Vísir - 09.11.1953, Blaðsíða 4

VISIR
.Mámidaginn. 9. nóyember 19-53
wfisxn
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstrætt 8.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F.
Aígreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm linur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.

sonar listmálara.
Sigurður Sigurðsson sýndi
hér í fyrsta skipti fyrir sex
árum. Það var þá þegar ljóst,
að hér var vel gefinn ungur
maður og alvarlegur listamað-
ur á ferðinni, maður, sem kunni
handtökin á verki sínu. Aftur
á móti voru áhrif skólans svo
augljós, að það leyndi sér ekki
hvar hann hafði lært. En nú,
5 er að mínum dómi bezta
mynd sýningarinnar. Sumar á
I.esandi Vísis, er nefnir sig
Siðu (12.), mynd sem ríkis- f.Syeitakarl" skrífar mér hugleiS-
safnið keypti, lýsir ánægjulega inSal' um. útvarPið dagskrá
þeim bjarta ljóma, sem á Síð- hans fer^hér a eftir:
unni ríkir á sólskinsdegi. í
Nýtt „Hvalfjariartimabil" ?
"|Yað er skammt milli tíðinda af síldargöngum þessa dagana.
r í byrjun s.l. viku tóku menn sig til og fóru frá Stykkis-
hólmi vestur í Grundarfjörð við Snæfelisnes norðanvert, til
þess að athugá, hvort unnt mundi vera að veiða síld, sem menn
þóttust vita, að hefði haldið sig þar í fir'öánum undanfarnar
vikur. Degi síðar fréttist svo norðan úr Jökulfjörðum, að varð-
skipið Ægir hefði orðið var mikillar síldar þar, og víðar um
þær slóðir. Eins og kunnugt er, var. Ægir búinn nýjum tækjum
í sumar, svonefndum Asdic-tækjum, sem eru mjög hentug til
■að leita síldar, því að þau sýna stærra svið í sjónum en f.’l
■dæmis bergmálsdýptarmælar, er sýna einungis þá síld, er kann
að vera beint undir þeim skipum, sem þeim eru búnir. Síldin,
sem Ægir varð var við, hélt sig á fimm til fimmtán metra dýpi,
svo að það mun ekki miklum erfiðleikum bundið að ná henni,
-til dæmis með þeirri gerð nóta, sem kennd er við Hvalfjörð.
Sá tími árs, sem nú stendur yfir, hefur jafnan verið heldur
■daufur að því er bátaútveginn snertir, og hefur jafnvel verið
daufari að þessu si; ; oftast áður, því að nú eru dragnóía-
veiðar báta bannaðar og úr sögunni, svo að bátar, sem hafa
stundað slikar veiðar undanfarið ár, geta ekki sinnt því verx-
<efni í ár. Er það því kærlromið verkefni, sem vélbátaflotinn
iær um þessar mundir, ef síldin hverfur ekki þegar, en menn
•eru þegar farnir að tala um, að nú kunni að vera að renna upp
:nýtt „Hvalíjarðartímatíil“ á þessu sviði.
Það er gleðilegt, hversu skjótt menn hafa brugðið við, ei
áreiðanlegar fréttir voru fyrir liendi um það, að síld mundi
vera íá við Snæfellsnes. Hafa bátar verið sendir þangað jafn-
-skjótt og unnt hefur verið að búa þá til veiðanna og fá mannaíla
.á þá, og hafa margir þeirra þegar fengið afla, sem verður
jnytjaður í verksmiðjum á ýmsum stöðum. Fleiri bátar munu
svo bætast við, á næstunni, og er áreiðanlegt, að ekki mun
skorta áhuga fyrir þessum veiðum.
Eimi úr hópi litgerðarmanna drap á það við Vísi, svo sem
blaðið skýrði frá í s.l. viku, að ekki væri útilokað, að untit
mundi að loka innri hluta Kolgrafarfjarðar, sem er næstur
Grundaríirði, þar sem menn ætla að síld sé einnig. Er sjálfsagt
að athuga, hvort unnt er að geyma síldina þannig, koma í veg
fyrir, að hún komist undan, ef hún fer að styggjast vegna
siglinga bátanna og veiða í firðinum. Það var ekki óþekkt
fyrirbrigði frá fyrri árum, að menn geymdu síldina. á þann
hátt, og tækju hana síðan eftir hendinni, þegar möguleikar voru
til að nytja hana á einhvern hátt, ef ekki er hægt, að afkasta
•öllu í einu.
