Vísir - 12.12.1953, Blaðsíða 4
VISIB
Laugardagirm 12, desember 1952
¥ÍSIR
Ð AG B L A Ð
Ritstjóri: Hersteicn Pálsson.
Auglýsingastjórí: Kristjáa Jtossaa.
Skrifstofur: IngólfsstrKtt 3,
Útgefandi: BLAÐAÖTGÁFAH VlSIÍt H.J.
AJgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1380 (ttaun iinur).
Lausasala 1 krón*.
Félagsprentsmiöjan hJ.
Landvarnir og friShelgi.
fbúar smáíbuiafiverfis senda
bæjarstjórn áskorun.
Við undirritaðir íbúar í smá-1
íbúðahverfinu við Suðurlands-1
braut skorum hér með fastlega
á háttvirta bæjarstjórn Reykja-
víkur
a) að veita húseigendum í
hverfinu venjuleg tóðarétindi,.
eins og öðrum húseigendum L
bænum, og ganga hið fyrsta frá
skipulagi hverfisins.
b) Að vinda bráðan bug
að lagningu nothæi'rar vatns-
leiðslu um hvérfið.
c) Að láta koma fráremTsl-
isleiðslum í hverfinu í viðun-
andi horf.
d) Að bæta götulýsingu
hverfisins.
Eins og bæjarstjórn er kunn-
ugt vísaði bærinn okkur’ hing-
að til að byggja okkur íbúðar-
hús, og höfum við, flestir af
iitium efnum, reynt að varida
til þeh’ra eftir föngum, í trausti
þess að bærinn léti okkur njóta
sömu róttinda og þæginda og
íbúa annarra hverfa í bænum
hvað snertir lóðai’éttindi, raf-
magn, vatn og götrn-, en ekkevt
T Tndanfarinn hálfan mannsaldur hafa kommúnistar snúizt eins
*-* og vindhanar í öllum málum. Á það jafnt við um þörfina
á landvörnum og önnur svið þjóðmálanna. Þegar Hitler var
að færast í aukana og beit í skjaldarrendui’, var það eitt af
helztu áhugamálum Einars Olgeirssonar, að íslendingar leituðu
trausts og halds hjá ex’lendum þjóðum, til þess að þeir yrðu
ekki ofbeldinu að bráð.
Einar nefndi þá nokkrar, þjóðir, sem hann taldi líklegar tíl
jþess að geta og vilja tryggja sjálfstæði landsins. Efst á blaði
voru Baridafíkin, og voru þó auðjöfrár búnir að búa vel um
sig í Wall Street fyrir löngu. En þá var heldur ekki ánnað vit-
að, en að Stalin og Hítler mundu verða svarnir fjandmenrr
?um langan aldur. En skjótt skipast veður í lofti —■ lika á himni
atjórnmáianna. Einvaldsherrarnir féllust í faðma, því að þeir
jtomust að því, að þeir höfðu L rauniraii saraa markmið, enda
,‘þótt önnur stefnan teldist rauð en hin bara brún. Markmið
iþeirra var kúgun eins margra þjóða og unnt var.
j H komust kommii iirfar að þeirri niðux'stöðu, að þeir gsetu
«iginlega hvorugum fylgt að málum, þegar Þjóðverjar börð-
,ust við Frakka og Breta, en Pólverjar höfðu verið brytjaðir
:niður og Eystrasaltslöndm kúguð, með vopnavaldi eða án.
Á því tímabili hétu landvarnir Bx’eta hér á landi landrá'ðavinna,
eg kommúnistar réru að því öllum árum, a.ð torveldað væri að
ikoma hér upp vornum.
En enu þurfttt kommúnistar að snúast. Hitler sat á svikráðuni
•við sinn góða vin í Kremi og sendi herskara sína gegn honum
sumarið 1941. Þá urðu lándráðastörfin héi’ alít í einu að land-
-varnavinnu, og ekki nóg með það, það mátti skjóta miskunnar-
laust hér á landi, ef það gat aðeins orðið Rússum að gagni. —
Þannig voru kommúhistar búnir að fara heilan hring í þess-
Hxm málum.
