Vísir - 16.10.1953, Síða 1
43. árjr.
Föstudaginn 16. október 1953
236. tbl.
Frá Irafossvirkjunninni, er hún var nær fullgerð.
(Myndina tók Haraldur Teitsson).
Sögulegur ítðalfundur
Loftleiða h.f. í gær.
Xv síjóiii kjörin.- félagid lirggst
kaupa nvja luillilandavél.
Vitað var til að nokkurra
tíðinda myndi draga á aðal-
i'undi Loftleiða h.f., sem hald-
inn var í gær, enda var fund-
urinn geysif jölmennur, og allur
hinn sögulegasti.
Um eða yfir 200 hluthafar
sóttu fundinn, sem stóð í fullar
12 klukkustundir, eða frá kl. 2
síðdegis í gær til jafnlengdar í
nótt. Lyktaði fundinum með
því, að ný stjórn var kjörin,
en enginn þeirra, sem áður áttu
sæti í stjórn félagsins, á þar
sæti nú.
Það er í almæli, að átök
hafa átt sér stað innan Loft-
leiða undanfarið, annars vegar
stjórn félagsins, en hins vegar
iangflestir starfandi flugmenn
télagsins og aðrir starfsmenn.
Var því sýnt, að sverfa myndi
til stáls á fundinum. — Fund-
arstjóri var kjörinn Jón P.
Emils lögfræðingur með rúml.
6500 atkvæðum, en Páll S.
Pálsson framkvæmdastj., fékk
tæp 5000 atkvæði. Leiddi þessi
atkvæðagreiðsla strax í ljós,
hver yrði ofan á í átökunum,
flugmennirnir eða stjórnin.
Á fundinum voru fluttar
skýrslur um hag félagsins og
rekstur á liðnu ári, en var af
þeim ljóst, að taprekstur reynd-
ist um 488 þúsund krónur.
Síðan fóru fram almennar
umræður um hag félagsins,
rekstur og framtíðaráform, og
urðu þær mjög harðar á köfl-
um. Þessir tóku m.a. til máls:
Kristján Guðlaugsson hrl., Sig-
urður Magnússon kennari,
Gústaf A. Sveinsson hrl., Páll
S. Pálsson framkv.stj., Alfreð
Elíasson flugstjóri. Sveinn
Benediktsson forstjóri, Kristján
Jóh. Kristjánsson forstjóri og
Hjálmar Finnsson framkv.stj.
Á fupdinum fór fram leyni-
leg atkvæðagreiðsla um það,
hvort stjórninni væri heimilt
að nota atkvæði þau er felast i
hlutabréfaeign félagsins sjálfs,
1031 að tölu. Neitaði fundurinn
þessu með 6517 atkvæðum
gegn 4986. Bað fundarstjóri þá
Kristján Jóh. Kristjánsson,
formann félagsstjórnar um að
afhenda atkvæðin, en hann
neitaði því, og voru atkvæði
þessi siðan notuð við stjórnar-
kjörið.
Síðan var ný stjórn kjörin í
Loftleiðum, óg eiga þessir menn
nú sæti i henni: Kristinn Olsen
flugstjóri, hlaut 6726 atkv.,
Alfreð Elíasson flugstjóri, 6700,
Kristján Guðlaugsson hrl., 6530,
Ólafur Bjarnason 6428 og Sig-
urður Helgason, 6254. í vara-
stjórn, án mótatkvæða, voru
þeir kjörnir Sveinn Benedikts-
son og Einar Árnason flugmað-
Frh. a 8. síðu.
* >>
Forseti Islands setur vél Ira-
fossvers í gang kl. 3,15 í dag.
TiHtgufoss afhent
ur þ. 28. þ.m.
Tungufoss, hið nýja skip
Eimskipafélag íslands, verður
formlega afhent félaginu 28. þ.
m.—
Eyjólfur Þorvaldsson, áður
skipstjóri á Selfossi, verður
skipstjói'i, og' 1. vélstjóri Albert
Þorgeirsson. Þeir eru báðir fyr-
ir all-löngu farnir til Dan-
merkur, en skipið er smíðað í
Höfn, eins og fyrr hefur verið
sagt frá hér í blaðinu.
Að'rir yfirmenn á Tungufossi
verða: 1. stýrimaður: Jón
Steingrímsson, 2 stýrimaður:
Ásgeir Sigurðsson, og 3. stýri-
maður Hannes Hafstein. — 2.
vélstjóri verður Bjarni Jóns-
son, 3. vélstjóri Vilhjálmur
Jónsson, og 4. vélstjóri Sverrir
Jónasson. — Loftskeytamaður
verður Hafsteinn Einarsson, en
bryti Björvin Magnússon.
Kostna&ur vib írafossvirkjun
um 193.540.000 kr.
í yfirliti um stofnkostnað
írafossstöðvarinnar (útreikn-
uðu samkvæmt bókfærðum
kostnaði pr. 31. ágúst 1953),
segir að kostnaður hafi orðið
samtals kr. 193.540.000.00.
Þar af var Evrópugjaldeyrir
33 millj. 50 þús., dollaranotkun
64 millj. 800 þ. og innlendur
kostnaður 95 millj. 681 þús. kr.
Almennur kostnaður (innl.)
yarð samtals 15 millj., bygging
aflstöðvar við írafoss 55.5 millj.,
bar af innl. kostnaður 30 millj.
481 þús., rafalar 13 millj. 365
þús., þar af innl. k. 3 millj. 501
þ., túrbínur 9.3 millj., þar af
3.5 millj. innl. k., rafbúnaður í
aflstöð 25 millj. 550 þ., þar af
innl. k. 7 millj., háspennulína
18 millj. 231 þ., þar af innl.
kostnaður 10.6 millj., aðal-
spennistöð við Elliðaár 17 millj.