Hið opinbera yrði sennilega að hafa forgöngu í því máli, og
væri það eðlilegast, að það yrði gert með slíku sameiginlegu
átaki þjóðarheildarinnar,. er á að njóta góðs af þeim afla, sem
i í firðinum kann að finnast. Um svo mikil verðmæti getur verið
; að ræða, að sjálfsagt er að allt sé gert sem hægt er, til þess
að búa svo um hnútana, að sem minnst fari í súginn.
Nú er Hærmgur góður.
T sambandi við þann afla, sem íengizt hefur við Snæfellsnes,
hefur. það verið rætt i bæjarstjórn Reykjav-íkur, hvort ekki
inundi unnt að bræða eitthvað af aflanum í þeim verksmiðjum,
sem bærinn á að einhverju leyti. Er þar átl við Faxa-verk-
smiðjuna, svo og Hæring, en bæði þessi fyrirtæki hefur skort
verkeíni á undanförnum árum. Hefur það orðið til þess, að
andstæðingar Sjálfstæðisflokksins hafa gripið hvert tækifæri
sem gefst til árása á hann.
Nú finnst þessuni sömu flokkum ágætt, að þessar verk-
smiðjur éru til, enda þótt }>ær hafi áður verið að þeirra dómi
iákn um ódugnað og skammsýni meiri hluta ba-jarstjórnarinnar.
Nú er það gleymt, sem áour hefur verið viðkvæðið og tilvalið
árásarefni. Sannleikurinn er auðvitað sá, að allir flokkar voru
á einu máli um nauðsynina á að koma fyrirtækjum þessum upp,
því að þegar ákveðið' var um það, var mikil bjartsýni í mönn-
um vegna síldveiða í Hvalfirði og Kollafirði. Atvikin réðu því
hinsvegar, að afli brást, þegar verksmiðjurnar voru tilbúnár.
Hefði aflinn verið hinn sami eitthvað áfram, og engar verk-
smiðjur ‘J. að nýta hann, þá hefði það líka verið tilvalið
árásarefni.
Hver veit nema svo fari, ef Hæringur og Faxaverksmiðjan
fara að skikt góðum arði. að þeir, sem mest hafa hamazt út a£
þessum iyrirtækjum undanfarið, vilji eigna sér heiðurinn
af þeim. ' u !!
þeírri mynd og fleirum reynir
hann að lífga upp stóran for-
grunn með „fígúru“, en reyn-
ist erfitt eins og fleirum í okk-
í beztu myndunum á þessari j ar opna og víðáttumikla ís-
sýningu, hefur íslendingurinn. lenzka landslagi. Kyrralífs-
brotist út úr skel hins danska' myndirnar eru flestar gerðal’
skóla og kemur fram semlgf mikilli smekkvísi, kunnáttu
næstum fullskapaður listamað- j og getu. Andlits- og. manna-
uiv Eg segi ekki fullskaiJaður,; myndir cru enn í hinum þoku-
því slíkt væri dauðadómur. í! kennda stíl, en sýna þó
listum er kyrrstaðá sama og: skemmtilega tækni og ágaett
afturför, og geti ekki verið um i form, sem leiðir þó af sjálfu
framþróun að ræða, verður að sér að karaktérinn verður
vænta breytiþróunar. Haldi veikur.
Sigurður áfram að þreifa fyrir! Rúmsins vegna get ég elcki
sér eins og hann hefur gert en haft þetta lengra, en vildi að-
Hlustendur eiga að láta til sin
heyra. Eklii ætti að vera úr vegi,
að útvarpshlustendur. létu oi'tar
til sín heyra og segðu álit sitt
á dagskránni. Mætti það verða
til leiðbeiningar um efnisval, ef
vitað cr um óskir blustenda.
Of lítið skemmtiefni.