Eftir stríóid ióru Rússar aS dæmi nazista. Þeir innlimuðu
hvérja varnarlausa þjóðina á fætur annari, og kúguðu hvern
þann, sem þeir gátu náð til. íslandi gat lxka stafað hætta af
jþessu — alveg eins og nazistum foi’ðum, og þó miklu meiri,
vegna frámfai’a á sviði tækninnar — en nú finnst kommún-
Istum engin þörf á að óska el'tir vernd vinsamlegra stói’þjóða.
iNú á ísland að«vera algerlega óvarið, og munu jafnvel blindir
geta séð, hvers ý’ógriá slík tírfeytírig'er orðin. a keniiingum komm-
únista.
, í sókn kommúnista fyrir algeru vopn- og varnaleysi lands-
3ns eru allir sótraftar á sjó dregnir. Hinn síðasti er Jóhannes^Margt ei ^rítið
úr Kötlum, sem enn er á fyi'sta stigi kettlingsins, að því er and-
'íega sjón sirertir. Hann skriíár nú greinaflokk í Þjóðviljann,
•og þati’'ségir a. á. miðvikudaginn: „Algert vopnleysi, alger
iriðhelgi íslands i‘vígbúnáðarkapphlaupi stóx’velda, er því frum-
sstæðásta tilveruskilyrð'i þessarrar litlu þjó‘ðar.“ Það éi’ af sem
-áður vax’> er allt varð að: gera, til þess að vernda landið,. j.afn-
vel að leitá á náðir Bandaríkjanna. Eri. nú er liká öðru vísi
■umhoifs í heiminum en þá. Nú stafar okkur ekki lengur Ixætta
af nazistuíh,. heldur frá vinum ákveðíxis hóps íslendinga, og
þá á ekki að-gera annað en að taka þeim .með oppum örmum,
*ef þá langar libað gleypa Isíáiid eins og þeir hafa gleypt önp
«r lönd á siðustú'árum, n ■ - y
Hver þjóð á vitaölega að hjóta friðhelgi, og til slíks á ekki
'að þurfa tieina' yfirlýsingu. En það xná gjarnan athóga, hvrir
iriðhelgi þjóðanna er, -þ'egar einvaidsseggir eru annárs vegar.
ÍÞáð rriá gjarnan býrja á ffij,ler. Hann gerði hvern griðaaátt--
rmálann, á l'ætur öðrum við grannriki, Þýzkalands. Grandaléysí
þeirra var.'svo mikið- að þau trúðu loforðum einvaldans, eða
þorðu að minnsta kosti ekki að fáta á þvi berai að 'þau bærri
jforigður;á orð hans. uý ■ ur -ir ■ n
r.Chiðinitrðu meóþeim hætii, að Hitlei’réðst á hvert af þess-
Úthlutun til
160 rétthafa.
Á fimmtudag skýrði formað-
ur Stefs, Jón Leifs tóuskáld,
blaðamönnum frá þyí að nú
hal'i Stef úthlutað launum til
160 rétthafa hér á landi, og er
þar farið eftir dagskrá Ríkis-
útvarpsins frá 1951,
Þeir sem njóta launa þessara
eru .auk tónskáldaraia, texta-
höfundar, útsetjarai’, útgefend-
ur og erfingjai’.
Ekki . kvað Jón Leifs vera
heimilt að nefna neinar fjár- ' Uevja á axman hátt — þeim fækk-
Grámann sendir Bergmáli eft-
irfarandi pistil:
„Það er eðlilegt að á þcssum
árstima. *sé lítið auglýst eftir
sjómönnum. En umtanfarið hafa
útgerðarinenn talið örðitgt að fá
menn á báta sina. Og í aivöru
liefur vist verið talað um að ráða
erlenda memi á skipin. Þessx
Cregða með að fá mena á skipin,
iel ég að sé útggrðármönnumuu
fyrst og fremst að kenna. Þeír
augiýsa undantckningax'lítið eft-
ir vönum inörinuhn en lxvernig
getur það blessast þegar þeir
óvönu lcóma ahtrei til grehia?
Vóuu mennirnir
þreýtást, eldast, drnkkna, og
hæðir, hvorki heildarfjái-hæð
né úthlutunarupphæðir tii
einstakra rétthaía, en hinsveg-
ar kvaðst hann mega í'ullyrða,
að úthlutunarupphæðin. væri
tvöfalt hærri en í fyrra. Væri
það sönmm f,yrir vexti og við-
gangi Stefs.
Jón Leit's kvaðst þakka bóeði
skilniixg og fyi’ii’greiðslu þings
af þessu er enn komið í viðun-1 og stjórnar á málum höfunda-
andi hoi-f.
