Vísir - 28.12.1953, Blaðsíða 5

Mánudaginn 28. desember 1953
VISIR
7
Æfitður með radarheila.
Hoilendiiig&iriiin, sem hEaut
byltu, og varð éfreskur.
Hoiíenzkur húsamálari, Peter
Hurkos að nafni, var við vinnu
sína ein hþokumorgun arið
1943. Hann stóð á 40 feta háum
palli, var dálítið leiður í skapi
og óskaði sér, að hann væri ein-
hversstaðar annarsstaðar.
Þá skrikaði honum fótur
skyndilega. Hátt óp lieyrðist og
Peter féll til jarðár.
Menn óttuðust þegar er
sjúkrabifreið kom, að maðurinn
væri látinn. Hann var í dauða- |
dái, sökum meiðsla á höfði. !
Hurkos var milli heims og'
heljar í margar vikur.
En einn góðan veður dag
raknaði hann við. Og uppfrá
því urðu þáttaskipti í örlögum
Peter Hurkos. Því að hann fann
að hann bjó yfir „undarlegum
og dularfullum mætti“, sem
hann skilur ekki enn þann dag
í dag.
Hann er ófreskur, skynjar
það, sem gerist í fjai'lægð. Heili
hans er eins og röntgengeislavél
©g allur maðurinn eins og rad-
artæki.
Oftlega hefur hann getað séð
hvaða sjúkdómar gengi að ^
mönnum og lýst þeim furðu
nákvæmlega, að dómi lækna.
Hann heldur því fram að hann j
hafi ráðið ýmis glæpamál, sem J
óráðin eru og þar með eru líka
talin niorð.
Hjálpaði
Seotland Yard.
Hann finnur galla í flóknum
vélum og þylur upp i'orskriftir
að efnablöndum þó að hann
ltunni ekkert í efnafræði. Og
allt þetta gerir hann svo vel
að hann hefur stórlaun, sem
ráðunautur hjá Philips verk-
srniðjunum. En þær hafa einna
stærstu framleiðslu í heimi á
rafmagnstækjum, útvarps- og
fjarsýnistækjum og öðru, sem
að rafmagni lýtur.
Það er hann sem virðist hafa
komið Scotland Yard á slóðina
til þess að ná aftur dýrgrip
Breta, krýningarsteininum, en
liann hefur um aldir verið í
krýningarsessi drottninga og
konunga Bretaveldis.
Eg þóttist frámunalega efa-
gjarn maður, þangað til eg
kýnntist Peter Hurkos. Hug-
lestur, skyggni, lófalestur og
þessháttar fannst mér fátt um.
En nú hef eg séð, og heyrt svo
margt íurðulegt, sem eg get
ekki efað. Menn þurla ckki að
trúa mér. En Scotland Yard og
hinir harðlvndu lögreglumenn
í Frakklandi, Belgíu, Hollandi
og Þýzkalandi. vita þetta vel,
nú orðið. Þeir þekkja manninn
en sl-cilja ekki þessa furðulegu
hæfileika háns frfimur en -eg —-
eða hann, sj.élfur, ; •
dagsetningar o. fl. til sönnunar.
Eg leitaði að allskonar skýr-
ingum á þessari fjarskynjunar-
gáfu, er eg sá hann að starfi.
Og eg legg engan dóm á það
sem gerðist. Eg segi aðeins frá
því, sem eg kost að raunum.
Peter Hurkos er enginn
stjörnuspámaður, hann er ekki
andatrúarmaður og starir ekki
í kristall. Hann er heldur ekki
sei'ðmaður, spáir ekki og er
ekki töframaður. Hann notar
engin hjálpargögn eða útbúnað
og engin loddabrögð, og gerir
ekkert til þess að skapa sér-
stakt andrúmsloft. Og orka
hans er takmörkuð. Hann er
örþreyttur líkamlega eftir
nokkurra tímu ,vinn)i. ,. •
Aðferð'þ'.-hans .pru einfaldar.
Hann fellur ekki í leiðslu.
Þegar leitað er upplýsinga um
einhvern.mann, biður hann um
einhvern hlut,.sem honum hafi
tilheyrt — lokk af hári, ljós-
myi'.d. drfnvel tómt umslag
utan af bi„. i nægir.
jH
iit
Slanu er ekki ‘
stjörnuspámaður.
Þegar eg sá hann í fyfstu,
efaðist eg um að hann gæti
læknað efagirni nokkurs
manns. Hann var óstyrkur að
sjá og renghjlégur. héldur
Jinjulegur að öllu leyti. Hann
er 41 árs að aldri.
Eg prófaði hann þegar. Og í
margar vikur eftir á leitaði eg
að lleimildum 'úm 'hiahháúÖfn,
Parísarlögrcgl-
unni lijálpað.
Hurkos snertir á bíiiyklum
einhvers manns og segir: ,,Það
er eitthvað að stýrishjólinu á
Ford bifreiðinni yðar. Látið
gera við það. Annars verður
slys“.
