Vísir - 27.10.1953, Blaðsíða 5
Þriöjudaginn 27. október 1953
........
VlSlR
VÍDSJÁ VÍSIS:
Hremsanirnar í Grúsíu sýna, að
stefna Beria er iífseig.
Hðnn vildi veita þjóðernis-
brotuw aukið frelsi.
Fyrir nokkru var Ibrahim
Abdel Hady, fyrrverandi for-
sætisráðhcrra Egyptalantls,
dæmdur til lífláts, en dóniin-
rnn síðar breytt í ævilangt fang-
clsi.
Einn af valdamestu niönnum
Egyptalands nú, hafði eitt sinn
lent í klóm hans, en sloppið —
en „engu gleymt“ frá þein'i
stund, er mjóu munaði, að hon-
um væri varpað í fangelsi til
pyndinga.
Hady var af bændastétt
korninn, en fikaði sig upp í það
að verða hallareigandi í Kaire
og forsætisráðherra (1948).
Hann var viðurkenndur einn af
beztu lagamönnum og mælsku-
mönnum landsins, valdamikill
stjórnmálamaður og þjóðernis-
sinni. Harni var Bretáhatari
mikill og eitt sinn vörpuðu þeir
honum í fangelsi.
Hann hafði gert eina kór-
villu. Þegar hann varð forsætis-
ráðherra klekkti hann eftir
megni á Bræðralagi Móhamm-
eðstrúarmanna, hættulegum
samtökum öfgamanna, og
kenndi þeim um morð tveggja
fyrirrennara sinna. Hann fang-
elsaði þá hundruðum saman og
lét þá sæta ógurlegum pynd-
ingum í fangelsunum. Hann
var sjálfur viðstaddur yfir-
heyrslur, og rak þá sakborn-
ingum stundum utan undir
eða hrækti framan í þá.
Mistökin.
Hinn 25. maí 1949 urðu hon-
um á afleiðingarík mistök.
Hann vatt sér að ungum liðs-
foringja, 31 árs, sem var ný-
kominn heim úr hinni mis-
hepnuðu Palestínuherferð, og
sagði:
„Ungi maður, þér sáust fara
inn í höfuðbækistöð Bræðra-
lagsins. Þér hafið þjálfað menn
þess hernaðarlega. Játið allt.“
Liðsforinginn, sem var mjúk-
máll mjög, neitaði öllu, þótt
hann væri með plagg á sér, sem
sannaði soi.-t hans. Hann greip
fyrsta tækifæri til þess að
skreppa inn á salerni, og þar ó-
fyrir land mitt. Örlög mín eru
í yðar hendi. Ef $ið takið líf
mitt Egyptalands vegna verður-
það svo að vera. Eg er enn
hinn sami og egypski æsku-
maðurinn, sem barðist fyrir
land sitt.“
48 ekrur lands.
Næsta morgun var lifláts-
_«
dómurinn kveðinn upp: Hann
skyldi hengdur, eigui- hans,
taldar 900.000 dollara virði,
gerðar upptækar, að undan-
teknum 48 ekrum lands, sem
hann hafði erft efiir föður
sinn. — Tveimur dögum síðar
breytti Naguib forseti' dómin-
um .,,náðarsamlegast“ í ævi-
langt fangeísi.
32 bíða dóms.
A. m. k. 32 fýrr valdamiklir
Egyptar bíða dóms Byltingar-
ráðsins, þeirra meðal Mustafa
el Nahas fyrrverandi forsætis-
ráðherra, sem um langt skeið
var áhrifamesti stjórnmála-
maður landsins.
Miklar framkvæmdir.
nýtti hann sönnunargagnið, og is hefur í smíðum stóra
(Fram af 8. síðu)
Byggingarsamv.fél. Reykja-
víkui- hefur í smíðum tvær
blokkir við Lynghaga og eru
fjórar 5 herb. íbúðir í hverri,
auk kjallara og geymslu á háa-
lofti. Sama stærð íbúða hjá
þessu félagi eða 112 ferm. hef-
ur verið í smíðum á s. 1. ári og
er nú að mestu lokið. Reikn-
ingar hafa ekki verið uppgerðir
að fullu, en eftir því sem næst
verður komist verður rúmm.
verð í þessum byggingum innan
við kr. 700 — ef kjöllurum er
skilað aðeins grófpússuðum.
Hinsvegar mun almennt reikn-
að með töluvert hærra verði á
sambærilegum húsum hér í
Reykjavík.
Innkaupastofnun
og trésmiðja.