945 þ., þar af innl. kostnaður
6.6 millj. kr., bæjarkerfi í
Reykjavík 16 millj. 540 þús.,
þar af innl. k. 9.1 millj., aðal-
spennistöð, austurbær 8 millj.
992 þús., þar af innl. kostnaður
3 millj. 250.000. Eru hér aðeins
taldir liðir, sem nema samtals
yfir 5 millj. kr.
Skærur á landa-
mærum Israels.
London. (A.P.). — Vopna-
hlésnefndin í Palestinu hefir
að rannsökuðu máli fundið
ísraelsmenn seka um árásir á
3 þorp á landamærum Israels
og Jodaníu. Biðu þar 42 menn
bana.
Jórdaníumenn kærðu yfir
árásinni. Réðust ísraelmeim á
þorpið vopnaðir vélbyssum og
sprengjum. Eyðilögðust að
meira eða minna leyti nokkur
hús. Nefndin sendi menn á vett-
vang til rannsókna.
Um 300 gestir — eins margir og íyrirgeta
komizt — verða viðstaddir.
Lvsing á þessu mikla maxmvirki.
í dag verður írafoss-stöðin við Sog tekin í notkun o" er
með þessari viðbótarvirkjun Sogsins náð miklum áfanga i sögii
virkjunarframkvæmda hér á landi. Forseti íslands, herra
Ásgeir Ásgeirsson, opnar stöðina með því að setja fyrri véla-
samstæðuna í gang.
Hátíðleg athöfn fer fram
Churchill fær
IMóbeKsverðlaun.
■ Fregnin um, að Sir Winston
Churchill hafi hlotið bók-
menntaverðlaun Nobels í ár,
hefir vakið alheimsathygli.
Sir Winston kveðst munu
fára til Stokkhólms til þess að
taka við verðlaununum, geti
hann því við komið veg'na em-
bættisa.nna. ; J*|j2i
stöðinni og hefst hún kl. 3.15
að viðstöddum raforkumála-
ráðherra, borgarstjóra Reykja-
víkur og um 300 gestum, eða
eins mörgum og rúm er fyrir.
Tilhögun er áformuð sem hér
segir:
Gestir eiga að hafa safnazt
saman í stöðinni kl. 3 e. h., en
kl. 3.15 gengur forseti íslands,
ásamt forsetafrúnni, inn í stöð-
ina, og setur fyrri vélasam-
stæðuna í gang, sem að ofan
segir, en ræður flytja borgar-
stjóri Reykjavíkur Gunnar
Thoroddsen, og raforkumála-
ráðherra, Steingrímur Stein-
þórsson.
Að athöfninni í stöðinni lok-
inni verður gengið til mötu-
neytisins og verða þar bornar
fram veitingar. Þar flytur
Steingrímur Jónsson rafmagns-
stjóri þakkarorð til allra þeirra.
sem stuðlað hafa að því< að
þessum merka áfanga er náð,
en verktakar og aðrir, er þess
óska, munu bera fram árnað-
aróskir.
Stjórn Sogsvirkjunarinnar
hefir gefið út bækling um
virkjun írafoss og fer hér á
eftir útdráttur úr honum:
Ætla að vera 50
daga á flugi.
N. York (AP) — Tveir am-
erískir flugmenn ætla að reyna
að vera samtals 1200 klst. á
flugi í „sport“fIugu.
Hafa þeir áður gert þrjár til
raunir til þess að vera svo lengi
á flugi, en mistekizt af ýmsum
ástæðum. Nú ætla þeir að „duga
eða drepast“, og' eru búnir að
vera 22 daga á flugi — af 50.
Þeir fljúga í grennd við Salt
Lake City.
Lýsing mann-
virkisins.
Fallhæðin. írafosstöðin hag-
nýtir 38 m. fallhæð í Sogi. Er
þessi fallhæð fengin með því að
stífla upp farveg Sogsins fyrir
ofan Irafóss, þannig að sama
vatnsborð fæst þar og í frá-
rennslisskurði Ljósafossstöðv-
arinnar, og hefur raunar vatns-
borðið verið hækkað um 20 cm.
með stíflunni frá því.
Neðra vatnsborðið er fengið
með því að grafa skurð og göng
úr farvegi Sogsins spölkom
neðan við Kistufoss, þar sem
vatnsborðið í Soginu er 26 m.
yfir sjó og lárétt inn að stöðv-
arhúsinu, sem sett er austan-
vert við Írafossstífluna.
Stíflan liggur þvert yfir far-
veg Sogsins frá austri til vest-
urs, 160 m. á lengd. Er í henni
ísop með loku austast við aust-
urbakkann, en þar fyrir vestan
þrjár botnrásir með lokum. Yfir
þeim og ísopinu er byggt hús
með vélum og vindum fyrir
lokumar.
Fyrir vestan botnrásirnar eru
þrjár yfirfallsgáttir með stilli-
lokum, sem hægt er að stilla úr
stöðinni og halda tilteknu
vatnsborði.
50 tenm. rennsli á
vélasamstæðu.
Inntakið. Þvert á stífluna á
austurbakka farvegarins og á-
fast við hann eru inntaksþrær
stöðvarinnar. Eru þær þrjár,
ein fyrir hverja vélasamstæð-
una, hver um sig ætluð til að
taka við allt að 50 tenm. rennsli
á sek. Yfir þrónum er hús fyrir
inntakslokur og vindur þeirra
Frh á 5. s.