Fyrir nokkru leitaði lög-
reglan í París hjálpar hjá
Hurkos, í morðmáli. Tveir sér-
fræðingar lögreglunnar höfðu
unnið að því í tvo mánuði, en
þá rak upp á sker. Peter bað
lögregluna að fara með sig í
fornsöluna í hinu skugga-
lega húsi þar sem morðið hafði
verið framið. Hann bað Hka
um ljósmynd af hinum myrta.
Eftir skamma stund í liúsinu
stóð hann upp og sagði: „Þið
vissuð það ekki, en einmitt
hér á þessum bletti var morð-
ið framið“. Því næst þaut hann
hiklaust gegnum margar dyr og
ofan í kjallara og benti á stað-
inn þar, sem líkið fannst. Þar
hrópaði hann tvö karlmanns-
nöfn og eitt konunafn.
Lögreglumennirnir undruð-
ust mjög. „Öll þau smáatriði
sem við höfðum komist á snoð-
ir um eru rétt“, sögðu þeir.
„Með því sem þér hafið sagt
okkyr getum við. slegið botn
í mýlið. Við grunuðum annan
karlmanninn þégar.
Allt reyndist
hárrétt.
Framúrskarahdi lyf j af ræð-
ingar úr fránska akademíinu
komu til Hurkos með ýmis lyf,
sem í undifbúhihgí'vöi'u. Haníi
tók ögn af duftinu og nuddaði
því á fingur sér, og hélt smá
hylkjum í h'endi sér: „Þetta
eyðir þjáningum .... Þetta er
skaðlegt .... En þetta elíki.
Vitið þið það, að þið hafið
drepið lieilmikið af litlum
músum með þessu meðali? Og
vitið þið hvers vegna? Meðalið
er of sterkt og þið gefið of
marga skammta af því. En þið
farið nú að kunna að fara með
það. Síðasta tilraunin olli ekki,
baná.“q '
Læknarnii’ voru steinhissa.
„Já þetta er allt rétt, bókstaf-
lega“.
Hurkos hefur oft komið iðn-
aðinum til hjálpar. Einn dag
var hann kallaður til iðjuhölds
í útborg við París. Var hann í
þann veg'inn að opna verk-
smiðju, þar sem fylla átti
geyma eða flöskur með kolsýru.
Hurkos þekkti verksmiðjuna
ekkert, fyrr en hann var kall-
aður þangað sem ráðunautur.
Þegar hann var á ferli um
sali verksmiðjunnar, stað-
næmdist hann við eina vélina,
sem var alveg ný og nýsett
niður. Hann iagði aðra höndina
á hana og sagði: „Þið verðið
í vandræðum með þessa vél....
Hún fer ekki af stað.“
Þegar krýningarsteinn-
inn hvarf.
Verksmiðjustjórinn og aðal-
vélstjóri fylgdu honum og
gerðu gys að þessu. „Það er
hlægilegt að heyra þetta. Þessi
vél er alveg ný. Hvernig getur
yður dottið þetta í hug?“
Nokkrum • dögum síðar
hringdi sími hans ákaflega og'
rödd sagði: „Við reyndum vél-
ina í dag. Og þér höfðuð al-
veg á réttu að standa“.
Nokkru eftir nýjársdag 1951
fékk Hurkos óvænta og dular-
fulla símahringingu frá Scot-
land Yard.
„Krýningarsteininum hefur
verið stolið úr Westminster
Abbey. Viljið þér hjálpa til að
finna hann?“
Hurkos var flogið til Lundúna
og farið með hann í skyndi i
Westminster Abbey. Öllum
gestum var. vísað út úr helgi-
dómnum og' öllum hliðum lok-
að. Leynilögreglumaður elti
hann á röndum og Hurkos
kraup á kné við krýningar-
stólinn.
Eftir fáeinar mínútur tautaði
hann: ,,5 menn eru riðnir við
þjófnaðinn .... sumir brjótast
inn .... aðrir bíða fyrir utan“.
Lögreglan fær
upplýsingar.
Fáum augnablikum siðar
byrjaði hann að lesa fyrir, bók-
stafi og tölur. „Þetta eru bólt-
stafirnir og númerið á vagni,
sem þeir notuðu“.
Þögn aftur. Síðan las Hurkos
aftur bókstafi. Við lestur reynd-
ust þeir að vera: „Lower
Thames Street“. Og jafnframt
gérði hann lauslegan uppdrátt
af hverfinu.
Hanp sagðist , aldrei hafa
koniíð tií 'Hi'etlánds áð'ur* En
lögregluméfmirnir úr Scotíand
Ýard sögðu samt, að uppdrátt-
urinn væri i'éttur.
• Lögfeglan fékk Hurkos ' í
|Aþ,þpy .: ^íðan hröðuðu þeir sér
'í lögreg'luvögnum í hverfið,
seíh Hurkos hafði bent á. Þar
stöðvaði hann förina fyrir
framan járnvörubúð í Bruck
Lane. „Þetta er vérzlunim
Hérna keyptu þeir það sem
þeir þurftu með er þeir stálú
steininum .... Tveir menn
komu hérna um og' svona litu
þeir út ...