Félögin reka innkaupastofn-
un í sameiningu svo og tré-
smiðju til eigin nota. Flytja
þau inn að miklu leyti það
byggingaefni sem þau nota,
en annað er keypt hjá öðrum
innflytjendum eftir því sem
þörf krefur á hverjum tíma. í
mörgum tilfellum hefur slíkt
reynst hagkvæmt fyrir fram-
kvæmdir félaganna og eru þau
að sjálfsögðu ekki neydd til að
kaupa af Byggingasambandinu
nema verð og gæði sé sam-
keppnisfært við aðra innflytj-
endur.
Margra liæða sambygg-
ingar framtíðarliúsin.
Byggingafélag starfsm. Rík-
sam-
svo sem gert er í stórborgum er-
lendis, þar sem reynt er að
koma sem flestum fyrir á sem
minnstu landsvæði sem næst
aðalathafnasvæði borganna.
er ekkert varð sannað á hann,
lét Hady sér nægja að kalla
hann asna og slapo því liðsfor-
inginn úr klípunni.
Liðsforinginn var Gamal
Abdel Nasser, mesti gáfumaður
og ,,harðjaxi“ lýðveldisstjórn-
arinnar.
Sakaðf '- um
snörg afbrot.
Og hérna á dögunupi var
Hady. erár fyrir hærurrj.. <57
ára að aldri. leiddur fyrir dóm- r
stól Byltingarráðsins, sakaður
um samtök við erlend öfl geen
stjórn landsins, landráð. svik-
semi. fjárdrátt, hrýðjuverk.
hlutdeild í morðum. fíann var
fyrstur manna leiddur fvrir
þennan dómstól. Hann revlpí
hver’i vindlincinn af öðrum, og
tautaði skjálfi-addaður:
..F" er sannfærður um sak-
leysi mitt. Eg er. sakaður um
landráð, en h’éf alltaf unnið
byggingu, með 24 íbúðum suð-
ur á Fjallhaga. Er það senni-
legt að í framtíðinni verði fé-
lögin að halla sér meir að
margra hæða stórbyggingum,
Nýmæli í
gluggaframleiðslu.
Á fei’ð um Þýzkaland i ágúst
s. 1. athugaði eg lítillega hverj-
ar væru helztu nýungar í bygg-
ingaiðnaði þeirra og komst eg
að því að bæði gler og' alumini-
um er nú notað í stærri stíl en
áður og sérstaklega hið síðar-
nefnda. Gluggar eru nú helzt
ekki búnir til úr öðru efni svo
og handrið öll og listar alískon-
ar. Hofum við athugað mögu-
leika á framleiðslu aluminium
glugga hér eftir svissnesku
„patenti“, sem framleitt er eft-
ir í Þýzkalandi og hefur SIBA
fengið einkaumboð hér á landi
fyrir þessari framleiðsluaðferð.
Er þá efnið flutt inn í svo köll-
uðum ,,sections“ og þarf ekki
annað en setja saman gluggana
og grindurnar eftir málum og
er það sérstaklega samsetn-
ingaraðferðin sem er nýung og
mjög auðveld og verða þessir
gluggar ekki mikið dýrari en t.
d. úr ,,pine“ hvað þá heldur úr
dýrari harðviðartegundum.
Annars er það svo hér á landi,
að gluggaefni það, sem hér er
notað, sem er venjulega furá,
er langt frá því að samsvara
varanleik steinsteypunnar, sem
mest er notuð hér. Þá er sam-
ræming („standardisering11)
glugga mikið hagsmunamál og
má 'auðveldlega koma þar á
breytingu til sparnaðar ef
verksmiðjuframleiddir alumin.
gluggar væru hér framleiddir.
Það er mín skoðun að ekki
verði langt að biða þess, a'ð eðli-
leg byggingastarfsemi hefjist
hér, strax og allt eftirlit og
yfirvaldaforsjá leggst að mestu
niður. Þá byggja ekki aðrir en
þeir sem hafa til þess nokkra
möguleika. Brask og allskonar
lcaupmennska hverfur þá af
sjálfu sér, með íbúðir. Sölu-
verð íbúða verður þá ekki
hærra en byggingarkostnaður
þeirra er, en það mun nú um
langt skeið hafa verið töluvexi:
hærra en byggingarkostnaður,
að minnsta kosti hér í Reykja-
vík.