Ekki hef.ég orðið þess var, að
útvai'pið flytji nú skennntiþæíti
á bórð við t. d. O.skastundina og
aðm lika þætti, sem verið hafá
mjög vinsætir, og lihistendur al-
mennt taka langt fram yfir þ.ið,
sem nefnt er með réttu eða röngu
„æðri tónlist“, er allur þorri tiiust
hjakkar ekki í sama sporinu, eins benda á, að Sigurður er euda mun loka fyrir. Væri a.ski-
má mjög miltils af honum einn af þeim sem koma skyldu iegt, að skemmtiþættir væru a.
vænta. • | og er þegar kominn. Eg óska m. k. á kvölddagskrá þrjá daga
honum til hamingju með .sýn- í viku. Mætti þá fella niður éitt-
jnguna og ég óska þjóðinni til hvað af symfóniuhljómlist, fúg-
hamingju að hafa eignast enn lLm 0g þess háttar í staðinn.
einn verulega góðan listamann.
Magnús Á. Arnason.
Það er ástæðulaust að ræða
um einstakar myndir, þar- sem
svo langt -er liðið á sýninguna,
enda skrifa ég ekki þetta sem
gagnrýni, heldur sem eggjun-
arorð frá eldri starfsbróður.
Þó get ég ekki stillt mig um að
minnast á nokkrar þeirra.
Drekkingarhylur (1.), Skarðs-
heiði (4.), Úr Almannagjá (5.),
Við Þjórsá (13.) og Úr Land-
mannaafrétti (23.) eru allar
gerðar í svipuðum stíl; það eru
þróttmiklar myndir með sterk-
um ljósbrigðum, vel byggðar,
hugsaðar og' framkvæmdar. Nr.
Nýtt sagnahsfti
Sagnaþættir Fjall-
konunnar.
Iiókaútgáfa Menningarsjóðs
hefir nýlega sent á markaðinn
Sagnaþætti Fjallkonunnar, en
!það eru sagnir og fróðleiks-
þættir ýmsir, sem birtust í
vikublaðinu Fjallkonunni á ár-
unum 1885—97.
Þættir þessir náðu miklum
vinsældum á sínum tíma, endc
eru þeir fjölbreytilegir mjög
og margir fjalla um þekktar
þersónur úr sögu landsins, eða
þá um glæpamál og mikla at-
burði, sem festst hafa í vitund
þjóðarinnar, en eru rifjaðir
hér upp að nýju. Hér eru og
birtar ýmsar smásögur og
skrítlur, sagnir um einkenni-
lega menn, afreksmenn, skáld
og höfðingja. Þá er og' í ritinu
áður óprentuð ritgerð eftir
Bindindismenn
mótmæla emt.
Stórstúka íslands heíur ný-
lega sent Alþingi eftirfarandi
erindi:
Reykjavík, 24. nóv. 1953.
Vegna þess, að enn á ný er
boríð fram af dómsmálaráð-
herra á Alþingi frumvarp til
áfengislaga, sem í öllum atrið-
um að einu undanskildu er
samhljóða áfengislagafrum-
varpi því, er 3á fyrir síðasta
Alþingi, en náði þá ekki fram
að ganga, vilja bindindissam-
tökin í landinu gefa eftirfar-
andi yfirlýsingu:
1. Vér teljum enn sem fyrr
að eina lausnin á áfengisvanda -
málinu, sem er alvarlegasta
vandamál íslenzku þjóðarinnar,
sé algert aðflutningsbann á á-
fengi, og að því beri að stefna.
2. Vér teljum að núgildandi
áfengislöggjöf og reglugerðir
séu, ef þeim væri framfylgt af
röggsemi og skyldurækni, eftir
atvikum viðhlítandi.
3. Vér teljum hins vegar, að
áfengislagafrumvarp dóms-
málaráðherra mundi, ef að lög-
um yrði, verða til þess að rýmka
mjög um sölu og veitingar á-
fengis, en það mundi stórauka
drykkjuskap, svall og alls koii-
ar óreglu.
4. Ef meiri hluti Alþingis
Tilíærsla dagskrárliða.