Langtimum saman hefur t.'
d. skoi-t vatn í miklum hluta
hverfisins, og má öUum Ijóst
vera hve miklum örðug’leikum
bundið er að viðhafa xxauðsyn-
• legt hreinlæti við slík skilyi’ði.
þegar ekki er hægt að þvo
þvotta og jafnvel ekki börnun-
um áðu.r en þau eru háttuð á
kvöldin. Frárenpli er eldcerfc
annað en gamlar lagnir frá
hei-num. og það sem íbúarnir
hafa lagt sjálfir. Götur milli
húsamxa ei-u ekki aðrar en þær
sem íbúamir hafa sjálfir lagt,
Við vonum fastlega að bæj-
ai’stjórn bregði nú fijótt og vel
við framanskráðum óskuxn okk-
ar og kröfum um jafm’étti við
aðra bæjai’búa.
(Undir þetta Ijafa skriiað
124 íbúar í smáíbúðáhverfinu
við Suðúrlandsbraut).
réttar.
Þá gat formaðui’inn og þess
að Stei. giæiddi nú, állveruleg-
ar upphæðir til nokkurra ís-
lendinga fyrir fiutning . verka
þeirra erlendis.
Nauðsyn að trufla
útvarpssendingar.
Rússax exvx sagðir vera að
koma upp miklum útvarps-
stöðvum til að trufla útvarps-
sendingar Bandaríkjamanna,
ef til styrjaldar kemur. ,.
Vegna landfræðilegrar af-
stöðu Rússlands er hægðarieik-
ur fj'rir þá að trufla útvarps-
: sendingar Bandaríkjamanna,
en nær ógerlegt fyrir Banda-
í-íkjamenn að trufla sendingar
Rússa að ráði.
ar. En fjö'igaridi- fleytur og auk-
in útgerð krefst aukiUs.,inannal'la.
Ctgerðarmenn, auglýsið eftir
mönnuin á skipin, mönnum, sem
viíja íara „til sjós“. Úf sveitun-
um komu hér áður ekki síSur
duglegir sjómeon en malarbúar.
Og svo nxun enn verða.
Kvöldvökur. átthagafélaga.
Það er ekki oft sem blöðin
minnast á kvöldvökur átthagafé-
laganna. Út af þessu bfá þá í
Mbl. 8. þ. m. Þéssi Alriiar er
kannske einhver, mú-sikmeistári,
og. slær þárna sjálfári sig til
riddara á „Húnunum". Hann gat
Játið það vera.
Vill hann ekki fara í „eina
bröndótta-’ við „fúgnrnar“ og
„jassinn" fyrir Húnvetniuga og
áðra svéitamenn. bað værí ároið-
anlega vel' þegið.
Mér farinst vakari yfirleitt
með ágætum. —; Gtmnhildur
fkkert lakari. en, ííölmfriSiir og
er þó langt frú aS ég lasti liana.
bær eiga báSar hrós skilið. —-
Hann hælir aðeins Brynjólis-
þættitfum. Eg ætla hér ekki að
finna að - honum eða flutningi
séi-a Gunnafs -— það Væi’i á-
stæðulaust. En ég, sem. lxekkti
Brynjólf vel í meira en 20 ár,
faánst cinmitl. þess vegna aS
þaittiiium liefðl mátt gera fjelri
skil. Matthias gamli gerði það
með eiixni vísu!;— Að lokurix:
Sem ílesta bg beztá átthágari«etti.
— Grámann."
Bergmúl þakkat’ bvéfiS. — kr.
Holland er höfuðliorgaHaasi
Vekur gremfH * /Lmslerdaai, wm
t«t|«>r sig ciga heidurinii.:
mrn ríkjtim af öðru og lagði .þiu uxxd.ir yig, Exx max’gf ef lílct með
skyldum, bg meðan Hitíér bárðist í vestri við Breta og Frakka,
Ihafði Stalin frjálsar hendur austar í álfunní, og lét gi’annríki
Húesa íijóta-sams. konar fcríðinda. Milljónix roartmi voru irui-
,'liraaóir undir konmrúnis*xnarra, og lýsti -Hallctór Kiljan Laxcness
ivfír því, að siikt væri ekkert uLtökuxirál,,.og skyidu menn ekkf
;verða uppnæmir.. yfir siíkum smárnunuxn.