Það er von þeirra sem við
byggingamál fást, að innan
skamms komist á hér á landi
það ástand, að til sé einhver sú
lánastofnun, sem annast fast-
eignalán, hvort sem það vei'ður
Þjóðbankinn eða einhver önn-
ur stofnun. Eins og nú er, stapp-
ar það nærri þjóðarskömm að
laust fjármagn skuli fá að leika
lausum hala á markaði, þar
sem eftirspurn er svo mikil, að
menn skirrast ekki við að taka
lán með allt að 32% afföllum, [
einungis vegna þess að ekki er j
í önnur hús að venda. Það þýðir
heð 6 til 6,5% ársvöxtum, að
fasteignarentan fari upp i 12
til 13% og er það nokkuð há
tala, miðað við það sem er i
öðrum löndum.
semi, listar og skemmtana o. fl.
Kvaðst höfundurinn vona að
bókin megi verða listelskum al-
menningi til nokkurs fróðleiks
og örva hann til íhugunar um
fagurfræðileg' efni.
Bókin er tæpar 10 arkir að
stærð og er útgefandi bókaút-
gáfan Hlaðbúð.
Hefur lítið verið skrifað um
fagurfræðileg efni á íslenzka
tungu að undanskildu því sem.
dr. Guðmundur Finnbogason
skrifaði á sínum tíma. Hér er
hinsvegar um efni að ræða sem
hver hugsandi maður brýtur
heilann um að meira eða minna
leyti og mun almenningur verða
þakklátur þeim leiðbeiningum.
athugunum og kennslu er dr.
Símon lætur með bók sinni í té.
Mikil eftirspurn
eftir íbúðum.
Annars er það helzt um
starfsemi þessara félaga að
segja, að eftirspurn eftir íbúð-
um hjá félögunum er langtum
meiri en hægt er að ráða við,
á meðan lánsfjárkreppan varir.
Strax og eitthvað tæki að rofa
til í þeim efnum, myndu félög-
in fara á stað með mjög aukna
starfsemi og þá fyrst er að
vænta ’góðs árangurs af stai’fi
þeirra, sem verða rnundi til
þess að koma á heilbrigðu verð-
lagi á húsum, sem byggð verða
á þeirra vegum.“
Nýtízku fjölíbúðabyggingar í Hambofg. Þær eru fagrar út-
lits; innrétting hagaiileg og með öllum þægintlum. ÞvilíJkar
byggingar eru þær, sem koma skuíu í Reykjavík.
Bók um
fagurfræði.
Dr. Símon Jóli. Ágústsson
hcfur sent frá sér nýja bók uni
fagurfræði, sem hann nefnir
„List og fegurð“.
Er bók þessi unnin úr erind-
um, sem höfundurinn hefuí
flutt á undanförnum árum fyrir
almenning í Háskóla íslands
En erindin eru hér öll endur-
samin til þess að fá meiri heild-
arsvip á bókina.
Höfundurinn kveðst í bók
þessari reyna að gera ýmsum
meginviðfangsefnum fagur-
fræðinnar nokkur skil, þótt í
stuttu máli sé, og einkum þó
þeirn, sem nú eru ofai’lega á
baugi í umræðum um list og
fegurð eða varða mjög fagur-
fræðilegt viðhorf almennings.
Þannig fjallar bókin um sam-
band náttúrufegurðar og list-
fegurðar, listar og tækni, listar
og eft’irlíkingar, listar og gagn-
c
Ágúst H. Bjarnason:
Saga
mannsandans
RÓM
í heiðnum og
krístnum sið.
þetta er 4. bindið í
hinni miklu menn-
ingarsögu Ágústs
H. Bjarnasonar.
Fimmta og síðasta
bindið kemur út að
ári.
jyjenningarsaga Á-
gústs H. Bjarnason-
ar er eitt hiö
stærsta sögurit á ís-
lenzku og vafalaust
hið þarfasta. Það er
menntandi rit og
skemmtilegt. í því
er íslenzkri alþýðu
opnuð útsýn til
íeimsmenningarinn-
ar í fortíð og nútíð.
„yafamál er að
kostur sé annarar
bókar á íslenzkum
bókamarkaði, sem
meira er menntandi
en Saga mannsand-
ans,“ segir Steindór
Steindórsson fra
Hlöðum í ritdómi.
ER ÞETTA EKKI
RIT ER HÆFIR
YÐUR?
■__J//a(íiúd
Félag kjötvet heldur i'iiiul í liúsi V.R., Vouarsiræti þi’íöjudaginn 27. oklólxer. ‘zlana , kl. 8,30 i kvöhl
Fundarefni:
Félagsmál.
Félagar fjölmennið. Stjórnin.