Hurkos sagði lögreglumönn-
unum að psteiirninm sem yæri
csretum. helgur minjagripm",
hafi fyrst verið falinn í Lund- i
únúm, en svo hafi hann verið
fluttur. Nú er hann í Glasgow '.!
Sá fimmti var
Iögreglúþjónn.
Eftir stuttan tíma varð leynd
armálið upplýst: Sökudólgarn-
ir fundust. Þeir voru 4 skoskir
þjóðernissinnar. — Fimmti
maðurinn, sem Hurkos hafði
nefnt af misskilningi, var álitið
að verið hefði tortrygginn lög-
regluþjónn, sem stanzað hafði
og talað við þjófana fyrir utan
Westminster Abby og lét, þá
fara, án þess að vita hvernig a
þeirn stó.
Er hægt að útskýra hæfileika
Iiurkos?
Vinur Hurkos og ráðgafi,
belgískur verzlunarmaður og
sólrannsóknarmaður, Willems
að nafni, segir svo: „Það er ekki
ailtaf hægt að útskýra .úsinc^-
leg'a, hluti af þessu tagi. En
svona vil eg orða það: Ailt
sem lifir — jurtir, dýr og menn
— hefur visst útstreymi. Sumir
kalla það orku. En við getum
iika kallað það' segulmbgn. At-
hugum rafmagnið. Hvað er
það? Við sjáum hvernig það |
starfar, en getum við eiginlegai
útlistað þa'ð? Og hvað er um
útvarpið? Hvernig getum við
útskýrt þessar' öldur, sem bera
orð og sönglist og nú fjarsýnis-
myndir og atburði gegnum
Ijósvakann?"
Það er sannað að maðurinn
getur sent frá sér orku í segul-
mangs mynd. Gott og vel.
Hurkos getur ekki viðstöðu-
laust sagt mönnum, það sem
spurt er um. Fyrst verður
hann að fá í hendur einhvern
hlut, sem er því viðkomandi.
Orka til í
hverjum hlut?
Verið getur, að liver hlutúr,
sem mannlegri veru tilheyrir,
taki við einhverri orku frá
henni. í gegnurn snertingu
í'ingurgómanna streymir hún til
Hurkos, fyrst inn í undirvit-
und hans, síðan til dagvitundar.
hans. Þar tekur hún á sig
mynd, sem hann sér síðan Ijós-
lega.
Stundum er þetta dálítið
slitrótt. Það er ekki einsog skýr
og samanhangandi kvikmynd.
— Og stundum talar hann
ókunn tungumál, sem hann
sltilur ekki .... Við vitum að-
eins ekki hversvegna þessi ein-
kennilegi máttur er til né hvað-
an hann kernur?
Merkir menn, sem rannsaka
Hurkos, verða alltaf undrandi
en láta sanníærast, Sérfræö-
ingur í taugasjúkdómum og
prófessor í heilsufríé'ði sálar-
lífsins, dr. René Pellard /4
Antwerpen segir um fiurkós:
„Eg' hef athugað hann og
gert tilraunir í samvinnu við
hann, í þrjá eða fjóra mánu'ði.
Og' hann virðist hafa vel þrosk- .
aða fjarskynjanhæfileika. Það
kom mér á óvart er hann benti
mér á hver orsökin væri til.
þess, sem þjáir sjúkling, sem.
eg stunda. Síðar kom í ljós að
sjúkdómsgreining hans var ná-
kvæmlega rétt.“
Hann óttast
um gáfuna.
Hurkos tekur enga borgun.
fyrir starf sitt hjá lögreglu eða.
læknum. Það starf vekur at-
hyg'lf og getur verið hættulegt
öryggis hans. Skotið hefur verið
á hann nokkrum sinnum af
bófum eða geggjuðum mönnuin..
Hurkos hefur töluverðar
tekjur af sýningum og' ráðu-
nautarstarfi sínu, en hann ber
mikinn kvíða fyrir því, að hann.
kúnni að missa þessa góðu gáfu,
ef hann yrði fyrir slysi eða
veikindum.
Ýmislegt skemmtilegt kemur
fyrir hann þegar hann er á
ferðalagi. Einu sinni hitti hann
lögregluþjón á götu í París og
sagði við hann: „Þér kvæntust
fyrir þrem dögum og eruð þó
komnir strax aftur til vinnu
hér. Þér hafið fengið skipun
um að koma til starfa. Það var
leitt.“
Maðurinn varð svo undrandi,
að hann gleymdi að yppta öxl-
um, sem títt er þó hjá Frökk-
um, er þeim verður svars vant.
— Hann varð þó að kannast
Margt á sama stað
m
IAUGAVEG 10 - SIMI 3367
BURSTINN
H A N S A H. F.
Lausravf>!r 105. Simi 8-15-25.
Æ ðtt íítsntlur SöfjuIréItttjs
verður haldinn í háskólanum (niðri), þriðjudaginn 29.
desember kl. 6 síðdegis 1953.
Venjuleg aðalfuiidarstörf.
Stjórnin.