkoma tvihötfet kemst’til „fuÖQrSínsára-“. “