- Srfetíí h-afa &issar gertgið enu lengrai þessu, og .vitanlegabafæ
fíkin, sem eru. tiú: auslan járntjaida* aðeins; verið aS’kjrnaast.
xússnesferi fxiðhelgi, er Ifúguaarhratnnnxx-irm hefur verið lagð-
ur- á-þau. Þa&sr allt gott og blessað-i áugtxm kömmúnista.
Etttwerstt!
•xíijjavóska siíkrax' friðhaigi sér t.il handa og. barne- sinna? Ycwik;
án#þarf.-aidr,ei-aíLsJi^»..úfeþvi. ,. r
Mönnum mnn yí.st þyhjá það
heidur einfcennlfégt. þjóðfclag á
vorttm dögum, sem héfði enga
höfuðborg. ý
Slíkt þekkist þó, og ineira
að segja hér í Evrópu, já, meira
áð segja með þjóð, setn við.ís-
iendingar höfum alltaf fc.riið
' iy-cr á áruin^vgxn jþaj$
í Íandáfi4eðíbokura hér á landi,
að höfúðborg HoUands hétí
Haag — senx raanai’ heitir á
fíæmsku ’s Graveniiage — eaf
hún ei’ þaö ekki lengui’,. hvað
sem bækur ófekar segja trttr
þetta efnt rtú. Þar er ne.fmtega *
lenguv, og sljóm Drees forsæt-
isráðherra hefír - komizt aú
verar senæ skyMni þeim ■ riifforsteSu, að engrar
fiöfuiðborgar
. .;.«ý-7b ; :
f-M ■
litið á Amsterdárii semvhöfuð-
bovg síaa.ten raargjr hafa viljað
clraga rétt hennax. í efa upp á
.sfðkastið. Dr. Lóijúá J.*M.:. Beel,
irxnaru-íkisráðlieri'ri, '-:;-4.i:lkynnti:
fyrfv -skemnxstu, aS „efeki eru
til nein lög, sem kveða á í þessu j
efni, og þax’ sem hugmyndin
um höfuðbpx’g: . erekki / riéitt
í. Hoiianidij eynéngjn'
áatæða, ;tii. að .letj.a JÖg -um þetta'
atxrðL
wr:
Amstefdani-búax' urðu yit-
anlega heiilariega reið'ir. Arn-
jold d’Áilly, boegarstjóxuin.- iét
eftir ■ sér opinberlega, aó' :,í
hverjtt ;
í Austurbæjarbíó.
„Hægláti ma‘ðuriim“ lieitir
myndin, sem Austiu-bæjarbíó
synir þessa dagana.
Þar leika þau Jolin Wayne ög ’
Maureen O’ Hara aðalhlutvérk-
in, bæði ..kunnir leikarai’,
Wayné eiíxkum serii'.harðsoðinn
slagsmálairiaður, éri Máuréen
O’Hara fyrir- rikapxriikhm leilc,-
en auk' þess er hún með laglég-
ustú. leikkonum, sem >hér sjást,
að .dómi margxa. Myndin er
löngj næi’ klukkutíma lepgri en
venjuleg,a.r, royndir, og imdir
.iokiu , ex;u i heiiiji, hressitegri.
siágsriiál.en tíðkast í tnyndutn,
óg ei; jþá1 nofekuð 'ságt. Éiéást
þeir .þar vxo, Wáýrie og-' Victór
McLaglen. Myndin er skemmti-'
-leg. gámarisöm dg í henni marg-.
ar fallegai’ „sénuf“, þrátt fyrir*
áflogm, sem; áðui- er.*að vikið. t
Annars bendiv myndin til þess. i
ídls' etxgin lögleg höfuðborgr -Uvœ§ fvrri það.'k-Og,
sterdam er-búia því •mikiivtegi,
sem feil þaxL” _ , ' ';y_
- . haía. l<rakum.4.l>orgariausir,eftir,s8ra,iéðim.'*-:.' j-beÞir''iMjós.-ú f">- - ý- ■ -■^. ■ r ■1
*-•: að.erfiit sé að fasina sér konu,
;áijrlandU sakri allskonar gam-
siSaa- luetti harra við: .'„Am-r falla regíaa. og. Ixefðax-, sem- alis
ekki má bi'jóta., en. uny þetta
f jállar ■ xnyndin að verulegu ’
leytí. SfsndiR er í litum, og ■*
kemurf fegtöðáQ’Hará^ þv: teiin'