Illt er að í kvölddagsknúini,
þegar langflestir hiifa ástæður ti!
að lilusta, skuli vera scttir inn
þættir, sem ekki nema sárafáii'
eða jafnvel é'nginn hlusti á. Og
má þar tilnefna samtalsþætti
Gisla Kristjúnssonar ritstjóra,
sem nmn yera flestum til leið-
inda, nema Gísla sjálfnin og e. t.
v. þeim, er hann tálar við, en
sumif þeirra eiga ekki kost á að
koma í útvarpið endranær. Til
þess að svipta ekki þátitakendiir
þáttarins alveg ánægjunni af.þyí
að koma þarna fram, mætti færa
þennan þátt á annan tíma, t. <1.
að loknu hádegisútvarpi. lin
setja mætti i staðinn i kvölddag-
skrána eitthvað nytsamara eða
skemmtilegra, eins og t. d. „Dag-
legt mál“ Eiríks Hreins Finn-
bogasonar, sem allir munu sakna.
En í fyrra var þessi þáttur á
óheppilegum tima, einkum fyrir
sveitafólk.
Jónás Hallgrímsson um kven
búninginn, og enda þótt efnið'ætiar að koma-á nýrri áíengis-
sé að vísu úrelt nokkuð og til- löggjöf á þessu þingi, mótmæl-
heyri frekar hinum liðna tíma, | um vér, að frumvarpið verði
er hún sarnt rituð á fögru máli1 samþykkt óbreytt, og óskum
og alltaf gaman að lesa það, sem eindregið eftir því, að fruin-
Jónas hefir skrifað.
Jón Guðnason skjalavörður
hefi’r séð um útgáfuna. og ritgð
að henni formála, ,þar. sem
varpið verði sent til umsagna
undirritaðra. félagasamtaka
bindindismanna, svo -að o,ss
gefist kostur. á að bera frarn
han rekur í höfuðdráttum ævi-; þaer tiilögur fil breytinga á
ati’iði Valdimars Ásmundsson- ^ frumvarpinu, sem vér teljum
ar ritstjóra Fjallkonunnar. Voru nauðsynlegar til úrbóta.
á næstliðnu vori liðin 100 ár
frá því er Valdimar íaiddist.
og 50 ár frá því er hann lézt.
ítarleg' nafnaskrá fylgir aftasl
í bókinni og er það til stórra
bóta. Bókin er 210 síður í
Viktoría Bjamadóttir, Jó-
hanna Egilsdóttir, Þóranna
Símonardóttir, Þuríður Þor-
valdsdóttir, Guðlaug Narfa-
dóttir, Guðrún Sigurðardóttir,
Aðalbjörg Sigurðardóttir.
Skírnisbroti. j Kristinn Stefánsson, Sigþrúður Samvinnunefnd bindindism.:
Þarf eltki að efa að' þetta’ Hétu'-sdóttir, Þóra Jónsdóttir, Gísli Sigurbjörnsson, Pétur
verður kærkomin bók öHumtÞor’erfar Bjamason. Sigurðsson, Sigríður Björns-
þeirn, er þjóðlegum' fíœðumj Áfengisvarnanefnd kvenna í jdóttir,. Hélgi Hamiesson, Jens
Virðingarfyllst
Stórstúka Islands I.O.G.T.:
Biörn Magnússon, Syerrir
•Jónsson, Har S. Norðdahl,
Jón Hafliðason, Kr. J. Magn-
ússon, Jóh. Ögm. Oddsson,
Kórsöngur í stað
symfóníu.
Flestir lilustenclur nntuu yera
á cinu máli un það, að leikir
symfóniuliljómsveitarinaar mætti
að skaðlausu falla niður, en luild-
ið er lífi i honum af furðulegri
þverúð — þvert ofan í öskir hlust
enda, ef dæma má af þeirri gagn-
rýni, er þátturinn liefur þrál'ald-
lega hlotið. En aftur mættu kór-
söiigvar og einsöngvar vera oft-
ar. Alþýða manna mun yfirleitt
telja söngva vera ánægjulegt úl-
varpséfni. Gjarnan munu hlust-
endur líka vílja 'óftar heyra radd
ir gamalla og þekktra íslcn/.kra
söngvara.
Margt og mikið má cnn uni þetta
skrifa, sem yrði of langt mál fýi'-
ir Bergmál. Læt ég því staðar
numið. Sveitakarl“.
Bergmál þakkar bréfritaránum
tilskrii'ið, en . útvarpsdagskrái u
hefur lengi verið umdcild, eins
iog éðlilegt er, og mun hún seint
verða svo úr'garði gerð, að ckki
verði að henni fundið. — kr.
cmna.
' ReyKjavík
og
Hafnal'firði: ; E. Níelssort, Jakob Jónssott.